Ύφεση 9% το 2020 και ανάκαμψη 5% το 2021 για Ελλάδα

“Η Ελλάδα έχει πληγεί σοβαρά από την πανδημία COVID-19, καθώς ο μεγάλος τομέας των υπηρεσιών και η εξάρτηση από τον διεθνή τουρισμό την καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτη σε σοκ που προκαλούνται από ταξιδιωτικούς περιορισμούς και μέτρα κοινωνικής απόστασης”, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Κομισιόν, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα και παρουσιάστηκαν στις Βρυξέλλες από τον Επίτροπο Τζεντιλόνι. 

Η Κομισιόν καταγράφει ότι “μια ταχεία πολιτική απάντηση βοήθησε να μετριάσει τον αντίκτυπο στην απασχόληση και τις επιχειρήσεις μέχρι τώρα” και “η οικονομική δραστηριότητα το 2021 αναμένεται να υποστηριχθεί από τα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα που παρουσιάζονται στο σχέδιο προϋπολογισμού, ενώ η πρόβλεψη χρηματοδότησης από τη διευκόλυνση ανάκαμψης και ανθεκτικότητας δεν περιλαμβάνεται στην πρόβλεψη”.

Συγκεκριμένα, η Κομισιόν προβλέπει ότι ελληνικό ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 9% το 2020, αλλά θα ανακάμψει κατά 5% το 2021 και 3,5% το 2022. Η ανεργία από 18% το 2020 θα πέσει στο 17,5% το 2021 και 16,7% το 2022. Ο Πληθωρισμός από αρνητικός -1,4% το 2020 θα γυρίσει θετικός στο 0,4% το 2021 και 0,9% το 2022, ενώ το έλλειμμα από -6,9% το 2020 θα μειωθεί σε -6,3% το 2021 και -3,4% το 2022. Το χρέος από 207,1% το 2020 θα μειωθεί σε 200,7% το 2021 και 194,8% το 2022.

Σύμφωνα με την Κομισιόν , η οικονομική ανάπτυξη κατέρρευσε το δεύτερο τρίμηνο, αλλά αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά.

Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020, το πραγματικό ΑΕΠ μειώθηκε κατά ένα άνευ προηγουμένου 14% από τρίμηνο σε τρίμηνο μετά από σχετικά ήπια πτώση -0,7% από τρίμηνο σε τρίμηνο το πρώτο τριμήνου.

Η κάμψη ήταν αποτέλεσμα των μέτρων που ελήφθησαν για τον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού, τα οποία ήταν πιο αυστηρά από τα μέσα Μαρτίου έως τα μέσα Μαΐου.

Τόσο η εγχώρια ζήτηση όσο και οι εξαγωγές επηρεάστηκαν σοβαρά. “Η ταχεία πολιτική απάντηση στη διαφύλαξη της απασχόλησης και τη διασφάλιση της ρευστότητας για τις επιχειρήσεις απέτρεψε έναν πιο αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους”, αναφέρει η Κομισιόν.

 Η ανεργία κορυφώθηκε στο 18% τον Ιούνιο, από 15,6% το Φεβρουάριο, αλλά μειώθηκε σε 16,8% τον Ιούλιο.


“Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να ανακάμψει σε κάποιο βαθμό μετά τη σταδιακή άρση των περιορισμών στα μέσα Μαΐου. Ωστόσο, με ορισμένους περιορισμούς που εξακολουθούν να ισχύουν που επηρεάζουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών και τα διαθέσιμα εισοδήματα και πιθανές επαναφορές μέτρων λόγω του αυξανόμενου αριθμού μολύνσεων, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά μόνο κατά την περίοδο πρόβλεψης. Η υψηλή αβεβαιότητα, τα χαμηλότερα έσοδα και οι περιορισμοί ρευστότητας επηρέασαν τις επενδύσεις το πρώτο εξάμηνο του 2020, αλλά οι δημόσιες επενδύσεις και η ρευστότητα αναμένεται να διευκολύνουν την ανάκαμψη. Συνολικά, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί κατά 9% το 2020, ακολουθούμενο από μερική ανάκαμψη σε αύξηση 5% το 2021 και 3,5% το 2022”, καταγράφει.

Ο εξωτερικός τομέας σημείωσε επίσης μείωση ρεκόρ το δεύτερο τρίμηνο του 2020, με τις εξαγωγές να μειώνονται κατά 32% από έτος σε έτος.

Οι καθαρές εξαγωγές αναμένεται να συμβάλουν αρνητικά στην αύξηση του ΑΕΠ το 2020, αλλά γύρισαν σε θετικό έδαφος κατά την ανάκαμψη το 2021 και το 2022. Ενώ οι εξαγωγές αγαθών αναμένεται να ανακάμψουν γρήγορα, οι εξαγωγές υπηρεσιών αναμένεται να παραμείνουν πολύ κάτω από τα επίπεδα πριν από την κρίση ακόμη και πέρα ​​από τον ορίζοντα της πρόβλεψης.

“Ο διεθνής τουρισμός, ο οποίος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την οικονομία της Ελλάδας, ήταν η κινητήρια δύναμη της μεγάλης πτώσης των εξαγωγών υπηρεσιών το πρώτο εξάμηνο του 2020. Οι αφίξεις τουριστών αναμένεται να ανακάμψουν εν μέρει μόνο το 2021 και το 2022”, σημειώνεται.

Η Κομισιόν αναφέρει ακόμη ότι “η ήπια αντίδραση του ποσοστού ανεργίας στη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας μέχρι στιγμής μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στα μέτρα στήριξης που ενθαρρύνουν τη διατήρηση εργατικού δυναμικού”.

Η ανεργία αναμένεται να φθάσει το 18% το 2020. Η αναμενόμενη ανάκαμψη για το 2021 και το 2022 αναμένεται να συμβάλει στον περιορισμό των ανέργων κάτω του 17% το 2022. Λόγω των χαμηλών τιμών της ενέργειας, της συμπιεσμένης ζήτησης και της μείωσης του φόρου ΦΠΑ, ο πληθωρισμός αναμένεται να είναι αρνητικός στο -1,3% το 2020 πριν ανακάμψει μερικώς το 2021 και το 2022.

Η Κομισιόν προειδοποιεί ότι “η αβεβαιότητα παραμένει πολύ μεγάλη, ιδίως σε σχέση με τον τουριστικό τομέα και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς και το υπόλοιπο μέγεθος των ασφαλειών ασφαλείας των εταιρειών”.

“Πρόσθετοι κίνδυνοι σχετίζονται με γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή και μεταναστευτικές πιέσεις”.

“Αντιθέτως, η Ελλάδα είναι πιθανό να λάβει σημαντικό ποσό χρηματοδότησης στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης Ανάκτησης και Ανθεκτικότητας, η οποία θα μπορούσε να υποστηρίξει σημαντικά την εγχώρια ζήτηση μόλις εφαρμοστεί”, προβλέπει η Κομισιόν.


Αναλυτικά, το βασικό ισοζύγιο της Ελλάδας αναμένεται να μειωθεί στο -7% του ΑΕΠ το 2020 λόγω της οικονομικής ύφεσης και του κόστους των φορολογικών μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση της κρίσης, η οποία εκτιμάται σε 4,1% του ΑΕΠ.

Η πρόβλεψη ενσωματώνει επίσης την καταβολή αναδρομικών συντάξεων αξίας 0,8% του ΑΕΠ μετά από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας τον Ιούλιο του 2020. Το πρωτογενές υπόλοιπο που παρακολουθείται υπό ενισχυμένη εποπτεία προβλέπεται να φθάσει σε έλλειμμα 4,5% του ΑΕΠ το 2020.


Το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να παραμείνει ελλειμματικό  το 2021 και το 2022.

Οι παράγοντες πρόβλεψης στα προσωρινά μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για το 2021, το πιο σημαντικό είναι η μείωση των ποσοστών εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, η κατάργηση του φόρου κοινωνικής αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα κερδισμένοι και ένα νέο πρόγραμμα επιδότησης προσωρινής πρόσληψης με εκτιμώμενο φορολογικό κόστος 1,1% του ΑΕΠ.

Η πρόβλεψη περιλαμβάνει επίσης το κόστος ενός ενισχυμένου 7ετούς αμυντικού προγράμματος.

Η αναμενόμενη σταδιακή οικονομική ανάκαμψη και η λήξη των μέτρων έκτακτης ανάγκης προβλέπεται να μειώσουν ελαφρώς το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης σε περίπου 6,25% του ΑΕΠ το 2021. Σύμφωνα με την υπόθεση χωρίς αλλαγή πολιτικής, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 3,5% του ΑΕΠ το 2022. Αυτή η πρόβλεψη δεν περιλαμβάνει χρηματοδότηση στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης Ανάκτησης και Ανθεκτικότητας.


Η δημοσιονομική πρόβλεψη περιβάλλεται από σημαντικούς κινδύνους.

Αυτοί οι κίνδυνοι σχετίζονται με την ενεργοποίηση των κρατικών εγγυήσεων που έχουν εκδοθεί πρόσφατα στο πλαίσιο των έκτακτων μέτρων.

Περαιτέρω κίνδυνοι σχετίζονται με το κόστος των υπό εξέλιξη υποθέσεων και των υπολοίπων υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας, οι οποίες θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την ισορροπία όταν συμφωνηθεί.

“Η αβεβαιότητα που σχετίζεται με την πλήρη έκταση της αναδρομικής αποζημίωσης για περικοπές συμπληρωματικών συντάξεων και εποχιακών επιδομάτων που εισήχθησαν από προηγούμενες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις παραμένει, καθώς η απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας του 2020 δεν έχει δημοσιευτεί ακόμη”, αναφέρεται.

Περαιτέρω κίνδυνος πηγάζει από το πιθανό πρόσθετο κόστος της κάλυψης των ατόμων χωρίς ασφάλιση υγείας.

Από τη θετική πλευρά, η Ελλάδα αναμένεται να επωφεληθεί σημαντικά από τη χρηματοδότηση στο πλαίσιο της Διευκόλυνσης Ανάκτησης και Ανθεκτικότητας, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει πρόσθετα έσοδα μέσω του αναμενόμενου αντίκτυπου στην ανάπτυξη.

Το δημόσιο χρέος αναμένεται να αυξηθεί σε περίπου 207% του ΑΕΠ το 2020 πριν μειωθεί σε περίπου 195% το 2022, υποστηριζόμενο από την οικονομική ανάκαμψη.

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