Στη Λεμεσό η μεγαλύτερη αύξηση στις τιμές διαμερισμάτων

Τη σταδιακή ανοδική του πορεία συνέχισε ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών (σπίτια και διαμερίσματα) της Κεντρικής Τράπεζας, καταγράφοντας τριμηνιαία αύξηση 0,2% το τέταρτο τρίμηνο του 2018, με τη Λευκωσία, τη Λεμεσό και την Πάφο να παρουσιάζουν τριμηνιαία αύξηση και τη Λάρνακα και την Αμμόχωστο να σημειώνουν μικρή μείωση.

Οι δείκτες τιμών διαμερισμάτων και οικιών σημείωσαν τριμηνιαία αύξηση 0,4% και 0,1%, αντίστοιχα. 

Σε ετήσια βάση, ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών αυξήθηκε το τέταρτο τρίμηνο του 2018 κατά 1,5%, με όλες τις ανά επαρχία δείκτες τιμών κατοικιών να σημειώνουν ετήσια άνοδο. 

Η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στις τιμές οικιών σε ετήσια βάση καταγράφηκε στην Αμμόχωστο (2,5%) με την Πάφο να καταγράφει μείωση για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο. Όσον αφορά τις τιμές διαμερισμάτων η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη Λεμεσό, σε ποσοστό 7,5%.

Η αυξημένη ζήτηση για οικίες και διαμερίσματα συνεχίζει να ωθεί τις τιμές προς τα πάνω, ενώ η αυξημένη προσφορά ακινήτων που προέρχεται από τους διακανονισμούς Μη-Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων (ΜΕΧ) με υποθήκη συγκρατεί τις τιμές συγκεκριμένων κατηγοριών ακινήτων. Όλοι οι δείκτες καταδεικνύουν ότι η ανοδική πορεία του τομέα ακινήτων θα συνεχιστεί και το 2019.

Με μεγαλύτερη φόρα από τα σπίτια οι τιμές διαμερισμάτων
Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2018 ο τομέας των ακινήτων κινήθηκε με ανοδικούς ρυθμούς, υποβοηθούμενος από την αυξημένη ζήτηση για ακίνητα, τις ξένες επενδύσεις και το νέο εγχώριο δανεισμό.

Οι τιμές διαμερισμάτων, ανακάμπτουν ταχύτερα σε σχέση με τις τιμές οικιών. Συγκεκριμένα, οι τιμές διαμερισμάτων σε παγκύπρια βάση κατέγραψαν σωρευτική αύξηση 8,7% σε σχέση με το ιστορικά χαμηλό επίπεδο του τετάρτου τριμήνου του 2015, και βρίσκονται κατά 31,6% πιο κάτω από το ιστορικό υψηλό τους.

Από την άλλη, οι τιμές οικιών κατέγραψαν συνολική αύξηση 1,6% από το ιστορικά χαμηλό επίπεδο του τέταρτου τριμήνου 2016 και παραμένουν 30% χαμηλότερα από το υψηλότερό τους επίπεδο. Παρά τη σημαντική ανάκαμψη του ΑΕΠ στην Κύπρο και την αύξηση της ζήτησης, οι τιμές των ακινήτων παρουσιάζουν συγκρατημένες αυξήσεις, με εξαίρεση περιοχές όπως η Λεμεσός, που επηρεάζονται αυξητικά από εξωγενείς παράγοντες.

Όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενα Δελτία της Κεντρικής Τράπεζας οι εξωγενείς αυτοί παράγοντες περιλαμβάνουν το κτίσιμο της μαρίνας την απόφαση για δημιουργία του καζίνο καθώς και τη ζήτηση για ακίνητα για σκοπούς απόκτησης διαβατηρίου.

Κατασταλτικές πιέσεις στις τιμές των ακινήτων φαίνεται να ασκεί η αύξηση της προσφοράς λόγω πωλήσεων ακινήτων από αγοραστές δανείων ή από τράπεζες ή ιδιοκτήτες στα πλαίσια αναδιαρθρώσεων και διακανονισμών ΜΕΧ με υποθήκη. Εξελίξεις που σημειώθηκαν το δεύτερο μισό του 2018 συνηγορούν στην ανάγκη μερικής αναθεώρησης του Δείκτη ώστε αυτός να συνεχίσει να διατηρεί την αντιπροσωπευτικότητά του. Τέτοιες αναθεωρήσεις γίνονται περιοδικά σε παρόμοιας φύσης δείκτες.

Η προηγούμενη αναθεώρηση του ΔΤΚ της ΚΤΚ έγινε το 2015 (Δελτίο Δείκτη Τιμών Κατοικιών 1ο τρίμηνο 2015, ΚΤΚ). Η νέα αναθεώρηση θα γίνει από το επόμενο Δελτίο και θα καλύπτει και το 2018 για σκοπούς σύγκρισης και διαφάνειας. Πιο συγκεκριμένα, οι εξελίξεις που συνηγορούν στη μερική αναθεώρηση του Δείκτη, αφορούν στην πώληση εργασιών της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας στην Ελληνική Τράπεζα και τη δημιουργία και λειτουργία της Κυπριακής Εταιρείας Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων (ΚΕΔΙΠΕΣ) καθώς και στις αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τον Ιούλιο του 2018.

Συνεπακόλουθο αυτών των εξελίξεων, πέραν των πρακτικών επιπλοκών που επέφεραν οι εξελίξεις στο Συνεργατισμό σε σχέση με τον καταρτισμό του Δείκτη, ήταν, μεταξύ άλλων, η σημαντική αύξηση του αριθμού των εκτιμήσεων της αξίας των ακινήτων, κυρίως για σκοπούς επιτάχυνσης των διαδικασιών διευθέτησης των ΜΕΧ. Αυτό αυξάνει την πιθανότητα ότι σε αριθμό περιπτώσεων η εκτιμώμενη τιμή του ακινήτου δεν αντικατοπτρίζει τις τιμές της αγοράς, ως εκ τούτου οι παρατηρήσεις αυτές θα πρέπει να εξαιρούνται, ώστε να συνεχιστεί η ακολουθία με την υφιστάμενη μεθοδολογία κατασκευής του Δείκτη σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, που προβλέπει ότι οι εκτιμήσεις αντικατοπτρίζουν την αγοραία αξία. Τα πρότυπα αυτά καθορίζονται τόσο από το Royal Institute of Chartered Surveyors (RICS) όσο και το European Group of Valuers' Associations (TEGOVA).

Με βάση προκαταρκτικές ενδείξεις, η πορεία του αναθεωρημένου ΔΤΚ το 2018 δεν φαίνεται να διαφέρει σημαντικά από τον δείκτη όπως υπολογίζεται τώρα. Εκτενέστερη ανάλυση θα παρουσιαστεί στο επόμενο Δελτίο.

Οι μεταβολές ανά επαρχία
Σε τριμηνιαία βάση, ο Δείκτης Τιμών Κατοικιών σημείωσε αύξηση στις επαρχίες Λεμεσού, Πάφου και Λευκωσίας, ενώ στις επαρχίες Λάρνακας και Αμμοχώστου σημείωσε οριακή μείωση. Συγκεκριμένα, καταγράφηκε αύξηση στις τιμές κατοικιών κατά 0,6% στη Λεμεσό, 0,4% στην Πάφο και 0,3% στη Λευκωσία ενώ στη Λάρνακα και Αμμόχωστο καταγράφηκε μικρή μείωση 0,2% και 0,4%, αντίστοιχα.

Όσον αφορά τις ετήσιες μεταβολές στο γενικό δείκτη τιμών κατοικιών ανά επαρχία, για πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο δεν καταγράφηκε μείωση σε καμία επαρχία. Στην Αμμόχωστο καταγράφηκε ετήσια αύξηση της τάξης του 3,7%, στη Λεμεσό 3,4%, στη Λευκωσία 1%, στη Λάρνακα 0,9%, ενώ στην Πάφο καταγράφηκε σταθεροποίηση.

Όσον αφορά τις τιμές οικιών, στην Πάφο, Λεμεσό και Λευκωσία καταγράφηκαν τριμηνιαίες αυξήσεις 1,2%, 0,6% και 0,2%, αντίστοιχα. Στις επαρχίες Αμμοχώστου και Λάρνακας καταγράφηκαν μειώσεις 1% και 0,3%, αντίστοιχα. Σε ετήσια βάση, οι τιμές οικιών σημείωσαν για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο αύξηση σε όλες τις επαρχίες εκτός από την επαρχία Πάφου, όπου καταγράφηκε μικρή μείωση 0,2%.

Στην Αμμόχωστο οι τιμές οικιών αυξήθηκαν κατά 2,5%, στη Λεμεσό κατά 1,9%, στη Λευκωσία 0,8% και στη Λάρνακα κατά 0,1%. Οι τιμές διαμερισμάτων σε τριμηνιαία βάση κατέγραψαν αύξηση για δεύτερο συνεχόμενο τρίμηνο σε όλες τις επαρχίες. Στη Λεμεσό καταγράφηκε τριμηνιαία αύξηση 0,9%, στην Πάφο 0,8%, στη Λευκωσία 0,5%, στην Αμμόχωστο 0,3%, και στη Λάρνακα 0,1%. Σε ετήσια βάση, οι τιμές των διαμερισμάτων σημείωσαν για τρίτο συνεχόμενο τρίμηνο αύξηση σε όλες τις επαρχίες με τη μεγαλύτερη να σημειώνεται στις επαρχίες Λεμεσού (7,5%) και Αμμοχώστου (7,3%). Οι τιμές διαμερισμάτων σημείωσαν ετήσια αύξηση 3,8%, στην Πάφο, στη Λάρνακα 3% και στη Λευκωσία 1,5%