Ζωτικής σημασίας τα φορολογικά κίνητρα και η προβλεψιμότητα του φορολογικού συστήματος

Οι επενδυτές που επιδεικνύουν ενδιαφέρον να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους σε μια χώρα, λαμβάνουν υπόψη τους σημαντικές παραμέτρους όπως το κόστος και την ποιότητα ζωής, το ευνοϊκό και σταθερό νομικό, πολιτικό αλλά και φορολογικό σύστημα. Αναφορικά με το τελευταίο, αναζητούν ένα φορολογικό σύστημα που να χαρακτηρίζεται από διαφάνεια, σταθερότητα και κατ’ επέκταση προβλεψιμότητα, κάτι που αποτελεί εγγύηση για τις μελλοντικές τους δραστηριότητες.

Η Κύπρος, στην προσπάθειά της να εδραιωθεί ως περιφερειακό χρηματοοικονομικό και επιχειρηματικό κέντρο, εισήγαγε ένα ευέλικτο και αξιόπιστο φορολογικό πλαίσιο, ανοίγοντας τις πόρτες της σε ξένες εταιρείες. Σήμερα διαθέτει ένα από τα πιο απλά και ευνοϊκά  φορολογικά συστήματα ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ, γεγονός που την καθιστά  ελκυστική σε ξένους και εγχώριους επενδυτές, αλλά και ιδιαίτερα ανταγωνιστική σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. 

Το φορολογικό καθεστώς της Κύπρου είναι διαφανές και πλήρως συμβατό με τους κανονισμούς της ΕΕ, του ΟΟΣΑ και των διεθνών νόμων και κανονισμών, ενώ ο φορολογικός συντελεστής της (12,5%) είναι ένας από τους χαμηλότερους στην ΕΕ. Το γεγονός, επίσης, ότι τα μερίσματα και τα κέρδη από τη διάθεση τίτλων απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος, καθιστά την Κύπρο ελκυστική για εγκατάσταση επενδυτικών εταιρειών. Κύριο χαρακτηριστικό του, είναι η υιοθέτηση του συστήματος παγκόσμιας φορολόγησης, που σημαίνει ότι οι φορολογικοί κάτοικοι της Κυπριακής Δημοκρατίας φορολογούνται στα παγκόσμια εισοδήματά τους ανεξάρτητα εάν αυτά προκύπτουν από πηγές εντός ή εκτός της χώρας. Εάν κάποιος δεν είναι φορολογικός κάτοικος Κύπρου, τότε φορολογείται για το εισόδημα που αποκτά από πηγές μόνο εντός της χώρας. 

Τα φορολογικά κίνητρα που προσφέρει η Κύπρος, σε συνδυασμό με το ευρύ δίκτυο Συνθηκών Αποφυγής Διπλής Φορολογίας σε πληθώρα κρατών (κυρίως σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική), αλλά και οι υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υποστήριξης που προσφέρονται από επαγγελματίες του κλάδου, έχουν συμβάλει στο να ξεχωρίσει ανάμεσα σε άλλα διεθνή επιχειρηματικά κέντρα. Ως αποτέλεσμα, είναι πάντα στις επιλογές ξένων επενδυτών για εγκατάσταση της βάσης των περιφερειακών ή/και διεθνών επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα φορολογικά κίνητρα της Κύπρου έδωσαν σημαντική ώθηση στην προσπάθεια επανεκκίνησης της οικονομίας του νησιού μετά το 2013. Με βάση τα στοιχεία του 2018, τα ποσά του εισπράττονται από εταιρικούς φόρους εισοδήματος, τον φόρο εισοδήματος των νοικοκυριών αλλά και το ΦΠΑ ξεπερνούν το 15% του ετήσιου ΑΕΠ. Παράλληλα, η συνεισφορά των ξένων εταιρειών στο σύνολο του εταιρικού φόρου υπολογίζεται να είναι αρκετά μεγάλη.

Αναμφίβολα, το υφιστάμενο φορολογικό σύστημα συνείσφερε τόσο άμεσα όσο και έμμεσα στην οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, προκειμένου να συνεχίσει να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες χρειάζεται αναδιάρθρωση. Οι νόμοι για τον φόρο εισοδήματος και έκτακτης εισφοράς για την άμυνα παραμένουν, στη βάση τους, οι ίδιοι εδώ και δυο δεκαετίες, ενώ ο περί εισπράξεως φόρων νόμος χρονολογείται από το 1978. Ως εκ τούτου, η επικαιροποίησή του καθίσταται επιτακτική ανάγκη. Επιπλέον, οι πολλές επί μέρους τροποποιήσεις στους εν λόγω νόμους, εξαιτίας της συχνότητάς τους (μερικές φορές και δυο τρεις φορές τον χρόνο), αλλά και λόγω του ότι εισάγονται τμηματικά, δημιουργούν κάποιες φορές ανομοιογένεια και παρερμηνείες.

Αυτό που χρειάζεται να γίνει είναι μια καθολική φορολογική μεταρρύθμιση στοχευμένη σε τομείς υψηλής ανάπτυξης, όπως η τεχνολογία και η εκπαίδευση, αφότου προηγηθεί βέβαια σοβαρή μελέτη και διαβούλευση όλων των παραγωγικών και κοινωνικών ομάδων, η οποία θα μπορεί να συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη, στην ευημερία και την κοινωνική δικαιοσύνη, βελτιώνοντας τη φοροεισπρακτική ικανότητα του κράτους και σεβόμενη πάντα τα δικαιώματα των πολιτών. 

Η φορολογική μεταρρύθμιση σε συνάρτηση με τις ευρύτερες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα και τη γρήγορη και αποτελεσματική απονομή δικαιοσύνης, θα καταστήσουν την Κύπρο ακόμη πιο ελκυστική για επενδύσεις και επιχειρηματικές δραστηριότητες, συμβάλλοντας στη δημιουργία συνθηκών μακροχρόνιας ευημερίας.

*Δικηγόρος, Συνέταιρος στο δικηγορικό γραφείο Κληρίδης, Αναστασίου, Νεοφύτου ΔΕΠΕ