GRECO: Eλλείψεις στην καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ελλάδα

Σε έκθεση της για την Ελλάδα, που έδωσε μετά τα μεσάνυχτα στη δημοσιότητα, η Ομάδα Κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO), σημειώνει ότι, παρά τις όποιες βελτιώσεις, χρειάζονται περισσότερα για την αποκατάσταση της ικανότητας του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης να καταπολεμήσει τη διαφθορά.

Μετά από έντονη κριτική εναντίον της Ελλάδας από την Ομάδα Καταπολέμησης της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO) και τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για υποβάθμιση  της νομοθεσίας κατά της διαφθοράς, στην έκθεση της η GRECO καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει επανεισαγάγει σε κάποιο βαθμό τις πιο κατάλληλες κυρώσεις από την άποψη αυτή.

Σημειώνει, όμως, με ανησυχία ότι η υποβάθμιση του Ιουνίου θα έχει μακροχρόνιες αναδρομικές συνέπειες στην Ελλάδα όσον αφορά αδικήματα δωροδοκίας που διέπραξαν δημόσιοι υπάλληλοι πριν από τις 18 Νοεμβρίου 2019, οι οποίες θα εξακολουθήσουν να θεωρούνται πλημμέλημα.

Επιπλέον, η GRECO συνιστά στις ελληνικές αρχές να εισαγάγουν ένα σύστημα όπου οι επιβαρυντικές περιστάσεις όσον αφορά τα αδικήματα δωροδοκίας έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις κυρώσεις που πρέπει να εφαρμοστούν.

Στην έκθεση διευκρινίζεται ότι, τον Ιούνιο του τρέχοντος έτους, το ελληνικό Κοινοβούλιο υποβάθμισε τη δωροδοκία δημόσιων αξιωματούχων από κακούργημα σε πλημμέλημα, εισάγοντας έτσι πιο επιεικές ποινικές κυρώσεις για τέτοιου είδους εγκλήματα.

 Η GRECO και ο ΟΟΣΑ αντέδρασαν έντονα σε αυτά τα μέτρα και ξεκίνησαν κοινές διαδικασίες ad hoc, συμπεριλαμβανομένου του διαλόγου με τον Υπουργό Δικαιοσύνης και άλλους Έλληνες αξιωματούχους, με αποτέλεσμα την επαναφορά, σε κάποιο βαθμό, μιας ισχυρότερης ποινικής νομοθεσίας όσον αφορά τα εγκλήματα δωροδοκίας από τις 18 Νοεμβρίου 2019.

Παρά τη θετική αυτή εξέλιξη, η GRECO σημειώνει με ανησυχία ότι η υποβάθμιση του Ιουνίου θα έχει μακροχρόνιες αναδρομικές συνέπειες στην Ελλάδα όσον αφορά αδικήματα δωροδοκίας που διέπραξαν δημόσιοι υπάλληλοι πριν από τις 18 Νοεμβρίου 2019, οι οποίες θα εξακολουθήσουν να θεωρούνται πλημμέλημα. Επιπλέον, η GRECO συνιστά στις ελληνικές αρχές να εισαγάγουν ένα σύστημα όπου οι επιβαρυντικές περιστάσεις όσον αφορά τα αδικήματα δωροδοκίας έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις κυρώσεις που πρέπει να εφαρμοστούν.

Ενώ η GRECO εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι αποκλείεται η εξουσία του Υπουργού Δικαιοσύνης να αναστείλει ποινικές διώξεις επιζήμιες για τις διεθνείς σχέσεις σε σχέση με αδικήματα διαφθοράς, συνιστά να διευρυνθεί η εμβέλεια της ελληνικής ποινικής νομοθεσίας όσον αφορά τα αδικήματα δωροδοκίας, σύμφωνα με την Σύμβαση του Ποινικού Δικαίου του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην οποία η Ελλάδα είναι συμβαλλόμενο μέρος.

Η GRECO σημειώνει επίσης ότι ένα νέο γενικό χαρακτηριστικό της ποινικής νομοθεσίας επιτρέπει στον εισαγγελέα να απέχει από τη δίωξη για παραπτώματα που τιμωρούνται με φυλάκιση μέχρι τριών ετών. Το μέτρο αυτό ενδέχεται να αποδυναμώσει περαιτέρω την καταπολέμηση της διαφθοράς και ενδεχομένως άλλων συναφών εγκλημάτων, όπως η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Η GRECO επαναλαμβάνει την ανάγκη να συμμορφωθεί η Ελλάδα με τα διεθνή πρότυπα κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, σε σχέση με μια πρόσφατη πρωτοβουλία για την τροποποίηση της νομοθεσίας περί νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Αυτά τα πρότυπα συμβάλλουν στην αποτελεσματική καταπολέμηση της διαφθοράς.

Τέλος, η GRECO εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι το ελληνικό ποινικό δίκαιο προβλέπει σήμερα την πλήρη απαλλαγή της ποινικής ευθύνης για δωροδοκία που διαπράττεται έναντι του Προέδρου της Δημοκρατίας - είτε πρόκειται για τη λήψη είτε για τη δωροδοκία - και προτρέπει τις ελληνικές αρχές να επανεξετάσουν αυτή η κατάσταση.

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