Ricardo Salgado: Η άνοδος και η πτώση του «πρίγκιπα» των πορτογαλικών τραπεζών

Για την Πορτογαλία υπάρχει η εποχή πριν την Banco Espirito Santο και η εποχή μετά την  Banco Espirito Santο. Όπως λέει ο μέσος Πορτογάλος πολίτης, η χώρα ήταν ένα σπουδαίο έθνος πριν από την κατάρρευση της τράπεζας και θα συνεχίσει να είναι έτσι, ακόμα και μετά από αυτήν, γιατί η ζωή συνεχίζεται.


Όπως σημειώνει το Bloomberg, η τράπεζα έγινε συνώνυμο με όλες εκείνες τις υπερβολές που οδήγησαν την Πορτογαλία στον μηχανισμό διάσωσης  από τους Ευρωπαίους εταίρους της.

Η Banco Espirito Santo κατέρρευσε υπό το βάτος των κόκκινων δανείων και διασώθηκε ακριβώς τρία χρόνια πριν, στις 3 Αυγούστου του 2014, από το ταμείο εκκαθαρίσεων της κεντρικής τράπεζας.

Και καθώς τα  assets και το όνομα αυτού που κάποτε θεωρείτο ως η μεγαλύτερη τραπεζική δυναστεία της Πορτογαλίας, φεύγουν από το προσκήνιο, ο Ricardo Salgado,που ήταν στο τιμόνι της τράπεζας  για πάνω από 20 χρόνια, προσπαθεί τώρα να δώσει το όνομα και την τιμή της οικογένειας.

Ο Salgado βοήθησε στο να μεταμορφωθεί ένα μικρό κατάστημα συναλλάγματος στη Λισαβόνα του 1869 στον μεγαλύτερο ιδιωτικό τραπεζικό κολοσσό της χώρας. Είχε την επίβλεψη της επέκτασής της  Banco Espirito Santο  σε 25 χώρες την ώρα που η οικογένειά του δημιουργούσε σειρά μη χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων από αλυσίδα ξενοδοχείων σε Πορτογαλία και Βραζιλία ως μια φάρμα άνω των 135.000 εκταρίων στην Παραγουάη.

«Ηταν σαν πρίγκιπας. Μιλούσε με ήρεμη φωνή και ενέπνεε εμπιστοσύνη και σιγουριά στους γύρω του. Είχε όλα τα προσόντα για ν πετύχει», αναφέρει ο καθηγητής οικονομικών του πανεπιστημίου της Λισαβόνας, Joao Duque.

Ωστόσο, όλα αυτά δεν στάθηκαν αρκετά για τη σωτηρία της τράπεζας πάνω από 140 χρόνια μετά την ίδρυσή της.

Το όνομά της στην κεντρική πλατεία της Λισαβόνας, εξαφανίστηκε κάτω από την ταμπέλα της Novo Banco, μετά τη διάσωση ύψους 4,9 δισ. ευρώ.

Εξαφανίστηκε και από τις φανέλες των ποδοσφαιρικών ομάδων ως χορηγός, και αντικαταστάθηκε από άλλους όπως η Emirates Airlines. Το 2014 το μπραντ της Banco Espirito Santo ήταν το πιο πολύτιμο ανέμσα στις άλλες τράπεζες του δείκτη PSI20 , σήμερα όμως αντιμετωπίζεται ως  λείψανο.

Ο Salgado κατηγορεί κυρίως την Τράπεζα της Πορτογαλίας για την εξαφάνιση του Banco Espirito Santo. Στον ίδιο έχει  απαγορευτεί να εργαστεί στον τραπεζικό τομέα για 10 χρόνια, ενώ του επιβλήθηκε  και πρόστιμο 4 εκατομμυρίων ευρώ από την κεντρική τράπεζα για κακοδιαχείριση και παραβίαση των κανόνων περί σύγκρουσης συμφερόντων αλλά και για παροχή ψευδών στοιχείων.

«Αν ο στόχος ήταν να με καταστρέψουν δεν χρειαζόταν να φτάσουν τόσο μακριά», ανέφερε πρόσφατα γεμάτος πίκρα ο δισέγγονος του ιδρυτή της Bancο  Espirito Santo.

Ο 73χρονος πρώην CEO περνά πλέον τις περισσότερες μέρες του προετοιμάζοντας την υπεράσπισή του  και γράφοντας τα απομνημονεύματά του. Ο Salgado ζει σε μια παραθαλάσσια βίλα στο Cascais, ένα παραθαλάσσιο θέρετρο περίπου 18 μίλια δυτικά της Λισαβόνας και κάθε Κυριακή πηγαίνει στην εκκλησία για να παρακολουθήσει τη λειτουργία.

«Αγωνίζομαι για την τιμή του να είμαι αυτός που ήμουν και για την τιμή της οικογένειάς μου», αναφέρει.

Η  χώρα στο μεταξύ έχει αναδυθεί από τα βάθη της κρίσης. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο  9% τον Ιούνιο, το χαμηλότερο από το 2008, σύμφωνα με την Eurostat. Η οικονομία θα σημειώσει ανάπτυξη 2,5% φέτος από  1,4% το 2016, σύμφωνα με την Τράπεζα της Πορτογαλίας.

Με τον δανεισμό προς τις εταιρείες να μην  έχει ακόμη ανακάμψει στα  επίπεδα πριν από τη διάσωση της Banco Espirito Santo, τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια αυξάνονται. Τα νέα στεγαστικά δάνεια τετραπλασιάστηκαν  στα 728 εκατομμύρια ευρώ τον Μάιο έναντι του Μαΐου του 2014. Τα νέα καταναλωτικά  αυξήθηκαν κατά 69% στα 572 εκατομμύρια ευρώ την ίδια περίοδο, σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέταξε η Τράπεζα της Πορτογαλίας.

Η κυβέρνηση της Πορτογαλίας ελπίζει να ολοκληρώσει την πώληση της Novo Banco στην αμερικανική Lone Star μέχρι τον Νοέμβριο.

Τα περισσότερα από τα υπόλοιπα assets του ομίλου Espirito Santo έχουν πωληθεί ή βρίσκονται σε διαδικασία εκκαθάρισης.

Η πώληση της Herdade da Comporta, που περιλαμβάνει παραλία και μιας έκταση γεωργικών εκμεταλλεύσεων νότια της Λισαβόνας, είναι επίσης κοντά στην ολοκλήρωσή της.

Η Comporta έγινε καταφύγιο των πλουσίων και διάσημων. Η οικογένεια της Espirito Santo την είχε αγοράσει στη δεκαετία του 1950 και την μετέτρεψε σε καλοκαιρινό θέρετρο. Η τοποθεσία είναι γνωστή και ως  Hamptons της Πορτογαλίας. Τακτικοί επισκέπτες ο  Christian Louboutin και η  Madonna.

«Παρόλα τα λάθη που μπορεί να έχουμε διαπράξει στη διαχείριση της Banco Espirito Santo, είμαι βέβαιος ότι το τέλος δεν έπρεπε να είναι αυτό που ήταν», δήλωσε ο Salgado για να προσθέσει πάντως ότι μπορεί ακόμα να κυκλοφορεί στον δρόμο με το κεφάλι ψηλά.