Η Οικονομία και τα Ακίνητα μετά τον  Covid-19

Για να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι θα συμβαίνει στα ενοίκια αλλά και στις πωλήσεις ακινήτων στο επόμενο διάστημα θα πρέπει να χωρίσουμε την συζήτηση σε 4 θεματικούς πυλώνες.
 

1. Τι συμβαίνει σήμερα

Σήμερα, αυτήν την περίοδο εξωγενείς παράγοντες (έτσι ονομάζονται στα  οικονομικά των ακινήτων, όσοι παράγοντες επηρεάζουν την οικονομία),  δηλαδή,  από συμβάντα η καταστάσεις που δεν έχουν δημιουργηθεί στην χώρα μας.  Ο κορονο-ϊος λόγο έλλειψης φαρμακευτικής αγωγής και εξέλιξης σε πανδημία έχει κλείσει τις αγορές παγκοσμίως και επηρεάζει την παγκόσμια οικονομία.  
Αυτή η παγκόσμια κρίση όμως όσο αφορά την Κυπριακή οικονομία δεν είναι όπως την κρίση του 2013 που οι τράπεζες ήθελαν αναχρηματοδότηση λόγο μεγάλων όγκων των μη εξυπηρετούμενων δανείων, αλλά και τις ακαταστασίες που υπήρχαν στον τραπεζικό τομέα.
 
 

2. Το πρόσφατο οικονομικό περιβάλλον

Με τον Covid_19, δεν μπορεί να υπολογιστούν άμεσα οι οικονομικές επιπτώσεις  αυτήν την περίοδο, αλλά θα χρειαστούν περίπου 8 έως 12 μήνες όταν θα αρχίσουν να φαίνονται οι επιπτώσεις στους διάφορους τομείς της οικονομίας. 
Σήμερα κανένας δεν μπορεί να βγάλει επισφαλή συμπεράσματα διότι έχει άμεση σχέση με το πόσο θα αυξηθεί και αν θα αυξηθεί η ανεργία, και αν πραγματικά θα οδηγηθούν διάφορες επιχειρήσεις στην Κυπρο και στο εξωτερικό σε κλείσιμο.

Προσωπικά είμαι αισιόδοξος για την Κύπρο μας διότι,
Α. Η οικονομία της Κύπρου είναι μικρή και μπορεί να αντέξει κραδασμούς, την στιγμή που οι τράπεζες δεν έχουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα όπως το 2013, και έχουν μεγάλα αποθέματα στα ταμεία τους. 
Β. Οι τράπεζες αφού δεν έχουν οικονομικά προβλήματα και πρέπει να αντιμετωπίσουν μόνο τις επιπτώσεις από την πανδημία, που σύμφωνα με τα Κυβερνητικά σχέδια θα καλεστούν να δώσουν δάνεια σε επιχειρήσεις με κυβερνητικές εγγυήσεις, σημαίνει ότι κατά κάποιο τρόπο οι επιχειρήσεις δεν θα είναι ξεκρέμαστες όπως ήταν το 2013,  και θα μπορούν να βοηθηθούν οικονομικός από τα κυβερνητικά σχέδια δανείων.      
Γ.  Η Κύπρος, πέτυχε με τις κινήσεις που έκανε η κυβέρνηση και το lock-down να περιορίσει τον κορονοϊο έγκαιρα και αρχίσαμε αυτές τις μέρες πλέων να μιλούμε για σταδιακή έξοδο από τα περιοριστικά μέτρα, μετά από ένα μήνα, άρα οι επιπτώσεις στην οικονομία δεν έχουν μεγάλο βάθος χρόνου.

3. Τουρισμός

Ο τουρισμός είναι το μεγάλο στοίχημα που προσωπικά πίστευα από την αρχή της κρίσης της πανδημίας ότι η Κύπρος θα αντέξει στους κραδασμούς, αφού καταφέρει να περιορίσει την πανδημία.
Πληροφορίες λένε, ότι τα τουριστικά γραφεία του εξωτερικού παρακολουθούν τις εξελίξεις του  κορονοϊού στην Κύπρο, αφού βλέπουν ότι τα αποτελέσματα του περιορισμού είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικά και τουριστικά γραφεία από την Γερμανία, Ελβετία, Αυστρία, Σουηδία, Νορβηγία, την Ελλάδα και το Ισραήλ έχουν δείξει ήδη ενδιαφέρον για τουριστικές συνεργασίας με την Κύπρο για αυτό το καλοκαίρι.

