Η εποχή των αρνητικών επιτοκίων στην Κύπρο

Η ΕΚΤ επέβαλε σήμερα υποχρεωτική κατάθεση της υπερβάλλουσας ρευστότητας σε δικούς της λογαριασμούς, με επιτόκιο -0.5%. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως οι τράπεζες με υψηλή ρευστότητα καταθέτουν στην Φρανκφούρτη τα χρήματα και πληρώνουν (αντί να λαμβάνουν) τόκους. Το κόστος πλέον αυξάνεται ακόμα περισσότερο με τη σημερινή μείωση επιτοκίων της ΕΚΤ.
 
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ήδη καταβάλει περισσότερα από 20 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ως επιτόκιο για τις καταθέσεις τους.
 
Η ΕΚΤ από την άλλη συνεχίζει αυτή την πολιτική για να ωθήσει τις τράπεζες να χρησιμοποιήσουν τα ρευστά τους για ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας ενώ ταυτόχρονα ενισχύει περεταίρω την αγορά κρατικών ομολόγων, τα οποία όμως έχουν ήδη χαμηλές αποδόσεις.
 
Ωστόσο, οι νέοι κανόνες δανεισμού, το ψηλό χρέος των νοικοκυριών και επιχειρήσεων αλλά και η αποστροφή από το υψηλό ρίσκο, δεν επιτρέπουν στις τράπεζες να αξιοποιήσουν αυτή την ρευστότητα
 
Στην Κύπρο, οι δύο μεγάλες τράπεζες έχουν υψηλή ρευστότητα αλλά αδυνατούν να παραχωρήσουν περισσότερα νέα δάνεια, αφού τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις έχουν ήδη υψηλό χρέος.
 
«Με τα 2 δισεκατομμύρια σε νέο δανεισμό που παραχωρήσαμε πέρσι, με αντίστοιχο αν όχι και υψηλότερο ποσό για φέτος, είναι σαφές πως η οικονομία μας δεν μπορεί να απορροφήσει όλη αυτή την ρευστότητα. Απλούστατα, αναζητούμε απεγνωσμένα αξιόχρεους δανειζόμενους που να μην συνεπάγονται υψηλό ρίσκο»: Στέλεχος της Τράπεζας Κύπρου
 
Οι τράπεζες αναζητούν τρόπους να ωθήσουν τους πελάτες τους να μειώσουν τις καταθέσεις τους. Η Ελληνική έχει επιβάλει ήδη αρνητικό επιτόκιο στους μεγάλους καταθέτες. Η Τράπεζα Κύπρου δεν κρύβει πως επεξεργάζεται δικά της πλάνα για αρνητικά επιτόκια, αλλά σε πρώτο στάδιο προτιμούσε να ενθαρρύνει τους μεγάλους καταθέτες να επιλέξουν άλλες εναλλακτικές επιλογές, με χαμηλό ρίσκο.
 
«Ο καταθέτης, και δη ο μεγάλος καταθέτης, σύντομα θα αντιμετωπίσει αρνητικά επιτόκια. Επεξεργαζόμαστε νέες υπηρεσίες και προϊόντα ούτως ώστε να δώσουμε εναλλακτικές επιλογές για να μπορεί ο πελάτης να αποφύγει τις χρεώσεις μέσα από προϊόντα που να έχουν χαμηλό ρίσκο αλλά θετική απόδοση», σχολίασε στέλεχος της Τράπεζας Κύπρου
 
Η Τράπεζα Κύπρου όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε επεξεργάζεται πυρετωδώς για την ανάπτυξη εναλλακτικών προϊόντων που θα προσφέρει στους πελάτες με αρνητικό επιτόκιο. Στόχος είναι να μειωθεί η ρευστότητα, να διοχετευθεί το χρήμα προς επενδύσεις, ασφαλίσεις και εναλλακτικά προϊόντα και να αξιοποιηθούν αυτά τα χρήματα για την ανάπτυξη και την δημιουργία προστιθέμενης αξίας στην οικονομία.
 
Σήμερα τα χρήματα αυτά είναι ουσιαστικά «σταθμευμένα» ως καταθέσεις, με τις τράπεζες να αδυνατούν να διοχετεύσουν άλλα στην οικονομία κάτω από τις σημερινές συνθήκες.
 
Η στροφή προς εναλλακτικές επιλογές, θα πρέπει να συνεπάγεται και χαμηλό ρίσκο. Η ανάληψη χαμηλού ρίσκου, ωστόσο, θα επιτρέψει:
 

στον πελάτη να αποκομίσει όφελος από την ρευστότητα του,

στις τράπεζες να μειώσουν τις δαπάνες τους, αλλά και

στην οικονομία να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη χωρίς αύξηση του χρέους και του δανεισμού.

 
Η Τράπεζα Κύπρου, σχολίαζε το καλοκαίρι πως δεν βιαζόταν να επιβάλει αρνητικά επιτόκια, αφού ήταν ήδη σε θέση να ενθαρρύνει κάποιους πελάτες της να στραφούν σε άλλες επιλογές πέραν της κατάθεσης. Ωστόσο, η ισχυρή ρευστότητα, η εξάντληση των έτοιμων λύσεων αλλά και μια δυνητική απόφαση από την ΕΚΤ σε σχέση με νέα επιβολή αρνητικών επιτοκίων, δημιουργούν συνθήκες στις οποίες θα πρέπει να αναμένεται ανακοίνωση από την Τράπεζα Κύπρου για αρνητικά επιτόκια.
 
Τέλος, σύμφωνα με διασταυρωμένη πληροφόρηση, η Τράπεζα Κύπρου ετοιμάζεται να ανακοινώσει εναλλακτικά προϊόντα που εστιάζονται σε δύο πυλώνες.
 

Πρώτο, επενδυτικά πακέτα χαμηλού ρίσκου τα οποία να απευθύνονται σε όλο το φάσμα των πελατών, από μεσαίου μεγέθους ιδιώτες μέχρι μεγάλες επιχειρήσεις. Ήδη γίνονται εκτενείς αναλύσεις και μελέτες, ενώ δεν αποκλείεται και αναβάθμιση συγκεκριμένων μονάδων εντός της τράπεζας για τον σκοπό αυτό.

Δεύτερο, και με κύριο στόχο ιδιώτες, η Κύπρου επεξεργάζεται επιλογές που σχετίζονται με ασφαλιστικά προϊόντα. Εντός της τράπεζας, σχολιάζεται πως ήδη υπάρχει μια εκτενής και αναβαθμισμένη γκάμα προϊόντων η οποία αποτελεί ισχυρή βάση για τους πελάτες. Τα ασφαλιστικά προϊόντα του συγκροτήματος έχουν υψηλή απόδοση σε σχέση με τους ανταγωνιστές της τράπεζας, ενώ σημειώνεται και το φορολογικό όφελος των πελατών από τέτοιες επιλογές.