Σε τροχιά η κατεδάφιση δεξαμενών της εταιρείας Ελληνικά Πετρέλαια στη Λάρνακα

Σε τροχιά υλοποίησης βάζει η εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου Λτδ, το project για την αποξήλωση και κατεδάφιση εγκαταστάσεων, δεξαμενών και σωληνώσεων στο τερματικό της στον Δήμο Λάρνακας, ένα πάγιο αίτημα των Λαρνακέων με στόχο την αποφυγή του κινδύνου που υπήρχε για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής σε ενδεχόμενο ατύχημα αλλά και την ευρύτερη ανάπτυξη της παραλιακής αυτής περιοχής. Η σχετική μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στο περιβάλλον (ΜΕΕΠ) κατατέθηκε και εκκρεμεί ενώπιον της Περιβαλλοντικής Αρχής για έγκριση.

Συγκεκριμένα, επειδή το προτεινόμενο έργο εμπίπτει στην κατηγορία που αφορά διάλυση εργοστασίων ή αποθηκών που επεξεργάζονται ή περιέχουν επικίνδυνες χημικές ουσίες ή και επικίνδυνα απόβλητα, αποφασίστηκε από κοινού με το Τμήμα Περιβάλλοντος, όπως εκπονηθεί σχετική μελέτη.  

Το κόστος για την υλοποίηση του έργου δεν αναμένεται να ξεπεράσει τις 350,000 ευρώ. Η χρηματοδότηση του έργου θα προέλθει από ιδιωτικά κεφάλαια. Υπενθυμίζεται ότι η ανάγκη για κατεδάφιση και αποξήλωση του προτεινόμενου έργου προέκυψε μετά από μακροχρόνια διαβούλευση και μελέτη που αφορούσε την μετακίνηση των εγκαταστάσεων πετρελαιοειδών από το δρόμο Λάρνακας – Δεκέλειας στο ενεργειακό κέντρο Βασιλικού.  

Τι θα κατεδαφιστεί
Το προτεινόμενο έργο περιλαμβάνει κατεδάφιση και αποξήλωση όλων των εγκαταστάσεων συμπεριλαμβανομένων του εξοπλισμού και των εγκαταστάσεων μεταφοράς και αποθήκευσης καυσίμων. Ειδικότερα, στον εξοπλισμό και τις εγκαταστάσεις που θα κατεδαφιστούν και θα αποξηλωθούν περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:

• Υπέργειες εγκαταστάσεις (Γραφεία / κτίριο διοίκησης, Χώροι υγειονομικών διευκολύνσεων και γραφεία προσωπικού/ Σύστημα πυρόσβεσης)
• Αγωγοί μεταφοράς νερού και αφρού πυρόσβεσης στην εγκατάσταση, 
• Αγωγοί μεταφοράς νερού και αφρού από αντλιοστάσια σε δεξαμενές, 
• Δεξαμενή αποθήκευσης νερού πυρόσβεσης,  
• Αντλιοστάσια νερού και αφρού o Θαλάσσιος αγωγός μεταφοράς νερού πυρόσβεσης μήκους 100 μέτρων o Δίκτυο συλλογής όμβριων υδάτων:
• Αγωγοί και δίκτυο συλλογής όμβριων υδάτων,
• Δεξαμενές αποθήκευσης όμβριων υδάτων,  Υποσταθμός ΑΗΚ και δωμάτια μετρητών,  Αντλιοστάσια,   Δωμάτιο ηλεκτρογεννήτριας και αεροσυμπιεστή,  Αποθήκες,  Στέγαστρα χώρων στάθμευσης, Μονάδα ανάμιξης μηχανέλαιων, Σταθμούς φόρτωσης βυτιοφόρων,  Υπόστεγα, Τοιχοποιία περιμετρικά δεξαμενών,
• Εξοπλισμός μεταφοράς και αποθήκευσης καυσίμων:  Όλες οι δεξαμενές αποθήκευσης καυσίμων (28),  Δίκτυο αγωγών μεταφοράς καυσίμων,  Δίκτυο αγωγών ο οποίος καταλήγει στο Λιμάνι Λάρνακας,  Αντλιοστάσια καυσίμων,  Δεξαμενές πρόσμικτων,  Εξοπλισμός εγκατεστημένος στο σημεία φόρτωσης των βυτιοφόρων.
• Υπόγειες εγκαταστάσεις Δίκτυο αγωγών μεταφοράς αποβλήτων από τις δεξαμενές στην υπέργεια δεξαμενή προσωρινής αποθήκευσης αποβλήτων (slope tank)
• Δεξαμενή προσωρινής αποθήκευσης αποβλήτων η οποία βρίσκεται στο σταθμό φόρτωσης των βυτιοφόρων, Δεξαμενές όμβριων υδάτων
• Δίκτυο αγωγών όμβριων υδάτων, Δίκτυο αγωγών μεταφοράς καυσίμων:

1. Μέρος του αγωγού ο οποίος καταλήγει στο λιμάνι Λάρνακας,  
2. Μέρος του αγωγού από τις παλιές κτιριακές εγκαταστάσεις της BP,  Επιφάνειες από οπλισμένο σκυρόδεμα. 

