Τρόικα: Αλλάξτε νόμους για εκποιήσεις και αφερεγγυότητα

Επείγουσα χαρακτηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την εισαγωγή των αναγκαίων νομοθετικών τροποποιήσεων προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, μεταξύ άλλων τα πλαίσια αφερεγγυότητας και εκποιήσεων και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια εύρυθμη λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς δανείων και τιτλοποίησης δανείων.

Παράλληλα, τονίζουν ότι η πρόοδος που έχει γίνει για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι άνιση μεταξύ τραπεζών, ενώ βλέπουν παράθυρο ευκαιρίας για τη μείωση των βασικών τρωτών σημείων της κυπριακής οικονομίας.

Στελέχη της Κομισιόν, από κοινού με στελέχη της ΕΚΤ, επισκέφθηκαν την Κύπρο από τις 19 μέχρι τις 23 Μαρτίου για να πραγματοποιήσουν την τέταρτη αποστολή μεταπρογραμματικής εποπτείας (PPS). Η αποστολή συνδυάστηκε με αποστολή μεταπρογραμματικής παρακολούθησης (PPM) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Στελέχη του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) συμμετείχαν επίσης στην αποστολή για τις πτυχές που σχετίζονται με το Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης (EWS). 

Πολιτική προτεραιότητα η μείωση των ΜΕΔ
Όπως αναφέρουν, μεταξύ άλλων, σε δήλωσή τους τα κλιμάκια, η αντιμετώπιση προκλήσεων στον τραπεζικό τομέα πρέπει να παραμείνει πολιτική προτεραιότητα, λόγω του ακόμη υψηλού επιπέδου ΜΕΔ και της αρνητικής κερδοφορίας. Το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων έχει μειωθεί σταδιακά, αναγνωρίζουν Κομισιόν και ΕΚΤ, τονίζοντας, όμως ότι παραμένει ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ και η πρόοδος που έχει γίνει είναι άνιση μεταξύ τραπεζών. «Η αναδιάρθρωση δανείων συνεχίζεται, αν και γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη, καθώς το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, για τα οποία η διαπραγμάτευση είναι μια επιλογή, μειώνεται», αναφέρουν σχετικά. 

Εργαλεία για εκποιήσεις και αφερεγγυότητα
Σημειώνουν ακόμα ότι η κερδοφορία των τραπεζών παραμένει αδύναμη εν μέσω της ανάγκης για προβλέψεις για μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Από την άλλη πλευρά, ο νέος δανεισμός ανακάμπτει, στηριζόμενος από το ισχυρό μακροοικονομικό περιβάλλον. Η αποστολή υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη επιτάχυνσης της μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όλες τις τράπεζες, και ειδικότερα σε αυτές που υστερούν. Στο πλαίσιο αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντικό να βελτιωθεί η νοοτροπία πληρωμών και ότι τα νέα προγράμματα που ξεκίνησαν από κρατικές αρχές να συμβάλλουν στο πλαίσιο αυτό και συνάδουν με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Είναι επίσης, σύμφωνα με την αποστολή, «επείγουσα η εισαγωγή των αναγκαίων νομοθετικών τροποποιήσεων προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, μεταξύ άλλων τα πλαίσια αφερεγγυότητας και εκποιήσεων και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια εύρυθμη λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς δανείων και τιτλοποίησης δανείων». Η απτή πρόοδος σε όλους αυτούς τους τομείς είναι ζωτικής σημασίας για τον τραπεζικό τομέα, λένε τα κλιμάκια των Τροϊκανών, για να αφήσει πίσω του τα ζητήματα του παρελθόντος και να στηρίξει επαρκώς την πραγματική οικονομία. «Από αυτή την άποψη, είναι σημαντικό όπως η έρευνα που ξεκίνησε πρόσφατα για την εξεύρεση επενδυτών στη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα, συνεχίσει να διεξάγεται με διαφανή και ομαλό τρόπο», αναγνωρίζει σχετικά.

Ζητούν μεταρρυθμίσεις
Εξάλλου, η αποστολή επισημαίνει ότι η ανανεωμένη δέσμευση για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις όλους τους εθνικούς φορείς είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα και τη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας. Λόγω των γενικών επιπτώσεών της στη λειτουργία της οικονομίας και της στενής της σχέσης με τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, λένε τα κλιμάκια ΕΕ και ΕΚΤ, απαιτείται ταχεία ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων του δικαστικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας εμπορικού δικαστηρίου, της επικαιροποίησης των κανόνων πολιτικής δικονομίας και υιοθέτησης νομοθεσίας για τη βελτίωση της εκτέλεσης των απαιτήσεων.

