Airbnb: Νέος τρόπος ζωής;

Στον αβέβαιο κόσμο που ζούμε σήμερα, υπάρχουν εξελίξεις, τεχνολογικές και άλλες, που διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στη ζωή μας. Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν πολλά. Τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα είναι ένα, το Uber είναι ένα δεύτερο και το Airbnb ένα τρίτο. Με το τελευταίο θα ασχοληθούμε στο σημερινό άρθρο.

Για να αντιληφθεί κάποιος τα μεγέθη για τα οποία μιλάμε, η Airbnb προσφέρει σήμερα κοντά στα 4,5 εκατομμύρια ακίνητα προς ενοικίαση παγκόσμια, με τους αριθμούς να αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Στην Κύπρο έχει μπει για καλά στη ζωή μας, είτε ως ιδιοκτητών ακινήτων στην Κύπρο ή αλλού για ενοικίαση, είτε όταν ταξιδεύουμε στο εξωτερικό και τα χρησιμοποιούμε για διαμονή.

Η ιδέα του Airbnb (μια εταιρεία που ιδρύθηκε στη Καλιφόρνια το 2009 αλλά είχε πρόσφατα την εντυπωσιακή ανάπτυξη) είναι στη βάση πολύ απλή. Προσφέρει διαμερίσματα και σπίτια, πλήρως επιπλωμένα και εξοπλισμένα, για ενοικίαση με την ημέρα. Τα ακίνητα δεν ανήκουν στην εταιρεία, αλλά σε διάφορους ιδιοκτήτες, σε πολλές χώρες του κόσμου.  Όπως οι πλείστες ανατρεπτικές επιχειρηματικές ιδέες τη σήμερον ημέρα, βασίζεται πλήρως στις πλατφόρμες του διαδικτύου και των έξυπνων κινητών.

Οι τοποθεσίες που βρίσκονται τα ακίνητα αυτά ποικίλουν, από τις πιο κεντρικές περιοχές των πόλεων μέχρι και τις τουριστικές περιοχές και την ύπαιθρο.

Η Airbnb βασικά προσφέρει το πλαίσιο μέσα στο οποίο γίνονται αυτές οι ενοικιάσεις, προσπαθώντας να παρέχει κάποιο βαθμό προστασίας των συμφερόντων και της ασφάλειας, τόσο στους ιδιοκτήτες όσο και στους ενοικιαστές/ενοίκους. 

Αυτό το φαινόμενο πώς επηρεάζει την αγορά ακινήτων; Ακριβώς σ’ αυτό θα αναφερθούμε στη συνέχεια.

Το άμεσο αποτέλεσμα ήταν ότι έριξε στην αγορά πληθώρα ακινήτων για ενοικίαση με την ημέρα, δημιουργώντας έντονο ανταγωνισμό στα ξενοδοχεία και τα οργανωμένα τουριστικά καταλύματα. Αυτό είναι αποτέλεσμα του γεγονότος ότι οι τιμές είναι, συνήθως πολύ πιο χαμηλές σε σχέση με πριν, ενώ υπάρχει διαθεσιμότητα ακόμη και σε περιόδους που αυτά έχουν κοντά στο 100% πληρότητα.

Όπως ήταν φυσικό, μια τέτοια κοσμογονική αλλαγή προκάλεσε και προκαλεί διάφορα θέματα για προβληματισμό. 

•    Πρώτο, οι φορολογικές επιπτώσεις, που έχουν να κάνουν με το γεγονός ότι οι φορολογικές αρχές είναι πιο δύσκολο να ελέγξουν τα εισοδήματα των ιδιοκτητών από αυτή τη δραστηριότητα.
•    Δεύτερο, το νομικό πλαίσιο που έχει να κάνει και με την περίπτωση αντιμετώπισης ατυχημάτων ή/και καταστροφών, π.χ. πυρκαγιών, σε τέτοιες περιουσίες.
•    Τρίτο, τα πρακτικά προβλήματα που προκύπτουν με τη διαδικασία άφιξης και αναχώρησης του ενοίκου. Τέτοια αφορούν το θέμα της παράδοσης των κλειδιών, τη λειτουργία της θέρμανσης και του κλιματισμού, των συσκευών, κ.ά.

Όσον αφορά τις οικονομικές επιπτώσεις, που προκύπτουν από την εφαρμογή του συγκεκριμένου μοντέλου, μπορούν να αναφερθούν τα παρακάτω:

•    Πρώτο, δίνεται η ευκαιρία σε ιδιοκτήτες να εκμεταλλευτούν τα ακίνητά τους, τα οποία έμεναν μερικώς ή πλήρως ανεκμετάλλευτα.
•    Δεύτερο, αν και όπως έχουμε εξηγήσει πιο πάνω ανταγωνίζονται τα ξενοδοχεία και τα οργανωμένα τουριστικά καταλύματα, εντούτοις δίνει την ευκαιρία σε πολλούς να ταξιδεύσουν, που δεν θα μπορούσαν να το πράξουν προηγουμένως. Αυτό είτε γιατί  δεν έβρισκαν διαμονή την περίοδο που τους βόλευε, ή, αν έβρισκαν, δεν ήταν σε προσιτές τιμές. Αυτό μπορούμε να το δούμε στην περίπτωση της πληθώρας των Κυπρίων που επισκέπτονται την Αθήνα, όπου η διαμονή ήταν ιδιαίτερα προβληματική τα τελευταία χρόνια, χωρίς έγκαιρη κράτηση, λόγω της δραματικής αύξησης του τουριστικού ρεύματος και διάφορων συνεδρίων και εκδηλώσεων.
•    Τρίτο, συνέτεινε στην αύξηση των ενοικίων στην Κύπρο, αφού μείωσε τον αριθμό, ειδικά των διαμερισμάτων, που προορίζονταν για πιο μακροπρόθεσμη ενοικίαση, σε σχέση με την αυξημένη ζήτηση που υπάρχει.

Λόγω της έκτασης που προσλαμβάνει το φαινόμενο και στην Κύπρο, έχει πρόσφατα εγγραφεί θέμα στη Βουλή για συζήτηση των διαφόρων πτυχών του, φορολογικών και άλλων.

Καταλήγοντας, κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι το μοντέλο του Airbnb ή κάτι ανάλογό του, είναι δεδομένο ότι θα κυριαρχήσει και στο απώτερο μέλλον. Το σίγουρο όμως είναι ότι έχουμε μπει σε μια νέα εποχή και έχει αλλάξει ριζικά τον τρόπο ζωής μας. 

Σημ.: Οι απόψεις που εκφράζονται πιο πάνω είναι προσωπικές και δεν είναι κατ’ ανάγκη ταυτόσημες με εκείνες του ΚΣΙΑ.

Ο Γιώργος Στροβολίδης είναι Οικονομολόγος, Επίτιμος Προέδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΚΣΙΑ)