Φοιτητές και ξένοι εργάτες ανεβάζουν τις τιμές διαμερισμάτων

Συνεχίζεται η ανοδική πορεία των τιμών κατοικιών σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα η οποία δημοσιοποίησε τον Δείκτη Τιμών Κατοικιών για το 2ο τρίμηνο του 2019. Συγκεκριμένα ο Δείκτης κατέγραψε άνοδο 2,8 % κατά την εν λόγω περίοδο ενώ οι τιμές διαμερισμάτων αυξάνονται ταχύτερα σε σχέση με τις τιμές οικιών.

Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα, η ταχύτερη αύξηση στην τιμή των διαμερισμάτων οφείλεται κυρίως από την μέχρι πρόσφατα αυξημένη ζήτηση για ακίνητα από ξένους που προέρχεται από το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα (ΚΕΠ) και τις άδειες μόνιμης διαμονής, ενώ, όπως σημειώνει, η ζήτηση λόγω του ΚΕΠ ξεκίνησε ήδη να παρουσιάζει κάμψη μετά την αλλαγή στα κριτήρια του προγράμματος τον Μάιο του 2019, δημιουργώντας νέα δεδομένα ως προς την μελλοντική επίδραση του προγράμματος στις τιμές ακινήτων.

Παράλληλα, η εν λόγω αύξηση οφείλεται επίσης στην μη επαρκή προσφορά που φαίνεται να υπάρχει προς ικανοποίηση της ζήτησης από το μερίδιο της αγοράς που τείνει να επιλέγει διαμερίσματα παρά οικίες, όπως φοιτητές και ξένοι εργάτες. Ενδεικτικά, οι ξένοι φοιτητές αυξήθηκαν κατά την περίοδο 2014 – 2017 που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία κατά 132% σε σύγκριση με εκτιμώμενη αύξηση την ίδια περίοδο κατά 0,8% στον συνολικό πληθυσμό. Ανεπίσημη πληροφόρηση από ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υποδεικνύει ότι οι μεγάλες αυξήσεις στον αριθμό των φοιτητών συνεχίστηκαν και κατά το 2018 – 2019. Επίσης, οι ξένοι εργάτες αυξήθηκαν κατά την περίοδο 1ο τρίμηνο 2015 – 2ο τρίμηνο 2019 κατά 28,4%.
 
Αυξήσεις στις τιμές σε Λάρνακα και Λεμεσό
Αξίζει να σημειωθεί πως ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών σημείωσε αύξηση σε όλες τις επαρχίες για πρώτη φορά από τότε που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία. Συγκεκριμένα, καταγράφηκε αύξηση στις τιμές κατοικιών κατά 1,8% στην Αμμόχωστο, 0,8% στη Λεμεσό, 0,6% στη Λάρνακα και την Πάφο και 0,3% στη Λευκωσία. Όσον αφορά τις ετήσιες μεταβολές στον γενικό δείκτη τιμών κατοικιών ανά επαρχία, καταγράφηκε επίσης αύξηση σε όλες τις επαρχίες. Στη Λεμεσό καταγράφηκε ετήσια αύξηση της τάξης του 5,4%, στη Λάρνακα 3,0%, στην Πάφο 2,3%,  στην Αμμόχωστο 2,1% και στη Λευκωσία 1,7%. 
Όσον αφορά τις τιμές οικιών, καταγράφηκαν τριμηνιαίες αυξήσεις στην Αμμόχωστο (1,6%), στην Πάφο (0,9%), στη Λεμεσό (0,3%) και στη Λάρνακα και Λευκωσία (0,1%). Σε ετήσια βάση, οι τιμές οικιών σημείωσαν αύξηση σε όλες τις επαρχίες. Στη Λεμεσό οι τιμές οικιών αυξήθηκαν κατά 4,5%, στην Πάφο κατά 1,8%, στη Λευκωσία κατά 1,7%, στην Αμμόχωστο κατά 1,3% και στη Λάρνακα 1,2%.

Οι τιμές διαμερισμάτων σε τριμηνιαία βάση κατέγραψαν αύξηση 2,0% στη Λάρνακα, στην Αμμόχωστο 1,9%, στη Λεμεσό 1,8% και στη Λευκωσία 0,6% και στην Πάφο 0,2%. Σε ετήσια βάση, οι τιμές των διαμερισμάτων σημείωσαν για πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο αύξηση σε όλες τις επαρχίες, με τις μεγαλύτερες να σημειώνονται στις επαρχίες Λάρνακας (9,4%) και Λεμεσού (7,2%). Οι τιμές διαμερισμάτων σημείωσαν ετήσια αύξηση 5,3%, στην Αμμόχωστο, 2,2% στην Πάφο και 1,9% στη Λευκωσία. 

Οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές των διαμερισμάτων σε όλες τις επαρχίες, με εξαίρεση την επαρχία Λευκωσίας που σημειώνει μια πιο συγκρατημένη ετήσια αύξηση,  οφείλονται στην εξωτερική ζήτηση και, σε μεγάλο βαθμό, στη  δραστηριότητα που σχετίζεται με το ΚΕΠ, αλλά και το πρόγραμμα χορήγησης αδειών μόνιμης διαμονής (permanent residence).  Από την άλλη, οι συγκριτικά πιο συγκρατημένες αυξήσεις που παρατηρούνται στην επαρχία Λευκωσίας φαίνεται να καθορίζονται από την εσωτερική ζήτηση.  

Η τάση που παρατηρείται στην επαρχία Λεμεσού κατά τα τελευταία τρίμηνα όπου  οι ετήσιες αυξήσεις στα διαμερίσματα είναι αισθητά μεγαλύτερες από τις υπόλοιπες περιοχές στην Κύπρο, φαίνεται ότι άρχισε να καταγράφεται και στην επαρχία Λάρνακας.  Συγκεκριμένα  τα τελευταία δύο τρίμηνα στην επαρχία Λάρνακας καταγράφονται αυξήσεις μεγαλύτερες από εκείνες της επαρχίας Λεμεσού.  Οι έντονες πιέσεις στις τιμές, οι οποίες αναλύθηκαν και στο προηγούμενο δελτίο του Δείκτη, φαίνεται να αφορούν ιδιαίτερα τις παράλιες περιοχές τόσο της Λεμεσού όσο και πιο πρόσφατα της Λάρνακας. Σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα που συλλέγει η ΚΤΚ για την ετοιμασία του Δείκτη, οι αυξήσεις αυτές οφείλονται σε συγκεκριμένες τουριστικές περιοχές και φαίνεται να τροφοδοτούνται κυρίως από τη ζήτηση από ξένους. Οι εν λόγω ετήσιες αυξήσεις,  ήταν διψήφιες στη Λεμεσό από το 2018 και στη Λάρνακα τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2019.