Διώχνουμε τις ΕΠΕΥ από την Κύπρο;

Μεγάλος αριθμός εταιρειών παροχής επενδυτικών υπηρεσιών(ΕΠΕΥ) δραστηριοποιούνται τα τελευταία χρόνια στην Κύπρο παρέχοντας επενδυτικά προϊόντα σε διαδικτυακές πλατφόρμες τόσο σε χώρες της ΕΕ όσο και σε τρίτες χώρες. Ωστόσο, το τελευταίο εξάμηνο αριθμός ΕΠΕΥ επέλεξε να αναστείλει τις δραστηριότητες του στην Κύπρο, με αρκετούς να επικρίνουν την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) ότι από το 2015 και μετά έχει «σφίξει» πέραν του δέοντος τα λουριά σε ό,τι αφορά τον εποπτικό έλεγχο προς τις ΚΕΠΕΥ, αφήνοντας να νοηθεί πως με την εν λόγω πρακτική είναι σαν να τις «διώχνουμε» από την χώρα μας. 

Σημειώνεται πως τα τελευταία δύο με τρία χρόνια οι ΚΕΠΕΥ μεγάλωσαν με τον κύκλο των δραστηριοτήτων τους να αντιστοιχεί στο 3-4% του ΑΕΠ της Κύπρου, ενώ απασχολεί γύρω στις 10.000 άτομα. Μέχρι και την περίοδο 2010-2014 ο εποπτικός έλεγχος ήταν ιδιαίτερα χαλαρός με αποτέλεσμα ορισμένες ΚΕΠΕΥ να ακολουθούν μη θεμιτές πρακτικές. Ωστόσο, με την εισαγωγή της ευρωπαϊκής οδηγίας MiFID I και τα παράπονα που εκφράστηκαν από ξένες εποπτικές αρχές προς την ΕΚΚ για σοβαρές παραβάσεις από ΚΕΠΕΥ, εφαρμόστηκε αυστηρό εποπτικό πλαίσιο με γνώμονα την προστασία του επενδυτή και ιδιαίτερα προς αυτούς που δεν είναι εξοικειωμένοι με πολύπλοκα επενδυτικά προϊόντα.

Όπως μας λέχθηκε ορθά η ΕΚΚ προχώρησε στην θέσπιση κανονισμών και βέλτιστων πρακτικών αγοράς για έλεγχο των ΕΠΕΥ και προστασία των επενδυτών. Ωστόσο, όπως μας επισημάνθηκε, η ΕΚΚ σε ορισμένες περιπτώσεις  υπερβάλλει εαυτό κατά την ερμηνεία των ευρωπαϊκών οδηγιών, με αποτέλεσμα στην Κύπρο να υπάρχει αυστηρότερο εποπτικό πλαίσιο από ό,τι σε άλλες χώρες πράγμα το οποίο καθιστά ασύμφορο για τις ΕΠΕΥ η δραστηριοποίηση τους στην Κύπρο.  «Θα πρέπει να σταματήσει το λουρί να σφίγγει» μας αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, καθώς ο τομέα των ΕΠΕΥ θεωρείται αρκετά σημαντικός για την Κύπρο.

Αξίζει να σημειωθεί πως κατά τους πρώτους μήνες του 2017 αναστάληκε η άδεια λειτουργίας των CommexFx Ltd, Gametech (Cyprus) Ltd, Boursotrade Ltd και Atlas Capital Financial Services Ltd, ενώ κατά το τελευταίο τρίμηνο παραιτήθηκαν ρητώς από την άδεια λειτουργίας τους οι Topic Markets Ltd, Lucro Capital Ltd, Vayronus Enterprises Ltd, A.A.M & Wealth Ltd, Asset Management Advisory Services (AMASS) Ltd, Suxess Management Ltd, Amiltrust Cyprus Ltd και Olies Corporate Services Ltd.
 
Δεν «διώχνουμε» τις ΚΕΠΕΥ
Δεν τίθεται θέμα «εκδίωξης» των ΚΕΠΕΥ μας διευκρινίστηκε από πλευράς ΕΚΚ, υπογραμμίζοντας ότι  το εποπτικό πλαίσιο που έχει θεσπιστεί στην Κύπρο και οι εγκύκλιοι που έχουν εκδοθεί  δεν είναι αυστηροί και εμπίπτουν στα πλαίσια της ευρωπαϊκής οδηγίας MiFID I. Τα πράγματα αναμένεται να γίνουν πιο αυστηρά όταν θα τεθεί σε ισχύ η ευρωπαϊκή οδηγία MiFID II από τον Ιανουάριο του 2018.
 
