Ερευνητική: Οι συκοφαντίες, τα δάνεια και το παράπονο Χλωρακιώτη
16:13 - 25 Σεπτεμβρίου 2018
Έτοιμος να απαντήσει σε όλα τα ερωτήματα της Ερευνητικής Επιτροπής για την κατάρρευση του Συνεργατισμού παρουσιάστηκε ενώπιον της το πρωί ο πρώην Έφορος Υπηρεσίας Εποπτείας και Ανάπτυξης Συνεργατικών Εταιρειών, Ερωτόκριτος Χλωρακιώτης με το εναρκτήριο και το καταληκτικό του σχόλιο να αναφέρεται σε συκοφαντίες κατά του προσώπου του τα τελευταία πέντε χρόνια. Συγκεκριμένα, ανέφερε πως γίνονται αναφορές προς το πρόσωπο του για δάνεια με ευνοϊκούς όρους που πήρε από τον Συνεργατισμό, τα οποία στην συνέχεια κατέθεσε σε τραπεζικά ιδρύματα με υψηλότερο επιτόκιο με απώτερο στόχο την κερδοφορία.
Παράλληλα, ο κ. Χλωρακιώτης εξέφρασε παράπονο για το γεγονός, όπως είπε, ότι κανένας από τον Συνεργατισμό δεν βγήκε προς τα έξω για τον υπερασπιστεί ή να δώσει στοιχεία για τους όρους με τους οποίους του παραχωρήθηκαν τα δάνεια.
Ερωτηθείς για το ύψος των δανείων του, ο κ. Χλωρακιώτης υπογράμμισε πως αυτά ανέρχονταν στα €18 εκατ. και διέψευσε ότι του διαγράφηκαν δάνεια ύψους €2 εκατ., ενώ σε παρατήρηση του προέδρου της Επιτροπής ότι όλα ήταν καλά με τα δάνεια του, ο κ. Χλωρακιώτης ισχυρίστηκε πως και ο ίδιος υπερχρεώθηκε με €260 χιλιάδες. Παράπονο εξέφρασε ο κ. Χλωρακιώτης και από το γεγονός ότι το τεμάχιο γης που δόθηκε ως εξασφάλιση στην περιοχή Χλώρακας εκποιήθηκε με αρχική τιμή τα €15 εκατ. ενώ η αξία του ξεπερνούσε τα €24 εκατ. Τελικά το τεμάχιο γης πωλήθηκε το 2017 για το ποσό των €19 εκατ.
Αναφορικά με τα δάνεια που πήρε ο ίδιος και η οικογένεια του, ο κ. Χλωρακιώτης ανέφερε πως όλα παραχωρήθηκαν από την ΣΠΕ Στροβόλου, επισημαίνοντας πως ουδέποτε πήρε δάνεια από την ΣΠΕ Μακράσυκας.
Δεν ήταν σε χειρότερη κατάσταση ο Συνεργατισμός
Την ίδια ώρα, στην πολύωρη κατάθεση του ο κ. Χλωρακιώτης επισήμανε πως η κατάσταση με τα ΜΕΔ στον Συνεργατισμό δεν ήταν χειρότερη από τις υπόλοιπες εμπορικές τράπεζες, υπογραμμίζοντας πως όλα ήταν αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2008 και εξαπλώθηκε γρήγορα και στην Κύπρο.
Μάλιστα, ο κ. Χλωρακιώτης αναφέρθηκε και στην Ελληνική Τράπεζα η οποία, όπως είπε, κατάφερε να μειώσει το ποσοστό των ΜΕΧ από το 55% στο 26%, μετά την απορρόφηση του καλού μέρους του Συνεργατισμού.
Παράλληλα, ο κ. Χλωρακιώτης άφησε να νοηθεί ότι η κατάσταση σε σχέση με την διαχείριση των ΜΕΔ ήταν καλύτερη από τηn αντίστοιχη της νέας διεύθυνσης του Συνεργατισμού μετά το 2013.
«Εγώ συγκρίνω τί κάναμε εμείς πριν το 2013 και αυτοί που πήγαν με ένα στρατό ολόκληρο για να αντιμετωπίσουν το θέμα των ΜΕΔ, αυτοί που ανέλαβαν», είπε, και συμπλήρωσε: «Είδαμε εδώ και πέντε χρόνια πού οδηγήθηκε η μείωση των ΜΕΔ και νομίζω ότι οι συνθήκες της οικονομίας είναι τουλάχιστον κατά τι καλύτερες από την περίοδο που ζούσαμε εμείς κατά την κρίση».
Αναγνώρισε επίσης πως οι δανειοδοτήσεις γίνονταν στη βάση της αξίας της εξασφάλισης και όχι της δυνατότητας αποπληρωμής, κάτι, που όπως είπε, ίσχυε και στις τράπεζες. Αναγνώρισε και τα προβλήματα εποπτείας, διακυβέρνησης, πιστοληπτικής πολιτικής, την απουσία συστημάτων παρακολούθησης ως ζητήματα που συνέτειναν στην κρίση, αλλά σημείωσε πως με τη διάρθρωση των ΣΠΙ, την αυτόνομη πολιτική του κάθε ιδρύματος, αλλά και τα μεγέθη των πιστωτικών ιδρυμάτων δεν θα μπορούσαν να εφαρμοστούν εκτεταμένες αλλαγές.
Δάνεια σε πρόσωπα που είχαν επιχειρήσεις
Σε ό,τι αφορά την πολιτική παραχώρησης δανείων σε εταιρείες και ξενοδοχεία, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως βάσει του νόμου περί συνεργατικών εταιρειών, που τροποποιήθηκε το 1985, ο Έφορος μπορούσε να απορρίψει μεγάλα δάνεια που παραχωρούνταν σε εταιρείες, υπογραμμίζοντας πως τα ΣΠΙ για ν αποφύγουν τον έλεγχο ή απόρριψη, παραχωρούσαν τα δάνεια σε φυσικά πρόσωπα που είχαν εταιρείες και όχι σε νομικά πρόσωπα.
Οι προειδοποιήσεις Ορφανίδη
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Γιώργος Αρέστη έθεσε στον κ. Χλωρακιώτη τις επιστολές που του απέστειλε το 2011 ο τότε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Αθανάσιος Ορφανίδης, για τα κεφαλαιακά ελλείμματα στον Συνεργατισμό.
Απαντώντας, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως ο Συνεργατισμός μέχρι το 2011 λειτουργούσε ως ενώσεις προσώπων και δεν χρειάζονταν κεφάλαια για τη λειτουργία τους, για να σημειώσει, ωστόσο, ότι με υποδείξεις του Εφόρου τα Συνεργατικά μετέφεραν την κερδοφορία τους στα αποθεματικά τους, υπενθυμίζοντας πως το συνεργατικό κίνημα είχε φτάσει το 2013 να έχει ρευστότητα €1 δις που ήταν κατατεθειμένη στην ΕΚΤ.
Ερωτηθείς για τις επισημάνσεις του κ. Ορφανίδη σε επιστολή ημερομηνίας 22 Φεβρουαρίου 2011 για δωρεές της ΣΠΕ Στροβόλου ύψους €350.000, ενώ είχε μεγάλο κεφαλαιακό έλλειμμα, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως ο ίδιος όταν προήδρευε σε Συνελεύσεις ΣΠΙ τους προέτρεπε να περιόριζαν τις δαπάνες για δωρεές πιο κάτω από το 7,5% των κερδών τους, που τους επέτρεπε ο νόμος, διότι οι καιροί ήταν δύσκολοι, όπως είπε.
Σημείωσε, ωστόσο, πως ο ίδιος μπορούσε μόνο να πείσει και όχι να υποχρεώσει, αφού η Γενική Συνέλευση του κάθε ΣΠΙ λάμβανε αυτές τις αποφάσεις.
Ερωτηθείς για νέα επιστολή του κ. Ορφανίδη ότι ο Δημήτρης Σταύρου, τότε Πρόεδρος της Επιτροπείας της ΣΚΤ ήταν ακατάλληλος, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως γνώριζε την επιστολή για να προσθέσει πως τα μέτρα τα έπαιρνε το Συμβούλιο και όχι ο ίδιος ως Γενικός Διευθυντής.
Θα έκλεινε ο Συνεργατισμός
Ερωτηθείς για επιστολή του Αθανάσιου Ορφανίδη στις 7 Νοεμβρίου του 2011 ότι η ΣΠΕ Στροβόλου θα έπρεπε να καλύψει το κεφαλαιακό έλλειμμά της, ύψους €65,7 εκατομμυρίων, διαφορετικά να αποσυνδεθεί από τον Κεντρικό Φορέα, αφού το έλλειμμα αυτό αποτελούσε το ένα τρίτο του συνολικού ελλείμματος του Συνεργατισμού, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως εκφράστηκαν αντιρρήσεις σε συνάντηση του Συμβουλίου με τον κ. Ορφανίδη.
Αν ανακοινώνετο η αποσύνδεση της ΣΠΕ Στροβόλου από τον Κεντρικό Φορέα, «αυτό που συνέβη τον Ιούνιο (του 2018) θα συνέβαινε και τότε», είπε ο κ. Χλωρακιώτης και απαντώντας σε διευκρινιστική ερώτηση του κ. Αρέστη εξήγησε ότι εννοεί «το κλείσιμο του Συνεργατισμού».
Σε ερώτηση του κ. Χαραλάμπους, αν ο Εφορος έλεγχε τις δανειοδοτήσεις εταιρειών, ο κ. Χλωρακιώτης υποστήριξε πως οι δανειοδοτήσεις των ΣΠΙ γίνονταν σε φυσικά πρόσωπα που συνδέονταν με τις εταιρείες και για τον λόγο αυτό, ο Έφορος δεν είχε λόγο στην έγκριση τους αφού δεν ήταν εταιρικά δάνεια.
Δεν στήριξα Χριστόφια
Ο κ. Χλωρακιώτης αναφέρθηκε και στο κρατικό ομόλογο ύψους €677 εκατομμυρίων που αγόρασε το 2011 ο Συνεργατισμός, το οποίο ανανεώθηκε το 2013, στο πλαίσιο των αποφάσεων του προγράμματος στήριξης (η ανανέωση των εγχώριων ομολόγων).
«Σίγουρα οι εφημερίδες έγραψαν ότι ο Χλωρακιώτης στήριξε τον Χριστόφια, ήταν τίτλοι. Και επειδή ο Θεός είναι δίκαιος το 2013 δεν ήταν ο Χριστόφιας Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ήταν ο Αναστασιάδης και η έγινε ίδια σύσκεψη και δεν εκβιαστήκαμε από κανένα. Δώσαμε τα χρήματα διότι νοιώσαμε εκείνη τη στιγμή ότι έπρεπε να τα επενδύσουμε», είπε.
Παράλληλα, ο κ. Χλωρακιώτης εξέφρασε παράπονο για το γεγονός, όπως είπε, ότι κανένας από τον Συνεργατισμό δεν βγήκε προς τα έξω για τον υπερασπιστεί ή να δώσει στοιχεία για τους όρους με τους οποίους του παραχωρήθηκαν τα δάνεια.
Ερωτηθείς για το ύψος των δανείων του, ο κ. Χλωρακιώτης υπογράμμισε πως αυτά ανέρχονταν στα €18 εκατ. και διέψευσε ότι του διαγράφηκαν δάνεια ύψους €2 εκατ., ενώ σε παρατήρηση του προέδρου της Επιτροπής ότι όλα ήταν καλά με τα δάνεια του, ο κ. Χλωρακιώτης ισχυρίστηκε πως και ο ίδιος υπερχρεώθηκε με €260 χιλιάδες. Παράπονο εξέφρασε ο κ. Χλωρακιώτης και από το γεγονός ότι το τεμάχιο γης που δόθηκε ως εξασφάλιση στην περιοχή Χλώρακας εκποιήθηκε με αρχική τιμή τα €15 εκατ. ενώ η αξία του ξεπερνούσε τα €24 εκατ. Τελικά το τεμάχιο γης πωλήθηκε το 2017 για το ποσό των €19 εκατ.
Αναφορικά με τα δάνεια που πήρε ο ίδιος και η οικογένεια του, ο κ. Χλωρακιώτης ανέφερε πως όλα παραχωρήθηκαν από την ΣΠΕ Στροβόλου, επισημαίνοντας πως ουδέποτε πήρε δάνεια από την ΣΠΕ Μακράσυκας.
Δεν ήταν σε χειρότερη κατάσταση ο Συνεργατισμός
Την ίδια ώρα, στην πολύωρη κατάθεση του ο κ. Χλωρακιώτης επισήμανε πως η κατάσταση με τα ΜΕΔ στον Συνεργατισμό δεν ήταν χειρότερη από τις υπόλοιπες εμπορικές τράπεζες, υπογραμμίζοντας πως όλα ήταν αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που ξέσπασε το 2008 και εξαπλώθηκε γρήγορα και στην Κύπρο.
Μάλιστα, ο κ. Χλωρακιώτης αναφέρθηκε και στην Ελληνική Τράπεζα η οποία, όπως είπε, κατάφερε να μειώσει το ποσοστό των ΜΕΧ από το 55% στο 26%, μετά την απορρόφηση του καλού μέρους του Συνεργατισμού.
Παράλληλα, ο κ. Χλωρακιώτης άφησε να νοηθεί ότι η κατάσταση σε σχέση με την διαχείριση των ΜΕΔ ήταν καλύτερη από τηn αντίστοιχη της νέας διεύθυνσης του Συνεργατισμού μετά το 2013.
«Εγώ συγκρίνω τί κάναμε εμείς πριν το 2013 και αυτοί που πήγαν με ένα στρατό ολόκληρο για να αντιμετωπίσουν το θέμα των ΜΕΔ, αυτοί που ανέλαβαν», είπε, και συμπλήρωσε: «Είδαμε εδώ και πέντε χρόνια πού οδηγήθηκε η μείωση των ΜΕΔ και νομίζω ότι οι συνθήκες της οικονομίας είναι τουλάχιστον κατά τι καλύτερες από την περίοδο που ζούσαμε εμείς κατά την κρίση».
Αναγνώρισε επίσης πως οι δανειοδοτήσεις γίνονταν στη βάση της αξίας της εξασφάλισης και όχι της δυνατότητας αποπληρωμής, κάτι, που όπως είπε, ίσχυε και στις τράπεζες. Αναγνώρισε και τα προβλήματα εποπτείας, διακυβέρνησης, πιστοληπτικής πολιτικής, την απουσία συστημάτων παρακολούθησης ως ζητήματα που συνέτειναν στην κρίση, αλλά σημείωσε πως με τη διάρθρωση των ΣΠΙ, την αυτόνομη πολιτική του κάθε ιδρύματος, αλλά και τα μεγέθη των πιστωτικών ιδρυμάτων δεν θα μπορούσαν να εφαρμοστούν εκτεταμένες αλλαγές.
Δάνεια σε πρόσωπα που είχαν επιχειρήσεις
Σε ό,τι αφορά την πολιτική παραχώρησης δανείων σε εταιρείες και ξενοδοχεία, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως βάσει του νόμου περί συνεργατικών εταιρειών, που τροποποιήθηκε το 1985, ο Έφορος μπορούσε να απορρίψει μεγάλα δάνεια που παραχωρούνταν σε εταιρείες, υπογραμμίζοντας πως τα ΣΠΙ για ν αποφύγουν τον έλεγχο ή απόρριψη, παραχωρούσαν τα δάνεια σε φυσικά πρόσωπα που είχαν εταιρείες και όχι σε νομικά πρόσωπα.
Οι προειδοποιήσεις Ορφανίδη
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Γιώργος Αρέστη έθεσε στον κ. Χλωρακιώτη τις επιστολές που του απέστειλε το 2011 ο τότε Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, Αθανάσιος Ορφανίδης, για τα κεφαλαιακά ελλείμματα στον Συνεργατισμό.
Απαντώντας, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως ο Συνεργατισμός μέχρι το 2011 λειτουργούσε ως ενώσεις προσώπων και δεν χρειάζονταν κεφάλαια για τη λειτουργία τους, για να σημειώσει, ωστόσο, ότι με υποδείξεις του Εφόρου τα Συνεργατικά μετέφεραν την κερδοφορία τους στα αποθεματικά τους, υπενθυμίζοντας πως το συνεργατικό κίνημα είχε φτάσει το 2013 να έχει ρευστότητα €1 δις που ήταν κατατεθειμένη στην ΕΚΤ.
Ερωτηθείς για τις επισημάνσεις του κ. Ορφανίδη σε επιστολή ημερομηνίας 22 Φεβρουαρίου 2011 για δωρεές της ΣΠΕ Στροβόλου ύψους €350.000, ενώ είχε μεγάλο κεφαλαιακό έλλειμμα, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως ο ίδιος όταν προήδρευε σε Συνελεύσεις ΣΠΙ τους προέτρεπε να περιόριζαν τις δαπάνες για δωρεές πιο κάτω από το 7,5% των κερδών τους, που τους επέτρεπε ο νόμος, διότι οι καιροί ήταν δύσκολοι, όπως είπε.
Σημείωσε, ωστόσο, πως ο ίδιος μπορούσε μόνο να πείσει και όχι να υποχρεώσει, αφού η Γενική Συνέλευση του κάθε ΣΠΙ λάμβανε αυτές τις αποφάσεις.
Ερωτηθείς για νέα επιστολή του κ. Ορφανίδη ότι ο Δημήτρης Σταύρου, τότε Πρόεδρος της Επιτροπείας της ΣΚΤ ήταν ακατάλληλος, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως γνώριζε την επιστολή για να προσθέσει πως τα μέτρα τα έπαιρνε το Συμβούλιο και όχι ο ίδιος ως Γενικός Διευθυντής.
Θα έκλεινε ο Συνεργατισμός
Ερωτηθείς για επιστολή του Αθανάσιου Ορφανίδη στις 7 Νοεμβρίου του 2011 ότι η ΣΠΕ Στροβόλου θα έπρεπε να καλύψει το κεφαλαιακό έλλειμμά της, ύψους €65,7 εκατομμυρίων, διαφορετικά να αποσυνδεθεί από τον Κεντρικό Φορέα, αφού το έλλειμμα αυτό αποτελούσε το ένα τρίτο του συνολικού ελλείμματος του Συνεργατισμού, ο κ. Χλωρακιώτης είπε πως εκφράστηκαν αντιρρήσεις σε συνάντηση του Συμβουλίου με τον κ. Ορφανίδη.
Αν ανακοινώνετο η αποσύνδεση της ΣΠΕ Στροβόλου από τον Κεντρικό Φορέα, «αυτό που συνέβη τον Ιούνιο (του 2018) θα συνέβαινε και τότε», είπε ο κ. Χλωρακιώτης και απαντώντας σε διευκρινιστική ερώτηση του κ. Αρέστη εξήγησε ότι εννοεί «το κλείσιμο του Συνεργατισμού».
Σε ερώτηση του κ. Χαραλάμπους, αν ο Εφορος έλεγχε τις δανειοδοτήσεις εταιρειών, ο κ. Χλωρακιώτης υποστήριξε πως οι δανειοδοτήσεις των ΣΠΙ γίνονταν σε φυσικά πρόσωπα που συνδέονταν με τις εταιρείες και για τον λόγο αυτό, ο Έφορος δεν είχε λόγο στην έγκριση τους αφού δεν ήταν εταιρικά δάνεια.
Δεν στήριξα Χριστόφια
Ο κ. Χλωρακιώτης αναφέρθηκε και στο κρατικό ομόλογο ύψους €677 εκατομμυρίων που αγόρασε το 2011 ο Συνεργατισμός, το οποίο ανανεώθηκε το 2013, στο πλαίσιο των αποφάσεων του προγράμματος στήριξης (η ανανέωση των εγχώριων ομολόγων).
«Σίγουρα οι εφημερίδες έγραψαν ότι ο Χλωρακιώτης στήριξε τον Χριστόφια, ήταν τίτλοι. Και επειδή ο Θεός είναι δίκαιος το 2013 δεν ήταν ο Χριστόφιας Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ήταν ο Αναστασιάδης και η έγινε ίδια σύσκεψη και δεν εκβιαστήκαμε από κανένα. Δώσαμε τα χρήματα διότι νοιώσαμε εκείνη τη στιγμή ότι έπρεπε να τα επενδύσουμε», είπε.