Ιδιαίτερα ευάλωτη η κυπριακή οικονομία

Ιδιαίτερα ευάλωτη καθίσταται η κυπριακή οικονομία σε περίπτωση απρόσμενων αναταράξεων και σημαντικών αρνητικών διαφοροποιήσεων του οικονομικού περιβάλλοντος, περιορίζοντας σε μεγάλο βαθμό τα περιθώρια αντίδρασης, λόγω των προκλήσεων με τις οποίες βρίσκεται η κυπριακή οικονομία (έλλειψη ανταγωνιστικότητας και εξάρτηση σε περιορισμένους τομείς παραγωγής και σε εξωγενείς παράγοντες), σε συνδυασμό με το πολύ ψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος και την αδυναμία αντιμετώπισης του μεγάλου ποσοστού μη εξυπηρετούμενων δανείων.
 
Αυτό επισημαίνει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο στην εαρινή του έκθεση για να προσθέσει ότι αρκετοί παράγοντες μεταξύ των οποίων το ευνοϊκό εξωτερικό περιβάλλον, η χαλαρή νομισματική πολιτική από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η πολιτική προσέγγισης επενδύσεων μέσα από σχέδια όπως αυτό της «παραχώρησης της κυπριακής υπηκοότητας με κατ’ εξαίρεση πολιτογράφηση σε αλλοδαπούς επιχειρηματίες/ επενδυτές» μπορεί και θα πρέπει να αναμένεται ότι θα περιοριστούν στο ελάχιστον. Η συνέχιση και η αύξηση της εξάρτησης της οικονομίας σε αυτούς του παράγοντες αναπόφευκτα θα προκαλέσουν τις επιπτώσεις της Ολλανδικής Ασθένειας, δηλαδή της μεταφοράς πόρων μακριά από παραγωγικούς τομείς της οικονομίας οι οποίοι προσωρινά θα καταστούν συγκριτικά λιγότερο κερδοφόροι και μέσο -μακροπρόθεσμα λιγότερο ανταγωνιστικοί λόγω αυξημένου λειτουργικού και επενδυτικού κόστους.
 
Το θετικότερο του προβλεπόμενου μακροοικονομικό περιβάλλον και ιδιαίτερα οι ισχυρότεροι ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης κατά τα τελευταία χρόνια, όπως και η υπερκάλυψη των δημοσιονομικών στόχων που είχαν διαχρονικά τεθεί κατά τη διάρκεια του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και μετέπειτα στα Στρατηγικά Πλαίσια Δημοσιονομικής Πολιτικής δεν πρέπει να εκληφθούν ως παράγοντες υπέρ της αντιστροφής διορθωτικών μέτρων ή και του τερματισμού των μεταρρυθμίσεων, αλλά ως ευκαιρία προώθησης τους.

Τονίζεται ότι οι μεταρρυθμίσεις σε περιόδους οικονομικής ανάπτυξης μπορούν να εφαρμοστούν με καλύτερο προγραμματισμό και έχουν σαφώς λιγότερο δυσάρεστες συνέπειες από αυτές που επιβάλλονται εν μέσω κρίσεων. Επιπρόσθετα, το κράτος βρίσκεται σε καλύτερη θέση να παρέχει στήριξη όπου χρειαστεί.
 
Η μεταρρύθμιση θα πρέπει να είναι μια συνεχής διαδικασία που θα καλύπτει όλους τους τομείς της οικονομίας. Μεταξύ άλλων οι βασικοί τομείς και οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κυπριακή οικονομία αφορούν:

• Τις μακροοικονομικές ανισορροπίες όπως αναδεικνύονται μέσα από τη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
• Το σύστημα δικαιοσύνης και η επίδραση στο χρηματοπιστωτικό τομέα και στον τομέα ακινήτων
• Το θεσμικό πλαίσιο συνταξιοδότησης και το χαμηλό ποσοστό αποταμίευσης
• Το εκπαιδευτικό σύστημα
• Το κρατικό μισθολόγιο
• Την απώλεια μεριδίων από την CYTA και τον εκσυγχρονισμό των τηλεπικοινωνιών.
 
Όσον αφορά τις μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς (π.χ. ΓΕΣΥ) ή εξελίξεις (π.χ. επίλυση του Κυπριακού και άντληση εσόδων από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων) το Συμβούλιο παραπέμπει στις προηγούμενες εκθέσεις και παρεμβάσεις του και τονίζει ότι αυτές πάντα θα πρέπει να πάντα λαμβάνουν υπόψη την επίδραση τους στα δημόσια οικονομικά.