Τι αλλάζει στο νομικό πλαίσιο για ΜΕΔ

Με τη διαδικασία του κατεπείγοντος Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα 4 νομοσχέδια και έναν κανονισμό για ενδυνάμωση του νομικού πλαισίου με σκοπό τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αμέσως μετά την έγκριση τους τα σχετικά νομοσχέδια προωθήθηκαν άμεσα και αφορούν:

(i) Ο περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018,
(ii) Ο περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018,
(iii) Ο περί Αφερεγγυότητας Φυσικών Προσώπων (Προσωπικά σχέδια Αποπληρωμής και Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών) (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2018,
(iv) Ο περί Εταιρειών (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2018, και
(v) Οι περί Συμβούλων Αφερεγγυότητας (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2018.

Στην εισηγητική έκθεση του το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει ότι η προσπάθεια για αποκλιμάκωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), αποτελεί πρωταρχικό στόχο και απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και εμπέδωση συνθηκών χρηματοοικονομικής σταθερότητας. Η επιτυχής αντιμετώπιση των ΜΕΔ θα μειώσει την περαιτέρω επιβάρυνση στα απαιτούμενα κεφάλαια των πιστωτικών ιδρυμάτων με όλες τις θετικές συνέπειες για το χρηματοοικονομικό σύστημα και την οικονομία ευρύτερα. Μέσα από αυτή την προσπάθεια προκύπτει και η ανάγκη για την αναδιαμόρφωση του νομικού πλαισίου ως προς τη διαχείριση των ΜΕΔ.
 
Α. Πλαίσιο Εκποιήσεων: «Ο περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018»
Σκοπός του νομοσχεδίου, είναι η τροποποίηση του βασικού νόμου, ώστε:

(α) στις περιπτώσεις πώλησης δανείων από τον ενυπόθηκο δανειστή, να καθίσταται δυνατή η διάσπαση υποθήκης που εξασφαλίζει πολλές συμφωνίες δανείων, σε μικρότερες υποθήκες ώστε να μην μείνουν ανεξασφάλιστα τα δάνεια που δεν θα πωληθούν όταν η εξασφάλιση μεταφερθεί στον αγοραστή του δανείου, και

(β) στο Μέρος VIA του βασικού νόμου που αφορά τις εκποιήσεις ενυπόθηκου ακινήτου από τον ενυπόθηκο δανειστή,

• να διασφαλίζεται ότι παλαιές δικαστικές αποφάσεις, χρέη δικαστικών αποφάσεων ή διαιτησίες θα καλύπτονται από το Μέρος VIA του Νόμου.
• να διαφοροποιείται η διαδικασία πώλησης του ακινήτου σε πιο σαφείς περιόδους χρήσης της επιφυλασσόμενης τιμής,
• να περιορίζεται χρονικά το δικαίωμα του ενυπόθηκου δανειστή να αγοράσει το ακίνητο,
• να διασφαλίζεται ότι ο ενυπόθηκος οφειλέτης επιτρέπει την είσοδο του ενυπόθηκου δανειστή στο ακίνητο για σκοπούς υπολογισμού της αγοραίας αξίας του ακινήτου,
• να επιτρέπεται η επίδοση επιστολής και με άλλα μέσα και η επικόλληση,
• να απαλειφθούν διατάξεις που προκαλούν μεγάλες καθυστερήσεις στην εφαρμογή του Νόμου, που ενδεχομένως να αποτρέπουν το σκοπό του,
• να καθίσταται δυνατή η διεξαγωγή ηλεκτρονικών πλειστηριασμών,
• να παύει να ισχύει το προνομιακό καθεστώς οφειλέτη (i) όταν ο οφειλέτης έχει λάβει κρατική χορηγία ως συνεισφορά για μερική κάλυψη των χρεών του, (ii) όταν η αξία της κύριας κατοικίας υπερβαίνει τις €350.000.

 
B. Πλαίσιο Πώλησης Δανείων: «Ο περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα (Τροποποιητικός) Νόμος του 2018»
 
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του βασικού νόμου, ώστε:

(α) να εισάγονται νέοι ορισμοί για σκοπούς πληρότητας και σαφήνειας του νόμου,

(β) να διασφαλίζεται ότι όλες οι εξασφαλίσεις μεταβιβάζονται στον αγοραστή χωρίς την καταβολή τελών,

(γ) να ρυθμίζονται τα αποτελέσματα της μεταβίβασης και ειδικότερα η μεταφορά των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, των ωφελημάτων, της σειράς προτεραιότητας, της συνέχισης των αγωγών, της φύλαξης εγγράφων,

(δ) να εισάγεται το δικαίωμα συμψηφισμού,

(ε) να επιτρέπεται η πρόσβαση των εταιρειών εξαγοράς πιστώσεων στο μηχανισμό ανταλλαγής δεδομένων για σκοπούς αξιολόγησης του αξιόχρεου των δανειοληπτών.
 

Γ. Πλαίσιο Αφερεγγυότητας:
(α) «Ο περί Αφερεγγυότητας Φυσικών Προσώπων (Προσωπικά σχέδια Αποπληρωμής και Διάταγμα Απαλλαγής Οφειλών) (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2018»
 
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του βασικού νόμου, ώστε:

• να διασαφηνίζονται ορισμοί,
• να καταργούνται ή να διευρύνονται κριτήρια ώστε το πλαίσιο να καταστεί πιο ελκυστικό για το ευρύ κοινό,
• να παύουν να έχουν προνομιακή μεταχείριση η Δημοκρατία και οι Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης για οφειλόμενα σε αυτές χρέη, όταν φυσικά πρόσωπα εντάσσονται σε προσωπικό σχέδιο αποπληρωμής,
• να τερματίζεται η προστασία του χρεώστη ο οποίος ενώ λαμβάνει κρατική χορηγία ως συνεισφορά για μερική κάλυψη των χρεών του, εντούτοις παρουσιάζει καθυστέρηση στις πληρωμές του προς τους πιστωτές για περίοδο τριών (3) μηνών.

 
(β) «Ο περί Εταιρειών (Τροποποιητικός) (Αρ. 2) Νόμος του 2018»
 
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του βασικού νόμου, ώστε:

• να επιτευχθεί ενδυνάμωση του σχεδίου αναδιάρθρωσης χρεών εταιρειών και ενθάρρυνση της ευρύτερης δυνατής χρήσης του, τόσο από χρεώστες όσο και από πιστωτές.
• να παύουν να έχουν προνομιακή μεταχείριση η Δημοκρατία και οι Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης για οφειλόμενα σε αυτές χρέη, ως θα τύγχαναν εάν ο χρεώστης/εταιρεία τίθετο υπό εκκαθάριση, αντί του διορισμού Εξεταστή.
• να τερματίζεται η προστασία από τους πιστωτές, εταιρείας η οποία παρουσιάζει καθυστέρηση στις πληρωμές της προς οποιοδήποτε πιστωτή για περίοδο τριών (3) μηνών, και η οποία λαμβάνει κρατική χορηγία ως συνεισφορά για μερική κάλυψη των χρεών της.

 (γ) «Οι περί Συμβούλων Αφερεγγυότητας (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2018»
 
Σκοπός των προτεινόμενων Κανονισμών είναι η τροποποίηση των βασικών Κανονισμών, ώστε:

να αυξηθεί επιπλέον το καθορισμένο ποσοστό της αμοιβής που λαμβάνει ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας από 20% σε 30%, σε περίπτωση που Προσωπικό Σχέδιο Αποπληρωμής τίθεται σε ισχύ. Με την προτεινόμενη αύξηση του ποσοστού ενισχύεται το κίνητρο που έχει ο Σύμβουλος Αφερεγγυότητας να επιδιώξει την επίτευξη συμφωνίας με τους πιστωτές του χρεώστη για αναδιάρθρωση των χρεών του, συμβάλλοντας στην προσπάθεια για απομόχλευση των βιώσιμων χρεωστών από το καθεστώς της αφερεγγυότητας και επανένταξης τους στη δρώσα οικονομία.