Ελεγκτής: Ατασθαλίες και διασπάθιση στην Εταιρεία Υδρογονανθράκων

Απαράδεχτους χαρακτηρίζει η Ελεγκτική Υπηρεσία τους χειρισμούς της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου σε θέματα προσωπικού, κατά τρόπου μάλιστα, όπως σημειώνει, που οδηγεί σε συνεχιζόμενη διασπάθιση δημοσίου χρήματος. Εκφράζει, στην ετήσια έκθεση της, την πρόθεσή της να εξετάσει περαιτέρω το θέμα για να αποφασίσει κατά πόσον συντρέχουν λόγοι να υποβάλει σχετική εισήγηση στον Υπουργό ΕΕΒΤ για παραπομπή του θέματος στον Γενικό Εισαγγελέα για το ενδεχόμενο να αναζητηθούν από την Πρόεδρο και τα μέλη της ΕΥΚ αστικές ευθύνες για τυχόν ζημιά που υπέστη η ΕΥΚ εξ αιτίας των πράξεων ή παραλείψεων τους. 

Τα σημαντικότερα ευρήματα του ελέγχου, αφορούν:

• Μη λήψη των απαιτούμενων εγκρίσεων αναφορικά  με τους προϋπολογισμούς της ΕΥΚ.

• Προσλήψεις προσωπικoύ και εφαρμογή νέων κλιμάκων μισθοδοσίας χωρίς τη λήψη της εκ των προτέρων έγκρισης του αρμόδιου Υπουργείου (ΕΕΒΤ), καθώς επίσης του Υπουργείου Οικονομικών.

• Παραχώρηση της κρατικής χορηγίας από το Υπουργείο Οικονομικών στην ΕΥΚ χωρίς να ικανοποιείται σχετικός όρος σε Σημείωση των περί των Προϋπολογισμών του Κράτους Νόμων για μειώσεις των απολαβών του προσωπικού της ΕΥΚ, σύμφωνα με τους περί της Μείωσης των Απολαβών και των Συντάξεων των Αξιωματούχων, Εργοδοτουμένων και Συνταξιούχων της Κρατικής Υπηρεσίας και του Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα Νόμους του 2012 έως (Αρ. 2) του 2013.   

Οικονομική κατάσταση
Αποτελέσματα έτους.  Συνολικά, τα αποτελέσματα, σύμφωνα με τις προκαταρκτικές οικονομικές καταστάσεις για τα έτη 2016, 2015 και 2014, και τις ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις για την περίοδο από 3.10.2012 μέχρι 31.12.2013 παρουσιάζονται στον πιο κάτω πίνακα:

Έξοδα. Μέρος των εξόδων της ΕΥΚ αφορά στο κόστος προσωπικού (συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου), το οποίο ανήλθε, σύμφωνα με τις προκαταρκτικές οικονομικές καταστάσεις για τα έτη 2016, 2015 και 2014 και τις ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις για την περίοδο από 3.10.2012 μέχρι 31.12.2013, σε €638.281, €271.097, €103.349 και €475.859,  αντίστοιχα.

Προσωπικό 
Το προσωπικό που απασχολείτο στην ΕΥΚ στις 31.12.2016, καθώς επίσης στοιχεία, αναφορικά με το καθεστώς απασχόλησης και τις απολαβές του, παρατίθεται στον πίνακα που ακολουθεί:

Κατά το χρονικό διάστημα 2014-2016, η ΕΥΚ προχώρησε σε προσλήψεις προσωπικού, χωρίς τη λήψη της εκ των προτέρων έγκρισης του αρμόδιου Υπουργείου (ΥΕΕΒΤ), καθώς επίσης του Υπουργείου Οικονομικών, από το οποίο χρηματοδοτούνται πλήρως οι δαπάνες της ΕΥΚ. Η εν λόγω έγκριση θα έπρεπε να αφορά και στο ύψος των ετήσιων απολαβών του προσωπικού και γενικά στους όρους απασχόλησής του.

Η Υπηρεσία θεωρεί απαράδεκτη την πρακτική μια κρατική επιχείρηση που χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το Κράτος, όπως είναι η ΕΥΚ, να δεσμεύει το Κράτος για χρόνια με ανελαστικές δαπάνες χωρίς την προηγούμενη έγκρισή του.

Καθόσον αφορά στο θέμα της αναγκαιότητας λήψης εκ των προτέρων έγκρισης από το Υπουργείο ΕΕΒΤ και το Υπουργείο Οικονομικών, η Πρόεδρος του ΔΣ της ΕΥΚ μάς ανέφερε ότι καλύπτεται από τη γενική ενημέρωση που γίνεται μέσω των ετήσιων προϋπολογισμών της ΕΥΚ.  Όπως περαιτέρω μας ανέφερε, έγκειται στο ΔΣ της ΕΥΚ και αποτελεί αρμοδιότητα του, ως ΔΣ ιδιωτικού δικαίου εταιρείας, να ορίζει τους όρους εργασίας του προσωπικού της εταιρείας.

Η Υπηρεσία διευκρινίζει ότι όντως η πρόσληψη και ο καθορισμός των όρων απασχόλησης του προσωπικού αποτελεί αρμοδιότητα του ΔΣ της ΕΥΚ, δεδομένου ότι η ΕΥΚ είναι εταιρεία ιδιωτικού δικαίου. Ωστόσο, δεν συμφωνεί ότι η συμπερίληψη του προσωπικού στους προϋπολογισμούς της ΕΥΚ θεωρείται ότι αποτελεί από μόνη της λήψη ικανοποιητικής έγκρισης από το Υπουργείο Οικονομικών, καθώς στους προϋπολογισμούς (α) δεν καθορίζονται καθόλου οι όροι απασχόλησης, (β) οι σχετικές δαπάνες καθορίζονται ανά κατηγορία προσωπικού και όχι ανά υπάλληλο και (γ) καθορίζονται οι δαπάνες του έτους και όχι οι ετήσιες απολαβές (μπορεί να διαφέρουν στο πρώτο και τελευταίο έτος εργοδότησης).

Επίσης, ως συνήθης και ενδεικνυόμενη διαδικασία, θα πρέπει οι σχετικές εγκρίσεις να λαμβάνονται από τα αρμόδια Υπουργεία πριν τη συμπερίληψη των απαιτούμενων πιστώσεων στον προϋπολογισμό.

Την ίδια ώρα, η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε για τον καθορισμό των μισθολογικών κλιμάκων θα πρέπει να προωθηθεί στα αρμόδια Υπουργεία με σκοπό την εξέταση του θέματος και τη λήψη σχετικής έγκρισης. Η Υπηρεσία θεωρεί ότι κατά την εξέταση αυτή, προσοχή θα πρέπει να δοθεί από τα εν λόγω Υπουργεία στα δεδομένα του Οδηγού και κατά πόσον αυτά είναι συγκρίσιμα με τα πραγματικά δεδομένα της ΕΥΚ, λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΥΚ αποτελεί μια νεοσύστατη και μικρή σχετικά εταιρεία στην Κύπρο που ασκεί – τουλάχιστον προς το παρόν – μόνο δραστηριότητες που σχετίζονται με την εμπορική διαχείριση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων της Δημοκρατίας. Είναι σημαντικό ότι η ΕΥΚ εργοδοτεί σήμερα λιγότερα από 15 άτομα, ενώ οι μισθολογικές κλίμακες του Οδηγού προέκυψαν από δείγμα εταιρειών που στη συντριπτική πλειονότητα αποτελούν πολύ μεγάλες εταιρείες.