Στο ερώτημα κατά πόσον ο τερματισμός της δραστηριοποίησης αριθμού ΕΠΕΥ στην Κύπρο οφείλεται στο αυστηρό εποπτικό πλαίσιο που υπάρχει, μας λέχθηκε πως υπάρχον διάφοροι λόγοι για τους οποίους μια ΚΕΠΕΥ μπορεί να αποφασίσει να τερματίσει τη λειτουργία της. Συγκεκριμένα, μπορεί μετά το πέρας ορισμένου χρονικού διαστήματος από αδειοδότησης της η ΚΕΠΕΥ μπορεί να μην καταφέρει να δραστηριοποιηθεί επαρκώς με αποτέλεσμα να αποφασίσει να κλείσει ή μπορεί να υπάρξει μείωση του κύκλου εργασιών της με αποτέλεσμα να μην υπάρχει τρόπος διατήρησης των ελάχιστων κεφαλαίων που απαιτεί ο νόμος και να οδηγηθεί σε κλείσιμο.
 
Αυτό που έπραξε η ΕΚΚ, όπως μας επισημάνθηκε, είναι από το 2015 να εκδώσει οδηγίες και κατευθυντήριες γραμμές για τις πρακτικές της αγοράς οι οποίες μέχρι τότε δεν ήταν αποδεκτές ή δεν ήταν μέσα στα πλαίσια του MiFID I, υποβοηθώντας  τους εποπτευόμενους να μπουν μέσα σε ένα πλαίσιο κανονισμών. 
 
Παράλληλα, η ΕΚΚ με βάση την εμπειρία και τους ελέγχους που έχει διαπράξει αποφάσισε ότι θα πρέπει να απαγορεύσει την παραχώρηση bonus σε επενδυτές από ΕΠΕΥ που παρέχουν περίπλοκα επενδυτικά προϊόντα, καθώς όπως διαπιστώθηκε οι επενδυτές έχαναν περισσότερα χρήματα με την παραχώρηση bonus, ενώ παράλληλα το προϊόν καθίσταται ακόμη πιο περίπλοκο. Η εν λόγω απαγόρευση, μας λέχθηκε, δεν προνοείται από το MiFID I αλλά κρίθηκε αναγκαία για την καλύτερη προστασία του επενδυτή.
 
Σε σχόλιο μας ότι η ΕΚΚ απλώς εφαρμόζει το νόμο και δεν έχει ουδεμία πρόθεση να διώξει οποιαδήποτε ΚΕΠΕΥ από την Κύπρο, μας λέχθηκε χαρακτηριστικά «σίγουρα όχι, αλλά πρέπει, όμως,  οι ΚΕΠΕΥ που έρχονται στην Κύπρο να ακολουθούν όλους τους ενδεδειγμένους κανονισμούς που περιλαμβάνονται στην κυπριακή νομοθεσία, τις ευρωπαϊκές νομοθεσίες και οι πρακτικές αγοράς που εφαρμόζουν να εμπίπτουν μέσα στα πλαίσια προστασίας του επενδυτή».
 
Ενιαίο πλαίσιο … αλλά η κάθε χώρα θέτει και τους δικούς της κανόνες
Πρόσφατα ισπανικό δημοσίευμα οι ισπανικές εποπτικές αρχές καλούσαν τις ΕΠΕΥ που εδρεύουν στην Κύπρο και προσφέρουν επενδυτικά προϊόντα στην Ισπανία όπως συμμορφώνονται και με τους κανονισμούς της Ισπανίας. Το εν λόγω δημοσίευμα, όπως μας λέχθηκε από την ΕΚΚ, είναι εν μέρει παραπλανητικό.
 
Συγκεκριμένα, υπάρχει η οδηγία MiFID I που θα πρέπει να ακολουθούνται σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Ωστόσο, η κάθε χώρα εκδίδει τους δικούς της κανονισμούς για τις πρακτικές της αγοράς που ακολουθούν οι ΕΠΕΥ που δραστηριοποιούνται στη χώρα τους. Άρα, η εκάστοτε εθνική εποπτική αρχή με γνώμονα την προστασία των επενδυτών της χώρας τους μπορούν να εφαρμόσουν διαφορετικούς κανόνες. Όταν, όμως, μια ΕΠΕΥ που εδρεύει στην Κύπρο επιθυμεί να προσφέρει επενδυτικά προϊόντα σε μια άλλη χώρα της ΕΕ, όπως για παράδειγμα την Ισπανία, θα πρέπει να εφαρμόσει τόσο τους κανόνες της χώρας όπου δραστηριοποιείται όσο και τους κανόνες της χώρας όπου θέλει να προσφέρει τα επενδυτικά το προϊόντα.
 
Στην ουσία, όπως μας λέχθηκε, αυτό που ζήτησαν οι ισπανικές αρχές είναι όπως στην πλατφόρμα των ΚΕΠΕΥ υπάρξει πρόνοια ώστε όταν κάποιος Ισπανός εισέρχεται στο σύστημα να γράφει ο ίδιος ότι έχει γνώση για τα ρίσκα που υπάρχουν και πως αποδέχεται να επενδύσει σε αυτά τα περίπλοκα προϊόντα.