Μειωμένα κατά €5,6 δις τα κόκκινα δάνεια

Στα €11.021 εκατ. μειώθηκαν η μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις κατά το τρίτο τρίμηνο του 2018 σε σχέση με €20.578 εκατ. που ήταν στα τέλη του 2017, καταγράφοντας μείωση €9.557 εκατ. Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, οι συνολικές χορηγήσεις των τραπεζών κατά το 3ο τρίμηνο του 2018 παρουσιάστηκαν μειωμένες σε σχέση με το 2ο τρίμηνο, καθώς από €41.281 εκατ. το 2ο τρίμηνο διαμορφώθηκαν στα €34.652 εκατ. το 3ο τρίμηνο.
 
Αξίζει να σημειωθεί πως οι συνολικές χορηγήσεις με καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών διαμορφώθηκαν στα €8.191 εκατ. σε σχέση με €12.967 εκατ. το 2ο τρίμηνο καταγράφοντας μείωση 33,8%.
  
Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων προς το σύνολο των χορηγήσεων υποχώρησε από 40,3% στο τέλος Ιουνίου 2018 στο 31,8% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2018. Σημειώνεται ότι, κατά την περίοδο 31.12.2014-30.9.2018 σημειώθηκε συνολική μείωση στις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις ύψους €16,3 δισ. ή 59,7%. Ο δείκτης κάλυψης ανήλθε στο 51,9% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2018 σε σύγκριση με 48,3% στο τέλος Ιουνίου 2018.

 

 
H καθοδική πορεία των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων οφείλεται κυρίως στην αφαίρεση από το τραπεζικό σύστημα του δανειακού χαρτοφυλακίου της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας που μεταφέρθηκε στην ΚΕΔΙΠΕΣ, στην πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων, στην αναταξινόμηση δανείων ως χρεωστικών τίτλων διαθέσιμων προς πώληση (debt instruments held for sale), σε αναδιαρθρώσεις που ολοκληρώνονται με επιτυχία με το πέρας της περιόδου παρακολούθησης και επανεντάσσονται στην κατηγορία των εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, διαγραφές, αποπληρωμές και διευθετήσεις χρέους μέσω ανταλλαγής με ακίνητη περιουσία που αναμένεται να οδηγηθεί προς πώληση με σκοπό την ταχύτερη είσπραξη εσόδων. Από την ανάλυση των πρόσθετων στοιχείων που συλλέγει η ΚΤΚ όσον αφορά τα δάνεια τακτής λήξης, προκύπτει ότι βελτιώνονται οι παράγοντες που συμβάλλουν στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, π.χ. τα ποσά που μεταφέρονται στις εξυπηρετούμενες χορηγήσεις λόγω επιτυχούς ολοκλήρωσης των αναδιαρθρώσεων με τη λήξη της περιόδου παρακολούθησης και τις εισπράξεις έναντι αναδιαρθρωμένων χορηγήσεων.
 
Όπως αναφέρεται πιο πάνω, στη συρρίκνωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων συνέτειναν και οι αυξημένες διαγραφές χορηγήσεων, οι οποίες γίνονται στα πλαίσια αναδιαρθρώσεων και συνήθως αφορούν ποσά για τα οποία προϋπάρχουν προβλέψεις επισφάλειας στους λογαριασμούς των πιστωτικών ιδρυμάτων. Πραγματοποιούνται, ωστόσο, και μη συμβατικές ή "λογιστικές" διαγραφές έναντι ποσών που περιλαμβάνονται ήδη στις προβλέψεις με στόχο την πιο αντιπροσωπευτική απεικόνιση των χαρτοφυλακίων χορηγήσεων.
 
Σε σχέση με τις αποπληρωμές μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων μέσω διακανονισμού που αφορούν ή περιλαμβάνουν απόκτηση ακίνητης περιουσίας/μετοχών έναντι χρεών από τα πιστωτικά ιδρύματα, παρατηρείται ότι οι διευθετήσεις αυτές εφαρμόζονται κυρίως στην περίπτωση μεγάλων επιχειρήσεων καθώς επίσης και σε νοικοκυριά.
 
Σημειώνεται ότι, για τον καθορισμό των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων τα πιστωτικά ιδρύματα εφαρμόζουν τον ορισμό που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών. Με βάση τον ορισμό αυτό, όταν μια μη εξυπηρετούμενη χορήγηση αναδιαρθρώνεται δεν μεταφέρεται αυτόματα στις εξυπηρετούμενες χορηγήσεις αλλά παραμένει υπό παρακολούθηση στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων για πρόσθετη περίοδο τουλάχιστον 12 μηνών, ακόμη και αν ο πελάτης ακολουθεί χωρίς καθυστερήσεις το νέο συμφωνημένο πρόγραμμα αποπληρωμής. Οι συνολικές χορηγήσεις που αναδιαρθρώθηκαν μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2018 ανέρχονταν στα €7.319 εκατ., από τα οποία €4.818 εκατ. εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις, μερικώς λόγω του ορισμού των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων όπως αυτός επεξηγείται πιο πάνω.
 
Τα πιστωτικά ιδρύματα συνεχίζουν τις προσπάθειές τους για αναδιάρθρωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν περιθώρια βιώσιμης διευθέτησης. Παράλληλα, η επιτυχία ορισμένων αναδιαρθρώσεων εξαρτάται από τη δυνατότητα ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων εντός των χρονικών ορίων που τίθενται. Στο καθαρό υπόλοιπο των αναδιαρθρωμένων χορηγήσεων στο τέλος Σεπτεμβρίου 2018 παρουσιάστηκε πτώση ύψους €2.044 εκατ. σε σύγκριση με το τέλος Ιουνίου 2018 που οφείλεται κυρίως στην πώληση μη εξυπηρετούμενων δανείων, στην αναταξινόμηση δανείων ως χρεωστικών τίτλων διαθέσιμων προς πώληση, σε αυξημένες αναταξινομήσεις χορηγήσεων εκτός της κατηγορίας των αναδιαρθρωμένων δανείων λόγω επιτυχούς ολοκλήρωσης των αναδιαρθρώσεων με τη λήξη της περιόδου παρακολούθησης, διαγραφές, αποπληρωμές και διευθετήσεις χρέους μέσω ανταλλαγής με ακίνητη περιουσία.
 
Στο τέλος του τρίτου τριμήνου 2018, από τις 9.742 συσσωρευμένες αιτήσεις για αναδιάρθρωση, είχε επέλθει συμφωνία με τους δανειολήπτες σε 2.043 περιπτώσεις (21%), 6.779 περιπτώσεις (69,6%) είχαν μεταφερθεί για εξέταση στο επόμενο τρίμηνο ενώ 920 περιπτώσεις (9,4%) είχαν απορριφθεί είτε από την τράπεζα είτε από το δανειολήπτη. Σημειώνεται ότι, στις συσσωρευμένες αιτήσεις περιλαμβάνονται και περιπτώσεις που έχουν ήδη αναδιαρθρωθεί στο παρελθόν.