Το ιστορικό της κατάρρευσης της Greensill Capital

Όταν ο Lex Greensill ίδρυσε την Greensill Capital, το 2011, ισχυριζόταν πως ήθελε να χτίσει μία τεχνολογική οικονομική εταιρεία, έτοιμη να ανταγωνιστεί μεγαθήρια σαν την Citi Group και την Morgan Stanley, τον πρώην εργοδότη του, στο δικό τους παιχνίδι. Αλλά μερικά χρόνια αργότερα, ο Αυστραλός είχε απομακρυνθεί από τις υποτιθέμενες αρχές του, κλείνοντας όλο και πιο επικίνδυνες συμφωνίες, τις οποίες προσπάθησε να αποκρύψειι. Τελικά, ο πύργος από τραπουλόχαρτα που είχε χτίσει γκρεμίστηκε μεμιάς, ζημιώνοντας επιχειρήσεις από όλο τον κόσμο.

Από την γέννηση της, η Greensill ειδικεύεται στη χρηματοδότηση εφοδιαστικών αλυσίδων, διευκολύνοντας τις επιχειρήσεις να εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους. Με λίγα λόγια, όταν μία εταιρεία καλείται να πληρώσει τον προμηθευτή της, η Greensill προσφέρεται να καταθέσει το απαιτούμενο ποσό άμεσα, αλλά σε μία ελάχιστα μειωμένη τιμή. Συχνά, οι προμηθευτές δέχονται να πληρώσουν ένα τίμημα, ώστε να λάβουν τα χρήματα τους σε μία εβδομάδα, για παράδειγμα, αντί για δύο μήνες. Οι εταιρείες, από την μεριά του επωφελούνται σε θέματα ρευστότητας, καθώς συνήθως τους δίνονται 60 με 120 μέρες για να αποπληρώσουν το χρέος στην Greensill. Προφανώς, η Greensill βγάζει κέρδος από την μικρή διαφορά μεταξύ του ποσού που έδωσε στον προμηθευτή και στο ποσό που ευελπιστεί πως θα συλλέξει από την εταιρεία.

Υπό κανονικές συνθήκες, η χρηματοδότηση εφοδιαστικών αλυσίδων θεωρείται αρκετά απλή υπόθεση, μίας και συνήθως εμπλέκονται σε αυτή μεγάλες και αξιόπιστες εταιρείες. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο, όμως, πρόκειται και για μία ανταγωνιστική αγορά, στην οποία η Greensill προσπάθησε να επικρατήσει χρησιμοποιώντας πιο… ύποπτες και ριψοκίνδυνες μεθόδους. Η βρετανική φίρμα άρχισε να μετατρέπει τα δάνεια της σε μορφή ομολόγων και να τα πουλά σε επενδυτές. Επειδή τα κέρδη που έβγαζε από την παραδοσιακή χρηματοδότηση εφοδιαστικών αλυσίδων δεν θεωρούνταν αρκετά, η χρηματοδότηση ολόκληρης της επιχείρησης κατέληξε να εξαρτάται από την πώληση των δανείων σε τρίτους, όπως η  Credit Suisse. Επιπλέον, πολλά από τα δάνεια της Greensill κατευθύνονταν σε έναν μικρό κύκλο δανειστών οι οποίοι διατηρούσαν σχέσεις με τον ίδιο τον Greensill, ή και σε εξαιρετικά ευάλωτες, μη κερδοφόρες, επιχειρήσεις.

Εκ πρώτης όψεως, η Greesnill Capital δεν τα είχε πάει καθόλου άσχημα στα πρώτα χρόνια της ύπαρξης της. Έτσι, το 2019, η Softbank επένδυσε 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια στην εταιρεία,  με τον ιδρυτή της και δισεκατομμυριούχο, Masayoshi Son, να έχει σχεδόν καθημερινές τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Greesnill. Οι δυο τους συζήτησαν σοβαρά την παροχή δανείων τόσο στην WeWork, η οποία τελικά χρειάστηκε να διασωθεί από την SoftBank για να αποφύγει την χρεωκοπία, αλλά και σε ξενοδοχεία και έργα υποδομής στη Μέκκα, γύρω από το Χατζ. Κανένα από τα δύο παραπάνω σχέδια δεν τέθηκε σε ισχύ, αλλά τελικά τέσσερα από τα μεγαλύτερα δάνεια που η Greesnill εξέδωσε πήγαν σε εταιρείες του Vision Fund της Softbank.