Κατά την άποψη μου υπάρχει πολύ μεγάλη ελπίδα  και  η Κύπρος θα βγει νικητής, μέσα από αυτό το αναπάντεχο αρνητικό γεγονός.. 
 
*  Η Τουριστική βιομηχανία της Κύπρου, θα πρέπει να φουλάρι τις μηχανές της και να προετοιμαστεί για να παρατείνει την τουριστική περίοδο μέχρι τον Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Αυτή θα είναι η σανίδα σωτηρίας της Κύπρου, και η αποφυγή σοβαρών οικονομικών επιπτώσεων                     

 

4. Τι θα γίνει με τα ακίνητα στο άμεσο μέλλον   

Τα οικονομικά των ακινήτων αναφέρουν πάντοτε σαν κύριο παράγοντα μέτρησης των αντιδράσεων της αγοράς την "Προσφορά" και την "Ζήτηση".

Η "Προσφορά", είναι τα διαθέσιμα ακίνητα σε πραγματικούς αριθμούς που υπάρχουν στην αγορά για "πώληση" η "ενοικίαση" την συγκεκριμένη περίοδο.   

Η "Ζήτηση",  είναι ο αριθμός των ενδιαφερομένων ατόμων η εταιριών που ενδιαφέρονται την συγκεκριμένη περίοδο να αγοράσουν η να ενοικιάσουν ένα ακίνητο οποιαδήποτε κατηγορίας.

Δηλαδή, για παράδειγμα, η  "Ζήτηση" για οικιστικά ακίνητα, αν είναι ιδιώτες η οικογένεια, η "Ζήτηση"  για εμπορικά ακίνητα η γραφεία, αν είναι εταιρία.

Ο νόμος της "Προσφοράς" και της "Ζήτησης" λέει ότι, όσο αυξάνετε η "Ζήτηση" τόσο θα αυξάνονται και οι τιμές των ακινήτων.

Άρα, όταν μειώνετε η "Ζήτηση" σημαίνει ότι αναγκαστικά θα μειώνονται και οι τιμές των ακινήτων τόσο για αγορά, όσο και για ενοικίαση. 

Στην "Προσφορά" όμως πρέπει να ξέρουμε ότι όσο αυξάνετε η "Προσφορά" για ένα συγκεκριμένο τύπο ακινήτων, τόσο θα επηρεάζονται οι τιμές αυτής της κατηγορίας ακινήτων, αφού η αυξημένη "Προσφορά" θα οπλίσει τους εν δυνάμει "αγοραστές" ή "ενοικιαστές" να πιέζουν τις τιμές προς τα κάτω λέγοντας π.χ. ότι έχουν δει αρκετά ακίνητα της ιδίας κατηγορίας, και θα προτιμήσουν να αγοράσουν ή να ενοικιάσουν το ακίνητο που εμπίπτει περισσότερο στα κριτήρια που έχει θέσει ο καθένας, δηλαδή για παράδειγμα η  κατάσταση του ακινήτου, η περιοχή, η τιμή, οι προσβάσεις σε υπηρεσίες, η το κόστος ταξιδίου προς τις επιθυμητές ανάγκες και ανέσεις. 
 
Κλείνοντας, το θέμα των ακινήτων θα ήθελα να αναφέρω ότι δεν αναμένουμε ότι θα έχουνε σημαντικές αποκλείσεις στις τιμές των ακινήτων, διότι τα περισσότερα ακίνητα στην Κύπρο είναι υποθηκευμένα με δάνεια στις τράπεζες, και τα ενοίκια τα οποία εισπράττονται από τους εν δυνάμει ιδιοκτήτες, επιστρέφονται πίσω στις τράπεζες για εξόφληση των δόσεων των δανείων.

Σίγουρα, σε κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις όπου κάποια ακίνητα δεν είναι υποθηκευμένα σε τράπεζες και έχουν αποπληρωθεί τα δάνεια τους, εναπόκειται από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες κατά πόσο θα θέλουν να μειώσουν την τιμή πώλησης, ή την τιμή ενοικίου.

Στις περιπτώσεις των εταιριών που έχουν επηρεαστεί αυτούς τους δύο μήνες από τα περιοριστικά μέτρα, εναπόκειται αποκλειστικά στην Κυβέρνηση το κατά πόσο θα επιχορηγήσει μέρος των ενοικίων ή όχι, ή ακόμη και κάποια συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες για μείωση του ενοικίου εάν έχει αυτήν την δυνατότητα ό ιδιοκτήτης σύμφωνα με τα προαναφερθέντα.   
 
 
Πασχάλης Θεοφάνους
Master of Science in Real Estate (MSc RE)