Τέλος 0,4% στις πωλήσεις ακινήτων υπέρ των προσφύγων

Η Ολομέλεια της Βουλής ψήφισε ομόφωνα νόμο με τον οποίο ο Έφορος Φορολογίας αναλαμβάνει την ευθύνη είσπραξης τέλους ύψους 0,40% επί της τιμής πώλησης ακίνητης περιουσίας, για ενίσχυση του έργου Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών.

Ο νόμος που ορίζει την υποχρέωση είσπραξης του τέλους αυτού, είχε ψηφιστεί από την Βουλή τον Φεβρουάριο του 2021, ωστόσο δεν είχε ενεργοποιηθεί αφού δεν ορίστηκε ούτε στον σχετικό νόμο, ούτε από την Κυβέρνηση η διαδικασία με την οποία θα γινόταν η είσπραξη αυτού του τέλους προς όφελος του προσφυγικού κόσμου.

Με τον νόμο που ψηφίστηκε κατά τη σημερινή συνεδρία της Ολομέλειας, τροποποιείται ο νόμος περί Κεντρικού Φορέα Ισότιμης Κατανομής Βαρών, ώστε να εισπράττεται τέλος ύψους 0,40% επί της τιμής διάθεσης ακίνητης περιουσίας για μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας, αλλά και σε περιπτώσεις μεταβίβασης μετοχών οποιασδήποτε εταιρείας η οποία κατέχει ακίνητη ιδιοκτησία.

Συγκεκριμένα ο Έφορος Φορολογίας αναλαμβάνει την ευθύνη είσπραξης του τέλους 0,40% και εκδίδει σχετική βεβαίωση πληρωμής κατά τη μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας ή τη μεταβίβαση μετοχών εταιρείας που άμεσα ή έμμεσα συμμετέχει σε εταιρεία η οποία κατέχει ακίνητη ιδιοκτησία.

Προστίθεται επίσης πρόνοιας ώστε να υπάρξει νομική υποχρέωση των πωλητών ακίνητης ιδιοκτησίας και μετοχών για καταβολή των τελών από την 22α Φεβρουαρίου 2021, όταν τέθηκε σε ισχύ ο σχετικός νόμος. Αν αυτό δεν καταστεί δυνατό, ο Έφορος Φορολογίας δύναται να λαμβάνει δικαστικά μέτρα εναντίον όσων δεν κατέβαλαν τις οφειλές τους προς το Τμήμα Φορολογίας.

Παράλληλα, δεύτερος νόμος που ψηφίστηκε επίσης ομόφωνα προνοεί ώστε κατά τη μεταβίβαση ακίνητης ιδιοκτησίας να είναι απαραίτητη η προσκόμιση σχετικής βεβαίωσης από τον Έφορο Φορολογίας ότι τέλος ίσο με ποσοστό ύψους 0,40% επί του τιμήματος πώλησης, όπως καθορίζεται στον εν λόγω νόμο, έχει καταβληθεί από τον πωλητή ή ότι δεν προκύπτει τέλος.

Η Ολομέλεια απέρριψε κατά πλειοψηφία προτάσεις νόμου της Βουλευτή του ΔΗΣΥ Ρίτας Θεοδώρου Σούπερμαν, σύμφωνα με τις οποίες το τέλος ύψους 0,40% θα καταβάλλεται μετά την ημερομηνία έναρξης του νόμου που ψηφίστηκε στις 27 Οκτωβρίου του 2022 και δεν θα λαμβάνονται δικαστικά μέτρα ή κυρώσεις από τον Έφορο Φορολογίας στις περιπτώσεις παράληψης καταβολής του.  Υπέρ ψήφισαν 8 Βουλευτές και εναντίον 23.

Βουλευτές: Το κράτος παρανόμησε και πρέπει να πληρώσει

Ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Κωστής Ευσταθίου ο οποίος ήταν και ο εισηγητής του σχετικού νόμου για είσπραξη του τέλους 0,40% που είχε ψηφίσει η Βουλή το 2021, είπε ότι ένα ποσό που ανερχόταν στα 17 εκ. ευρώ περίπου μέχρι τον περασμένο Μάιο και προορίζεται για ανακούφιση των προσφύγων δεν έχει εισπραχθεί και ότι αυτά τα χρήματα ανήκουν στους πρόσφυγες και πρέπει να τους καταβληθούν, χωρίς να εγείρονται ζητήματα πρακτικής φύσεως.

