ΣΣΑΑΗ: Άμεση υλοποίηση σχεδιασμών για την αγορά ηλεκτρισμού

Την εφαρμογή των σχεδιασμών για την Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού εντός του 2019 ζητά ο Σύνδεσμος Συμμετεχόντων στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού (ΣΣΑΑΗ), με επιστολή του προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

«Με αφορμή σειρά δημοσιευμάτων στον τύπο τα οποία διαστρεβλώνουν την πραγματική κατάσταση, εξαπολύουν πυρά κατά των σχεδιασμών για διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών στο ενεργειακό μίγμα της Κύπρου και της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού, ανεύθυνη και απερίσκεπτη κινδυνολογία για το κόστος στον τελικό καταναλωτή, αλλά και τον απερίγραπτο σκεπτικισμό», ο Σύνδεσμος Συμμετεχόντων στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού (ΣΣΑΑΗ), υποβάλλει γραπτώς τις θέσεις του.

Σύμφωνα με τον ΣΣΑΑΗ, τα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) μειώνουν το τελικό κόστος ενέργειας στον καταναλωτή, ενώ τα έργα αυτά υλοποιούνται στα πλαίσια ρυθμίσεων της αγοράς ηλεκτρισμού και υποχρέωσης πρόσβασης και προτεραιότητας στο δίκτυο.
 
«Η επιβεβλημένη συμμετοχή στην Αγορά, μέσω των Προθεσμιακών Συμβολαίων των Προμηθευτών, μέσω των οποίων θα προσφέρονται ανταγωνιστικά Συμβόλαια στους καταναλωτές», αναφέρει ο Σύνδεσμος.

Όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις, ο ΣΣΑΑΗ επισημαίνει ότι τα Σχέδια ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως εξαγγέλθηκαν, αφού δεν λαμβάνουν την οποιαδήποτε ενίσχυση από το κράτος και αφού δεν επεμβαίνουν στους κανόνες εσωτερικής αγοράς ενέργειας, δεν αποτελούν κρατική ενίσχυση, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για την ενέργεια και το περιβάλλον 2014-2020. 

Αντίθετα, «οι επενδυτές θα αναλαμβάνουν τους κινδύνους του ανταγωνισμού με τη συμμετοχή τους στην ανταγωνιστική αγορά», προσθέτει ο Σύνδεσμος.

Στον υπολογισμό της τιμής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ λαμβάνεται επίσης υπόψη το αποφυγόν κόστος αγοράς δικαιωμάτων θερμοκηπιακών αερίων, το οποίο η ΑΗΚ δεν επωμίζεται λόγω της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, το οποίο διαφορετικά θα μετακυλιόταν στον τελικό καταναλωτή, σημειώνει ο ΣΣΑΑΗ, προειδοποιώντας παράλληλα ότι αν δεν επιτευχθούν οι δεσμευτικοί στόχοι της Κυπριακής Δημοκρατίας για αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ σε 13% το 2020 στην τελική κατανάλωση ενέργειας, η Κύπρος θα κληθεί να καταβάλει πρόστιμα, τα οποία θα πληρώσει ο τελικός καταναλωτής.

Επίσης, επισημαίνει ο Σύνδεσμος, η Κυπριακή Δημοκρατία βρέθηκε σε διαδικασία παράβασης αφού έλαβε προειδοποιητική επιστολή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λόγω της μη πλήρους εναρμόνισης με τις πρόνοιες του 3ου πακέτου για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και ως εκ τούτου έχει καταστρώσει στρατηγική, έχει καθορίσει χρονοδιαγράμματα και έχει καθορίσει το μοντέλο αγοράς που επιδιώκει να εφαρμοσθεί σε μία απελευθερωμένη αγορά ηλεκτρισμού.

«Δεν υπάρχει καμία έμμεση ή άμεση επιδότηση στα πλαίσια της Μεταβατικής ρύθμισης της αγοράς ηλεκτρισμού», διευκρινίζει ο Σύνδεσμος, προσθέτοντας ότι οι τεχνολογίες ΑΠΕ που θα συμμετέχουν σε αυτή θα αποζημιώνονται στην εκάστοτε Τιμή Αγοράς από ΑΠΕ (κόστος αποφυγής). «Αυτή διαφέρει από τη Διατίμηση Χονδρικής που εφαρμόζεται στις διατιμήσεις λιανικής κατά ένα σημαντικό ποσοστό», αναφέρει σχετικά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επενδύσεις στις τεχνολογίες ΑΠΕ, όπως και οι συμβατικές, με ορίζοντα την ένταξη στην ΑΑΗ, έστω και μέσα από τη Μεταβατική Ρύθμιση της αγοράς, θεωρούνται υψηλού ρίσκου αφού δεν μπορούν να προβλεφθούν οι χρηματοροές και ως εκ τούτου είναι δύσκολο να χρηματοδοτηθούν. 

Για αυτό τον λόγο, σημειώνει ο Σύνδεσμος, «χρειάστηκε από πλευράς Υπουργείου Ενέργειας και εμπλεκόμενων αρχών η πραγματοποίηση 2 εργαστηρίων με συμμετέχοντες εκπροσώπους των τραπεζών με αντικείμενο το ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας της Μεταβατικής και ΑΑΗ, ώστε να αντιμετωπίσουν θετικά την δανειοδότηση των έργων. Η πλειοψηφία τους ωστόσο δεν αναμένεται να χρηματοδοτηθεί από κυπριακές τράπεζες, λόγω της δυσπιστίας τους ως προς την επιτυχή ένταξη τους στην ΑΑΗ».

Οι διεθνείς τιμές αργού πετρελαίου (Crude Oil) έφτασαν τα 75$ το βαρέλι εντός Ιουλίου 2018 και στις αρχές Οκτωβρίου 2018 και αυτό οδήγησε το κόστος αποφυγής στα 11,4σ€. Τις τελευταίες μέρες οι τιμές κυμαίνονται κοντά στα 50$ ενώ στο πρόσφατο παρελθόν, Ιανουάριο 2016, κατέβηκαν στο ιστορικό χαμηλό των 29$ διαμορφώνοντας το κόστος αποφυγής στα 7,5σ€ και 4,5σ€ αντίστοιχα. Το εύκολο είναι να εξάγονται συμπεράσματα βλέποντας μόνο τις θετικές συνθήκες, εντούτοις είδαμε την τελευταία 5ετία τις τιμές του πετρελαίου να κυμαίνονται κατά μέσο όρο κάτω από τα 60$ το βαρέλι με το κόστος αποφυγής να διαμορφώνεται κάπου στα 8,7σ€.

Όπως σημειώνει ο Σύνδεσμος Συμμετεχόντων στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού, κάποιοι επιμένουν να εθελοτυφλούν όταν φαντάζονται αποτελέσματα μειοδοτικού διαγωνισμού (περιορισμένης διάρκειας) με τιμή μειοδότησης στα 5,0σ€ και παρασύρονται από την έκβαση του μειοδοτικού διαγωνισμού του 2013 στην Κύπρο με εγγυημένη σύμβαση 20 χρόνων με το κράτος και αποτελέσματα διεθνών διαγωνισμών όπου υπάρχουν χαμηλού κόστους χρηματοδοτήσεις, ενώ η πλειοψηφία των έργων ΑΠΕ που υπόβαλαν αίτηση ένταξης στο Σχέδιο και την ΑΑΗ είναι δυναμικότητας μικρότερης των 3MW και αντίστοιχα έργα το 2013 μειοδότησαν σε τιμές μεγαλύτερες των 9,0 σ€.

Άξιον απορίας, είναι σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, «το γεγονός ότι ορισμένα οργανωμένα σύνολα δεν συμμετείχαν στη δημόσια διαβούλευση το 2016 για τη Μεταβατική Ρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού και δεν εξέφρασαν ανησυχίες, τα οποία οργανωμένα σύνολα σήμερα κινδυνολογούν και προσπαθούν διακαώς να ανατρέψουν τους σχεδιασμούς».

Ο ΣΣΑΑΗ διερωτάται: «μήπως σκοπός είναι η αναστάτωση και ανατροπή σχεδιασμών για να επιτευχθούν οι "άμεσες" επιδοτήσεις που διακαώς και επίμονα ζητούσαν εντός Ιουλίου 2018 (floor price); Ή μήπως ήταν για να καλυφθούν οι αποσιωπούμενες αποφάσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για άνοιγμα ορισμένων συμβολαίων με Feed-in tariff τα οποία θησαυρίζουν εις βάρος άλλων τεχνολογιών ΑΠΕ και εις βάρος του τελικού καταναλωτή;», εξηγώντας ότι «μια ανατροπή των σχεδιασμών σκοτώνει και την τελευταία ελπίδα επίτευξης στόχων ΑΠΕ 2020 και ως εκ τούτου οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην επιβολή προστίμων προς την Κυπριακή Δημοκρατία με το κόστος να μετακυλίεται στον τελικό καταναλωτή».

Καταληκτικά, ο ΣΣΑΑΗ επιζητεί την εφαρμογή των σχεδιασμών για την ΑΑΗ εντός του 2019. Έτσι και μόνο έτσι, μέσα από ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, η Κυπριακή Δημοκρατία θα επιτύχει το στόχο της μείωσης του κόστος ηλεκτρισμού στον καταναλωτή.