Ποιος είναι ο πάτος των τιμών των καυσίμων στην Κύπρο;
15:18 - 21 Απριλίου 2020
Η τιμή του αμερικανικού αργού παράδοσης Μαΐου καταβαραθρώθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία κάτω από το 0 δολάρια βαρέλι. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Σημαίνει πως τα αποθέματα είναι πιο πολλά από την παραγωγή και η ζήτηση μικρή λόγω της πανδημίας του κορονωϊού κι έτσι όσοι έχουν αποθέματα πληρώνουν για να ξεφορτωθούν το εμπόρευμα τους στην τιμή του -37,63 δολάρια το βαρέλι σημειώνοντας πτώση -305.09%!
Άρα κυριολεκτικά οι επενδυτές, αλλά και οι κερδοσκόποι, είναι έτοιμοι να πληρώσουν για να ξεφορτωθούν πετρέλαιο ελλείψει δυνατότητας αποθήκευσης, ενώ είναι χαρακτηριστικό πως εκατοντάδες τάνκερ έχουν μείνει φορτωμένα με το φορτίο τους χωρίς να μπορούν να το ξεφορτώσουν η αναζητούν πρόθυμους αγοραστές.
Ποιος είναι ο πάτος όμως στις τιμές των καυσίμων στην Κύπρο για την αμόλυβδη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης και πως επηρεάζονται οι τιμές από την υφιστάμενη κατάσταση;
Σήμερα με βάση το παρατηρητήριο καυσίμων του Υπουργείο Ενέργειας το φθηνότερο πρατήριο πωλεί την αμόλυβδη βενζίνη 95 οκτανίων στα €0,955 το λίτρο και το πετρέλαιο κίνησης στα €1,202.
Στην Κύπρο, οι λιανικές τιμές των καυσίμων στις αντλίες αποτελούνται από: το κόστος του προϊόντος το κόστος λειτουργίας και τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών και πρατηρίων τον φόρο κατανάλωσης και άλλες επιβαρύνσεις, που είναι σταθερά και υπολογίζονται επί της ποσότητας (δηλ. € ανά λίτρο) τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ)
Γιατί δεν μειώνονται οι τιμές στα καύσιμα, παρόλο ότι πέφτει το αργό πετρέλαιο;
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η Κύπρος δεν εισάγει αργό πετρέλαιο, αλλά διυλισμένα καύσιμα. Οι τιμές των διυλισμένων καυσίμων δεν ακολουθούν πάντοτε την ίδια τάση με τη διεθνή τιμή του αργού πετρελαίου. Επιπρόσθετα, το κόστος του προϊόντος αντιπροσωπεύει περίπου το 1/3 της τελικής λιανικής τιμής. Κατά συνέπεια, μόνο αυτό το ποσοστό επηρεάζεται από μεταβολές στη διεθνή τιμή του αργού πετρελαίου και στη συναλλαγματική ισοτιμία. Άρα, μια ενδεχόμενη μείωση στην τιμή του αργού πετρελαίου κατά 10%, θα επιφέρει μείωση μόνο στο 1/3 της λιανικής τιμής, άρα η μείωση της λιανικής τιμής της αντλίας θα περιοριστεί στο 3%. Σημειώνεται επίσης, ότι στην Κύπρο εισάγονται καύσιμα περίπου κάθε 10 ημέρες. Κατά συνέπεια, μια ενδεχόμενη μείωση στη διεθνή τιμή του αργού πετρελαίου, δεν συνεπάγεται άμεση μείωση στη λιανική τιμή των καυσίμων στην Κύπρο.