Πρόσθεσε ότι κανένας νόμος στην Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να εξανεμίζει χρήματα που προορίζονται για την κοινωνική πολιτική. Ο νόμος ανέφερε δεν θα έρθει να εφαρμοστεί αναδρομικά, αφού ήδη είχε δημοσιευτεί στην επίσημη εφημερίδα της Δημοκρατίας. Πρέπει όπως είπε, να στηριχθούν οι πρόσφυγες και να σταματήσει αυτή η εικόνα με τις ουρές στην επιτροπή ακίνητης περιουσίας των κατεχομένων.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκκης είπε ότι η συγκεκριμένη οφειλή δημιουργήθηκε με τον νόμο από τον Φεβρουάριο του 2021 και δεν υπάρχει καμιά αναδρομικότητα και καμιά αντισυνταγματικότητα. Θα πρέπει, όπως είπε, να δοθεί σήμερα η αρμοδιότητα στον Έφορο Φορολογίας να εισπράττει την οφειλή από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου που τη δημιούργησε. 

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Λίνος Παπαγιάννης, είπε ότι είναι λανθασμένη η συζήτηση για αντισυνταγματικότητα και είναι ευθύνη του κράτους που δεν εφάρμοσε το νόμο από όταν ψηφίστηκε. Δεν μπορεί όπως είπε η Βουλή να ξελασπώσει την κυβέρνηση και να αδικήσει τον προσφυγικό κόσμο και τάχθηκε κατά των τροπολογιών του ΔΗΣΥ. Όπως είπε, αν θέλει η Κυβέρνηση μπορεί να διορθώσει με δικό της κονδύλι αυτή την στρέβλωση.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας κάλεσε το κράτος να βάλει τα 17 εκατ. που δεν είσπραξε από τα ταμεία του κράτους και αν δεν το πράξει, τότε να στραφεί εναντίον εκείνων που έπρεπε να πληρώσουν και δεν πλήρωσαν.

Ο Βουλευτής Λεμεσού Ανδρέας Θεμιστοκλέους είπε ότι είναι αντισυνταγματικό να αλλάζουν οι νόμοι της αγοράς εκ των υστέρων και ότι αυτοί που πούλησαν ή αγόρασαν στο διάστημα κατά το οποίο έπρεπε να εφαρμόζεται ο νόμος θα προσφύγουν στη δικαιοσύνη. Δεν γίνεται, όπως είπε, λάθη και παραλείψεις του κράτους να τα φορτώνει στους πολίτες

Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Νίκος Κέττηρος είπε ότι όλο αυτό το διάστημα υπήρξαν πιέσεις από τράπεζες, μεγαλοεργολάβους και άλλους. Σημείωσε ότι στην Επιτροπή Προσφύγων υπήρχε συναίνεση και από τους Βουλευτές του ΔΗΣΥ μέχρι που  βγήκε η ΟΕΒ και ενημέρωσε με επιστολή της ότι ζητά να διαγραφούν οι μέχρι σήμερα οφειλές στο συγκεκριμένο τέλος και να ξεκινήσουν από σήμερα και μετά, προς όφελος επιχειρήσεων μελών τους που δραστηριοποιούνται στην αγορά ακινήτων.

Αποκάλεσε την τροπολογία που κατατέθηκε από τον ΔΗΣΥ ως «τροπολογία ΟΕΒ», αναφέροντας ότι ο ΔΗΣΥ  εκείνο που θέλει είναι να χαθούν τουλάχιστον 20 εκ ευρώ για τα κονδύλια που προορίζονταν στη στήριξη των πιο ευάλωτων προσφύγων. Ο ΔΗΣΥ πρόσθεσε έπρεπε να ψηφίσει χωρίς τροπολογίες και να πει και ένα συγγνώμη στον προσφυγικό κόσμο, αφού παρά τις προεκλογικές του υποσχέσεις όλα καταλήγουν στο τίποτε.  Παράλληλα κατήγγειλε «οι μεγάλοι» χρέωναν το 0,4%, τον εισέπρατταν και δεν το έδωσαν ποτέ στο κράτος.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Γιώργος Γεωργίου ανέφερε ότι το θέμα δεν προσφέρεται ούτε για αντιδικία ούτε για λαϊκισμό και είπε ότι ο ΔΗΣΥ συμφωνεί με το περιεχόμενο, το πνεύμα και το γράμμα του νόμου. Πρόσθεσε ότι τέτοιες νομοθετικές πρωτοβουλίες έπρεπε να εφαρμοστούν άμεσα και όχι με μισό αιώνα καθυστέρηση και είπε ότι δισεκατομμύρια χάθηκαν στο διάβα του χρόνου που μπορούσαν να δοθούν προς όφελος του προσφυγικού κόσμου.

