Πώς μπορεί ο περίγυρος να βοηθήσει τον ογκολογικό ασθενή;

Στην αποδοχή της ασθένειας του καρκίνου από τους ογκολογικούς ασθενείς είναι δυνατό να συμβάλει τόσο το κοινωνικό περιβάλλον του ασθενή, όσο και το ίδιο το άτομο.  Η κοινωνική υποστήριξη όπως επίσης και ο ατομικός τρόπος διαχείρισης της ασθένειας, φαίνεται ότι αποτελούν τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την αποδοχή της ασθένειας από μέρους των ασθενών.  

Η κάθε μορφή κοινωνικής υποστήριξης που παρέχεται στο άτομο, είναι δυνατό να βοηθήσει τον ογκολογικό ασθενή  στην ψυχική προσαρμογή του, με τη συντροφική υποστήριξη και την υποστήριξη από τους συγγενείς και φίλους του ασθενή να θεωρούνται ως οι πιο ισχυρές πηγές υποστήριξης.  Οι μορφές της κοινωνικής υποστήριξης αφορούν κυρίως τη συναισθηματική υποστήριξη, την πρακτική υποστήριξη, την συμβουλευτική ή/και καθοδηγητική υποστήριξη, την επιβεβαίωση ως μορφή υποστήριξης, και την πληροφορική υποστήριξη. 

Η πρακτική υποστήριξη αφορά την πρακτική βοήθεια που μπορεί να παρέχεται στους ογκολογικούς ασθενείς (όπως οικιακές δουλειές, μεταφορά στα ιατρικά ραντεβού, εξωτερικές υποχρεώσεις, κλπ), σε σχέση με τη συναισθηματική υποστήριξη, που εστιάζει κυρίως στις μορφές ενθάρρυνσης του ατόμου, που είτε αφορούν θέματα που σχετίζονται με την ασθένειά του, είτε όχι.  Η επιβεβαίωση ως μορφή υποστήριξης αναφέρεται συνήθως στην επιβεβαίωση που χρειάζεται ο ασθενής για τις δυνατότητες του (μετά την ανακοίνωση της διάγνωσής του), όπως επίσης και την επιβεβαίωση σημαντικών, για τον ίδιο, πληροφοριών που έλαβε από το γιατρό σχετικά με την κατάστασή του.  Τέλος, η συμβουλευτική και η καθοδήγηση του ατόμου σε θέματα που είτε αφορούν είτε όχι την ασθένειά του, είναι δυνατό να βοηθήσουν σημαντικά το άτομο.  Η πληροφορική υποστήριξη, θεωρείται ως η πιο αποτελεσματική μορφή κοινωνικής υποστήριξης όταν παρέχεται από τους γιατρούς των ασθενών, λόγω του ότι το άτομο ενημερώνεται όσο είναι δυνατό για την πορεία της ασθένειάς του, αφού συχνά οι αντιδράσεις (κυρίως stress) του ασθενή σχετίζονται με την άγνοιά του για την πορεία ή την εξέλιξη της κατάστασής του. 

Στην ουσία η υποστήριξη αναφέρεται στην κάλυψη (από τα άτομά του περιβάλλοντός του ασθενή) των αναγκών που προκύπτουν στον ασθενή, επιβεβαιώνοντάς τον ότι ανήκει σε σύνολο ατόμων που μπορούν να του παρέχουν ό,τι χρειάζεται, ικανοποιώντας ταυτόχρονα την έμφυτη για τον κάθε άνθρωπο, ανάγκη του ανήκειν.  Ο ασθενής έχοντας κοντά του δικούς του ανθρώπους συνειδητοποιεί μέσω αυτών, ότι μπορεί να λαμβάνει ό,τι χρειάζεται, γεγονός που κάποιες φορές βοηθά τον ασθενή να καταλάβει ότι δεν «απέχει» αρκετά από την προ ασθένειας ζωή του.  Σε κάθε περίπτωση, η παροχή οποιασδήποτε μορφής κοινωνικής υποστήριξης χρειάζεται να είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες του ασθενή.

Η κοινωνική υποστήριξη αποτελεί ένα από τους πιο σημαντικούς παράγοντες αποδοχής της ασθένειας.  Χάρη στην κοινωνική υποστήριξη που λαμβάνει ο ογκολογικός ασθενή, είναι δυνατό να βοηθηθεί περισσότερο στην αποδοχή της ασθένειας, μειώνοντας με αυτό τον τρόπο τη δυσφορία και τα αρνητικά συναισθήματα που κάποιες φορές ακολουθούν την ανακοίνωση της διάγνωσης του καρκίνου, και βελτιώνοντας ταυτόχρονα την ποιότητα ζωής του ασθενή.

*Στυλιανός Κωνσταντίνου, BSc, MSc, Κλινικός Ψυχολόγος, Cyprus Pain Clinic