Επιπλέον, η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του τομέα της δημόσιας διοίκησης αναμένεται να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα και θα στηρίξει τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών. Η αποστολή παρότρυνε επίσης τις αρχές και τους λοιπούς ενδιαφερόμενους να ενισχύσουν την πρόοδο σε άλλους βασικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής του εθνικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης με τρόπο δημοσιονομικά βιώσιμο, της εν εξελίξει μεταρρύθμισης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και της δημιουργίας ενός αποτελεσματικού συστήματος έκδοσης και μεταβίβασης τίτλων ιδιοκτησίας. Επιπλέον, η αποστολή υπογράμμισε τη σημασία της συνέχισης των προσπαθειών προς ενίσχυση της αναπτυξιακής δυναμικής της οικονομίας, κυρίως μέσω της βελτίωσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της προσέλκυσης περαιτέρω επενδύσεων που ενθαρρύνουν την ανάπτυξη, αλλά και θέτοντας προτεραιότητα σε βασικά μέτρα που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη. 

Παράθυρο ευκαιρίας για τα τρωτά
Όπως αναφέρουν σε δήλωσή τους τα κλιμάκια, η συνεχιζόμενη ισχυρή οικονομική ανάκαμψη και η ανανεωμένη εντολή μεταρρυθμίσεων που επακολούθησε των προεδρικών εκλογών δημιουργούν ένα παράθυρο ευκαιρίας για τη μείωση των βασικών τρωτών σημείων της κυπριακής οικονομίας.« Η ανάπτυξη το 2017 ξεπέρασε τις προσδοκίες και αναμένεται να παραμείνει ισχυρή, αν και κάπως επιβραδυνόμενη μεσοπρόθεσμα», λένε ΕΕ και ΕΚΤ. Η οικονομική ανάκαμψη ήταν ευρείας βάσεως, με τους τομείς του τουρισμού και των κατασκευών να καταγράφουν την πιο έντονη δραστηριότητα σε σχέση με άλλους τομείς της οικονομίας», επισημαίνουν σχετικά, προσθέτοντας ότι η κατανάλωση και οι επενδύσεις ήταν οι κύριοι μοχλοί ανάπτυξης. Οι συνθήκες της αγοράς εργασίας συνέχισαν να βελτιώνονται, ενώ η απασχόληση αυξήθηκε στους πλείστους κλάδους και η ανεργία μειώθηκε ραγδαία. Ωστόσο, παρά την πολύ θετική οικονομική κατάσταση, το μερίδιο των Μη-Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ), του ιδιωτικού και του δημόσιου χρέους καθώς και το ποσοστό της ανεργίας στους νέους παραμένει υψηλό, αν και εμφανίζουν πτωτικές τάσεις, ενώ οι πληθωριστικές πιέσεις παραμένουν ασθενείς. Επιπλέον, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εξακολουθεί να υφίσταται και πρέπει να παρακολουθείται στενά, λόγω του υψηλού επιπέδου του εξωτερικού χρέους και του αρνητικού ποσοστού αποταμίευσης των νοικοκυριών.

Διατήρηση της συνετής δημοσιονομικής πολιτικής
Το θετικό μακροοικονομικό περιβάλλον σε συνδυασμό με τη συνετή  δημοσιονομική πολιτική είχαν ως αποτέλεσμα την εξαιρετικά ισχυρή δημοσιονομική θέση, αλλά αυτή η συνετή δημοσιονομική στάση πρέπει να διατηρηθεί, λόγω του ακόμη υψηλού δημοσίου χρέους και των κινδύνων στη δημοσιονομική προοπτική.

Η δημοσιονομική επίδοση ξεπέρασε για άλλη μια φορά τις προσδοκίες για το 2017, κυρίως λόγω της ανόδου των φορολογικών εσόδων και, σε μικρότερο βαθμό, λόγω των μικρότερων από το αναμενόμενο δαπανών. Ωστόσο, οι αβεβαιότητες και οι κίνδυνοι παραμένουν, όπως ενδεχόμενοι κίνδυνοι από το τραπεζικό σύστημα και ο δημοσιονομικός αντίκτυπος της μεταρρύθμισης της υγειονομικής περίθαλψης. Η συνεχής συνετή δημοσιονομική πολιτική παραμένει αναγκαία για την διασφάλιση ότι έκτακτα έσοδα δεν θα οδηγήσουν σε μόνιμες αυξήσεις δαπανών και για να προστατευτεί η δημοσιονομική βιωσιμότητα σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ), σύμφωνα με τη γραπτή δήλωση των κλιμακίων.

Καταληκτικά, αναφέρεται ότι η επόμενη αποστολή θα πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο του 2018.