ΕΚΤ: Νέα αύξηση βασικών επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης

Σε νέα αύξηση των βασικών της επιτοκίων, αυτή τη φορά κατά 50 μονάδες βάσης, προχώρησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, τονίζοντας πως οι αυξήσεις των επιτοκίων θα συνεχιστούν περαιτέρω λόγω του υψηλού πληθωρισμού.

Παράλληλα, το ΔΣ της ΕΚΤ ανακοίνωσε πως από τον ερχόμενο Μάρτιο θα αρχίσει η μείωση του χαρτοφυλακίου ομολόγων που αποκτήθηκε μέσω του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) με ρυθμό €15 δισεκατομμυρίων το μήνα κατά μέσο όρο μέχρι το τέλος του β΄ τριμήνου του 2023 και στη συνέχεια ο ρυθμός της θα καθορίζεται με την πάροδο του χρόνου.

«Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα να αυξήσει τα τρία βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάσης και, σύμφωνα με τη σημαντική αναθεώρηση προς τα πάνω των προοπτικών για τον πληθωρισμό, αναμένει ότι θα τα αυξήσει περαιτέρω», αναφέρει ανακοίνωση που εξέδωσε η ΕΚΤ έπειτα από τη συνεδρία του Διοικητικού Συμβουλίου στην Φραγκφούρτη για θέματα νομισματικής πολιτικής.

Όπως αναφέρεται, το Διοικητικό Συμβούλιο κρίνει ότι τα επιτόκια θα πρέπει ακόμη να αυξηθούν σημαντικά με σταθερό ρυθμό προκειμένου να διαμορφωθούν σε επίπεδα που είναι επαρκώς περιοριστικά για να διασφαλιστεί η έγκαιρη επαναφορά του πληθωρισμού στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%.

Μετά τις σημερινές αποφάσεις, το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης καθώς και τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων θα αυξηθούν σε 2,50%, 2,75% και 2,00% αντιστοίχως, με ισχύ από τις 21 Δεκεμβρίου 2022.

Η ΕΚΤ ανέφερε πως οι εμπειρογνώμονες του Ευρωσυστήματος έχουν αναθεωρήσει σημαντικά προς τα πάνω τις προβλέψεις τους για τον πληθωρισμό, με τον μέσο πληθωρισμό να διαμορφώνεται σε 8,4% το 2022 και στη συνέχεια να υποχωρεί σε 6,3% το 2023, «καθώς ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί σημαντικά στη διάρκεια του έτους».

Στη συνέχεια, ο πληθωρισμός αναμένεται, βάσει των προβλέψεων των εμπειρογνωμόνων, να διαμορφωθεί κατά μέσο όρο σε 3,4% το 2024 και 2,3% το 2025, αναφέρει η ΕΚΤ. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα είδη διατροφής αναμένεται, βάσει των προβλέψεων, να διαμορφωθεί σε 3,9% κατά μέσο όρο το 2022 και να αυξηθεί σε 4,2% το 2023 και στη συνέχεια να υποχωρήσει σε 2,8% το 2024 και 2,4% το 2025.

Βραχύβια και ήπια ύφεση

Εξάλλου, η ΕΚΤ σημείωσε πως η οικονομία της ζώνης του ευρώ μπορεί να συρρικνωθεί το τρέχον τρίμηνο και το επόμενο τρίμηνο, λόγω της ενεργειακής κρίσης, της υψηλής αβεβαιότητας, της εξασθένησης της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας και των αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης.

«Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος, η ύφεση θα είναι σχετικά βραχύβια και ήπια», αναφέρει η ΕΚΤ, για να προσθέσει ωστόσο πως «η ανάπτυξη αναμένεται να είναι υποτονική το επόμενο έτος και έχει αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα κάτω σε σύγκριση με τις προηγούμενες προβλέψεις».

Συνολικά, σύμφωνα με τις νεότερες προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων του Ευρωσυστήματος, η οικονομία θα αναπτυχθεί πλέον με ρυθμό 3,4% το 2022, 0,5% το 2023, 1,9% το 2024 και 1,8% το 2025.

