Ξενοδοχειακός τομέας: Προτεραιότητες στη μετά covid εποχή

Γράφουν: Γιάννης Λεωνίδου, Συνέταιρος και επικεφαλής Ελεγκτικών Υπηρεσιών κλάδου φιλοξενίας Μέσης Ανατολής και Ανδροκλής Γρηγορίου, Βοηθός Διευθυντής, Ελεγκτικές Υπηρεσίες, Deloitte

Αδιαμφησβήτητα, ο ξενοδοχειακός τομέας έχει επηρεαστεί τον τελευταίο χρόνο πολύ περισσότερο από τους πλείστους τομείς της κυπριακής οικονομίας, αλλά και ανά το παγκόσμιο, λόγω της πανδημίας covid-19. Όντας άρρηκτα συνδεδεμένος με την τουριστική βιομηχανία, παραμένει αβέβαιο ακόμη και σήμερα το πότε θα επανέλθει η δραστηριότητά του, τουλάχιστον στα επίπεδα που βρισκόταν το 2019. Σύμφωνα με έρευνες, η πλειοψηφία του επιχειρηματικού κόσμου που ασχολείται με τον ξενοδοχειακό κλάδο θεωρεί πως αυτό θα συμβεί το 2023 ή το 2024.

Αντιλαμβανόμαστε ότι, ειδικά στην Κύπρο όπου ο τουριστικός τομέας συνεισφέρει πέραν του 10% στο ΑΕΠ της χώρας, είναι πολύ σημαντική η συμβολή της ξενοδοχειακής βιομηχανίας για την επόμενη μέρα και στην προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας. 

Το κράτος, μέσω του Υφυπουργείου Τουρισμού που προωθεί διάφορα σχέδια στήριξης, προσπάθησε να βοηθήσει τα ξενοδοχεία να αντιμετωπίσουν προσωρινά τις επιπτώσεις αυτής της πρωτόγνωρης κατάστασης, ώστε να είναι έτοιμα να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του τομέα άμεσα, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν.

Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να ταξινομηθούν οι στρατηγικές προτεραιότητες στον ξενοδοχειακό τομέα έτσι ώστε να μπορέσουν να διαχειριστούν τη σημερινή κατάσταση και να εξέλθουν δυνατότερες στη νέα κανονικότητα.

Οι προτεραιότητες που αναλύονται εν συντομία πιο κάτω, θα δώσουν την ευκαιρία στα συγκροτήματα που διαχειρίζονται ξενοδοχειακές μονάδες να επανέλθουν δυναμικά όταν η τουριστική κίνηση επιστρέψει το καλοκαίρι, συμβάλλοντας το μέγιστο και στην ανάκαμψη των οικονομίων των χωρών που βασίζονται σημαντικά οι οικονομίες τους στον τομέα αυτό.

Διαχείριση ρευστότητας
Αυτή την στιγμή, η βασικότερη προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τον ξενοδοχειακό τομέα είναι η διαχείριση της υφιστάμενης ρευστότητας.

Δηλαδή, η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αύξηση των ταμειακών ροών και η ταυτόχρονη ελαχιστοποίηση των ταμειακών εκροών.

Τα ταμειακά διαθέσιμα των ξενοδοχείων στηρίχθηκαν σε σημαντικό βαθμό από την κρατική στήριξη που δόθηκε για την κάλυψη μέρους των λειτουργικών τους εξόδων, αλλά και στις αναδιαρθρώσεις δανείων και στην προσωρινή αναστολή καταβολής δόσεων.

Εξίσου σημαντική ενέργεια θα είναι να εξασφαλιστούν κάποιες προπληρωμές για μελλοντικές κρατήσεις, που θα αποφέρουν μια ένεση ρευστότητας στα ταμεία των επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, χωρίς να επηρεαστούν οι σχέσεις με τους προμηθευτές και τα άλλα συνεργαζόμενα μέρη, μπορεί μέσω μιας διαπραγμάτευσης να ενισχυθεί η ρευστότητα αναβάλλοντας κάποιες πληρωμές για το άμεσο μέλλον. Με αυτούς τους τρόπους θα μπορέσουν να συγκρατηθούν τα ταμειακά αποθέματα μέχρι την επανεκκίνηση της τουριστικής κίνησης.

Σχέσεις με ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders)
Μια πολύ σημαντική προτεραιότητα για τις επιχειρήσεις του ξενοδοχειακού τομέα είναι να διατηρήσουν άριστες σχέσεις με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη με τα οποία υπάρχει επιχειρηματική δραστηριότητα.

Ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να θεωρηθούν οι τουριστικοί πράκτορες, οι τράπεζες, οι προμηθευτές, οι μέτοχοι, το εργαζόμενο προσωπικό, καθώς και οι πελάτες των ξενοδοχείων.

Είναι εξαιρετικής σημασίας η διατήρηση των καλύτερων δυνατών σχέσεων με το κάθε μέρος ξεχωριστά, έτσι ώστε την επόμενη μέρα όλοι να επωφεληθούν έχοντας την καλύτερη δυνατή συνεργασία που θα επιφέρει την πιο άμεση ανάκαμψη. Η πανδημία δεν θα πρέπει να επηρεάσει τις σχέσεις που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ των μερών τα προηγούμενα χρόνια.

Άντληση χρηματοδότησης
Η άντληση επιπλέον χρηματοδότησης είναι αυτή που θα βοηθήσει βραχυπρόθεσμα τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να ορθοποδήσουν όταν θα ξεκινήσει η τουριστική κίνηση. Μέσα από αναδιαρθρώσεις υφιστάμενων δανείων και γενικότερη αναδιοργάνωσή τους, μπορούν να επιτευχθούν καλύτεροι δανειακοί όροι που θα μειώσουν το κόστος δανεισμού και θα επιτρέψουν περαιτέρω χρηματοδότηση. Αυτό θα δώσει την ευκαιρία για άντληση χρηματοδότησης που θα βοηθήσει σημαντικά και στις μελλοντικές πρωτοβουλίες στρατηγικής ανάπτυξης, δίνοντας μια επιπλέον ευελιξία στον σχεδιασμό των πιθανών πλάνων.

Στρατηγική ανάπτυξη
Τέλος, από τις σημαντικότερες προτεραιότητες των επιχειρήσεων του ξενοδοχειακού τομέα είναι οι διάφορες πρωτοβουλίες στρατηγικής ανάπτυξης.

Όπως σε όλους τους τομείς της οικονομίας, μέσα από μια κρίση πάντοτε εμφανίζονται νέες ευκαιρίες για περαιτέρω οικονομική, και όχι μόνο, ανάπτυξη.

Τέτοιες πρωτοβουλίες μπορεί να είναι ο συνεχής εμπλουτισμός των προσφερόμενων υπηρεσιών στους διαμένοντες ενός ξενοδοχείου, η εξερεύνηση πιο εξειδικευμένων υπηρεσιών όπως ο αθλητικός και ο θρησκευτικός τουρισμός, αλλά και η επέκταση ή ανακαίνιση της ιδίας της ξενοδοχειακής μονάδας.

Για να πετύχει αυτό και να αναλάβει μια επιχείρηση διάφορες πρωτοβουλίες στρατηγικής ανάπτυξης, θα πρέπει να υπάρχει ένα κοινό όραμα και θέληση μεταξύ της μετοχικής και διοικητικής ομάδας με μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους, όπως και η άμεση ανταπόκριση και συνεργασία με το κράτος.

Το μεγάλο στοίχημα
Το μεγαλύτερο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί για να επιστρέψει όσο πιο γρήγορα γίνεται σε κανονικούς ρυθμούς η ξενοδοχειακή βιομηχανία, είναι η επιστροφή των τουριστών στη χώρα μας.

Καθοριστικός παράγοντας στην επίτευξη του στόχου αυτού είναι ο σωστός επιδημιολογικός σχεδιασμός αλλά και η αυστηρή τήρηση των μέτρων από όλους μας.

Μετά τη ραγδαία αύξηση της τουριστικής κίνησης τα τελευταία χρόνια, δικαιολογημένα δημιουργούνται μεγάλες προσδοκίες για το μέλλον. Ο τουρισμός στην Κύπρο, αρά και η διαμονή στα ξενοδοχεία, θα αυξηθούν όταν δώσουμε την απαραίτητη διαβεβαίωση και ασφάλεια που απαιτεί ο τουρίστας ως προς τη σωστή διαχείριση της πανδημίας. Επίσης, οι προσπάθειες του Υφυπουργείου Τουρισμού για την επέκταση της αεροπορικής συνδεσιμότητας της χώρας μας με νέους προορισμούς αρχίσαν να καρποφορούν και σίγουρα θα βοηθήσουν στον σκοπό αυτό.   

Η μετάβαση στη νέα κανονικότητα δεν πρόκειται να αργήσει, οπότε οι επιχειρήσεις του ξενοδοχειακού κλάδου θα πρέπει να ιεραρχήσουν τις προτεραιότητές τους και να δράσουν από σήμερα για το αύριο.