SUPPLY CHAINS & LOGISTICS: Δυνατά στα δύσκολα

Τις ραγδαίες αλλαγές που έχουν επιφέρει τόσο η πανδημία όσο και ο πόλεμος στην Ουκρανία ανά το παγκόσμιο στον τομέα των logistics απαριθμούν ο Μικέλλης Χρίστου - πρόεδρος του Efficient Consumer Response Cyprus (ECR Cyprus) και CEO της Diplοmat και ο Γιώργος Λοϊζίδης - πρόεδρος του Κυπριακού Φορέα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Επιχειρησιακών Λειτουργιών (ΚΥΦΕΑΣ), ιδρυτής και γενικός διευθυντής της iMINDER. Ο τομέας στάθηκε στο ύψος του, αντεπεξήλθε στα δύσκολα και συνεχίζει δυνατά, επισημαίνουν, προβαίνοντας σε εισηγήσεις.

Μικέλλης Χρίστου

Πώς θα χαρακτηρίζατε το επίπεδο του συστήματος logistics στον τόπο μας στην εποχή του covid;

Τα συστήματα logistics έχουν ανταποκριθεί σε πολύ υψηλό βαθμό, χωρίς να έχουν να ζηλέψουν κάτι από άλλα ανεπτυγμένα κράτη. Μάλιστα, κάποια από αυτά διαθέτουν το σημαντικό πλεονέκτημα που εμείς δεν έχουμε και δεν είναι άλλο από το οδικό δίκτυο, το οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν, σε αντίθεση με την Κύπρο, που η κύρια μας επιλογή είναι τα λιμάνια. Άρα τα logistics έχουν ανταποκριθεί στον καλύτερο βαθμό.

Τι αλλαγές έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια στον τομέα των logistics;

Το ECR προσπαθεί να φέρει όλες τις πλευρές μαζί, δηλαδή, προμηθευτές, λιανέμπορους και παραγωγούς σε ένα τραπέζι, για να συζητήσουν τα θέματα που τους απασχολούν και να βρουν τις καλύτερες λύσεις. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζονται όλοι οι σημαντικοί παίκτες της αγοράς και ξεκινήσαμε να εργαζόμαστε πίσω από projects. Για παράδειγμα, παραδόσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας και ένα άλλο που αφορά στη μείωση των ελλείψεων στους λιανέμπορους. Ο τελικός κατάλογος θεμάτων, που χρήζουν επίλυσης, αναμένεται να παραδοθεί στο συμβούλιο μέσα Οκτωβρίου από τις ομάδες εργασίας.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η διένεξη Δύσης - Ρωσίας δημιούργησαν αλυσιδωτές επιπτώσεις σε πολλούς τομείς. Πώς βιώνετε ως ECR αυτή τη διαδρομή;

Ως ECR, στη συγκεκριμένη περίπτωση, είχαμε κάνει αρκετά πράγματα για να μην προκληθεί αναστάτωση. Κάναμε συναντήσεις με τον Σύνδεσμο Ναυτικών Πρακτόρων, για να βρούμε λύσεις και να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στην εισαγωγή εμπορευμάτων. Κάναμε συζητήσεις μεταξύ λιανεμπόρων και προμηθευτών, για να βρεθούν λύσεις, όπως αύξηση αποθεμάτων και από τις δύο πλευρές. Σε γενικές γραμμές, το συμβούλιο έκανε αρκετές συναντήσεις κι έστειλε προτάσεις με λύσεις στα μέλη τους.

Πού πρέπει ο τομέας των logistics και οι εμπλεκόμενες εταιρείες να στρέψουν την προσοχή τους;

Οι εμπλεκόμενες εταιρείες θα πρέπει να εστιάσουν την προσοχή τους στη μείωση του κόστους. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να δημιουργηθούν μεγαλύτερα logistics centers με συνεργασίες εταιρειών. Θα πρέπει, επίσης, να εστιάσουν στη μείωση των εκπομπών ρύπων κι εδώ θα πρέπει να βοηθήσει και η Κυβέρνηση.

Γιώργος Λοϊζίδης

Πώς αποτιμάτε ως πρόεδρος του Κυπριακού Φορέα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Επιχειρησιακών Λειτουργιών την προσφορά του κλάδου στην Κύπρο;

Καταρχάς, έχουμε εκσυγχρονιστεί στην Κύπρο όσον αφορά τον ορισμό του κλάδου. Πλέον, δεν αναφερόμαστε σ’ αυτόν ως logistics, δηλαδή, αποθήκες και διανομές αλλά χρησιμοποιώντας ένα πιο διευρυμένο όρο, αυτόν της Εφοδιαστικής Αλυσίδας και των Επιχειρησιακών Λειτουργιών (Supply Chain and Operations). Ο διευρυμένος και πλέον παγκόσμιος ορισμός δίνει μια πιο ορθή εικόνα για τη διάσταση του κλάδου στην Κύπρο, αφού περιλαμβάνει τις αγορές, την παραγωγή, την αποθήκευση, τη διανομή και τη διάθεση προϊόντων (φυσική και online) αλλά ακόμη και τη διαχείριση πληροφοριών και ανθρώπων. Υπό αυτή την έννοια, ο κλάδος καθίσταται ο σημαντικότερος στο νησί με συνεισφορά στο ΑΕΠ 13,66%, βάσει στοιχείων της Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2019. Επίσης, η δημιουργία πριν από τρία χρόνια του Κυπριακού Φορέα Εφοδιαστικής Αλυσίδας (ΚΥΦΕΑΣ), του συνδέσμου των επαγγελματιών του κλάδου, μαρτυρεί την ωριμότητα που διακατέχει τα στελέχη στο νησί για ανάληψη πρωτοβουλιών επαγγελματικής αλλά και εθνικής στρατηγικής σημασίας.

Τι αλλαγές έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια στον τομέα των logistics;

Οι αλλαγές, συνυφασμένες ή όχι με τον covid-19 και τον πόλεμο στην Ουκρανία, διαχωρίζονται κυρίως σε τρεις πυλώνες:

• Υποδομές - Τα τελευταία τρία με χρόνια έχουμε καταγράψει στην iMinder την ανάγκη των επιχειρήσεων και των οργανισμών για κατασκευή μεγαλύτερων κέντρων αποθήκευσης και διανομής, της τάξεως των 10.000 - 30.000 m2 , σε σχέση με το παρελθόν που κυμαινόταν μεταξύ 2.000 και 8,000 m2. Βάσει της παγκύπριας έρευνας αναγκών των εταιρειών στην εφοδιαστική αλυσίδα, που οργάνωσε η iMinder το 2022, η Κύπρος έχει ανάγκες νέων χώρων 114.372 m² για αποθήκευση και 9.768 m² για παραγωγή. Τα μεγέθη αυτά υποδηλώνουν τον κρίσιμο ρόλο των αποθηκών στην προμήθεια και διάθεση προϊόντων.

• Άνθρωποι - Με πρωτοβουλία του ΚΥΦΕΑ, τα στελέχη πιστοποιούν το επάγγελμά τους με την πανευρωπαϊκή πιστοποίηση ELA (European Logistics Association) σε τρία επίπεδα εμπειριών. Το γεγονός αυτό υποστηρίζει την εδραίωση μίας κοινής επαγγελματικής γλώσσας για καλύτερη επικοινωνία αλλά και τον καθορισμό υψηλότερου πήχη σε επίπεδα γνώσεων των στελεχών του κλάδου

• Συστήματα - Ο βαθμός χρήσης της τεχνολογίας έχει αυξηθεί σημαντικά και θα έλεγα ότι πλέον είναι κρίσιμος για την ανταγωνιστικότητα και την επιβίωση των εταιρειών και οργανισμών. Ενδεικτικά αναφέρω ότι από έρευνες της iMinder μεταξύ 2020 και 2021, ο βαθμός αξιοποίησης e-commerce αυξήθηκε κατά 10%, η εφαρμογή συστημάτων ERP-WMS κατά 7% και οι μελέτες για αυτοματοποιήσεις με σύγχρονα ρομποτικά και άλλα συστήματα κατά 20%.

Ποιες δράσεις αναλαμβάνετε για άμβλυνση των τρεχουσών εξελίξεων που τρέχουν ανά το παγκόσμιο;

Τώρα ζούμε, πιστεύω, την πραγματική παγκοσμιοποίηση με τις επιδράσεις της, μιας και οι αποφάσεις κρατών, πλέον και εκτός ΕΕ, επηρεάζουν σημαντικά την εφοδιαστική αλυσίδα. Κάποιες από αυτές τις εξελίξεις επηρεάζουν αρνητικά τον κλάδο, όπως το αυξημένο κόστος και οι καθυστερήσεις στην παραλαβή των προϊόντων, αλλά ορισμένες άλλες επιδρούν θετικά, μιας και καταγράφηκε αυξημένο ενδιαφέρον εταιρειών από Ουκρανία και άλλες χώρες, να επενδύσουν στο νησί μας. Η Κύπρος προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, σταθερότητα και ιδανικό περιβάλλον για νέες ιδέες και ανταγωνιστικές ευκαιρίες επενδύσεων. Ο ΚΥΦΕΑΣ γι’ αυτά τα θέματα, που άπτονται μακροοικονομικών μεγεθών και αφορούν στο σύνολο της οικονομίας, έχει περιοδικές επαφές με τα αρμόδια υπουργία, ώστε να χαραχθεί μια εθνική στρατηγική για την εφοδιαστική αλυσίδα. Για παράδειγμα, θεωρώ ότι το να καταστεί η Κύπρος Logistics Hub στην περιοχή είναι εφικτό και σύντομα θα έχουμε εξελίξεις. 

Ποιες προτεραιότητες πρέπει να θέσουν οι εμπλεκόμενοι στον τομέα σας;

Η εποχή που διανύουμε είναι μοναδική, γιατί ίσως να είναι η μόνη περίοδος στην παγκόσμια ιστορία, που ζούμε ρυθμούς ανάπτυξης με απαραίτητη συγκράτηση κόστους. Ο covid-19 και ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησαν αυτές τις μοναδικές συνθήκες, όπου η κάθε εταιρεία και οργανισμός καλείται να επενδύσει σε ανθρώπους (αυξημένο κόστος μισθοδοσίας), σε υποδομές (μεγαλύτερους χώρους για αποθέματα ασφαλείας), σε τεχνολογία (εκσυγχρονισμός συστημάτων και εξοπλισμού). Όλα αυτά σε περιβάλλον αυξημένων τιμών πρώτων υλών και σχετικής αβεβαιότητας λόγω νέων υγειονομικών κρίσεων και συγκρούσεων μεταξύ κρατών. Ως εκ τούτου, παροτρύνω τις εταιρείες και τους οργανισμούς να εντοπίσουν το «λίπος», που συνήθως μαζεύεται με την πάροδο του χρόνου σε συγκεκριμένες περιοχές κόστους, και να αξιοποιήσουν τις εξοικονομήσεις αυτές στα αναπτυξιακά πλάνα τους. Διαφαίνεται, πλέον, περίτρανα ότι τα αναπτυξιακά πλάνα πρέπει να περιλαμβάνουν την εφοδιαστική αλυσίδα και τις επιχειρησιακές λειτουργίες.