Κομισιόν: Εκτόξευση δημόσιου χρέους 8% από Συνεργατισμό

Εκτόξευξη του δημόσιου χρέους κατά 8 ποσοστιαίες μονάδες για το 2018, το οποίο αναμένεται να διαμορφωθεί στο 105,7% του ΑΕΠ, μετά την κίνηση της κυβέρνησης να εκδόσει ομόλογα ύψους €2,32 δις και να προβεί σε κατάθεση τους στην Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα. Σύμφωνα με τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της Κομισιόν για την Κύπρο, το δημόσιο χρέος αναμένεται στη συνέχεια να μειωθεί λόγω του πρωτογενούς πλεονάσματος και της πραγματικής οικονομικής ανάπτυξης. 

Την ίδια ώρα, η Κομισιόν προβλέπει ότι τα ποσοστά ανεργίας στην Κύπρο θα μειωθούν περαιτέρω στο 9,0% το 2018 και στο 7,1% το 2019 (από 11,1% το 2017), ενώ ο προϋπολογισμός της Κύπρου θα παραμείνει θετικός με συνολικά πλεονάσματα 2,0% και 2,2% για τα έτη 2018 και 2019, ενώ το ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται κατά 3,9% το 2017, 3,6% το 2018 και 3,3% το 2019.

Σύμφωνα με το πακέτο που ετοίμασε η γενική διεύθυνση οικονομικών και παρουσίασε ο Επίτροπος Μοσκοβισί σήμερα, η Κομισιόν προβλέπει ότι "η δυναμική της ανάπτυξης θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια", αλλά "αυξάνονται τόσο τα ανοδικά όσο και τα καθοδικά ρίσκα επιβεβαίωσης της πρόβλεψης" - δηλαδή οι κίνδυνοι τα στοιχεία να είναι καλύτερα ή χειρότερα για μια σειρά από λόγους, όπως για παράδειγμα οι φόβοι για την απόδοση του τουρισμού, ή η θετική επίπτωση από "την εξερεύνηση κοιτασμάτων αερίου, που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν περαιτέρω τις προοπτικές βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα".

Ειδικότερα, η Κομισιόν δηλώνει ότι "ενώ η πρόσφατα διευρυνόμενες αεροπορικές συγκοινωνίες και η δυνατότητα διαμονής βελτιώνουν τις προοπτικές του τομέα του τουρισμού, η επαναλειτουργία των γειτονικών αγορών για αυτή τη σεζόν αυξάνει τον ανταγωνισμό, όμως παράλληλα, ακόμη μεγαλύτερες επενδύσεις από αυτές που προβλέπονται επί του παρόντος, υποστηρίζουν περαιτέρω τις προοπτικές βραχυπρόθεσμα έως μεσοπρόθεσμα".

Σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι το δημόσιο χρέος μειώθηκε σημαντικά το 2017, ωστόσο προβλέπει ότι αναμένεται να αυξηθεί κατά περίπου 8 μονάδες του ΑΕΠ το 2018 στο 105,7% "λόγω πράξεων της κυβέρνησης και της κεντρικής τράπεζας, περιελαμβανομένης έκδοσης ομολόγων ύψους 2,35 δισ. Ευρώ , τα έσοδα των οποίων κατατέθηκαν στη συνεργατική τράπεζα". Το δημόσιο χρέος προβλέπεται ότι θα μειωθεί σταδιακά στη συνέχεια "κυρίως λόγω του προβλεπόμενου πρωτογενούς πλεονάσματος και της ισχυρής ανάπτυξης του πραγματικού ΑΕΠ", λέει η Κομισιόν.

Συγκεκριμένα η Κομισιόν αναφέρει, "η οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να είναι ισχυρή, τροφοδοτούμενη από επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από το εξωτερικό και από σταθερή ιδιωτική κατανάλωση, η ανεργία μειώθηκε κάτω από το 10% και αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται, ο πληθωρισμός παραμένει πολύ χαμηλός, το πλεόνασμα του προϋπολογισμού αναμένεται να βελτιωθεί ακόμη περισσότερο, αν και οι κίνδυνοι για τις δημοσιονομικές προοπτικές παραμένουν και το δημόσιο χρέος αναμένεται να αυξηθεί το 2018, αλλά να μειωθεί και πάλι το 2019".

Σημειώνει μάλιστα ότι μετά από έντονη αύξηση της τάξης του 3,9% το 2017, οι πρώτοι δείκτες δείχνουν ισχυρή ανάπτυξη κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018. "Ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να συνεχιστεί με την πρόβλεψη αύξησης του ΑΕΠ κατά 3,3% το 2019, με την ισχυρή εγχώρια ζήτηση. Αντίθετα, οι καθαρές εξαγωγές αναμένεται να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη".

Εξάλλου, η Κομισιόν αναφέρει ότι η ιδιωτική κατανάλωση επιταχύνθηκε το 2017, καθώς η ταχεία αύξηση της απασχόλησης και ο χαμηλός πληθωρισμός στήριξαν το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, οι περισσότεροι τομείς της οικονομίας αύξησαν σημαντικά τον αριθμό των εργαζομένων, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε κάτω από το 10% στις αρχές του 2018 οι προσδοκίες για την απασχόληση και η εμπιστοσύνη των καταναλωτών αυξάνονται υποστηρίζοντας τις προοπτικές". Η έκθεση όμως προειδοποιεί ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υποτονικός: " μετά από πολύ μέτριο 2017, ο πληθωρισμός ήταν εκπληκτικά αδύναμος το πρώτο τρίμηνο του 2018 (-0,9% ), με όλα τα στοιχεία, εκτός από τις υπηρεσίες, σε αρνητική περιοχή".

"Ενώ ορισμένες από τις αποπληθωριστικές πιέσεις προέρχονται από έκτακτους παράγοντες, κυρίως στην κατηγορία των μη επεξεργασμένων ειδών διατροφής, ο ισχυρότερος ανταγωνισμός μεταξύ των προμηθευτών διατηρεί χαμηλές τις τιμές στην Κύπρο", αναφέρει η έκθεση και προβλέπει ότι "ο πληθωρισμός αναμένεται να ανακάμψει κάπως, αλλά να παραμείνει χαμηλός στο 0,7% για το σύνολο του έτους προτού αυξηθεί σε μόλις 1,2% το 2019".

Σύμφωνα με την έκθεση, οι επένδύσεις γίνονται κινητήρια δύναμη για την ανάπτυξη όπως το 2017, αυξήθηκαν περαιτέρω, και ενισχύθηκαν έντονα από τις κατασκευές, "καθώς η τουριστική έκρηξη δημιούργησε πρόσθετη ζήτηση για καταλύματα και άλλες υποδομές, ενώ αυξήθηκαν επίσης οι νέες κατοικίες".

Η έκθεση αναφέρει ότι "η επένδυση στον εξοπλισμό ήταν ακόμη ισχυρότερη, κυρίως λόγω της αύξησης των εγγραφών πλοίων" και ότι "οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές για τις επενδύσεις είναι πολύ θετικές, υποστηριζόμενες από έργα μεγάλης κλίμακας χρηματοδοτούμενα από το εξωτερικό", ενώ "η σταδιακή αναβίωση των νέων τραπεζικών δανείων αναμένεται να άρει περαιτέρω τις επενδύσεις".

Επιπλέον, "ενόψει της έντονης εγχώριας ζήτησης, οι εισαγωγές αυξήθηκαν έντονα το 2017, υπερβαίνοντας την υγιή ανάπτυξη των εξαγωγών και οδήγησαν σε έντονη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών".

Η Κομισιόν διαπιστώνει ότι "οι δραστηριότητες των φορέων ειδικού σκοπού, οι οποίες συνδέονται ιδιαίτερα με την εγγραφή πλοίων, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τον τρεχούμενο λογαριασμό στην Κύπρο, καθορίζοντας ένα πολύ μεγάλο μερίδιο του ελλείμματος" και προειδοποιεί ότι "μια περαιτέρω επιδείνωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών προβλέπεται τόσο στα 2018 και το 2019 λόγω του υψηλού περιεχομένου των επενδύσεων και της κατανάλωσης στις εισαγωγές, το οποίο θα πρέπει να αντισταθμιστεί από την προβλεπόμενη αύξηση των εξαγωγών υπηρεσιών".

"Τα πλεονάσματα της γενικής κυβέρνησης αυξάνονται περαιτέρω, αλλά οι κίνδυνοι για τις προοπτικές παραμένουν."

Όσον αφορά τα δημόσια οικονομικά, η Κομισιόν καταγράφει το πρωτογενές πλεόνασμα 5,0% του ΑΕΠ το 2017, "ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ", αποδίδοντάς το "σε υψηλή είσπραξη φόρων, ιδίως στον ΦΠΑ, τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης και τους φόρους εισοδήματος ". "Από δομική άποψη, αυτό αντιστοιχεί σε πλεόνασμα περίπου 11/2% του ΑΕΠ", δηλώνει η Κομισιόν.

"Το 2018, τα πρωτογενή και τα πρωτογενή πλεονάσματα προβλέπεται να παραμείνουν υψηλά σε 2,0% του ΑΕΠ και 5,0% του ΑΕΠ αντίστοιχα", κάτι που εξηγείται κυρίως από την "αναμενόμενη καλή απόδοση των εσόδων που στηρίζεται στις θετικές οικονομικές προοπτικές και στη βελτίωση της αγοράς εργασίας".

Τόσο τα συνολικά έσοδα όσο και οι συνολικές δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν (κατά περίπου 4% ), αλλά προβλέπεται να μειωθούν οριακά ως ποσοστό του ΑΕΠ (σε 39,6% και 37,6% αντίστοιχα).

Τέλος, οι κίνδυνοι για τη μείωση των δημόσιων οικονομικών οφείλονται σε:

- απουσία μηχανισμού ρύθμισης της αύξησης μισθών του δημόσιου τομέα από το 2019 και μετά,
- το δυνητικό πρόσθετο κόστος της μεταρρύθμισης του εθνικού συστήματος υγείας και των ενδεχόμενων κινδύνων από το υψηλό ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων στον τραπεζικό τομέα και
- τις αβεβαιότητες σχετικά με τις δημοσιονομικές επιπτώσεις της συναλλαγής της κυβέρνησης στις 3 Απριλίου 2018 σχετικά με την Κυπριακή Συνεταιριστική Τράπεζα (CCB).

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