Τι είναι ο δείκτης Platts;
Στην Κύπρο εισάγονται έτοιμα πετρελαιοειδή (διυλισμένα προϊόντα) όπως βενζίνη, πετρέλαιο κίνησης και πετρέλαιο θέρμανσης. Ουσιαστικά η εγχώρια ζήτηση καλύπτεται εξολοκλήρου μέσω εισαγωγής έτοιμων διυλισμένων προϊόντων. Σε αντίθεση με το αργό πετρέλαιο για την τιμολόγηση του οποίου χρησιμοποιείται ο δείκτης BRENT, για την τιμολόγηση των διυλισμένων καυσίμων χρησιμοποιείται ο δείκτης PLATTS. Ο δείκτης Platts παρέχει, σε παγκόσμιο επίπεδο και επί καθημερινής βάσης, εκτίμηση της τιμής των ετοίμων διυλισμένων προϊόντων ενέργειας. Το κάθε καύσιμο έχει τη δική του διακύμανση και διαφορετική εκτιμημένη τιμή Platts. Οι τιμές Platts βοηθούν την παγκόσμια αγορά να λειτουργεί με μεγαλύτερη διαφάνεια και αποτελεσματικότητα. Για την τιμολόγηση των διυλισμένων προϊόντων που εισάγονται στην Κύπρο χρησιμοποιείται ο ημερήσιος δείκτης "Platts Basis Italy", ο οποίος επηρεάζεται –μεταξύ άλλων– από τη ζήτηση και προσφορά διυλισμένων καυσίμων στην περιοχή της Μεσογείου.
Ας δούμε όμως αναλυτικά τα στοιχεία για την εξεύρεση του πάτου στις τιμές των καυσίμων στην Κύπρο, νοουμένου ότι θα συνεχιστεί η υφιστάμενη κατάσταση.
Αναλυτικά:
ΑΜΟΛΥΒΔΗ ΒΕΝΖΙΝΗ 95 ΟΚΤΑΝΙΩΝ
-Φόρος κατανάλωσης και ΚΟΔΑΠ €0,44 το λίτρο
-Μέσο σταθμισμένο κόστος προϊόντος €0,20 το λίτρο
-Μέσο μικτό περιθώριο εταιρειών και πρατηριούχων €0,07 το λίτρο (οι εταιρείες θα αναγκαστούν να μειώσουν το περιθώριο κέρδους λόγω της μειωμένους ζήτησης). Σε περιόδους αυξημένης ζήτησης το μικτό περιθώριο μπορεί να ξεπεράσει τα €0,20 το λίτρο.
-ΦΠΑ 19% €0,1350 το λίτρο
Άρα θεωρητικά ο πάτος στην τιμή της αμόλυβδης βενζίνης είναι τα €0,845 το λίτρο που σημαίνει ότι αν συνεχιστούν οι υφιστάμενες συνθήκες με τη μειωμένη ζήτηση και την κατρακύλα στην τιμή του αργού πετρελαίου διεθνώς υπάρχει περιθώριο μείωσης πέραν των €0,10 το λίτρο.
ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΚΙΝΗΣΗΣ
-Φόρος κατανάλωσης και ΚΟΔΑΠ €0,411 το λίτρο
-Μέσο σταθμισμένο κόστος προϊόντος €0,319 το λίτρο
-Μέσο μικτό περιθώριο εταιρειών και πρατηριούχων €0,10 το λίτρο (το πετρέλαιο κίνησης λόγω των περιοριστικών μέτρων είναι το καύσιμο που χρησιμοποιείται περισσότερο σήμερα στην Κύπρο
-ΦΠΑ 19% €0,1558 το λίτρο.
Θεωρητικά ο πάτος στην τιμή του πετρελαίου κίνησης είναι τα €0,9758 το λίτρο που σημαίνει ότι υπάρχει περιθώριο μείωσης της τιμές που πωλείται στην Κύπρο, τουλάχιστον κατά €0,05 το λίτρο.
Καταληκτικά να αναφέρουμε πως το κόστος ανά βαρέλι δεν μπορεί να είναι μηδενικό για τις εταιρείες πετρελαιοειδών στην Κύπρο καθώς υπάρχει κόστος μεταφοράς και κόστος διύλισης που πρέπει να υπολογίζεται.