Μετά την εμπλοκή του ιαπωνικού επενδυτικού γίγαντα, η Greesnill φαίνεται πως άρχισε να δίνει δάνεια με τα οποία δεν ένιωθε άνετα η General Atlantic, η οποία, από το 2018,  κατείχε το 15% της βρετανικής φίρμας. Στις αρχές του Νοεμβρίου του προηγούμενου έτους, η General Atlantic κάλεσε για μία επιθεώρηση όλων των δανείων που η Greesnill είχε εκδώσει σε εταιρείες της Softbank. Σύντομα, την καχυποψία της General Atlantic θα την συμμερίζονταν και άλλοι παράγοντες, οδηγώντας στην κατάρρευση της Greesnill.

Όπως αποδείχτηκε, σχεδόν το 90% των εσόδων της εταιρείας έρχονταν από τους πέντε μεγαλύτερους πελάτες της. Ένας από αυτούς ήταν ο βρετανός βιομήχανος  Sanjeev Gupta, ο οποίος έχει κερδίσει το προσωνύμιο του «άνδρα από ατσάλι», γιατί έχει χτίσει την επιχειρηματική αυτοκρατορία του αγοράζοντας χυτήρια σιδήρου σε πάνω από 12 χώρες. Ήδη, από τον Σεπτέμβρη του 2019, η κατασκευαστική εταιρεία του Gupta, AGF, είχε λάβει 7,4 δισεκατομμύρια δολάρια σε δάνεια από την Greensill. Αρκετά από αυτά τα δάνεια, όμως, δεν αφορούσαν χρηματοδότηση εφοδιαστικής αλυσίδας, αλλά ήταν «future receivables», δηλαδή δάνεια τα οποία βασίζονται σε εκτιμήσεις για την εικόνα της επιχείρησης του δανειολήπτη στα επόμενα πέντε χρόνια. Όπως αποκάλυψε η έρευνα της Wall Street Journal, η Greesnill έδωσε και άλλα 850 εκατομμύρια σε δάνεια, κάποια εκ των οποίων ήταν επίσης «future receivables», στην Bluestone Resources, μία εταιρεία εξόρυξης άνθρακα, που ανήκει στον κυβερνήτη της West Virginia, Jim Justice.

Τόσο τα δάνεια στην επιχείρηση του Gupta, όσο και αυτά προς την Bluestone Resrources, χρηματοδοτήθηκαν από funds τα οποία είχε αγοράσει η Credit Suisse και με την σειρά τους πουλούσε στους επενδυτές της.  Μάλιστα, η Greesnill απέκρυψε κάποια από τα μεγέθη ή τα ονόματα των εταιρειών στις οποίες παρείχε δάνεια. Το καλοκαίρι του 2020, η Credit Suisse πραγματοποίησε και εκείνη έναν έλεγχο στις πρακτικές της Greesnill, όπως επίσης και η Tokio Marine. Η Tokio Marine προσέφερε ασφάλιση πιστώσεων στην Greensill, μα όταν η ασφαλιστική εταιρεία ολοκλήρωσε την έρευνα της, πληροφόρησε την βρετανική εταιρεία πως πιθανότατα θα σταματήσει την κάλυψη της τον Μάρτιο του 2021.

Παράλληλα, στην Γερμανία, η BaFin, η οικονομική ρυθμιστική αρχή της χώρας,  ξεκινούσε και εκείνη έναν έλεγχο στην γερμανική τράπεζα της Greensnill. Παρ’ όλα αυτά, δημοσίως, ο Lex Greesnill ήθελε να συγκεντρώσει νέα κεφάλαια, κάνοντας λόγο για ένα επερχόμενο IPO που φυσικά δεν θα ερχόταν ποτέ. Μέσα σε λίγες ημέρες, τον φετινό Μάρτιο, η Tokio Marine αρνήθηκε να ανανεώσει την κάλυψη της στην Greesnill, η BaFin έκλεισε την τράπεζα της Greensill στην Βρέμη και η Credit Suisse πάγωσε τα τέσσερα funds της που σχετίζονταν με την βρετανική εταιρεία, στα οποία υπάρχουν 10 δισεκατομμύρια δολάρια. Στις οκτώ Μαρτίου, η Greensill Capital κήρυξε πτώχευση.

ΠΗΓΗ: newmoney.gr