Εισηγήσεις για τα ενεργειακά από την Επ. Ενέργειας της ΟΕΒ

Η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) αντιλαμβανόμενη τις προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν οι κυπριακές επιχειρήσεις, αλλά παράλληλα και τα πολλαπλά οφέλη που μπορούν να επιφέρουν μέτρα που αφορούν το κόστος της ενέργειας, της προώθησης των ανανεώσιμων πηγών και της εξοικονόμησης ενέργειας, μέσω της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, αλλά και μέσω της συμβολής στον μετριασμό των σύγχρονων περιβαλλοντικών προβλημάτων, εισηγείται τα ακόλουθα:

1. Κρατικές ενισχύσεις για την περιβαλλοντική προστασία και την ενέργεια

Το κράτος μπορεί να εφαρμόσει, μέσω των προνοιών που παρέχονται από τις κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις για την περιβαλλοντική προστασία και την ενέργεια, ενισχύσεις για τα πιο κάτω:

• Ενισχύσεις λειτουργίας για μέτρα ενεργειακής απόδοσης.
• Ενισχύσεις λειτουργίας για Συμπαραγωγή Ηλεκτρισμού Θερμότητας (ΣΗΘ) υψηλής ενεργειακής απόδοσης.
• Ενισχύσεις για την αποδοτική χρήση των πόρων και ειδικότερα ενισχύσεις για τη διαχείριση αποβλήτων.
• Ενισχύσεις υπό μορφή μειώσεων στη χρηματοδότηση για παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
• Ενισχύσεις για τηλεθέρμανση και τηλεψύξη με χρήση συμβατικών πηγών ενέργειας.
• Παραγωγή βιοαερίου αναβαθμισμένου σε επίπεδο φυσικού αερίου.
• Βιοκαύσιμα και βιοαέρια που χρησιμοποιούνται για τις μεταφορές.

Ως εκ τούτου η Επιτροπή Ενέργειας της ΟΕΒ εισηγείται όπως αξιοποιηθούν οι σχετικές πρόνοιες του κανονισμού για τις κρατικές ενισχύσεις και εφαρμοσθούν σχέδια και προγράμματα που θα διευκολύνουν τους πιο πάνω τομείς.

2. Κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και τέλος ΑΠΕ

Στην Κύπρο υπάρχει άμεση αύξηση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω του ειδικού τέλους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) που καταβάλλεται από όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, επιπλέον της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας. Η επιβολή ομοιόμορφου τέλους ΑΠΕ στην Κύπρο, έχει ως αποτέλεσμα το καταβλητέο ποσό να αποτελεί το 9-10% των δαπανών των μεγάλων επιχειρήσεων στο συνολικό ετήσιο κόστος ηλεκτρικής τους ενέργειας.

Το υψηλό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας έχει ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις σε ορισμένους κλάδους, που αντιμετωπίζουν ανταγωνιστικά μειονεκτήματα έναντι ανταγωνιστών από χώρες εκτός ΕΕ, όπου οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας είναι χαμηλότερες. Η εισήγηση είναι όπως αξιοποιηθούν οι πρόνοιες του κανονισμού (Παράρτημα 3) για τις κρατικές ενισχύσεις για την περιβαλλοντική προστασία και την ενέργεια, για τη χορήγηση μειώσεων του κόστους που προκύπτει από την καταβολή τέλους ΑΠΕ (ανανεώσιμη στήριξη) σε συγκεκριμένους επιλέξιμους κλάδους.

Ως εκ τούτου, θα πρέπει να επανεξετασθεί η ομοιόμορφη καταβολή τέλους ΑΠΕ σε όλους τους καταναλωτές, εάν και εφ’ όσον έχει αξιολογηθεί η βιωσιμότητα του Ειδικού Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞΕ. Επιπρόσθετα, αυτή την περίοδο δεν υπάρχουν σε εφαρμογή άλλα σχέδια υποστήριξης δράσεων των επιχειρήσεων/βιομηχανιών οι οποίες συνεισφέρουν μεγαλύτερα ποσά στο Ειδικό Ταμείο και θεωρείται αναγκαιότητα να εξετασθούν και να εισαχθούν μέτρα όπως αυτά που αναφέρθηκαν στο σημείο 1.

