Ο καθορισμός ενιαίου συστήματος προσφορών, το κρατικό κεφάλαιο και άλλες διαδικασίες της Ελεγκτικής Υπηρεσίας
16:03 - 13 Μαρτίου 2019
Και καθότι οι παρεμβάσεις του γενικού ελεγκτή δεν κρίνονται ως πολύ σημαντικές για την λειτουργία της οικονομία μόνο από τα ΜΜΕ (και αφού ο ρόλος του δημόσιου τομέα στην Κύπρο αποτελεί ακόμα αναπόσπαστο και πολύ σημαντικό κομμάτι της Κυπριακής Οικονομίας), αλλά και από το ίδιο το σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας το οποίο αποδίδει αποκλειστικά τα Άρθρα 115, 116 και 117 στην λειτουργία της Αρχής του Γενικού Ελεγκτή (και ίσως είναι μια από τις πολύ λίγες αρχές και έννοιες η οποία παρόλη την οικονομική της φύση και έννοια, εντούτοις καθορίζεται από την ανώτερη πηγή της Κυπριακής νομοθεσίας που βάσει των αρχών της οποίας αναπτύσσονται οι υπόλοιποι ποιο λεπτομερείς και επιχειρησιακοί νόμοι) και καθότι το σύνταγμα αυτό κάθε αυτού επικεντρώνεται σε μια ποιο περιγραφική και διαδικαστική διάταξη στην έννοια του κράτους και της λειτουργίας του, είναι αναμφίβολο ότι ο απώτερος σκοπός της εν λόγω επικέντρωσης είναι η διαφύλαξη, η προάσπιση και η μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας των κρατικών πόρων και του κρατικού κεφαλαίου.
Υπάρχει όμως η έννοια του κρατικού κεφαλαίου και της διαχείρισης του στους όρους και τις απαιτήσεις της ελεγκτικής υπηρεσίας και πως αυτή έχει αποκρυσταλλωθεί και αφομοιωθεί με την επιχειρησιακή λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, αλλά και ποιο είναι το νομικό πλαίσιο το οποίο ενδίδει στην ελεγκτική υπηρεσία την αρμοδιότητα να εκσκάψει σε ποιο βαρυσήμαντες και εκ βάθος εδραιωμένες οικονομικές πτυχές του κράτους; Εδώ να αναφέρουμε ότι το Άρθρο 81(2) του περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμος του 2014 όπου ο Γενικός Ελεγκτής μπορεί να διεξάγει έλεγχο βάσει διεθνών αναγνωρισμένων προτύπων ελέγχου που ο ίδιος αποφασίζει, είναι μια παράμετρος της νομικής εξέλιξης που βρίσκεται σε πλήρη συνταύτιση με τις αρχές που απορρέουν μέσα από το σύνταγμα και την ανεξαρτησία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (βέβαια η συγκεκριμένη πρόνοια θα έπρεπε να μην αναφερόταν αποκλειστικά σε διεθνή πρότυπα καθότι δεν σημαίνει ότι τα διεθνή πρότυπα δεν θα πρέπει να βρίσκονται υπό τους όρους της κριτικής σκέψης και της λογικής, και ούτε σημαίνει ότι τα διεθνή πρότυπα διασφαλίζουν και προϋποθέτουν δικλίδες κατά της διεξαγωγής ολοκλήρου του έργου που έχει να επιτελέσει η ελεγκτική υπηρεσία).
