ΕΚΤ: Τερματίζονται οι καθαρές αγορές, αλλά δεν παροπλίζεται το PEPP

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανακοίνωσε ότι τερματίζει τον ερχόμενο Μάρτιο τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων μέσω του έκτακτου προγράμματος στοιχείων ενεργητικού πανδημίας (PEPP), αλλά αποφάσισε να παρατείνει τις επανεπενδύσεις από εξόφληση τίτλων που λήγουν μέχρι το τέλος του 2024 (επεκτάθηκε η αρχική απόφαση κατά ένα χρόνο) ως απάντηση στην αβεβαιότητα στις αγορές λόγω του κορωνοϊού υπό τη σκιά της παραλλαγής Όμικρον.

Παράλληλα, με ανακοίνωσή της έπειτα από τη χθεσινή συνεδρία του Διοικητικού της Συμβουλίου, η ΕΚΤ υπογράμμισε πως η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, ενώ «οι καθαρές αγορές στο πλαίσιο του PEPP θα μπορούσαν να ξεκινήσουν εκ νέου, εφόσον κριθεί αναγκαίο, για την αντιμετώπιση αρνητικών διαταραχών που σχετίζονται με την πανδημία».

Βάσει των στοιχείων της ΕΚΤ, οι συνολικές αγορές κυπριακών κυβερνητικών ομολόγων μέχρι το τέλος Νοεμβρίου έφθασαν στα €2,42 δισεκατομμύρια ευρώ, με τις καθαρές αγορές κυπριακών ομολόγων τον Νοέμβριο να ανέρχονται σε €53 εκατομμύρια. Από το αρχικό ύψος των €750 δις, η οροφή του PEPP αυξήθηκε δύο φορές (κατά €600 δις τον Ιούνιο του 2020 κατά άλλα €500 δις τον Δεκέμβριο του 2020) φτάνοντας στα €1,85 τρις. Η συνολική αξία του προγράμματος στις 10 Δεκεμβρίου ανερχόταν στα €1,56 τρις.

«Δεδομένης της αβεβαιότητας θελήσαμε να έχουμε όσο περισσότερο δυνατόν ευελιξία και όσο το δυνατόν περισσότερες επιλογές», ανέφερε η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ.

Σημαντική ήταν η αναφορά για τα ελληνικά ομόλογα, καθώς η ΕΚΤ στην απόφασή της κατέστησε σαφές ότι η ευελιξία «θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει την αγορά ομολόγων που εκδίδει η Ελληνική Δημοκρατία επιπλέον της αξίας των ομολόγων που επανεπενδύεται στη λήξη τους, προκειμένου να αποφευχθεί η διακοπή των αγορών στη συγκεκριμένη χώρα, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής προς την ελληνική οικονομία, ενώ αυτή εξακολουθεί να ανακάμπτει από τις επιπτώσεις της πανδημίας».

Σημειώνεται ότι καθώς η πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας δεν βρίσκεται στην επενδυτική κατηγορία, με τη λήξη του PEPP η Ελλάδα δεν θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στο τακτικό πρόγραμμα αγορών περιουσιακών στοιχείων της ΕΚΤ (ΑPP) και στο πρόγραμμα αγορών περιουσιακών στοιχείων δημοσίου τομέα (PSPP).

“Συνεπώς αυτό είναι ένα ισχυρό σήμα και είναι μια ρήτρα που αφορά συγκεκριμένη χώρα και η ρήτρα αυτή έτυχε ισχυρής υποστήριξης από το Διοικητικό Συμβούλιο», είπε η κ. Λαργκάρντ.

Συνεχίζεται με σταδιακή μείωση το APP

Εξάλλου, στο πλαίσιο σταδιακής μείωσης των αγορών στοιχείων ενεργητικού και με σκοπό να διασφαλιστεί ότι η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής παραμένει συμβατή με τη σταθεροποίηση του πληθωρισμού στον στόχο του μεσοπρόθεσμα, το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε τη διενέργεια καθαρών αγορών στοιχείων ενεργητικού με μηνιαίο ρυθμό €40 δισ. το β΄ τρίμηνο και €30 δις. το γ΄ τρίμηνο μέσω του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme - APP).

Τον Απρίλη του 2002 οι καθαρές αγορές μέσω του APP αυξάνονται στα €40 δις. έτσι ώστε να αντισταθμιστεί ο τερματισμός των καθαρών αγορών PEPP με στόχο η μετάβαση στην μετά το PEPP να είναι ομαλή (αποφυγή cliff-effect).

Από τον Οκτώβριο του 2022 και μετά το Διοικητικό Συμβούλιο θα διατηρήσει τη διενέργεια καθαρών αγορών στοιχείων ενεργητικού στο πλαίσιο του προγράμματος APP σε μηνιαίο ρυθμό €20 δισ. «για όσο χρονικό διάστημα κρίνεται αναγκαίο για την ενίσχυση της διευκολυντικής επίδρασης των επιτοκίων πολιτικής του».

Το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι οι καθαρές αγορές θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ, αναφέρεται.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι αγορές κυπριακών κυβερνητικών ομολόγων μέσω του PSPP ανήλθαν σε  €4,09 δισ. στο τέλος Νοεμβρίου, με τις καθαρές αγορές τον συγκεριμένο μήνα να ανέρχονται σε €53 εκατ.

Εξάλλου, οι αναφορές ότι «το Διοικητικό Συμβούλιο αναμένει ότι οι καθαρές αγορές θα λήξουν λίγο πριν αρχίσει να αυξάνει τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ», παραπέμπει την έναρξη ανόδου των επιτοκίων εντός του 2023.

Πηγή: ΚΥΠΕ