«Όλοι πρέπει να είμαστε πιο συγκρατημένοι και σεμνοί», πρόσθεσε, αναφέροντας ότι κυβερνήσεις και κόμματα δεν έχουν αποσείσει το βάρος της ηθικής και πολιτικής ευθύνης έναντι των προσφύγων.

Όσο για την τροπολογία του ΔΗΣΥ είπε ότι αυτή ενισχύει την χρηστή διοίκηση και την αναλογικότητα και  ότι κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο η αναδρομική επιβολή του τέλους να κριθεί ως αντισυνταγματική, αφού σύμφωνα με επιστολή της Νομικής Υπηρεσίας, είναι  ορατός ο κίνδυνος να δημιουργηθούν προβλήματα. Έκανε λόγο για ταλαιπωρία, δικαστήρια, τόκους και πρόστιμα στα οποία θα οδηγηθούν πολίτες για κάτι που δεν ευθύνονται. Σημείωσε επίσης ότι όταν θέσπιζε τον νόμο η Βουλή δεν καθόριζε μηχανισμό είσπραξης.

Ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Σταύρος Παπαδούρης σημείωσε ότι το κράτος παρανόμησε και η Βουλή δεν μπορεί να μπει στη διαδικασία να νομιμοποιήσει την παρανομία αυτή και να κυνηγήσει 40,000 πρόσωπα. Αυτός που έχει κάνει το λάθος είναι υπόλογος και να πληρώσει, είπε.

Εναλλακτικές προσπάθειες επίλυσης του θέματος

Βουλευτές επιχείρησαν κατά τη διάρκεια της συνεδρίας να επιλύσουν το πρόβλημα με εναλλακτικούς τρόπους, κάτι ωστόσο που δεν τελεσφόρησε.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης ζήτησε αναβολή της συνεδρίας ώστε οι Βουλευτές του ΔΗΣΥ να συναντηθούν το συντομότερο με τον Υπουργό Οικονομικών και να ζητήσουν να καταθέσει το κράτος τα λεφτά που δεν εισπράχθηκαν στα ταμεία των προσφύγων.

Η Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου, είπε ότι δεν πρόκειται να αναβάλει θέμα ενώ η συζήτηση είναι σε εξέλιξη.

Ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου επιχείρησε να καταθέσει προφορική τροπολογία ώστε ο νόμος να ψηφιστεί σήμερα, αλλά να εφαρμοστεί σε 15 μέρες ώστε στο μεσοδιάστημα να έρθει το κράτος με συμπληρωματικό κονδύλι ή με κονδύλι στον προϋπολογισμό για να καλύψει το ποσό που δεν εισπράχθηκε. Όπως είπε, δεν μπορεί η Βουλή να συνεχίσει με παράνομο τρόπο να διορθώσει το λάθος της Κυβέρνησης.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ-Συνεργασία Μαρίνος Μουσιούττας ανέφερε ότι το κράτος μπορεί να καταβάλει το κονδύλι είτε ψηφιστεί η τροπολογία είτε όχι.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης ανέφερε ότι ασχέτως αν το κράτος βάλει το ίδιο τα λεφτά στο ταμείο, αν ψηφιστούν οι κανονισμοί χωρίς την τροπολογία του ΔΗΣΥ, ο Έφορος υποχρεωτικά και δια νόμου θα κυνηγήσει τους 40.000 πολίτες, θα τους βάλει και πρόστιμο και τόκο και επιβάρυνση, ασχέτως αν θα προικοδοτήσει τον Φορέα με αυτό τον τρόπο ή όχι.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Λίνος Παπαγιάννης ζήτησε να ψηφιστεί ο νόμος και στη συνέχεια να έρθει πρόταση νόμου με την οποία να διαχωρίζονται τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα και η Κυβέρνηση να επιδοτήσει τα φυσικά πρόσωπα και να κυνηγήσει τα νομικά για να εισπράξει το τέλος