Αρχικά να αναφέρουμε ότι το πρώτο μέλημα της ελεγκτικής υπηρεσίας και του γενικού ελεγκτή θα ήταν να ενασχοληθεί με την ποιο λειτουργική πλευρά του κρατικού τομέα ούτως ώστε να διασφαλίσει και την γρήγορη, άμεση και αποτελεσματική παρέμβαση και πρόσβαση της ίδιας της ελεγκτικής υπηρεσίας προς τα συστήματα του κράτους (το οποίο θα διασφάλιζε συνάμα και την ποιο αποδοτική και εύστοχη λειτουργία της ίδιας της υπηρεσίας). Εδώ να αναφέρουμε ότι η απαίτηση της ελεγκτικής υπηρεσίας θα πρέπει να κατευθυνθεί ως προς την ομοιομορφία (uniformity) των λειτουργικών και πληροφοριακών συστημάτων (κυρίως όμως των λογιστικών συστημάτων καθότι η τμηματοποίηση θα διέρχεται μέσα από ένα λογιστικό σύστημα) και στα οποία η ασφάλεια και η προσβασιμότητα θα επιβλέπονται από ανεξάρτητο/ους παροχέα ο οποίος θα πληροί και τις απαιτήσεις της υπηρεσίας ως προς θέματα εσωτερικού ελέγχου και διαχωρισμού καθηκόντων (segregation of duties). Επίσης μέσω της ομοιομορφίας των συστημάτων, θα μπορούν να υλοποιηθούν ποιο εύστοχα συγκεκριμένες στρατηγικές και τακτικές της υπηρεσίας όπως είναι η τμηματοποιήση (cost centers) του κρατικού τομέα και η ανάθεση σε ομάδες και επιτροπές την διαχείριση των τμημάτων και η επίτευξη της κερδοφορίας τους ή τουλάχιστον της κάλυψης των εξόδων τους καθώς η έννοια της κερδοφορίας στον δημόσιο τομέα είναι κάπως περιορισμένη, με την αναβάθμιση όμως της κρατικής υπηρεσίας θα μπορούν να επιληφθούν περαιτέρω τρόποι εισροής εισοδημάτων (μέσα στο πλαίσιο της επιμέτρησης η υπηρεσία θα πρέπει να δρομολογήσει κατευθυντήριες γραμμές για τον καταμερισμό σε cost centers και την αντιπαραβολή των εισοδημάτων με τα κόστη που καταλογίστηκαν για την επίτευξη των συγκεκριμένων εισοδημάτων).
Η ενασχόληση της ελεγκτικής υπηρεσίας με το ποιο επιχειρησιακό κομμάτι του δημόσιου τομέα θα δώσει και την δυνατότητα στο εν λόγω προσωπικό του δημόσιου τομέα να αναπτύξει τις δυνατότητες και τα προσόντα του και να συνδράμει στην αύξηση της παραγωγικότητας (εδώ να αναφέρουμε ότι το centralization του μαθησιακού και γνωστικού πεδίου του δημόσιου τομέα από την ελεγκτική υπηρεσία είναι σημαντικό καθότι φορείς όπως δήμοι και άλλοι κρατικοί οργανισμοί δεν έχουν ούτε τους πόρους ούτε και την τεχνογνωσία να αναπτύξουν και να χαράξουν δική τους και ξεχωριστή μαθησιακή και εκπαιδευτική στρατηγική. Για παράδειγμα η εν λόγω τμηματοποίηση (cost centers) του δημόσιου τομέα δεν θα χρειαστεί μόνο την ομοιομορφία των συστημάτων αλλά και την εν λόγω εκπαίδευση στο προσωπικό και η οποία δεν θα επιτυγχανόταν αν υπήρχαν αλλοπρόσαλλα συστήματα και διαδικασίες όπου ένας λογιστής σε ένα δήμο για παράδειγμα είχε αμφιβολίες ως προς την χρήση του λογιστικού συστήματος τμηματικά). Βέβαια η ανάληψη των ποιο πάνω καθηκόντων (δηλαδή των ποιο λειτουργικών) από την ελεγκτική υπηρεσία προϋποθέτει και αυστηρό επαναπροσδιορισμό στην δομή της υπηρεσίας όπου το κομμάτι του εξωτερικού ελέγχου θα είναι απολύτως διαχωρισμένο (Chinese wall) από το κομμάτι που θα έχει σχέση με την ανάπτυξη και διαχείριση της σωστής λειτουργίας (δηλαδή μορφής εσωτερικού ελέγχου) και του οποίου η ανάθεση μπορεί να γίνει και σε άλλη υπηρεσία εκτός της ελεγκτικής (σε αυτή την περίπτωση ίσως στο Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας και την Αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων) ούτως ώστε να αποφεύγονται διάφοροι κίνδυνοι στην διεξαγωγή του έργου της υπηρεσίας (i.e. self-review and self-interest threats).
Παράδειγμα στο οποίο η ελεγκτική υπηρεσία θα μπορούσε να έχει άμεση και μη χρονοβόρα και δαπανηρή πρόσβαση (και στο οποίο θα μπορούσαν να προβλέπονται συχνές και χωρίς προειδοποίηση επισκέψεις και ελέγχους οι οποίες θα επιβεβαίωναν την συνταύτιση του τι καταγράφηκε στο λογιστικό σύστημα με την πραγματικότητα) θα ήταν ένα σύστημα κλειστού κυκλώματος το οποίο επιβλέπει την χρήση των κρατικών εγκαταστάσεων (χωρίς βέβαια να παραβιάζονται όροι όπως το General Data Protection Regulation, δηλαδή για παράδειγμα το σύστημα θα ήταν σε νενομισμένη απόσταση ούτως ώστε να επιβεβαιώνει και να καταγράφει τις ώρες χρήσης αλλά να μην δικαιούται να καταγράφει τα προσωπικά δεδομένα και την ταυτότητα των χρηστών και θα μπορούσε να ήταν απαίτηση της Υπηρεσίας ότι οι εν λόγω λειτουργίες, απαιτήσεις και ποιότητα στο σύστημα θα διασφαλίζονται και από ανεξάρτητη αρχή, είτε ιδιωτική είτε δημόσια). Μπορεί οι συγκεκριμένες αλλαγές που προβλέπονται στον δημόσιο τομέα να είναι επιτακτικές και να μπορούν να διεξαχθούν άμεσα, αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η ενίσχυση και μεταβολή του κρατικού τομέα δεν είναι μια συνεχιζόμενη διαδικασία και εξελικτική πορεία στην οποία η ελεγκτική υπηρεσία θα πρέπει να παραδίδει τα δικά της management letters και να επιβλέπει το πόσο οι υπηρεσίες ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των συγκεκριμένων letters (συμπεριλαμβανομένου και των ημικρατικών οργανισμών στους οποίους παρόλο που διεξάγεται ανεξάρτητος έλεγχος από ιδιωτικούς οίκους εντούτοις η υπηρεσία οφείλει να παραδίδει τα δικά της management letters εκ μέρος και του κράτους. Εκτός από τα management letters, η υπηρεσία θα μπορεί να απαιτήσει την σωστή λειτουργία budgeting στην οποία θα υπάρχει η σύγκριση μεταξύ των πραγματικών αποτελεσμάτων με τα budgeted ούτως ώστε να υπάρχει ένδειξη κατά πόσο ο κρατικός τομέας και οι υπεύθυνοι του κατανοούν τον οργανισμό που διοικούν και αντιλαμβάνονται τους παράγοντες που επηρεάζουν τα αποτελέσματα και τα κόστη του οργανισμού).
