Θ. Νίκολσον: Θέμα επιβίωσης για tenants στα εμπορικά κέντρα

Σε αρκετά δύσκολη οικονομική θέση βρίσκονται οι εταιρείες λιανικού εμπορίου που διαθέτουν καταστήματα στα εμπορικά κέντρα, καθώς για τρεις και πλέον μήνες παρέμειναν κλειστά χωρίς καμία οικονομική δραστηριότητα και έσοδα. Ο Θεόδωρος Νίκολσον, Managing Director της NOTOS Cyprus, σε συνέντευξη του στο InBusinessNews, τονίζει πως η επόμενη μέρα της σταδιακής επανόδου στην κανονικότητα εγείρει σοβαρό θέμα επιβίωσης για τους καταστηματάρχες στα εμπορικά κέντρα.

Εγείρει, μάλιστα, ερωτηματικά για τον άνισο τρόπο που τα εμπορικά κέντρα διεκδικούν από τους tenants την καταβολή ενοικίων για την περίοδο που παρέμειναν κλειστά. Δεν αποκλείει το όλο θέμα να επιλυθεί ενώπιον των κυπριακών Δικαστηρίων.

Μετά την σταδιακή επαναλειτουργία των καταστημάτων στα εμπορικά κέντρα ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε;
Με την επαναλειτουργία όλων των εμπορικών κέντρων στην Κύπρο, οι λιανέμποροι βρίσκονται αντιμέτωποι με σωρεία προβλημάτων που είναι επιζήμια σε ό,τι αφορά την επιβίωση τους. Τα προβλήματα οικονομικής φύσεως αποτελούν την μεγαλύτερη ανησυχία, κυρίως σε ό,τι αφορά τις οφειλές προς τους προμηθευτές, καθώς οι περισσότεροι λιανέμποροι εισήγαγαν το θερινό απόθεμά τους πριν από τις 15 Μαρτίου. Δεδομένου ότι οι τρείς μήνες της θερινής αυτής περιόδου ήταν νεκροί, είναι πρακτικά αδύνατο να πραγματοποιηθούν πωλήσεις προϊόντων όπως τις προηγούμενες σεζόν. Ως εκ τούτου, θα είναι αδύνατο να πληρωθούν οι προμηθευτές, κάτι το οποίο ενδεχομένως να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις παραγγελίες / παραδόσεις της επόμενης σεζόν.

Λόγω της πίεσης για πωλήσεις στοκ εντός μικρότερου χρονικού διαστήματος, οι λιανοπωλητές θα ωθηθούν λόγω του ανταγωνισμού για περαιτέρω εκπτώσεις, καθώς η επείγουσα ανάγκη για ταμειακό απόθεμα θα είναι μεγαλύτερη από την διατήρηση περιθωρίων κέρδους. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες εταιρείες θα καταλήξουν σε απώλειες για το 2020 και με σοβαρά προβλήματα ταμειακών ροών, θα είναι πολύ δύσκολο για πολλούς να αρχίσουν να ξεπληρώνουν τις δανειακές τους υποχρεώσεις από τον Ιανουάριο του 2021. Αυτή η πίεση θα έχει μακροπρόθεσμα αρνητικές επιπτώσεις στην κερδοφορία. Σημειώστε ότι μέχρι στιγμής οι εμπορικές τράπεζες απουσιάζουν για να βοηθήσουν τη βιομηχανία με δάνεια όπως προτείνεται από την κυβέρνηση και φαίνεται ότι, ακόμη και αν το κάνουν, στο τέλος της ημέρας θα έχει υψηλό κόστος, κάτι που οι περισσότεροι λιανοπωλητές δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά.

Μέχρι στιγμής, σε γενικές γραμμές η επισκεψιμότητα στα περισσότερα εμπορικά κέντρα είναι μειωμένη κάτι το οποίο οδηγεί σε μειωμένες πωλήσεις, οπόταν αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε πολλούς εμπόρους λιανικής πώλησης να κλείσουν τα εμπορικά τους καταστήματα μέχρι το τέλος του έτους. Εκτιμάται ότι το 10% θα πρέπει να κλείσει μέχρι το τέλος του 2020 ή στις αρχές του 2021.

Ακόμη μια αρνητική εξέλιξη αποτελεί το γεγονός ότι πολλοί από εμάς θα έχουμε πολύ μεγάλα αποθέματα στο τέλος της σεζόν, τα οποία θα επηρεάσουν αρνητικά τις παραγγελίες του επόμενου καλοκαιριού, δηλαδή μειωμένες παραγγελίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μειωμένες πωλήσεις.

Αντιλαμβανόμαστε πως υπάρχει αντιπαράθεση με ορισμένα εμπορικά κέντρα για το θέμα των ενοικίων. Που έγκειται η εν λόγω αντιπαράθεση και με ποια εμπορικά κέντρα;
Το Nicosia Mall, λαμβάνοντας υπόψη το lockdown και όλα τα προβλήματα και οικονομικές δυσκολίες που έχω προαναφέρει, προχώρησε στην μη επιβολή ενοικίων κατά την περίοδο του lockdown και μειωμένα ενοίκια με έκπτωση 50% για τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο και Αύγουστο. Όλα τα άλλα εμπορικά κέντρα, το Τhe Mall of Cyprus στη Λευκωσία, το My Mall στη Λεμεσό, το Kings Avenue Mall στην Πάφο και το Jumbo Shopping Center απαιτούν από τους tenants όπως καταβάλουν ενοίκια 50-70% για τους μήνες που ήταν κλειστά και χωρίς οποιαδήποτε έκπτωση για τους μήνες επαναλειτουργίας, χωρίς μακροπρόθεσμες αποπληρωμές με συγκεκριμένες προθεσμίες. Εάν κάποιος δεν συμφωνήσει, τότε τα εν λόγω εμπορικά κέντρα θα ζητήσουν ολόκληρο το ποσό των ενοικίων για τους τρεις μήνες του lockdown.

Θεωρούμε πολύ άδικο ο κάθε ιδιοκτήτης να ζητά την καταβολή οποιουδήποτε ενοικίου για την περίοδο 15/03 - 09/06, καθώς δεν υπήρχε καμία δραστηριότητα για κανέναν tenant στα εμπορικά κέντρα και χωρίς εισόδημα.

Επιπλέον, τα εμπορικά κέντρα λειτουργούσαν με ελάχιστο κόστος και ελάχιστα έξοδα και η καταβολή των δόσεων τους είχαν ανασταλεί όπως και για τους υπόλοιπους. Είναι αδύνατο για τους περισσότερους ενοικιαστές να πληρώσουν αυτά τα ποσά, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις άλλες πληρωμές που έχουν προτεραιότητα, όπως προμηθευτές, μισθοί, φόροι και άλλα γενικά έξοδα.

Εάν επιμείνουν στο τέλος της ημέρας αυτό θα οδηγήσει στο κλείσιμο των καταστημάτων νωρίτερα. Θα πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι τα ενοίκια που επιβάλλουν τα εμπορικά κέντρα είναι πολύ υψηλά κατά μέσο όρο περίπου €60 ανά τετραγωνικό μέτρο. Εάν κάποιος υπολογίσει τη συνολική επιφάνεια αυτών των εμπορικών κέντρων διακυβεύονται εκατομμύρια ευρώ εδώ που πιθανώς δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά οι ενοικιαστές. Τα ενοίκια και τα τέλη βασίζονται στην υψηλή κίνηση που απολαμβάνουν αυτά τα εμπορικά κέντρα, τα οποία με τη σειρά τους αποφέρουν αντίστοιχες πωλήσεις. Εάν η κυκλοφορία λόγω COVID έχει μειωθεί, τα ενοίκια θα πρέπει να προσαρμοστούν αναλόγως της εμπορική κίνησης.

Υπάρχει συστράτευση μεταξύ των tenants για το πως θα διαχειριστείτε το θέμα; Υπάρχουν σκέψεις για οδήγηση του θέματος ενώπιον της Δικαιοσύνης;
Αλλού στον κόσμο πολλά εμπορικά κέντρα έχουν προσαρμόσει τα ενοίκια τους σε ποσοστό επί των πωλήσεων, μια πολύ δίκαιη μεταχείριση έως ότου οι αριθμοί επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα. Οι ενοικιαστές στον τομέα της εστίασης παρατηρούν μειώσεις έως και 60% λόγω της περιορισμένης ικανότητας που μπορούν να εξυπηρετήσουν.

Δυστυχώς, η κυβέρνηση ή άλλες επαγγελματικές οργανώσεις δεν έχουν κάνει τίποτα για να βοηθήσουν την κατάσταση, οπότε μάλλον αυτό θα πρέπει τελικά να επιλυθεί στα κυπριακά δικαστήρια.


Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το λιανικό εμπόριο μετά την σταδιακή επάνοδο στην πραγματικότητα;
Η μεγαλύτερη πρόκληση για το λιανικό εμπόριο αυτή τη στιγμή είναι η ΕΠΙΒΙΩΣΗ. Ο τομέας έχει δεχθεί τόσα πολλά χτυπήματα και το μέλλον είναι αβέβαιο όπως και η Οικονομία μας. Επιπλέον, εάν ληφθεί υπόψη ότι οι υπάλληλοι στα εμπορικά κέντρα ανέρχονται περίπου στους 5.000 άτομα, οι 500 ενδέχεται να χάσουν τις δουλειές τους στο προσεχές μέλλον. Έχει γίνει παραδεκτό πως ο τομέας του Τουρισμού θα αποφέρει μόνο έως και το 30% της ετήσιας συνεισφοράς του στο ΑΕΠ μας και με πολλά ερωτηματικά.

Και οι δύο πλευρές πρέπει να διαβουλευθούν από κοινού, ιδιοκτήτες και ενοικιαστές, ώστε να εξεύρουν εύλογες και δίκαιες λύσεις προτού να είναι πολύ αργά. Θα χρειαστούν μήνες, ίσως και μέχρι το τέλος του έτους, προτού οι λιανικές πωλήσεις επανέλθουν στα κανονικά επίπεδα.