Υπενθυμίζεται ότι οι υπό αναφορά εγκαταστάσεις βρίσκονται στο Δήμο Λάρνακας και συνορεύουν με το Δήμο Λιβαδιών. Το προτεινόμενο έργο είναι χωροθετημένο σε ιδιωτική γη. Τα τεμάχια στα οποία χωροθετούνται οι προς κατεδάφιση και αποξήλωση εγκαταστάσεις βρίσκονται στην Ενορία Χρυσοπολίτισσας. Το συνολικό εμβαδόν των τεμαχίων όπου χωροθετείται η προς κατεδάφιση και αποξήλωση εγκατάσταση ανέρχεται στα 56 δεκάρια και 895 τετραγωνικά μέτρα.

Φάση Κατεδάφισης και Αποξήλωσης 

• Εργασίες προετοιμασίας εργοταξίου, Περίφραξη εργοταξίου, Καθαρισμός χώρων εργοταξίου, Ετοιμασία προσωρινού χώρου αποθήκευσης αποβλήτων, Ετοιμασία εγκαταστάσεων εργοταξίου
• Αφαίρεση αμιαντούχων και άλλων επικίνδυνων υλικών, Γενικές πληροφορίες, Ετοιμασία χώρου για αφαίρεση αμιαντούχων υλικών, Αφαίρεση αμιαντούχων υλικών, Διαχείριση αμιαντούχων υλικών  
• Εργασίες καθαρισμού υπολειμμάτων, Καθαρισμός αγωγών, Καθαρισμός δεξαμενών  
• Κατεδάφιση και Αποξήλωση υπέργειων εγκαταστάσεων, εγκαταστάσεων αποθήκευσης και μεταφοράς καυσίμων, συστήματος πυρόσβεσης και συστήματος συλλογής όμβριων υδάτων  o Απογύμνωση κτιριακών εγκαταστάσεων π.χ. αφαίρεση όλου του εξοπλισμού και αντικειμένων από τις κτιριακές εγκαταστάσεις,
• Απομάκρυνση ογκώδων αντικειμένων, Αποσύνδεση και αποξήλωση αγωγών, Κατεδάφιση μεταλλικών κατασκευών συμπεριλαμβανομένων των κατασκευών στήριξης των αγωγών (racks), 
• Κατεδάφιση κτιρίων από οπλισμένο σκυρόδεμα, Κατεδάφιση ή/και αφαίρεση υπέργειων δεξαμενών, Αποξήλωση εξοπλισμού π.χ. αντλίες, βαλβίδες κλπ.  
• Εργασίες εκσκαφών και επαναχρησιμοποίηση μη ρυπασμένων εκσκαφέντων χωμάτων, Κατεδάφιση και αποξήλωση υπόγειων κατασκευών, Δίκτυο αγωγών μεταφοράς αποβλήτων,  
• Δεξαμενές προσωρινής αποθήκευσης αποβλήτων,  Δεξαμενές όμβριων υδάτων, Δίκτυο αγωγών όμβριων υδάτων, Δίκτυο αγωγών μεταφοράς καυσίμων, Σπάσιμο επιφανειών από οπλισμένο σκυρόδεμα και άσφαλτο
• Διαχείριση αποβλήτων εκσκαφών και κατεδαφίσεων.
• Εργασίες επιχωματώσεων o Εργασίες επιχωμάτωσης των χώρων όπου έχουν πραγματοποιηθεί εκσκαφές για αφαίρεση υπόγειων κατασκευών,  
• Αφαίρεση θαλάσσιου αγωγού πυρόσβεσης μήκους 100 μέτρων,
• Συλλογή και μεταφορά αποβλήτων.

Ο Δήμος Λάρνακας, ενεργώντας ως αρμόδια Πολεοδομική Αρχή, έχει εκδώσει στις 30.1.2014 διάταγμα για τον τερματισμό χρήσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης πετρελαιοειδών και υγραερίου με ισχύ μέχρι 30.1.2017. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η περίοδος συμμόρφωσης με το συγκεκριμένο Διάταγμα εξέπνευσε χωρίς να καταστεί εφικτός ο τερματισμός της χρήσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης πετρελαιοειδών και υγραερίου, λόγω μη ολοκλήρωσης των απαιτούμενων διαδικασιών ή/και άλλων ενεργειών για τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών για μετακίνηση αυτών, ο Υπουργός Εσωτερικών αποφάσισε την έκδοση νέου Διατάγματος, στο οποίο προβλέπονται νέα χρονοδιαγράμματα, με σκοπό τη διασφάλιση της απρόσκοπτης προμήθειας πετρελαιοειδών και υγραερίου.

Το χρονοδιάγραμμα που καθορίστηκε στο νέο διάταγμα του Υπουργείου Εσωτερικών, προέβλεπε τερματισμό της χρήσης των εγκαταστάσεων για τα πετρελαιοειδή μέχρι την 1.3.2018. Μετά από εξουσιοδότηση του Υπουργικού Συμβουλίου και εκτεταμένες συνομιλίες μεταξύ των εταιρειών εμπορίας καυσίμων, της Κυπριακής Δημοκρατίας και των Δήμων Λειβαδιών και Λάρνακας, ετοιμάστηκε Μνημόνιο Συναντίληψης και Συνεργασίας, η τρίτη εκδοχή του οποίου υπογράφθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία και τις έξι εταιρείες με τη σύμφωνη γνώμη των Δήμων. Στο Μνημόνιο αναφέρεται ότι η τελευταία ημερομηνία μετακίνησης των εγκαταστάσεων υγρών καυσίμων είναι 31η Δεκεμβρίου 2019. 

Η εταιρεία Ελληνικά Πετρέλαια Κύπρου Λτδ, συμμορφούμενη με τις αποφάσεις της Δημοκρατίας και το Μνημόνιο Συναντίληψης και Συνεργασίας, αποφάσισε να προχωρήσει σε αίτηση για έκδοση πολεοδομικής άδειας για την κατεδάφιση και αποξήλωση της υφιστάμενης εγκατάστασης αποθήκευσης και διανομής πετρελαιοειδών στη Λάρνακα.

Τα πλεονεκτήματα για τη Λαρνακα

Οι στόχοι και η σκοπιμότητα της υλοποίησης του προτεινόμενου έργου συνοψίζονται ως ακολούθως:

• Εναρμόνιση με την απόφαση της Κυπριακή Δημοκρατίας για τερματισμό των δραστηριοτήτων στην περιοχή.
• Συμμόρφωση με το ισχύον νομικό πλαίσιο.
• Μετακίνηση των δραστηριοτήτων της εταιρείας στη νέα εγκατάσταση της στο Ενεργειακό Κέντρο Βασιλικού.
• Τα οφέλη που θα προκύψουν από την υλοποίηση του προτεινόμενου έργου αναμένεται ότι θα είναι τα ακόλουθα:
• Η ευρύτερη περιοχή χωροθέτησης της εγκατάστασης είναι κατά κύριο λόγο οικιστική και εμπορική. Η απομάκρυνση των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και διανομής πετρελαιοειδών στην περιοχή θα έχει περιβαλλοντικά οφέλη όπως η μείωση της κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων, ο τερματισμός της εκπομπής και διαφυγής αέριων ρύπων, όπως είναι για παράδειγμα οι πτητικές οργανικές ενώσεις, η μείωση του εκπεμπόμενου θορύβου και η αποφυγή πλέον του κινδύνου διαρροών είτε στο έδαφος, είτε στη θάλασσα από ενδεχόμενο ατύχημα.
• Αποφυγή του κινδύνου που υπήρχε για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια των κατοίκων της περιοχής σε ενδεχόμενο ατύχημα.
• Δημιουργία σημαντικού αριθμού νέων θέσεων εργασίας, κατά τη φάση κατεδάφισης και αποξήλωσης της εγκατάστασης.
• Απελευθέρωση του παραλιακού μετώπου στο δρόμο Λάρνακας – Δεκέλειας από τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διανομής πετρελαιοειδών.
• Δημιουργία ανάπτυξης στην περιοχή, η οποία θα επέλθει μετά τις εργασίες κατεδάφισης και αποξήλωσης και την οριστικοποίηση του Τοπικού Σχεδίου Λάρνακας

Σε ότι αφορά την ExxonMobil Cyprus Ltd, έχει ήδη εξασφαλίσει τις σχετικές άδειες για την κατεδάφιση και αποξήλωση των εγκαταστάσεών της στην ίδια περιοχή. Οι εργασίες κατεδάφισης και αποξήλωσης των εγκαταστάσεων της ExxonMobil Cyprus Ltd εκτιμάται ότι ξεκινήσουν πριν το τέλος του 2020 και αναμένεται ότι θα ολοκληρωθούν πριν το τέλος του 2021.

Σε διεργασίες για το ίδιο θέμα βρίσκεται εξάλλου και η Petrolina (Holdings) Public Ltd.