Το γεγονός όμως ότι η έννοια του κεφαλαίου είναι ανύπαρκτη ως προς τις οικονομικές αναφορές που απαιτεί η ελεγκτική υπηρεσία παρεκκλίνει από την όποια απόπειρα και διαδικασία αποτύπωσης της αποδοτικότητας της όποιας κρατικής υπηρεσίας, και προδίδει την διαχείριση των οικονομικών πόρων του κράτους και η οποία διαχείριση θα μπορούσε να εξοικονομήσει και χρόνο στους εμπλεκόμενους αλλά και να αποτρέψει την όχι κατά ανάγκη εσκεμμένη διασπάθιση πόρων, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς και ανάγκες. Κατά αυτό τον τρόπο η ελεγκτική υπηρεσία έχει άμεση υποχρέωση να αναθεωρήσει τις απαιτήσεις της στα πρότυπα αναφοράς των κρατικών υπηρεσιών, να τις ομογενοποιήσει και να τις στοχοποιήσει όχι μόνο στην αποδοτικότητα των εισοδημάτων αλλά και στην επιμέτρηση του κεφαλαίου και της αντικατάστασης του (δηλαδή το κεφάλαιο το οποίο διαχειρίζεται το κράτος), και το οποίο μπορεί να απαριθμεί σε δισεκατομμύρια, είναι ανύπαρκτο από τους λογαριασμούς και δεν αποδίδεται στους διαχειριστές του κεφαλαίου ετούτου η υποχρέωση στην διαφύλαξη, αναπλήρωση του και η καταμέτρηση της χρήσης του στην παραγωγή εισοδημάτων (λόγω αυτής της εξέλιξης χάνονται πάρα πολλά χρήματα και πόροι σε διαδικασίες αναπλήρωσης και κατασκευής νέων κτιριακών εγκαταστάσεων και εξοπλισμού για τα οποία οι διαχειριστές των κτιρίων, δηλαδή οι ιθύνοντες της δημόσιας υπηρεσίας, δεν προειδοποιήθηκαν μέσω των οικονομικών καταστάσεων για την συγκεκριμένη εξέλιξη και ούτε τέθηκαν υπόλογοι για την αναπλήρωση του συγκεκριμένου κεφαλαίου το οποίο το χρησιμοποιήσαν για την παραγωγή εισοδημάτων και μέχρι την ανάγκη επένδυσης και διατήρησης της δυνατότητας των κτιρίων).
Και καθότι η επιμέτρηση της αποδοτικότητας δεν ανάγεται μόνο σε ποσοτικούς παράγοντες αλλά και σε ποιοτικούς, η ελεγκτική υπηρεσία θα πρέπει να προωθήσει την εκτενή ανάληψη της μεθόδου του balanced score card (όχι μόνο σε επίπεδο ολόκληρου του οργανισμού στο οποίο θα επιμετρούνται θέματα όπως τα παράπονα των εξυπηρετούμενων, η ανταπόκριση στα εν λόγω παράπονα, ο χρόνος εξυπηρέτησης ενός συγκεκριμένου αιτήματος, η ικανοποίηση των εργαζομένων προς τον οργανισμό, αλλά η μέθοδος θα επικεντρώνεται και σε επίπεδο εργαζομένου από τον οποίο απορρέει ποιο άμεσα το end result και η απόδοση του οργανισμού, και στον οποίο θα επιμετρούνται θέματα όπως η συνεισφορά του στην ανάπτυξη του οργανισμού, ο χρόνος διεκπεραίωσης αιτημάτων, το ενδιαφέρον στην προσωπική εκμάθηση, οι προτάσεις στην βελτίωση όχι μόνο της στρατηγικής του οργανισμού αλλά και του επιχειρησιακού τομέα, οι προτάσεις ως προς την ανάπτυξη νέων προϊόντων και μεθόδων στον οργανισμό, η συστηματοποίηση και απλοποίηση επαναλαμβανόμενων διαδικασιών και η οποία συστηματοποίηση θα διευκολύνει και την εφαρμογή του Activity Based Costing, όπως και η εξάσκηση και επίδοση της διακριτικής ευχέρειας των εργαζομένων σε περιπτώσεις που είναι ποιο αποκλειστικά διαφοροποιημένες) κατά αυτό τον τρόπο το balanced score card λόγω της επικέντρωσης σε ποιο ποιοτικούς παράγοντες μπορεί να προβλέψει την κερδοφορία και επιτυχία ενός οργανισμού στο μέλλον και βάσει της οποίας πρόβλεψης μπορεί να γίνει αναδρομική ανασκόπηση ως προς την επιτυχία ή και ανακατασκευή του balanced score card για καλύτερη πρόβλεψη της κερδοφορίας του οργανισμού συλλαμβάνοντας τους άμεσους και έμμεσους στόχους που επηρεάζουν την εισροή εισοδημάτων και της κερδοφορίας (καθότι όμως σε ένα πλαίσιο ενός κρατικού οργανισμού δεν υφίσταται η αρχή του ανταγωνισμού και της κερδοφορίας, τότε το balanced score card θα μπορεί να ασχολείται με την σταδιακή χρονικά ανάπτυξη και επιτυχία του ίδιου του balanced score card και όχι κατά ανάγκη της κερδοφορίας). Επίσης, ένας σημαντικός παράγοντας της καθοδήγησης της ενίσχυσης του κρατικού τομέα (μέσω των ποιο πάνω διαδικασιών) είναι και η περαιτέρω ενίσχυση της Κυπριακής Οικονομίας στον δείκτη Ease of Doing business ο οποίος έχει και καθοριστικό ρόλο στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην Κύπρο.
Βέβαια όπως είπαμε υπηρεσίες όπως οι δήμοι και άλλοι κρατικοί οργανισμοί δεν έχουν τους πόρους και ούτε καν ίσως την αδιαμφισβήτητη δικαιοδοσία να αναπτύξουν τις γνώσεις του προσωπικού τους, πως θα είχαν την γνώση και την εμπειρία να αναπτύξουν δικά τους συστήματα προσφορών (και πόσο ανεξάρτητη θα ήταν η ανάπτυξη τους καθώς θα ήταν κάτι που αναπτύσσεται και επιβλέπεται από τους ίδιους i.e. self-review threat) που αυτό συνεπάγεται στον ρόλο που οφείλει να επιτελέσει και να συνδράμει η ελεγκτική υπηρεσία, στην μηχανοποίηση δηλαδή δικλίδων και προνοιών στην όλη διαδικασία προσφοροδότησης και ανάληψης προσφορών στο κράτος, και οι οποίες διαδικασίες θα διέπουν όλους ανεξάρτητα τους οργανισμούς που βρίσκονται κάτω από την δικαιοδοσία της υπηρεσίας, και θα βρίσκονται επίσης κάτω από την κρίση της συνεχούς εξέλιξης, επιτυχίας και εφαρμογής. Ενδεικνυόμενες διαδικασίες που θα εμπεριέχονται στην μηχανοποίηση του συστήματος προσφορών στον δημόσιο τομέα (και καθότι ο τομέας των προσφορών έργων, υπηρεσιών και προϊόντων στον δημόσιο τομέα θεωρείται ως μια διαδικασία υψηλού ρίσκου στην διασπάθιση δημόσιου πλούτου, αλλά και μη επίτευξης της αναμενόμενης ποιότητας ενός έργου, υπηρεσίας και προϊόντος του δημόσιου τομέα) από την ελεγκτική υπηρεσία είναι μερικές από τις ακόλουθες:
α) η επικοινωνία των σκοπών και των στόχων που έχει να επιτελέσει ένα προτεινόμενο έργο στο οποίο υπάρχει η πρόταση να αναληφθεί. Το συγκεκριμένο έγγραφο θα είναι μια λεπτομερειακή επικοινωνία εκ μέρους των envisioners (δηλαδή των διοικητών της Αναθέτουσας Αρχής) του έργου για την σημαντικότητα του, τον ρόλο που έχει να επιτελέσει, τους λόγους που επιλέγετε έναντι άλλων έργων (σε περίπτωση που οι πόροι είναι περιορισμένοι), το κόστος και αν το συγκεκριμένο κόστος δεν είναι δυσανάλογο (και πόσο ανάλογο είναι) των ωφελημάτων που θα παρέχει το έργο (και συμπερίληψη επίσης των ωφελημάτων που θα παρείχε αν οι πόροι χρησιμοποιούνταν σε άλλα έργα και έναντι των άλλων έργων). Επίσης, οι διοικητές της Αναθέτουσας Αρχής θα πρέπει να καταθέσουν και όλα τα έγγραφα (μελέτες, αναφορές και διαδικασίες) κατά την διάρκεια ανάληψης της χρηματοδότησης του έργου είτε από την κυβέρνηση, είτε από τα Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία.
β) η αναζήτηση προσφορών (η οποία θα είναι μια διαδικασία η οποία θα γίνεται δημόσια) και η οποία θα απαρτίζεται από έγγραφο το οποίο θα υποδηλώνει λεπτομερειακά τις ποιοτικές ανάγκες του έργου. Για παράδειγμα αν αναφερόμαστε σε ένα έργο που αφορά άτομα με αναπηρίες τότε οι ποιοτικές απαιτήσεις του έργου θα αφορούν την προσβασιμότητα, την ευκολία και άνεση στην χρήση, την μετακίνηση, την αποφυγή της φθοράς των εγκαταστάσεων, η εγγύηση στην ποιότητα και την ανθεκτικότητα, την μελλοντική επέκταση καθώς και την εναρμόνιση με διεθνή και άλλα εθνικά πρότυπα όπως το Building bulletin 102. Το συγκεκριμένο έγγραφο θα περιλαμβάνει και τις γνωματεύσεις από όλους τους εμπλεκόμενους ειδικούς ούτως ώστε να υπάρχει ολοκληρωμένη κατανόηση εκ μέρους των προσφοροδότων για όλες τις πτυχές και λεπτομέρειες του έργου (για παράδειγμα αν είναι ένα έργο για άτομα με αναπηρίες τότε θα εμπεριέχονται και οι γνωματεύσεις των ειδικών για θέματα ατόμων με αναπηρίες για τις απαιτήσεις του έργου λεπτομερειακά).
γ) το έγγραφο αναζήτησης προσφορών θα απαρτίζεται και από την απαίτηση ότι ο προσφοροδότης θα απασχολεί κατά την διάρκεια του έργου άτομα όπως quantity surveyor, CDM (Construction, Design and Management Coordinator) και research analyst ο οποίος θα μπορεί να διεξάγει και έρευνες για τον καλύτερο τύπου κτιρίου καθώς για παράδειγμα θα μπορεί να έχει επαφές με οργανισμούς που ακολούθησαν παρόμοια έργα και να εντοπίζει για το πως το κτίριο εξυπηρετεί την προσβασιμότητα ή την ευκολία στους ενοίκους και την διαβίωση τους για παράδειγμα. Κατά αυτό τον τρόπο όλες αυτές οι πληροφορίες θα συλλέγονται κατά την διάρκεια του σχεδιασμού του έργου και θα καθορίζεται αν το έργο ανταποκρίνεται στις αναμενόμενες προσδοκίες (για παράδειγμα αν κάτι αφορά την αγορά μηχανημάτων σε ένα νοσοκομείο τότε ο research analyst θα πληροφορεί για το best practice των industry drivers).
δ) η δημιουργία ‘project team’ η οποία θα έχει την ευθύνη συνεχούς επίβλεψης του έργου και αν όντως συνάδει με το χρονοδιάγραμμα και το επίπεδο της ποιότητας που έχει απαιτηθεί από το έγγραφο αναζήτησης προσφορών. Η ομάδα θα αποτελείται και από τους ειδικούς που έδωσαν τις γνωματεύσεις τους κατά την διαδικασία του ‘εγγράφου αναζήτησης προσφορών’ και από τους οποίους θα μπορεί να αγοράζονται ανεξάρτητες υπηρεσίες.
ε) η διαδικασία κατάθεσης των προσφορών θα είναι αυστηρός διαδικαστική και θα προβλέπονται συγκεκριμένα ωράρια και συγκεκριμένες τοποθεσίες (και ηλεκτρονικώς) και τρόποι κατάθεσης των προσφορών αλλά και καταγραφή χωρίς να υπάρχει περιθώριο αμφισβήτησης.
ζ) ο χρόνος από την αναζήτηση των προσφορών μέχρι την κατάθεση τους θα πρέπει να είναι και ποιο περιορισμένος καθότι ο κλάδος μεγάλων κατασκευαστικών χαρακτηρίζετε από ολιγοπώλιο (oligopoly) και κατά το οποίο το ρίσκο συνεννόησης (collusion) μεταξύ των κατασκευαστών είναι μεγαλύτερο.
η) η κατάθεση των προσφορών εκ μέρους των προσφοροδότων θα χαρακτηρίζεται από την λεπτομέρεια ως προς την επακριβώς περιγραφή των υλικών που θα χρησιμοποιήσει ο κατασκευαστής, τους προμηθευτές, τις ποσότητες και την τιμή, θα συμπεριλαμβάνει επίσης λεπτομερές χρονοδιάγραμμα και το που θα βρίσκεται το έργο σε κάθε φάση του χρονοδιαγράμματος ούτως ώστε να μπορεί το ‘project team’ να εντοπίσει έγκαιρα τυχών καθυστερήσεις στο χρονοδιάγραμμα. Το έγγραφο θα περιλαμβάνει επίσης το κόστος της αγοράς ανεξάρτητων υπηρεσιών και του προσωπικού, τις ώρες που εργάστηκε ο ανεξάρτητος και το προσωπικό και το κόστος που χρέωσε.
θ) το έγγραφο της προσφοράς θα καταγράφει επίσης τους τρόπους που το έργο ή το κτίριο θα επιτύχει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά για τα οποία ενδιαφέρεται η Αναθέτουσα Αρχή και πως στο κάθε στάδιο του χρονοδιαγράμματος της κατασκευής οι συγκεκριμένοι τρόποι επίτευξης των ποιοτικών χαρακτηριστικών θα είναι εμφανείς (για παράδειγμα για την προσβασιμότητα θα κατασκευαστούν οι τάδε ράμπες και οι διάδρομοι θα έχουν το τόσο πλάτος, ή για την επίτευξη της αποφυγής της φθοράς στο κτίριο θα τοποθετηθεί το τάδε και το τάδε υλικό το οποίο το project team θα μπορεί να επιβλέψει από την αρχή του έργου). Αυτό θα είναι ένα πολύ λεπτομερειακό έγγραφο ούτως ώστε να επιτυγχάνεται η μεγιστοποίηση επίτευξης των ποιοτικών χαρακτηριστικών. Το έγγραφο είναι επίσης σημαντικό επειδή το project team θα μπορεί να επιβλέπει καθ’όλη την διάρκεια του έργου τον αν θα επιτευχθούν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, ούτως ώστε να μην εμφανιστούν ασάφειες και ασυμφωνίες μετά την αποπεράτωση του έργου.
ι) πριν την απόφαση για τις προσφορές από την Αναθέτουσα Αρχή, οι προσφορές θα πρέπει να ελεγχθούν και να εγκριθούν από ανεξάρτητη υπηρεσία του κράτους (καθώς επίσης και από κλάδο της Επιτροπής Προστασίας του Ανταγωνισμού) και μετά να τεθούν υπό της απόφασης της Αναθέτουσας Αρχής. Κατά την διάρκεια της έγκρισης από την ανεξάρτητη υπηρεσία (και την επιτροπή) θα μπορούν να συγκριθούν οι προσφορές μεταξύ τους για οποιεσδήποτε υπερβολές, αντιφάσεις και ανακρίβειες και οι οποίες θα καταδεικνύουν collusion (the advantage of industry-wide information and the application of analytical procedures through this knowledge). Να αναφέρουμε ότι η δομή και το νομικό πλαίσιο αλλά και οι στόχοι της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών δεν εξυπηρετούν χρήσιμες αρχές της διαδικασίας προσφορών και κατά αυτό τον τρόπο ενισχύεται η γραφειοκρατία και η σπατάλη του χρόνου (η αρχή θα μπορούσε να αναδιοργανωθεί, να στελεχωθεί και καλύτερα, να εκπαιδευτεί, και να εξυπηρετεί τις ανάγκες που χρειάζονται για την αξιολόγηση του collusion risk).
κ) οποιαδήποτε ένσταση έχει οποιοσδήποτε προσφοροδότης τότε αυτή η ένσταση θα γίνεται προς την Αναθέτουσα Αρχή (και όχι διαμέσου της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφορών) και η οποία ένσταση θα είναι ένας εμπεριστατωμένος διάλογος με συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η συγκεκριμένη ανεξάρτητη αρχή του κράτος θα μπορεί να επιβλέπει την όλη διαδικασία και αν υπάρχει οτιδήποτε μεμπτό.
λ) η κατάθεση ένορκος δήλωσης από τον προσφοροδότη για οποιανδήποτε σχέση έχει ο ίδιος και το προσωπικό του με την Αναθέτουσα Αρχή και το προσωπικό του, το project team και οποιανδήποτε άλλη ομάδα έχει ρόλο στην διαδικασία της προσφοροδότησης.
μ) η απόφαση εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής για την ανάληψη συγκεκριμένου προσφοροδότη θα πρέπει να είναι εμπεριστατωμένη και λεπτομερειακή και θα πρέπει να υπάρχει και έκθεση εκ μέρους των envisioners και του project team για το πως ο συγκεκριμένος προσδοροδότης αναμένεται να εκπληρώσει κατά καλύτερο τρόπο (έναντι των άλλων προσφοροδότων) τους στόχους που διατυπώθηκαν στο σημείο α).
ν) ο προσφοροδότης θα πρέπει να καταβάλλει έκθεση στο project team για όλο ανεξάρτητα το νομικό πλαίσιο που θα διέπει το έργο (από την φορολογικό πλαίσιο, μέχρι ακόμα και το Υγειονομικό, το Πολεοδομικό και το Πυροσβεστικό) και για το πως το έργο θα διασφαλίζει την εναρμόνιση με την νομοθεσία. Έτσι και αλλιώς και να μην ανατεθεί η συγκεκριμένη προσφορά στον συγκεκριμένο προσφοροδότη, αυτός θα χρειαστεί την εν λόγω γνώση για άλλες προσφορές που θα καταβάλει.
ξ) το project team θα πρέπει να διατυπώσει γραπτώς την αναγνώριση και αντίληψη (acknowledgement) του όλου νομικού πλαισίου και τις διαδικασίες που θα ακολουθεί κατά την διάρκεια του έργου για να διασφαλίζει ότι ο προσφοροδότης ακολουθεί το διάγραμμα εκείνο που θα επιτύχει και την εναρμόνιση του έργου με το νομικό πλαίσιο.
ο) Το project team θα πρέπει να συνεδριάζει και να καταγράφει το τι ειπώθηκε στην συνεδρία και κατά πόσο ακολουθείται το χρονοδιάγραμμα και οι χρονικές διαδικασίες που θα πρέπει να ακολουθεί ο προσφοροδότης για την τελική επίτευξη των ποιοτικών χαρακτηριστικών και της εναρμόνισης με το νομικό πλαίσιο. Επίσης η συστηματοποίηση και παγιοποίηση της διαδικασίας προσφορών θα το θέσει καλύτερα επι της κρίσης και του Γενικού Ελεγκτή σε αντίθεση με διαφοροποιημένες πρακτικές που επικρατούν.