Το APP

Σημειώνοντας πως τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ «είναι το πρωταρχικό εργαλείο που διαθέτει το Διοικητικό Συμβούλιο για τον καθορισμό της κατεύθυνσης της νομισματικής πολιτικής», το ΔΣ είπε πως εξετάστηκαν οι αρχές για την εξομάλυνση των διακρατούμενων από το Ευρωσύστημα τίτλων για σκοπούς νομισματικής πολιτικής.

«Από τις αρχές του Μαρτίου 2023 και μετά, το χαρτοφυλάκιο του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) θα μειωθεί με μετρημένο και προβλέψιμο ρυθμό, καθώς το Ευρωσύστημα δεν θα επανεπενδύει όλα τα ποσά από την εξόφληση τίτλων κατά τη λήξη τους. Η μείωση θα διαμορφωθεί σε 15 δισεκ. ευρώ μηνιαίως κατά μέσο όρο μέχρι το τέλος του β΄ τριμήνου του 2023 και στη συνέχεια ο ρυθμός της θα καθορίζεται με την πάροδο του χρόνου», προστίθεται.

Όπως αναφέρεται, κατά τη συνεδρίασή του που θα πραγματοποιηθεί τον Φεβρουάριο, το Διοικητικό Συμβούλιο θα ανακοινώσει τις λεπτομερείς παραμέτρους σχετικά με τη μείωση των τίτλων που διακρατούνται στο πλαίσιο του προγράμματος APP.

Το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεξετάζει τακτικά τον ρυθμό μείωσης του χαρτοφυλακίου του προγράμματος APP για να διασφαλίσει ότι εξακολουθεί να συμβαδίζει με τη συνολική στρατηγική και κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, να διαφυλάξει τη λειτουργία της αγοράς και να διατηρήσει υπό αυστηρό έλεγχο τις βραχυπρόθεσμες συνθήκες της αγοράς χρήματος.

Μέχρι το τέλος του 2023, το Διοικητικό Συμβούλιο θα επανεξετάσει επίσης το λειτουργικό πλαίσιο που εφαρμόζει για τον επηρεασμό των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων, που θα παρέχει πληροφορίες σε σχέση με το καταληκτικό σημείο της διαδικασίας εξομάλυνσης του ισολογισμού, σημειώνεται.

Σε σχέση με το πρόγραμμα PEPP, το Διοικητικό Συμβούλιο ανακοίνωσε ότι θα επανεπενδύει τα ποσά κεφαλαίου από την εξόφληση τίτλων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος κατά τη λήξη τους τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2024. Σε κάθε περίπτωση, η μελλοντική σταδιακή μείωση (roll-off) του χαρτοφυλακίου PEPP θα ρυθμιστεί κατά τρόπο ώστε να αποφευχθούν παρεμβολές στην ενδεδειγμένη κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής, σημειώνει.

 

Θα αυξάνονται σημαντικά και με σταθερό ρυθμό
Τα επιτόκια θα αυξηθούν σημαντικά με έναν σταθερό ρυθμό το επόμενο διάστημα, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για πληθωρισμό στο 2%, είπε σε διάσκεψη Τύπου η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, μετά την απόφαση της ΕΚΤ για νέα αύξηση 50 μονάδων βάσης στα βασικά επιτόκια.

Απαντώντας σε ερώτηση, η Λαγκάρντ διευκρίνισε ότι πρόκειται για αυξήσεις  50 μονάδων βάσης με σταθερό ρυθμό. «Κάναμε πρόοδο τους τελευταίους μήνες, αλλά έχουμε έδαφος να καλύψουμε», σημείωσε, ενώ νωρίτερα είχε πει ότι το περιβάλλον χρηματοοικονομικής σταθερότητας έχει επιδεινωθεί από την τελευταία αξιολόγηση τον Ιούνιο του 2022, «λόγω της ασθενέστερης οικονομίας και του αυξανόμενου πιστωτικού κινδύνου».

Η διατήρηση των επιτοκίων σε ψηλά επίπεδα θα μειώσει με την πάροδο του χρόνου τον πληθωρισμό, μειώνοντας τη ζήτηση και θα προφυλάξει επίσης από τον κίνδυνο μιας επίμονης ανοδικής μετατόπισης των προσδοκιών σε σχέση με τον πληθωρισμό, είπε η Λαγκάρντ, σημειώνοντας ότι οι μελλοντικές αποφάσεις θα συνεχίσουν να εξαρτώνται από τα δεδομένα.

«Αποφασίσαμε να αυξήσουμε τα επιτόκια σήμερα, και αναμένουμε να τα αυξήσουμε περαιτέρω σημαντικά, επειδή ο πληθωρισμός παραμένει υπερβολικά ψηλός και προβλέπεται να μείνει πάνω από τον στόχο για πολύ καιρό», σημείωσε. Πρόσθεσε ότι σύμφωνα με την εκτίμηση της Eurostat ο πληθωρισμός τον Νοέμβρη ήταν στο 10%, ελαφρώς μειωμένος από το 10,6% του Οκτωβρίου. Η μείωση οφείλεται κυρίως στην πτώση των τιμών στην ενέργεια, είπε, ενώ ο πληθωρισμός στις τιμές των τροφίμων και οι υποκείμενες πιέσεις τιμών σε ολόκληρη την οικονομία έχουν ενισχυθεί και θα διατηρηθούν για κάποιο χρονικό διάστημα, ανέφερε.

Επομένως, οι αναθεωρημένες προβλέψεις για τον μέσο πληθωρισμό φτάνουν το 8,4% το 2022 πριν μειωθεί στο 6,3% το 2023, με τον πληθωρισμό να αναμένεται να μειωθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια του έτους. Στη συνέχεια, ο πληθωρισμός προβλέπεται να είναι κατά μέσο όρο 3,4% το 2024 και 2,3% το 2025. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα προβλέπεται να είναι 3,9% κατά μέσο όρο το 2022 και να αυξηθεί στο 4,2% το 2023, πριν πέσει στο 2,8% το 2024 και 2,4% το 2025, είπε η Πρόεδρος της ΕΚΤ.

Επιπρόσθετα, σημείωσε ότι η οικονομία της ζώνης του ευρώ ενδέχεται να συρρικνωθεί το τρέχον τρίμηνο και το επόμενο, λόγω της ενεργειακής κρίσης, της υψηλής αβεβαιότητας, της αποδυνάμωσης της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας και των αυστηρότερων συνθηκών χρηματοδότησης. Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, «μια ύφεση θα ήταν σχετικά βραχύβια και επιφανειακή», είπε, αν και η ανάπτυξη αναμένεται να είναι υποτονική το επόμενο έτος και έχει αναθεωρηθεί σημαντικά προς τα κάτω σε σύγκριση με τις προηγούμενες προβλέψεις. Προβλέπεται ανάπτυξη κατά 3,4% το 2022, 0,5% το 2023, 1,9% το 2024 και 1,8% το 2025.

Σχετικά με την απόφαση της ΕΚΤ για μείωση του χαρτοφυλακίου ομολόγων που αποκτήθηκε μέσω του προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού (asset purchase programme – APP) με ρυθμό €15 δισεκατομμυρίων τον μήνα κατά μέσο όρο μέχρι το τέλος του β΄ τριμήνου του 2023 από τον ερχόμενο Μάρτιο, η Λαγκάρντ σημείωσε ότι οι λεπτομέρειες για τη μείωση θα ανακοινωθούν στη συνάντηση Φεβρουαρίου, ενώ η ΕΚΤ θα επανεξετάζει τακτικά τον ρυθμό της μείωσης του χαρτοφυλακίου για να διασφαλίζει ότι αυτό παραμένει πιστό με τη συνολική νομισματική πολιτική, «για τη διατήρηση της λειτουργίας της αγοράς και για τη διατήρηση σταθερού ελέγχου στις βραχυπρόθεσμες συνθήκες της αγοράς χρήματος», όπως είπε.