EKK: Διατήρηση της δυναμικής ως επενδυτικός προορισμός

Η Κύπρος εξακολουθεί να συγκεντρώνει ουσιαστικά πλεονεκτήματα και να αποτελεί ελκυστικό επενδυτικό προορισμό και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου θα επιδιώξει να διατηρήσει την εν λόγω δυναμική στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, μέσω της αξιοποίησης των διαφόρων χρηματοοικονομικών τεχνολογιών, καινοτομιών και εφαρμογών (Fintech). 

Κάνοντας τον ετήσιο απολογισμό της ΕΚΚ η πρόεδρος Δήμητρα Καλογήρου επισήμανε πως η ανάπτυξη και η πρόοδος της κυπριακής κεφαλαιαγοράς παραμένει ένας από τους βασικούς στόχους της, υπογραμμίζοντας πως εντός το 2017 έλαβαν έγκριση ακόμη 93 οντότητες, εκ των οποίων οι 42 δραστηριοποιήθηκαν στις συλλογικές επενδύσεις. Από το 2011 μέχρι και το 2017 η ανάπτυξη του τομέα ξεπέρασε το 150%, ενώ βρίσκονται υπό εξέταση για αδειοδότηση άλλες 100 αιτήσεις.

Αναφερόμενη στην αξιοποίηση χρηματοοικονομικών τεχνολογιών η κ. Καλογήρου σημείωσε πως ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται, η τεχνολογία block chain, το Robo portfolio management και το Robo advice, καθώς επίσης και η διαδικτυακή μικροχρηματοδότηση μέσω πλατφόρμων, γνωστή ως Crowdfunding, η οποία θα χρηματοδοτεί νεοσύστατες εταιρείες για να προσφέρουν καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.

Η  ΕΚΚ προτίθεται να διερευνήσει και τις δυνατότητες που παρέχει η εποπτική τεχνολογία, γνωστή ως RegTech, η οποία αφορά εξειδικευμένα ηλεκτρονικά συστήματα, για να διαπιστώσει κατά πόσο θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της περαιτέρω ενίσχυσης της αποτελεσματικής άσκησης του εποπτικού της ρόλου, αλλά και την βελτίωση των εσωτερικών της διαδικασιών.  

Σε ό,τι αφορά στη συμβολή του τομέα στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου, η Πρόεδρος της ΕΚΚ, υπογράμμισε ότι από τη δραστηριοποίηση των εποπτευόμενων οργανισμών, πέραν της αύξησης της εργοδότησης προσωπικού υψηλού μορφωτικού επιπέδου (την τελευταία πενταετία ο αριθμός των εργοδοτουμένων διπλασιάστηκε από 3.000 σε 6.000), την ενοικίαση γραφειακών χώρων και την αγορά υπηρεσιών από ελεγκτικούς και νομικούς οίκους, ενισχύονται σημαντικά και τα έσοδα του κράτους, μέσω της καταβολής φορολογιών.   

MiFID II/MIFIR
Μεγάλη βαρύτητα το 2017, ανέφερε η κ. Καλογήρου, δόθηκε στην ολοκλήρωση της ετοιμασίας του νέου νομοθετικού πλαισίου που διέπει τις επενδυτικές υπηρεσίες, γνωστό ως  MiFID II/MIFIR, καθώς επίσης και στην ετοιμασία σειράς οδηγιών. 

Μεταξύ άλλων, η ΕΚΚ προχώρησε στην τροποποίηση του συστήματος πληροφορικής που αφορά την αναφορά συναλλαγών και τις βάσεις δεδομένων που αποθηκεύουν την πληροφόρηση, για να υποστηρίζουν τις διευρυμένες πληροφορίες. 

Το 2018, ανέφερε η κ. Καλογήρου, η Επιτροπή θα δώσει έμφαση στις απαιτήσεις παρακολούθησης προϊόντων, στην αξιολόγηση της συμβατότητας / καταλληλότητας των υπηρεσιών / προϊόντων για τους πελάτες, στις αντιπαροχές και αμοιβές, στη βέλτιστη εκτέλεση εντολών και στην αναφορά και διαφάνεια των συναλλαγών. «Εντός του 2018, η ΕΚΚ θα προχωρήσει τις διαδικασίες δημιουργίας, διαχείρισης και εποπτείας “Μητρώου Εμπιστευμάτων”. Πρόκειται για ένα μεγάλο έργο και η ΕΚΚ θα πρέπει να αναπτύξει τα κατάλληλα ηλεκτρονικά συστήματα για τη δημιουργία του Μητρώου».

Εποπτικοί έλεγχοι 
Κατά το 2017 η ΕΚΚ προχώρησε σε αρκετές περιπτώσεις στην επιβολή διοικητικών κυρώσεων ή υπέδειξε σε εποπτευόμενους οργανισμούς τη λήψη σειράς μέτρων για σκοπούς διόρθωσης των εσωτερικών τους διαδικασιών, ρυθμίσεων και πρακτικών, με στόχο την πλήρη συμμόρφωση με τις νομικές τους υποχρεώσεις. Οι διοικητικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε ΚΕΠΕΥ και ανώτατους αξιωματούχους τους ξεπερνούν τα €1,3 εκατ. Πέραν των χρηματικών ποινών, η ΕΚΚ προχώρησε σε αναστολή της άδειας λειτουργίας τεσσάρων ΚΕΠΕΥ και στην πλήρη ανάκληση της άδειας λειτουργίας τριών ΚΕΠΕΥ.

Το 2017 η ΕΚΚ έλαβε τελικές αποφάσεις σε δύο ακόμη πολύπλοκες υποθέσεις που αφορούσαν τον τραπεζικό τομέα. Και στις δυο υποθέσεις, είπε η πρόεδρος της Επιτροπής, επιβλήθηκαν διοικητικές συνολικές κυρώσεις €1,74 εκατ. Από τις υποθέσεις που διερεύνησε η ΕΚΚ από το 2011 μέχρι σήμερα έχουν επιβληθεί συνολικές διοικητικές κυρώσεις €18,24 εκατ. Από τα πρόστιμα αυτά, μέχρι το τέλος του 2017 είχαν εισπραχθεί €4,9 εκατ. εκ των οποίων οι €548.000 αφορούσαν τον τραπεζικό τομέα. 

Εκκρεμούσες υποθέσεις
Η πρόεδρος της ΕΚΚ εξέφρασε την πεποίθηση πως εντός του 2018 αναμένεται να ολοκληρωθεί η διερεύνηση ακόμη τριών υποθέσεων που αφορούν τον τραπεζικό τομέα και συγκεκριμένα την υπόθεση με Commerce Bank για χειραγώγηση των μετοχών της Λαϊκής, την υπόθεση Transilvania Bank για τη χειραγώγηση τιμών μετοχών της Τράπεζας Κύπρου στο χρηματιστήριο και την υπόθεση ανακατάταξης των ελληνικών ομολόγων στους λογαριασμούς της Λαϊκής. 

Money laundering
Ερωτηθείς κατά πόσον έχουν ολοκληρωθεί οι έλεγχοι που αφορούν ενδεχόμενη εμπλοκή κυπριακών εταιρειών ή επιχειρηματιών στα Panama Papers, η κ. Καλογήρου υπογράμμισε πως οι έλεγχοι έχουν ολοκληρωθεί και δεν φαίνεται να υπάρχει εμπλοκή Κύπριων επιχειρηματιών σε υποθέσεις νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, απλά υπήρξε αναφορά πελατών ορισμένων Εταιρειών Παροχής Διοικητικών Υπηρεσιών που αφορούσαν εταιρείες ξένων συμφερόντων. Υπογράμμισε πως η ΕΚΚ δεν αναμένεται τις οποιεσδήποτε ανακαλύψεις ή αναφορές που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για να προβαίνει στους ενδεικνυόμενους εποπτικούς ελέγχους. Από το 2012, επισήμανε, το εποπτικό πλαίσιο γίνεται ολοένα και αυστηρότερο για τις ΕΠΔΥ και έγινε ξεκαθάρισμα του χαρτοφυλακίου των εν λόγω εταιρειών από ύποπτους πελάτες, ενώ παρακολουθούνται στενά οι συναλλαγές των πελατών υψηλού κινδύνου που υποδεικνύει το σύστημα.

Βελτίωση ρυθμιστικού πλαισίου
Παράλληλα με την επικέντρωση στο νέο πλαίσιο MiFID II/MIFIR, η ΕΚΚ προχώρησε στον εκσυγχρονισμό του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει την κεφαλαιαγορά, εμπλουτίζοντάς το με σειρά νέων νομοθετικών ρυθμίσεων, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία των επενδυτών, καθώς επίσης και η απρόσκοπτη λειτουργία και ανάπτυξη της αγοράς. 

Οι συλλογικές επενδύσεις αποτελούν μια από τις βασικές προτεραιότητες της ΕΚΚ. Το 2017, η ΕΚΚ κατόπιν εισηγήσεων της αγοράς και για σκοπούς βελτίωσης της εθνικής νομοθεσίας, προέβη σε διαβήματα για τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου που τις διέπει. Συνολικά ετοιμάστηκαν τέσσερα νομοσχέδια, εκ των οποίων το ένα βρίσκεται στη Βουλή και τα υπόλοιπα στη Νομική Υπηρεσία, για νομοτεχνικό έλεγχο. Επίσης, ένα νομοσχέδιο είναι στο στάδιο της ολοκλήρωσης. 

Η ΕΚΚ συμμετείχε ενεργά και στην ετοιμασία του νομοσχεδίου μεταφοράς στην εθνική νομοθεσία της 4ης Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την Παρεμπόδιση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες και τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας, η οποία, μεταξύ άλλων, θα υποχρεώνει τους εποπτευόμενους να εντοπίζουν και να αξιολογούν τους κινδύνους που ενδεχομένως να αντιμετωπίσουν από τέτοιες ενέργειες και να εφαρμόζουν τα κατάλληλα προληπτικά μέτρα. Το νομοσχέδιο βρίσκεται ενώπιον της Βουλής. 
 
Εντός του 2018 θα πρέπει να ετοιμαστούν από την ΕΚΚ ή με τη συμβολή της, σειρά σημαντικών νομοθετημάτων, για υιοθέτηση ευρωπαϊκών οδηγιών και εφαρμογή ευρωπαϊκών κανονισμών. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται, το Νομοσχέδιο για τροποποίηση του Νόμου περί Δημόσιας Προσφοράς και Ενημερωτικού Δελτίου, το Νομοσχέδιο για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των ΚΕΠΕΥ, το Νομοσχέδιο για το Ταμείο Αποζημίωσης Επενδυτών και το Τροποποιητικό Νομοσχέδιο για το Νόμο Διαφάνειας.

Επίσης, θα δοθεί έμφαση και στην υιοθέτηση ευρωπαϊκών κανονισμών, όπως για παράδειγμα η εφαρμογή του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων. 

Στη βάση των νέων ή και των επερχόμενων νομοθετημάτων θα πρέπει να εκδοθούν και να δημοσιευτούν σειρά εγκυκλίων ή και οδηγιών προς τους εποπτευόμενους.