Μπορεί η ευέλικτη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας να αλλάξει τον τρόπο κατανάλωσης ηλεκτρισμού;

Το κλειδί για την αλλαγή της εξισορρόπησης ισχύος ανάμεσα στη παραγωγή ηλεκτρισμού και τους καταναλωτές είναι η ικανότητα των καταναλωτών να ελέγχουν πότε και πώς χρησιμοποιούν την ηλεκτρική ενέργεια για τις δικές τους ανάγκες. Για αυτό το λόγο η ευέλικτη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (απόκριση ζήτησης) είναι πολύ σημαντική, αφού με τη χρήση έξυπνων τεχνολογιών επικοινωνίας και ελέγχου, μπορεί να γίνεται μετατόπιση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας σε διαφορετικές περιόδους της ημέρας. Για παράδειγμα η χρήση πλυντηρίου, η θέρμανση νερού και η φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων θα μπορούν να γίνονται σε ώρες που η ζήτηση ισχύος είναι χαμηλή και άρα, η ηλεκτρική ενέργεια είναι φθηνότερη, με οικονομικό όφελος προς τους καταναλωτές.
 
Ήδη, σήμερα, υπάρχουν τεχνολογίες, όπως είναι οι έξυπνοι μετρητές, οι έξυπνες οικιακές συσκευές, οι έξυπνοι θερμοστάτες, τα έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας, κ.α., οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να ελέγχουν αυτές τις λειτουργίες και μπορούν να προγραμματιστούν για να γνωρίζουν πότε είναι οι περίοδοι με τις χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τεχνολογίες έχουν αναπτυχθεί έτσι ώστε να μπορούν να μετατοπίσουν το ηλεκτρικό φορτίο απρόσκοπτα διατηρώντας ή/και βελτιώνοντας την ποιότητα, την απλότητα, την επιλογή και την αξία των ενεργειακών υπηρεσιών προς τους καταναλωτές. Συνάμα, η ευέλικτη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται με εύκολο και απλό τρόπο χωρίς να περιπλέκει και να δυσκολεύει τους καταναλωτές στη κατανόηση και χειρισμό των σχετικών συσκευών ή/και λογισμικών.
 
Επιχειρηματικά μοντέλα που λαμβάνουν υπόψη με σωστό τρόπο τα πλεονεκτήματα των αποκεντρωμένων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής μπορούν δυνητικά να μειώσουν το κόστος ολόκληρου του ηλεκτρικού συστήματος συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη δημιουργία ενός αξιόπιστου, ανθεκτικού, οικονομικά προσιτού και χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ηλεκτρικού συστήματος. Όμως, επιχειρηματικά μοντέλα που απλά προνοούν την εγκατάσταση όσο το δυνατό περισσότερων υποδομών και στις δύο πλευρές του μετρητή, αυξάνουν το κόστος ολόκληρου του ηλεκτρικού συστήματος. Για να μπορέσουν οι καταναλωτές να επενδύσουν σε αποκεντρωμένες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και ειδικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα πρέπει να υπάρχουν τα σωστά μηνύματα για τη βέλτιστη και οικονομική διαχείριση του ηλεκτρικού συστήματος, αλλιώς οι καταναλωτές θα επενδύσουν με τρόπο που θα εξυπηρετεί καλύτερα τα δικά τους συμφέροντα, αντί με τρόπο που θα εξυπηρετεί το ηλεκτρικό σύστημα και τα δικά τους συμφέροντα.
 
Για να μπορέσει να λειτουργήσει η ευέλικτη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας οι καταναλωτές τιμολογούνται κατά διάφορες περιόδους μέσα στην ημέρα. Γενικά, η τιμολόγηση βασίζεται στο χρόνο χρήσης (time of use), όπου η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας αυξάνεται κατά τις υψηλότερες ημερήσιες περιόδους ζήτησης ισχύος. Οι καταναλωτές μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή την τιμολόγηση προς όφελός τους και πρέπει να αποτελεί επιλογή για όλους τους καταναλωτές. Με αυτό τον τρόπο, θα μπορούν να έχουν ευελιξία της ζήτησης με ελάχιστες επενδύσεις.
 
Η δυνατότητα της ευέλικτης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να παρέχεται από τους προμηθευτές λιανικής στην αγορά ηλεκτρισμού. Το κλειδί είναι η προσφορά ελκυστικών πακέτων από τους προμηθευτές λιανικής προς τους πελάτες τους  που θα ενθαρρύνουν τις αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών με τελικό αποτέλεσμα τη μείωση του λογαριασμού των πελατών τους και επιπλέον τη μείωση στα τέλη δικτύου.
 
Εν κατακλείδι, η αγορά ηλεκτρισμού της επόμενης δεκαετίας θα χαρακτηρίζεται από πιο μεταβαλλόμενη και αποκεντρωμένη παραγωγή ηλεκτρισμού και νέες έξυπνες τεχνολογικές ευκαιρίες όπου θα επιτρέπουν στη βιομηχανία, στις επιχειρήσεις, ακόμα και στα νοικοκυριά να παράγουν και να αποθηκεύουν ηλεκτρική ενέργεια. Συνάμα, θα μπορούν να μειώσουν τους λογαριασμούς τους και να συμμετέχουν ενεργά στις αγορές ηλεκτρισμού μέσω, μεταξύ άλλων, της ευέλικτης ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας (απόκριση ζήτησης).