Έσοδα-μαμούθ €1,9 δισ. στα καταλύματα Airbnb

Στα επίπεδα του 1,9 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 10% της ετήσιας δαπάνης των ξένων τουριστών στην Ελλάδα, έχει φθάσει η δραστηριότητα των καταλυμάτων που εντάσσονται στη λεγόμενη οικονομία του διαμοιρασμού (sharing economy), με γνωστότερο από τα ονόματα του χώρου την ψηφιακή πλατφόρμα Airbnb.

Αυτό το στοιχείο προέκυψε, μεταξύ άλλων, στην παρουσίαση μελέτης για τις κοινωνικές επιπτώσεις της οικονομίας του διαμοιρασμού, που ετοίμασε η Grant Thornton για λογαριασμό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

Η μελέτη αποφάνθηκε ταυτόχρονα πως οι δραστηριότητες των ιδιωτικών κατοικιών που ενοικιάζονται σε τουρίστες μέσω των ηλεκτρονικών πλατφορμών τύπου Airbnb έχουν αρχίσει ήδη να δημιουργούν πρόβλημα στην αγορά μακροχρόνιων μισθώσεων κατοικιών, ενώ συγκροτούνται τα πρώτα τουριστικά γκέτο στα κέντρα πόλεων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως αναφέρθηκε, αποτελούν τα Χανιά, όπου σε νεκρή τουριστική περίοδο (Νοέμβριος-Ιανουάριος) καταγράφηκαν να είναι διαθέσιμα 4.300 ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση και μόλις 200 για μακροχρόνια.

Όπως επισημάνθηκε, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της δραστηριότητας των καταλυμάτων που παραχωρούνται σε τουρίστες με βραχυχρόνιες μισθώσεις φθάνει το 25% και έχει ως επίπτωση την αύξηση των ενοικίων κατοικιών σε ποσοστό 9,3%.

Σύμφωνα με τους μελετητές, αυτή τη στιγμή έχουν καταγραφεί να είναι διαθέσιμα για βραχυχρόνιες μισθώσεις σε πλατφόρμες τύπου Airbnb 126.000 ακίνητα στην Ελλάδα. Επειδή όμως κάποια από αυτά έχουν καταχωρηθεί σε περισσότερες από μία πλατφόρμες, η Grant Thornton εκτιμά πως τα ενεργά προς ενοικίαση ακίνητα φθάνουν τις 76.000 και είναι αρκετά περισσότερα από όσα οι ιδιοκτήτες τους δηλώνουν πως τα ενοικιάζουν, καταχωρώντας τα σχετικά στοιχεία στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ, όπως ορίζει η πρόσφατη νομοθεσία.

Η διεθνής πρακτική
Οι προτεινόμενες παρεμβάσεις που καταγράφονται στη διεθνή πρακτική και αναφέρονται στη μελέτη είναι : 1. η δημιουργία προδιαγραφών λειτουργίας των ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης, 2. να καθοριστεί άμεσα όριο στις διανυκτερεύσεις και 3. να προβλεφθούν σαφείς υποχρεώσεις που οφείλουν να ακολουθούν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων.

Αναλυτικά, σύμφωνα με το ΞΕΕ, διεθνώς καταγράφεται:

1. Η εγγραφή του ακινήτου σε σχετικό μητρώο και τήρηση τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών,
2. Ο προσδιορισμός ορίου στις ημέρες μίσθωσης και καθορισμός μέγιστου αριθμού ακινήτων ανά ιδιοκτήτη προς διάθεση,
3. Η εξασφάλιση της προστασίας των κατοίκων με πρόβλεψη κανόνων / οδηγιών κοινωνικής συμπεριφοράς.
4. Η Φορολόγηση με πρόβλεψη ισοδύναμης φορολογικής επιβάρυνσης,
5. Η θέσπιση σχετικού νομοθετικού πλαισίου με σαφείς κανόνες λειτουργίας,
6. Η ύπαρξη μηχανισμών παρακολούθησης της εφαρμογής των κανονιστικών ρυθμίσεων που τίθενται,
7. η συνεργασία ρυθμιστικών αρχών με διαμεσολαβητές υπηρεσιών οικονομίας διαμοιρασμού με σύναψη πρωτοκόλλων συνεργασίας για την τεχνική σύνδεση των συστημάτων και την ανταλλαγή δεδομένων.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης της Grant Thornton, ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδος Αλέξανδρος Βασιλικός, τόνισε:

«Το ΞΕΕ τοποθετείται πάντα με τεκμηριωμένες θέσεις, συμμετέχοντας υπεύθυνα στο δημόσιο διάλογο. Με τη σφραγίδα της αξιοπιστίας της Grant Thornton, με την οποία συνεχίζουμε την αποδοτική συνεργασία μας, παρουσιάζουμε σήμερα τα ευρήματα της μελέτης που τεκμηριώνουν πέραν πάσης αμφισβήτησης το αρνητικό κοινωνικό αποτύπωμα των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Έχοντας επισημάνει ήδη από το 2012 τις αρνητικές συνέπειες του φαινομένου όταν εξελίσσεται ανεξέλεγκτα, σήμερα καταδεικνύουμε τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα που δημιουργούνται. Δεν είναι τι χάνουν οι ξενοδόχοι, είναι τι χάνει η κοινωνία, όσο η συγκεκριμένη δραστηριότητα παραμένει επί της ουσίας χωρίς ρύθμιση και έλεγχο εφαρμογής των ρυθμίσεων. Η φορολόγηση δεν επιλύει κοινωνικά προβλήματα. Γι’ αυτό και θεωρούμε υποχρέωσή μας να ξεκινήσουμε άμεσα έναν ευρύ κοινωνικό διάλογο με φορείς και συλλογικότητες της κοινωνίας των πολιτών στη βάση των συμπερασμάτων της μελέτης και πολύ σύντομα να καταθέσουμε συγκεκριμένες εφαρμόσιμες προτάσεις, με γνώμονα την κοινωνία και τις ανάγκες της».