Διοίκηση Ολικής Ποιότητας
16:12 - 16 Ιουλίου 2020
Η «ποιότητα» στην καθημερινότητα, χρησιμοποιείται από τα άτομα για να περιγράψουν ακριβά εστιατόρια και πολυτελή αυτοκίνητα. Τα πράγματα τα οποία έχουν ποιότητα παρουσιάζουν υψηλά πρότυπα, που δεν μπορούν να ξεπεραστούν.
Όμως, σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ένωση Ποιότητας (ASQ) η ποιότητα ορίζεται ως «Το σύνολο των προδιαγραφών και χαρακτηριστικών ενός προϊόντος ή υπηρεσίας τα οποία συμβάλλουν στην ικανοποίηση των άμεσων και έμμεσων αναγκών του πελάτη»
Διοίκηση Ολικής Ποιότητας (TQM) είναι η φιλοσοφία και οι δραστηριότητες, που αποσκοπούν στη συνεχή ικανοποίηση των απαιτήσεων του πελάτη, με ελαχιστοποίηση του κόστους ενεργοποιώντας το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού συμπεριλαμβανομένων των προμηθευτών και των πελατών. Βασίζεται στο ανθρώπινο δυναμικό με σκοπό να υπηρετήσει τους ανθρώπους.
Η Διοίκηση Ολικής Ποιότητας γεννήθηκε στην Ιαπωνία μετά το 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο από τους Αμερικάνους Joseph M. Juran και W. Edwards Deming. Υιοθετήθηκε ως μέθοδος διοίκηση στις Η.Π.Α. στα μέσα της δεκαετίας του ’70, κυρίως από τις αυτοκινητοβιομηχανίες και τα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρονικών.
Ένας οργανισμός επιδιώκει να προσδιορίσει τις ανάγκες και τις προσδοκίες των πελατών του και να ενσωματώσει την ποιότητα στις παραγωγικές διαδικασίες, αξιοποιώντας στο μέγιστο την εμπειρία και τη γνώση του προσωπικού, επιδιώκοντας παράλληλα τη συνεχή βελτίωση στο σύνολο των λειτουργιών του.
• Εστίαση στον πελάτη: Προκειμένου να προσφερθούν στον πελάτη προϊόντα και υπηρεσίες, που όχι μόνο θα ικανοποιούν τις απαιτήσεις αλλά θα υπερβαίνουν τις προσδοκίες του, οι οργανισμοί πρέπει να εντοπίζουν τα χαρακτηριστικά εκείνα των προϊόντων που προσδίδουν αξία στον πελάτη και οδηγούν στην ικανοποίησή του.
• Συμμετοχή και Ομαδική εργασία: Επιδιώκεται η συμμετοχή των εργαζομένων ανεξαρτήτου βαθμίδας στη λήψη αποφάσεων, στην επίλυση των προβλημάτων, στη μείωση των αστοχιών, με κύριο χαρακτηριστικό τον αυτοέλεγχο σε κάθε δραστηριότητα.
• Εστίαση στις διαδικασίες: Σε μία αλληλουχία δηλαδή από δραστηριότητες με σκοπό να επιτευχθεί ένας στόχος. Στόχος κάθε διαδικασίας σε ένα οργανισμό πρέπει να είναι το πώς θα δημιουργήσει αξία για τον πελάτη.
• Συνεχής βελτίωση και Μάθηση: Η Ολική Ποιότητα επιδιώκει μια ακατάπαυστη προσπάθεια βελτίωσης, η οποία περιλαμβάνει το ανθρώπινο δυναμικό, τον εξοπλισμό, τους προμηθευτές, τα υλικά και τις διαδικασίες. Η βασική προσέγγιση είναι ότι οποιαδήποτε λειτουργία ενός οργανισμού μπορεί να βελτιωθεί. Τελικός στόχος είναι η αριστεία, η οποία δεν επιτυγχάνεται ποτέ αλλά πάντα επιδιώκεται.
• Εστίαση στις διαδικασίες: Σε μία αλληλουχία δηλαδή από δραστηριότητες με σκοπό να επιτευχθεί ένας στόχος. Στόχος κάθε διαδικασίας σε ένα οργανισμό πρέπει να είναι το πώς θα δημιουργήσει αξία για τον πελάτη.
• Συνεχής βελτίωση και Μάθηση: Η Ολική Ποιότητα επιδιώκει μια ακατάπαυστη προσπάθεια βελτίωσης, η οποία περιλαμβάνει το ανθρώπινο δυναμικό, τον εξοπλισμό, τους προμηθευτές, τα υλικά και τις διαδικασίες. Η βασική προσέγγιση είναι ότι οποιαδήποτε λειτουργία ενός οργανισμού μπορεί να βελτιωθεί. Τελικός στόχος είναι η αριστεία, η οποία δεν επιτυγχάνεται ποτέ αλλά πάντα επιδιώκεται.
Η Διασφάλιση της Ποιότητας είναι μια ολοκληρωμένη φιλοσοφία, ώστε η επιχείρηση να επιτύχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα. Κατά το Διεθνή Οργανισμό Τυποποίησης διασφάλιση ποιότητας είναι «όλες οι προσχεδιασμένες και συστηματικές ενέργειες είναι απαραίτητες για να δώσουν τη σιγουριά ότι το προϊόν ή η υπηρεσία μπορεί να ικανοποιήσει συγκεκριμένες απαιτήσεις για ποιότητα»
Για την αποτελεσματική διασφάλιση της ποιότητας είναι απαραίτητη η εφαρμογή ενός συστήματος ποιότητας. Ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης έχει αναπτύξει διεθνώς, αναγνωρισμένα συστήματα ποιότητας. Με την Πιστοποίηση αυτών των συστημάτων, επιβεβαιώνεται ότι ένα προϊόν – υπηρεσία, έχει παραχθεί σύμφωνα με ένα πρότυπο και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του προτύπου. Ένα από τα πλέον αναγνωρισμένα πρότυπα που χρησιμοποιούνται ως οδηγός στην πορεία μιας επιχείρησης για την διασφάλιση της ποιότητας είναι το ISO 9001:2015 όπου βασικός σκοπός του είναι να εξασφαλίσει ότι το προϊόν τηρεί τις προδιαγραφές και άρα ικανοποιεί πλήρως τις ανάγκες του πελάτη.
Έχει αποδειχτεί ότι η έμφαση στην Ολική Ποιότητα ενισχύει τη συμμετοχικότητα, βελτιώνει την ποιότητα των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, οδηγεί σε υψηλή παραγωγικότητα, αυξάνει την ικανοποίηση των πελατών αλλά και τα μερίδια αγοράς και οδηγεί σε αυξημένη κερδοφορία στο σύνολο και συνολικά των οικονομικών αποδόσεων του οργανισμού.
H Ολική Ποιότητα αποτελεί μονόδρομο για την επιτυχία των σύγχρονων επιχειρήσεων και βασική προϋπόθεση για την επιβίωσή τους. Δεν είναι δαπάνη, αλλά επένδυση. Ξεκινά από τους ίδιους τους εργαζόμενους και η εφαρμογή της δημιουργεί ένα περιβάλλον στο οποίο ενθαρρύνεται η συμμετοχή και η συνεισφορά όλων, με μια προσπάθεια για συνεχή βελτίωση σε όλους τους τομείς που αποσκοπεί στην ικανοποίηση του πελάτη.
Τάσος Τουμασής
Οικονομολόγος, MBA-TQM, MA