Η Κύπρος στον αστερισμό των ερευνών

Η ανεξάρτητη έρευνα για τον Συνεργατισμό που αποφάσισε το Υπουργικό έρχεται να προστεθεί στη σωρεία των ερευνών που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια σε ό,τι αφορά την οικονομική κρίση και την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος της Κύπρου. Δαπανηρές έρευνες με κάποιες να καταλήγουν σε συγκεκριμένη ευρήματα και συμπεράσματα και άλλες να είναι πιο γενικές, αλλά με το περί δικαίου αίσθημα των πολιτών να μην έχει ικανοποιηθεί.

Διαβάστε ακόμα: Sun City: Σε φουλ ρυθμούς οι εργασίες ανέγερσης

Σε ό,τι αφορά τη νέα έρευνα, αυτό που αναμένεται είναι να διευκρινιστούν οι συγκεκριμένοι όροι εντολής που θα δοθούν στην Ερευνητική Επιτροπή, πέραν των γενικών δηλώσεων ότι θα καλύπτει την περίοδο πριν από το 2013 και μετά το 2013.

Το InBusinesNews παρουσιάζει πιο κάτω τις έρευνες και εκθέσεις  που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια  για το χρηματοπιστωτικό σύστημα αλλά και για τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως σε σωρεία ερευνών για το θέμα προέβη και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου η οποία επέβαλε και βαριές καμπάνες.

Alvarez & Marsal
Στις 21 Αυγούστου 2012 η Κεντρική Τράπεζα διόρισε την Alvarez & Marsal ως ανεξάρτητο Οίκο για να συμβάλει στην έρευνα του Διοικητή της ΚΤ σε ό,τι αφορά την αγορά ελληνικών ομολόγων από τα τραπεζικά ιδρύματα της Κύπρου, καθώς επίσης και στις επενδύσεις των τραπεζών στο εξωτερικό υπό την μορφή ανοίγματος τραπεζικών υποκαταστημάτων.

Στην έκθεση της η Alvarez & Marsal σημείωνε πως πραγματοποιήθηκε έρευνα στην Τράπεζα Κύπρου η οποία μπορεί μεν να συνεργάστηκε με τις έρευνες, αλλά υπήρξε καθυστέρηση στην παράδοση στοιχείων, με τον ανεξάρτητο οίκο να αφήνει αιχμές πως υπήρχε η δυνατότητα από εργαζόμενους στην Τράπεζα Κύπρου να διαγράψουν ηλεκτρονικά αρχεία και στοιχεία.

Παράλληλα, στα συμπεράσματα του ο Οίκος άφηνε αιχμές για τον τρόπο που λήφθηκαν οι αποφάσεις για επενδύσεις σε ελληνικά ομόλογα παραθέτοντας συγκεκριμένα στοιχεία, κατονομάζοντας άτομα και καταστάσεις, ενώ παράλληλα κάκιζε και την Κεντρική Τράπεζα που ναι μεν ζήτησε διευκρινίσεις από την Τράπεζα Κύπρου για την αγορά ελληνικών ομολόγων αλλά αρκέστηκε σε μία επιστολή χωρίς να υπάρξει συνέχεια καθώς η Τράπεζα ουδέποτε έδωσε εξηγήσεις.

Ανεξάρτητη Επιτροπή για το Μέλλον του κυπριακού τραπεζικού συστήματος
Η Ανεξάρτητη Επιτροπή για το Μέλλον του Κυπριακού Τραπεζικού Συστήματος (ICFCBS) συστάθηκε το Νοέμβριου του 2012 και κατάθεσε τα ευρήματα της τον Οκτώβριο του 2013. Η Επιτροπή συστάθηκε από την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου για να προβεί σε εισηγήσεις για την μακροπρόθεσμη ανάκαμψη του κυπριακού τραπεζικού συστήματος από την κρίση.

Οι όροι εντολής ζητούσαν από την Επιτροπή να αντλεί διδάγματα από τα πρόσφατα γεγονότα και να τα θέτει προτάσεις για να καταστεί η κυπριακή τραπεζική βιομηχανία ισχυρότερη και καλύτερα προσαρμοσμένη ώστε να ανταποκριθεί στις τραπεζικές ανάγκες της χώρας. Αυτό περιλαμβάνει την εξέταση του μεγέθους και της δομής, την ποιότητα των υπηρεσιών και την εποπτεία των τραπεζών.

Στα ευρήματα της η Επιτροπή σημείωνε σειρά από λόγους που οδήγησαν στην κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος όπως, μεταξύ άλλων, η έκθεση σε ελληνικά ομόλογα, η αλόγιστη παραχώρηση δανείων χωρίς την δέουσα επιμέλεια, μη επαρκής έλεγχος από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές, οι κακές σχέσεις μεταξύ Υπουργού Οικονομικών και Διοικητή της Κεντρικής, η διαπλοκή μεταξύ της πολιτικής και της επιχειρηματικής δραστηριότητας, καθώς επίσης και η καθυστέρηση από πλευράς πολιτικής ηγεσίας να λάβει δραστικά μέτρα όταν η κρίση ήταν στα αρχικά στάδια.

Σε ό,τι αφορά τις εισηγήσεις της για την ανάκαμψη του τραπεζικού συστήματος, η Επιτροπή σημείωνε, μεταξύ άλλων, την συρρίκνωση του μεγέθους των τραπεζών, νομοθετικές μεταρρυθμίσεις που αφορούν το τραπεζικό σύστημα, θα έπρεπε να δοθούν περισσότερες εξουσίες στις διοικήσεις των τραπεζών σε ό,τι αφορά τα εργασιακά θέματα καθώς λόγω του συνδικαλισμού δεν υπήρχε επαρκής ευελιξία από πλευράς εργαζομένων, καλύτερη εποπτεία από πλευράς Κεντρικής Τράπεζας, τα επιτόκια θα έπρεπε να μειωθούν και να φθάνουν στα επίπεδα που καθορίζουν οι δυνάμεις της αγοράς, ενώ επισήμαινε πως θα έπρεπε να υπάρξει και καλύτερη προστασία των καταναλωτών.

Τριμελής Ερευνητική Επιτροπή «Πική»
Στις 28 Μαρτίου, 2013, το Υπουργικό Συμβούλιο διόρισε τριμελή Ερευνητική Επιτροπή, για να εξετάσει το θέμα ευθύνης και/ή ευθυνών για την κατάσταση στην οποία περιήλθε το τραπεζικό σύστημα και γενικά η οικονομία της Κυπριακής Δημοκρατίας, με ειδική αναφορά στο σύνολο των ενεργειών, παραλείψεων, γεγονότων, συνθηκών, ή το συνδυασμό τους, που οδήγησαν στην παρούσα κατάσταση της οικονομίας, του τραπεζικού συστήματος γενικά και του κάθε επί μέρους τραπεζικού ιδρύματος.

Κοινή θέση της Επιτροπής ήταν ότι η ανισορροπία μεταξύ εσόδων και δαπανών του κράτους, ήταν ο κύριος λόγος της πτώσης της κυπριακής οικονομίας. Η ασσύμετρη αύξηση των δαπανών σε συσχετισμό προς τα έσοδα του κράτους, ήταν ο βασικός λόγος της κατάρρευσης της κυπριακής οικονομίας.

Παράλληλα στα συμπεράσματα της η Επιτροπή σημείωνε πως «Οι διαπιστώσεις της ICFCBS για την επικρατούσα κουλτούρα στον τραπεζικό τομέα, ισχύει και για την Τράπεζα Κύπρου, όσο και η διαπίστωση ότι η διακυβέρνηση της τράπεζας ήταν αδύνατη «weak bank governance». Παρά ταύτα, η τράπεζα διατήρησε τη φερεγγυότητά της και μετά το πλήγμα που υπέστη από την απομείωση των ελληνικών ομολόγων, ανερχόμενο σε 1,9 δις Ευρώ. Εύλογα συνάγεται ότι ήταν φερέγγυα μέχρι την ημέρα που τέθηκε με απόφαση του Eurogroup σε καθεστώς εξυγίανσης».

Διαβάστε ακόμα: Στα φάρμακα μία στις πέντε εξαγωγές

Έκθεση Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών
Στα πλαίσια άσκησης του κοινοβουλευτικού ελέγχου, η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών αποφάσισε να εγγράψει στις 10 Ιουλίου 2012 θέμα για αυτεπάγγελτη εξέταση των όσων οδήγησαν στην οικονομική κρίση.

Τον Ιούλιο 2013 η Κοινοβουλευτική Επιτροπή ετοίμασε προκαταρτική έκθεση με τίτλο «Η λειτουργία των θεσμών του Χρηματοπιστωτικού Συστήματος». Στον επίλογο της σημειωνόταν ότι «υπήρξαν θεσμικά προβλήματα, παραβιάσεις και λανθασμένοι χειρισμοί που είχαν ως αποτέλεσμα η χώρα μας σήμερα να αντιμετωπίζει μείζον πρόβλημα επιβίωσης, με δυσβάσταχτες συνέπειες για ολόκληρη την κοινωνία».