3. Υποβοήθηση της παραγωγής θερμότητας/ψύξης από ανανεώσιμες πηγές

Θα πρέπει να καταρτισθεί Εθνικός Προγραμματισμός για την προώθηση της παραγωγής θερμότητας/ψύξης από ΑΠΕ, ώστε η Κύπρος να είναι προετοιμασμένη για τις νέες δεσμεύσεις για ετήσια αύξηση κατά 1% του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παροχή θέρμανσης και ψύξης. 

4. Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και συγκεκριμένα από Φωτοβολταϊκά (ΦΒ) (αυτοπαραγωγή και net meetring)

Θα πρέπει να τεκμηριωθούν και να αποδειχθούν τα τέλη χρήσης δικτύου για τους αυτοπαραγωγούς. Θεωρείται ιδιαίτερα ψηλό το τέλος αυτό για αυτοπαραγωγούς και συστήματα net metering. Εισήγηση είναι όπως το τέλος αυτό καταργηθεί, μιας και εφ’ ενός οι επενδύσεις στα δίκτυα μειώνονται αλλά και αφ εταίρου μεγάλη συνεισφορά στην καταβολή τέλους δικτύων θα έχουν οι προμηθευτές. Η κατάργηση του τέλους θα ωθήσει τις επενδύσεις για αυτοπαραγωγή. Επίσης, θα πρέπει να επιτραπεί η ενοικίαση χώρων σε οροφές ή άλλων τεμαχίων στην περίπτωση που ένας ενδιαφερόμενος δεν διαθέτει δικό του χώρο σε οροφή. Επίσης, θα πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο παραχώρησης αδειών για δημιουργία κοινοπραξιών καταναλωτών για την αυτοπαραγωγή, πρακτική που ακολουθείται στο εξωτερικό. 

Πρέπει να έχουν το δικαίωμα να πωλούν το πλεόνασμα της ενέργειας τους χωρίς να υπόκεινται σε δυσανάλογες διαδικασίες και χρεώσεις που δεν αντανακλούν το πραγματικό κόστος.

Αναφορικά με την εφαρμογή του σχεδίου net metering για επιχειρήσεις, προτείνεται η διεύρυνση του, μιας και σήμερα η μέγιστη επιτρεπόμενη ισχύς είναι 5 kW, δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες των επιχειρήσεων.

5. Γενικότερες πρόνοιες για τις ΑΠΕ – ρυθμιστικό πλαίσιο

Η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για την έκδοση αδειών για την κατασκευή και τη λειτουργία νέων έργων ΑΠΕ πρέπει να απλοποιηθεί, με ένα ενιαίο σημείο επαφής που θα συντονίζει τη διαδικασία αδειοδότησης (συμπεριλαμβανομένων των σχετικών υποδομών δικτύου).

Επιπρόσθετα, οι ισχύοντες πολεοδομικοί κανονισμοί στην Κύπρο, δεν επιτρέπουν την ενσωμάτωση ΦΒ σε όψεις κτιρίων, μία πρακτική που ακολουθείται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες αφού η τεχνολογία έχει προχωρήσει σε διάθεση διαφόρων τύπων και χρωμάτων ΦΒ και θα πρέπει να ακολουθηθεί και στην Κύπρο. Επίσης, πέραν τούτου, θα πρέπει να τροποποιηθούν οι πολεοδομικοί κανονισμοί στην Κύπρο, ώστε να επιτρέπεται η εγκατάσταση μεμονωμένης ανεμογεννήτριας, ενσωματωμένη στο κτίριο, εντός ορίου ανάπτυξης.

6. Διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρισμού

Θα πρέπει άμεσα να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλισθεί η αμεροληψία του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας Κύπρου, μιας και αποτελεί ουσιαστική παράμετρο για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρισμού.