ΟΕΒ – ΚΕΒΕ: Προειδοποιούν για ΜΕΔ και ζητούν μέτρα εδώ και τώρα

Τον κώδωνα του κινδύνου για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια κρούουν έντονα ΟΕΒ και ΚΕΒ, καλώντας την Κυβέρνηση, τη Βουλή και τα την Κεντρική Τράπεζα Κύπρου, να προωθήσουν τα αναγκαία νομοθετικά και κανονιστικά εργαλεία που θα οδηγήσουν στη μείωση των κόκκινων δανείων προς όφελος της οικονομίας.

Στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, τόσο η ΟΕΒ όσο και το ΚΕΒΕ τόνισαν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αποτελούν σήμερα, μαζί την ανεργία, ένα από τα πιο δύσκολα και πιεστικά προβλήματα της οικονομίας. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΚΤΚ στις 28 Φεβρουαρίου του 2018, επί συνόλου €48,5 δισ. χορηγήσεων περίπου €22 δισ. ή ποσοστό 45,3% αποτελούν μη εξυπηρετούμενα δάνεια εκ των οποίων τα €17,1 δισ. παρουσιάζουν καθυστέρησης πέραν των 90 ημερών.

Την ίδια ώρα, από τα €22 δισ. ΜΕΔ, τα €9,2 δισ. ή ποσοστό 41,8% αφορούν επιχειρηματικά δάνεια, ενώ €11,3 δισ. ή 51,3% αφορούν τα νοικοκυριά.

Κατά την άποψη των δύο οργανώσεων θα πρέπει να δοθούν τα αναγκαία νομοθετικά και άλλα εργαλεία στις Τράπεζες για να εισπράξουν το λαβείν τους, διότι, όπως τόνισαν, «η κατάθεση του ενός είναι ουσιαστικά το δάνειο κάποιου άλλου».

Διευκρίνισαν ακόμα ότι με λελογισμένη ευαισθησία προς τις ευάλωτες ομάδες, με κατανόηση στα πολλά προβλήματα που το «κούρεμα» και η βαθειά οικονομική κρίση που ακολούθησε προκάλεσαν και συνεχίζουν να προκαλούν προς τις επιχειρήσεις και τους απλούς πολίτες, αλλά και με ξεκάθαρα μηνύματα προς τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, «θα πρέπει επιτέλους τα πολιτικά κόμματα μακριά από λαϊκισμούς, να δώσουν τα κατάλληλα εργαλεία, προκειμένου να ρυθμιστούν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια».

Διαγραφή υπερχρεώσεων
Προκειμένου να υπάρξει πρόοδος στο θέμα της μείωσης των NPLs, ΟΕΒ και ΚΕΒΕ τονίζουν ότι οι τράπεζες θα πρέπει να επιδεικνύουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα, ευελιξία και κατανόηση για ενθάρρυνση και υποβοήθηση των βιώσιμων αναδιαρθρώσεων.  

Σημειώνουν επίσης ότι πρέπει να αντιληφθούν ότι είναι προς το συμφέρον τους να διαγράψουν μέρος των υπερχρεώσεων στις περιπτώσεις που μπορεί να  επέβαλλαν με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα υπόλοιπα των δανείων, προκειμένου να μπορέσουν να καταλήξουν σε συμφωνίες βιώσιμων αναδιαρθρώσεων.  

Όπως εξηγούν οι δύο οργανώσεις, η επιμονή των τραπεζών για είσπραξη ολόκληρου του ποσού, συν τόκους οδηγεί τελικά στην μη είσπραξη δανείων και σε αυξημένες προβλέψεις.

Εκσυγχρονισμός νομοθεσίας εκποιήσεων
Παράλληλα, εισηγούνται    εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας εκποιήσεων, ώστε να επιταχύνεται ο χρόνος ολοκλήρωσης της όλης διαδικασίας, σημειώνοντας ότι αυτό θα λειτουργήσει ως πίεση προς τους «στρατηγικούς κακοπληρωτές», οι οποίοι, όπως λένε, «κρύβονται πίσω από τις αδυναμίες της νομοθεσίας μεταφέροντας την πίεση του προβλήματος στις τράπεζες και κατ’ επέκταση στους συνεπείς και συνεργάσιμους δανειολήπτες και καταθέτες».

Πώληση δανείων
Εξάλλου, κοινή πρόταση ΟΕΒ και ΚΕΒΕ είναι η τροποποίηση του νόμου για την πώληση δανείων, ώστε να επιλυθούν τα κενά και οι αδυναμίες που υπάρχουν και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητά του.  «Η ψήφιση του Νόμου τον Νοέμβριο του 2015 δεν μπόρεσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος λόγω των προβλημάτων που υπάρχουν», εξηγούν σχετικά.

Τιτλοποίηση
Ταυτόχρονα, προτείνουν την προώθηση της νομοθεσίας για την τιτλοποίηση δανείων, ώστε να ενθαρρυνθούν και ξένοι επενδυτές που ασχολούνται με την αγορά δανείων να δραστηριοποιηθούν και στην Κύπρο, όπως επίσης την ενίσχυση της Υπηρεσίας Αφερεγγυότητας για αποτελεσματικότερη εφαρμογή των νομοθεσιών του πλαισίου αφερεγγυότητας για φυσικά και νομικά πρόσωπα.  

Κατηγοριοποίηση δανειοληπτών
Από την άλλη, ΟΕΒ και ΚΕΒΕ εισηγούνται  την κατηγοριοποίηση βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, των οφειλετών, ούτως ώστε να διαφανεί ποιοι από αυτούς που παρουσιάζουν καθυστέρηση στην εξυπηρέτηση των δανείων τους είναι πραγματικά δικαιολογημένοι και μπορούν να τύχουν στήριξης, επισημαίνοντας ότι αυτό αφορά τόσο φυσικά όσο και νομικά πρόσωπα. Επιπρόσθετα, διευκρινίζουν ότι ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην προγενέστερη συμπεριφορά του δανειολήπτη όσον αφορά την εξυπηρέτηση του δανείου του και στην εξέταση των λόγων που οδήγησαν στην αδυναμία του να συνεχίζει να αποπληρώνει το δάνειό του.
 
Την ίδια ώρα, καλούν σε επανεξέταση των κριτηρίων επιλεξιμότητας και των διαδικασιών του Σχεδίου του Οργανισμού Ανάπτυξης Γης που αφορά την προστασία της κύριας κατοικίας για στήριξη των κοινωνικά ευάλωτων ομάδων.

Δικαστήριο «αφερεγγυότητας»
Εξάλλου, οι δυο οργανώσεις θεωρούν ότι τα δικαστήρια θα πρέπει να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά και να εκδικάζουν τις διάφορες υποθέσεις που φθάνουν ενώπιον τους σε πολύ λιγότερο χρόνο. Εισήγηση τους είναι όπως δημιουργηθεί ειδικό/εξειδικευμένο δικαστήριο «αφερεγγυότητας» που να ασχολείται ειδικά με θέματα/υποθέσεις αφερεγγυότητας προκειμένου οποιεσδήποτε υποθέσεις καταλήγουν στο δικαστήριο να διεκπεραιώνονται σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Καταληκτικά, ΟΕΒ και ΚΕΒΕ προτείνουν τη διεξαγωγή ειδικών εκπαιδευτικών σεμιναρίων για όλους του επαγγελματίες, δηλαδή τραπεζίτες, επιχειρηματίες με έμφαση στα δικαιώματα τους, δικαστές και φοροθέτες.

Αγκαστινιώτης: Ατομική βόμβα τα ΜΕΔ
Ατομική βόμβα που επικρέμεται πάνω από τις κεφαλές όλων και της οικονομία χαρακτηρίζει ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ, Χριστόδουλος Αγκαστινιώτης το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, τονίζοντας ότι η εκμετάλλευση της νομοθεσίας από πλευράς ορισμένων κακοπληρωτών 
δεν μπορεί πλέον να γίνει ανεκτή.

Προειδοποίησε επίσης ότι τόσο οι ξένοι οίκοι όσο και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) δεν θα ανεχτούν για πολύ καιρό αυτή την κατάσταση, σημειώνοντας ότι ήδη έχουν ξεκινήσει οι προειδοποιήσεις.

Ο πρόεδρος του ΚΕΒΕ τόνισε την ανάγκη λήψης σοβαρών και θαρραλέων αποφάσεων, επιρρίπτοντας ευθύνες στη Βουλή και τα «κουμπαροδάνεια», που, όπως είπε ευθύνονται για τη διαιώνιση του προβλήματος.

Παράλληλα, ο κ. Αγκαστινιώτης εξήγησε ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια επηρεάζουν και πλήττουν τόσο τους επενδυτές όσο και τους καταθέτες, οι οποίοι, όπως ανέφερε, έχουν και αυτοί δικαιώματα όπως οι οφειλέτες.

Χ. Μιχαηλίδης: Οι τρεις κατηγορίες δανειοληπτών
Επισημαίνοντας ότι η κρίση έχει διαλύσει οικονομία, επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ο πρόεδρος της ΟΕΒ, Χρίστος Μιχαηλίδης διαχώρισε τους οφειλέτες σε τρεις κατηγορίες. Πρόκειται, όπως είπε αφενός για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, οι οποίες θα πρέπει να τύχουν του καλύτερου δυνατού χειρισμού, αφετέρου για επιχειρήσεις και νοικοκυριά που έχουν επέλθει σε αυτή την κατάσταση λόγω της οικονομικής κρίσης, και τέλος για στρατηγικούς κακοπληρωτές, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τη νομοθεσία και εξακολουθούν να μην αποπληρώνουν τα δάνειά τους. 

Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη, θα πρέπει να κατηγοριοποιηθούν οι οφειλέτες και να ληφθούν οι αναγκαίες αποφάσεις για επίλυση του προβλήματος, σημειώνοντας ότι χρειάζεται η μέγιστη δυνατή ευελιξία και η προώθηση των απαραίτητων εργαλείων που θα διασφαλίσουν τη μείωση των NPLs.