Ελεγκτής: Προνομιακή μεταχείριση για το γήπεδο Λεμεσού

Ασαφής παραμένει το κόστος για την ανέγερση του εξαγγελθέντος γηπέδου στη Λεμεσό για τις ποδοσφαιρικές ομάδες ΑΕΛ, ΑΡΗΣ και ΑΠΟΛΛΩΝ, με τον Γενικό Ελεγκτή στην ετήσια έκθεση του για τον Κυπριακό Οργανισμό Αθλητισμού (ΚΟΑ) να επισημαίνει πως γίνονται διάφορες εξαγγελίες και αναφορές για το κόστος ζητώντας όπως ξεκαθαρίσει ποιο θα είναι το αναμενόμενο κόστος.

Συγκεκριμένα, στον προϋπολογισμό του ΚΟΑ για το 2016 και το 2017, υπάρχει πρόνοια για ένα κοινό γήπεδο ΑΕΛ-ΑΡΗ-ΑΠΟΛΛΩΝΑ, με σημείωση ότι το αναμενόμενο κόστος είναι €17 εκατ., ενώ σε συνάντηση που είχε το ΔΣ του Οργανισμού στο Προεδρικό Μέγαρο στις 19.5.2014 με θέμα την δημιουργία νέου σταδίου στη Λεμεσό στα πρακτικά αναφέρεται ότι το νέο στάδιο θα ανεγερθεί στο Κολόσσι και θα είναι αξίας €15 εκατ. Την ίδια ώρα, το Υπουργικό Συμβούλιο στην απόφασή του με αρ. 80.093, ημερ. 18.1.2016, ενέκρινε την συνομολόγηση δανείου με την Τράπεζα Κύπρου για τη χρηματοδότηση του έργου κατασκευής του γηπέδου σύμφωνα με τους όρους της πρότασης της Τράπεζας για χορήγηση δανείου ποσού €22 εκ. +/- 10% + ΦΠΑ (αν υπάρχει). Παράλληλα, στην έκθεση του ο Γενικός Ελεγκτής επισημαίνει πως σύμφωνα με προκαταρκτική εκτίμηση των μελετητών ημερ. 6.6.2016, το κόστος αυξήθηκε στα €26.800.000 χωρίς να περιλαμβάνονται το ΦΠΑ, οι αμοιβές συμβούλων, η κινητή επίπλωση και εξοπλισμός, τα κόστη έκδοσης αδειών και τα έξοδα χρηματοδότησης ενώ σύμφωνα με μεταγενέστερη εκτίμηση των μελετητών ημερ. 29.11.2016, η προκαταρκτική εκτίμηση αυξήθηκε περεταίρω σε €28.176.420, χωρίς να περιλαμβάνονται τα πιο πάνω έξοδα. 

Αποκλείει χορηγία 100%
Με βάση τη συνεδρία του ΔΣ του Οργανισμού 23.12.2013, επαναβεβαιώθηκε ότι ο ΚΟΑ θα επιχορηγήσει το συνολικό κόστος κατασκευής του ποδοσφαιρικού γηπέδου στη Λεμεσό. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο Γενικός Ελεγκτής, με βάση τους κανονισμούς που ο ίδιος ο ΚΟΑ έχει εγκρίνει το 2011 τα ποδοσφαιρικά γήπεδα χωρητικότητας 12.000 και 14.000 θεατών επιχορηγούνται με 60% επί των επιλέξιμων δαπανών που καθορίζονται στα κριτήρια του Οργανισμού. Άρα, σημειώνει, ο Γενικός Ελεγκτής η απόφαση που λήφθηκε για επιχορήγηση του συνολικού κόστους του έργου είναι εκτός των εγκεκριμένων κριτηρίων και προκύπτει θέμα άνισης μεταχείρισης σε σχέση με άλλα σωματεία.

Παράκαμψη της Βουλής
Σε ό,τι αφορά την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για συνομολόγηση δανείου με την Τράπεζα Κύπρου, ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρει πως «σύμφωνα με το άρθρο 22 του περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου Ν.38(I)/2014 το οποίο αναφέρεται στην παροχή εγγυήσεων από μέρους της Δημοκρατίας με σκοπό την αποπληρωμή δανείων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, όταν οι εγγυήσεις υπερβαίνουν το ποσό του €1 εκ., οι εγγυήσεις πρέπει να τυγχάνουν της έγκρισης της Βουλής των Αντιπροσώπων. Με την διαδικασία που προωθείται για την λήψη δανείου για την χρηματοδότηση του έργου χωρίς να ζητούνται από την τράπεζα εγγυήσεις, παρακάμπτεται η Βουλή της οποίας δεν φαίνεται ότι θα ζητηθεί η έγκριση για την κάλυψη του δανείου από το Κράτος και συνιστά υπέρβαση εξουσίας εκ μέρους του ΚΟΑ. Επισημαίνεται ότι τυχόν έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών θα είναι, κατά την άποψή μας, παράνομη και σε τέτοια περίπτωση η Υπηρεσία μας θα προωθήσει το θέμα στον Γενικό Εισαγγελέα για σχετική γνωμάτευση». 

Κρατική ενίσχυση η χρηματοδότηση
Σύμφωνα με την επιστολή του Εφόρου Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων (ΕΕΚΕ) ημερ. 20.9.2016, η χρηματοδότηση του πιο πάνω έργου αναμφίβολα αποτελεί κρατική ενίσχυση και, ως εκ τούτου, σύμφωνα με την ενωσιακή και εθνική περί των κρατικών ενισχύσεων νομοθεσία, η εν λόγω κρατική ενίσχυση θα πρέπει να τύχει της έγκρισης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ), ειδικά ως προς τη συμβατότητα του έργου με την εσωτερική αγορά της Ένωσης, ώστε να είναι νόμιμη. 

Ο ΕΕΚΕ σημειώνει στην επιστολή του ότι τα πιο κάτω προβληματικά σημεία θα απασχολήσουν την ΕΕ, όταν η υπόθεση τεθεί ενώπιον της: 
(α) Παραχωρούνται στα 3 Σωματεία υπερβολικά οικονομικά πλεονεκτήματα καθότι, ενώ αυτά δεν θα συνεισφέρουν στα έξοδα κατασκευής του γηπέδου, θα αναλάβουν τη διαχείρισή του, μέσω εταιρείας διαχείρισης, χωρίς να επιστρέφεται οποιοδήποτε όφελος στο κράτος, που θα καταβάλει το σύνολο της χρηματοδότησης. 
(β) Εγκαθιδρύεται ένα προτιμησιακό καθεστώς, ως προς τη χρήση του γηπέδου, υπέρ των 3 Σωματείων, στοιχείο το οποίο θα προβληματίσει την ΕΕ. 
(γ) Οι μέτοχοι της εταιρείας διαχείρισης ταυτίζονται με τους χρήστες της υποδομής, ενώ υπό κανονικές συνθήκες αγοράς, οι χρήστες της υποδομής θα έπρεπε να καταβάλλουν αγοραίο τέλος για τη χρήση της. 
(δ) Η γη που παραχωρείται στα 3 Σωματεία είναι μεγαλύτερη από την απαιτούμενη για την ανέγερση του έργου και, ως εκ τούτου, ενδέχεται να παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας της ενίσχυσης, καθώς επίσης και η αρχή του περιορισμού της ενίσχυσης στην απολύτως αναγκαία για την εξυπηρέτηση του σκοπού για τον οποίο αυτή παραχωρείται. 
(ε) Με βάση το ιδρυτικό έγγραφο της εταιρείας διαχείρισης, εγείρονται ερωτηματικά ως προς τις προθέσεις των 3 Σωματείων για ενδεχόμενη άσκηση και άλλων εμπορικών δραστηριοτήτων, στον χώρο που τους έχει εκμισθωθεί. 
(στ) Εφόσον το κράτος θα χρηματοδοτήσει ολόκληρο το κόστος της επένδυσης, θα πρέπει τα κέρδη από την εκμετάλλευση του έργου να επιστρέφονται στο κράτος, και όχι να καταλήγουν στους χρήστες της υποδομής, οι οποίοι δεν θα συνεισφέρουν στην κατασκευή του έργου.