ΚΤ: Τεράστιες οι προκλήσεις των τραπεζών

Τις τεράστιες προκλήσεις που έχει ακόμα να αντιμετωπίσει ο τραπεζικός τομέας μέσα στα επόμενα χρόνια, σκιαγραφούν το ύψος του προβληματικού χαρτοφυλακίου των τραπεζικών ιδρυμάτων, σε συνδυασμό με τις εποπτικές ρυθμίσεις και απαιτήσεις.

Αυτό διαπιστώνει η Κεντρική Τράπεζα στο Οικονομικό Δελτίο Ιουνίου 2018 και επισημαίνει πως το ύψος των ΜΕΔ, συνεχίζει να αποτελεί το κύριο πρόβλημα που ταλανίζει τον τραπεζικό τομέα, παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια. Ειδικότερα, από το τέλος του 2016 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2017 παρατηρήθηκε μια μείωση της τάξης των €3,2 δισ.

Τα σημαντικά τραπεζικά ιδρύματα που εποπτεύονται απευθείας από την ΕΚΤ έχουν υποβάλει τους στρατηγικούς τους σχεδιασμούς τόσο στην ΚΤΚ όσο και στην ΕΚΤ σχετικά με τη μείωση των ΜΕΔ για τα επόμενα τρία χρόνια, και οι οποίοι έχουν επικαιροποιηθεί εντός του 2018.

Τονίζει, επίσης, ότι παρά την μείωση που έχει παρατηρηθεί στα ΜΕΔ, ο ρυθμός των αναδιαρθρώσεων για το 2017 έχει μειωθεί. Αυτό αποτελεί μία ένδειξη ότι το χαρτοφυλάκιο των ΜΕΔ που δεν έχει αναδιαρθρωθεί μέχρι στιγμής, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο μέσω των αναδιαρθρώσεων. Ένας σημαντικός λόγος γι’ αυτό είναι και το ύψος των τερματισμένων ΜΕΔ, δηλαδή των μη εξυπηρετούμενων δανείων που τυγχάνουν χειρισμού από τα Τμήματα Ανάκτησης Χρεών και Αναδιαρθρώσεων των τραπεζών, τα οποία φτάνουν περίπου το 50% του συνόλου.

Σημειώνεται ότι τρεις συστημικές τράπεζες έχουν συμβληθεί με ξένες εταιρείες εξειδικευμένες στη διαχείριση ΜΕΔ. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος χρειάζεται, αναφέρει η Κεντρική Τράπεζα, όπως τα πιστωτικά ιδρύματα προχωρήσουν με πιο αποφασιστικές λύσεις στα πρότυπα άλλων χωρών, χρησιμοποιώντας όλα τα εργαλεία που έχουν στην διάθεσή τους.

Ταυτόχρονα, το νομικό πλαίσιο και η διαδικασία εφαρμογής χρειάζονται περαιτέρω βελτίωση και ενίσχυση. Αυτό συμπεριλαμβάνεται στο νομοθετικό πλαίσιο για τις εκποιήσεις και την αφερεγγυότητα, και την ψήφιση της νομοθεσίας για τιτλοποίηση δανείων.

Επιπρόσθετα, τα τραπεζικά ιδρύματα πέραν των αναδιαρθρώσεων, εφαρμόζουν πλέον σε μεγάλο βαθμό λύσεις όπως την ανταλλαγή χρέους με ακίνητη περιουσία για άμεση μείωση των ΜΕΔ. Έχουν, επίσης, καταγραφεί οι πρώτες πωλήσεις ΜΕΔ από τράπεζες.

Την πρωταρχική ευθύνη για την εξεύρεση λύσεων που θα αντιμετωπίζει ριζικά το πρόβλημα την έχουν οι ίδιες οι τράπεζες, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι η ΚΤ παραμένει αμέτοχη.

Η ΚΤ βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τις τράπεζες, αλλά και με την ΕΚΤ και το Υπουργείο Οικονομικών για την εξεύρεση αποτελεσματικών λύσεων για την οριστική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Καθοριστική η παρέμβαση κράτους στις εκροές καταθέσεων
Σύμφωνα με την Κεντρική Τράπεζα, από το τέλος του 2017 παρατηρήθηκαν βραχυπρόθεσμες εκροές καταθέσεων εν μέσω φημών για πιθανή ανάγκη διάσωσης της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας (ΣΚΤ) με ίδια μέσα. Οι εκροές περιορίστηκαν σημαντικά μετά την ενέργεια της Κυβέρνησης να καταθέσει, έναντι εξασφαλίσεων, €2,5 δισ. στη ΣΚΤ. Η πιο πάνω ενέργεια διευκόλυνε επίσης τις διαδικασίες που σχετίζονται με την πώληση της ΣΚΤ.

Ανάπτυξη 4% το 2018
Σε ό,τι αφορά την οικονομία στο οικονομικό δελτίο της Κεντρικής επισημαίνεται ότι τo πραγματικό ΑΕΠ στην Κύπρο κατέγραψε ετήσια αύξηση της τάξης του 3,9% το 2017 σε σχέση με 3,4% το 2016. Για ολόκληρο το 2018, η ανάπτυξη αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 4%, ενώ μικρή επιβράδυνση αναμένεται να σημειωθεί το 2019.

Οι θετικές αυτές προβλέψεις βασίζονται στις εκτιμήσεις για συνέχιση της ανοδικής πορείας των επενδύσεων και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Η δυναμική που ανέπτυξε η οικονομία αναμένεται να διατηρηθεί και μέσω της βελτίωσης στην ανταγωνιστικότητα που καταγράφηκε τα τελευταία χρόνια λόγω του περιορισμού του κόστους παραγωγής, το οποίο είχε πτωτική επίδραση στις τιμές των αγαθών και υπηρεσιών.

Οι θετικές εξελίξεις που αφορούν το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, αν και με κάποια χρονική υστέρηση, είχαν σταδιακά θετικές επιπτώσεις και στην αγορά εργασίας, με την απασχόληση να καταγράφει αύξηση σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας.