Συζητούν για νόμο περί σύγκρουσης συμφερόντων δημοσίων αξιωματούχων

Το ενδεχόμενο θέσπισης μιας νέας νομοθεσίας, η οποία θα ορίζει τη σύγκρουση συμφερόντων για τους δημόσιους αξιωματούχους, είτε αυτοί είναι αιρετοί ή διορισμένοι αλλά και τους δημόσιους υπαλλήλους γενικότερα και θα θέτει σε μια νέα βάση θέματα διαφάνειας, συζήτησε σήμερα η Επιτροπή Θεσμών της Βουλής.

Ενώπιον της παρουσίασε τα ευρήματα της έκθεσης που έκανε μαζί με τον συνάδελφό του Κωνσταντίνο Κόμπο ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου Αριστοτέλης Κωνσταντινίδης, για τη Βουλή το 2015.

Η έκθεση προτείνει μια νέα νομοθεσία η οποία θα ορίζει τη σύγκρουση συμφερόντων και κάθε μία από αυτές τις έννοιες και για όλους τους δημόσιους αξιωματούχους ανά κατηγορία την υποχρέωση εκ των προτέρων δημοσιοποίησης της σύγκρουσης συμφερόντων και ανάλογα με την κατηγορία θα επέρχονται διάφορες συνέπειες, είπε.

Στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Γενικός Εισαγγελέας και ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας, ο Γενικός Ελεγκτής και ο Βοηθός Γενικός Ελεγκτής, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας και ο Βοηθός Διοικητής της Κεντρικής, τα μέλη της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου τα οποία θα πρέπει να προβαίνουν σε δημόσια υποχρεωτική δήλωση και εξ αρχής και οποτεδήποτε προκύπτει η οποία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη από το διορίζων όργανο πριν τον διορισμό. Σε περίπτωση που πρόσωπο δεν επιθυμεί να υποβάλλει τέτοια δήλωση αυτό θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη από το διορίζων όργανο και θα πρέπει να υπάρχει δημοσιότητα.

Στη δεύτερη κατηγορία εντάσσεται η Βουλή και τα μέλη της και προτείνεται αυτό-ρύθμιση. Προτείνουμε ένα κώδικα δεοντολογίας, ανέφερε ο κ. Κωνσταντινίδης προσθέτοντας ότι έχουν καταθέσει προσχέδιο. Προτείνεται επίσης η δημιουργία ειδικής επιτροπής δεοντολογίας. Παράλειψη ή ελλιπής δήλωση θα σημαίνει κυρώσεις, οι οποίες θα κυμαίνονται από γραπτή επίπληξη, απολογία γραπτή, απολογία μέσα από το βήμα της Βουλής, ή πρόστιμο που δεν υπερβαίνει μισθό τριάντα ημερών και το θέμα θα αναρτάται στην επίσημη ιστοσελίδα της Βουλής.

Στην τρίτη κατηγορία εντάσσονται όλοι οι υπόλοιποι διορισθέντες αξιωματούχοι, Επίτροποι, Δήμαρχοι, Μέλη Δημοτικών Συμβουλίου κτλ. Σ` αυτή θα γίνεται δήλωση υποχρεωτική και κατάθεσή της στο Γενικό Ελεγκτή, ο οποίος θα γίνεται έτσι το κομβικό σημείο γι’ αυτή την μεγάλη κατηγορία των κρατικών αξιωματούχων.

Στην τέταρτη κατηγορία εντάσσονται όλοι οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι.

Σε περίπτωση που γίνει ανακριβής δήλωση γίνεται εισήγηση για τριμελή επιτροπή που θα έχει δυνατότητα υποβολής κυρώσεων, παρόμοιες με αυτές που θα επιβάλλονται και στους Βουλευτές. Θα είναι μια διαφορετική και χωριστή διαδικασία από μια πειθαρχική ή ποινική διαδικασία, ειδικά για την σύγκρουση συμφερόντων. Για τη στελέχωση αυτής της επιτροπής προτείνεται όπως επιλέγονται πρώην δικαστές, μέλη διεθνών ελεγκτικών οργάνων ή πρώην ανεξάρτητοι αξιωματούχοι του κράτους.
«Επιδιώκουμε την εμπέδωση μια ευρύτερης κουλτούρας στους δημόσιους αξιωματούχους της σύγκρουσης συμφερόντων», είπε ο κ. Κωνσταντινίδης. Θα είναι γνωστές οι όποιες υπάρχουσες, φαινομενικές ή δυνητικές συγκρούσεις, χωρίς αυτό να συνεπάγεται ασυμβίβαστο, πρόσθεσε.

«Προτείνουμε να υπάρχει προληπτικά ένα ολιστικό πλαίσιο για να εμπεδωθεί η διαφάνεια και να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στην άσκηση εκτελεστικών εξουσιών», σημείωσε.

Στη συνεδρία παρέστη και ο Πρόεδρος της Βουλής Δημήτρης Συλλούρης, ο οποίος εξήγησε ότι ο λόγος που είχε ζητηθεί πριν από δύο χρόνια να γίνει η έκθεση των πανεπιστημιακών ήταν «είχαμε ένα νόμο ο οποίος ούτε κατανοητός ήταν, ούτε εφαρμόσιμος ήταν, ούτε τιμούσε».

Υπήρχε το δίλημμα να βελτιώσουμε αυτό το νόμο και πώς, ανέφερε, προσθέτοντας ότι καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η βελτίωση του ήταν αδύνατη. Το επόμενο, σημείωσε, είναι να κάνεις ένα άλλο νόμο από την αρχή.

Ο κ. Συλλούρης συνέχισε λέγοντας ότι η διαδραστική συνεργασία με τους ακαδημαϊκούς ακριβώς έβγαλε όλα αυτά που πολλοί από εμάς υποψιαζόμασταν αλλά δεν μπορούσαμε να τεκμηριώσουμε, ότι δηλαδή υπήρχε πολυνομία και κακονομία για το θέμα καθώς και διάφορες πτυχές.

Για την έκθεση, είπε ότι ο ίδιος την θεωρεί ως μια πολύ καλή βάση την οποία οι Βουλευτές θα συζητήσουν, θα επεκτείνουν και θα τροποποιήσουν.

Αναφορά έκανε και στο κύριο εύρημα της έκθεσης ότι δεν πρόκειται για θέμα ασυμβίβαστου μόνο αλλά μάλλον για το ευρύτερο θέμα της σύγκρουσης συμφερόντων, κάτι, που όπως είπε θα πρέπει να κατανοήσουν όλοι.

Η προσπάθεια είναι «να δούμε το κεφάλαιο σύγκρουσης συμφερόντων σε μια γενικότερη μορφή, γιατί διαπιστώνεται ότι σήμερα υπάρχει πολυνομία και κακονομία», ανέφερε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Ζαχαρίου σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία της Επιτροπής.

«Θεωρούμε ότι μέσα από την όλη μελέτη πρέπει να καταλήξουμε σε ένα γενικότερο νομοθετικό πλαίσιο στο οποίο να υπάρχει διαφάνεια ώστε να δίνεται η αναγκαία πληροφόρηση στον πολίτη και κατ` επέκταση να επιστρέψει πίσω η εμπιστοσύνη του πολίτη προς τους πολιτικούς», είπε.

Επαναφέρουμε το θέμα γιατί έχουμε πρόθεση να διορθώσουμε αυτή την κακή εικόνα που έχει το πολιτικό σύστημα του τόπου σε σχέση με τους πολίτες. Θέλουμε να πάρουμε παραδείγματα από σύγχρονα δημοκρατικά κράτη, να τα μεταφέρουμε στην κυπριακή νομοθεσία, ώστε να υπάρχει πλήρης διαφάνεια, πρόσθεσε.

Ο κ. Ζαχαρίου ανακοίνωσε ότι η Βουλή προτίθεται να διοργανώσει συνέδριο εντός του φθινοπώρου υπό την αιγίδα του Προέδρου της Βουλής.

«Η πρόθεσή μας είναι με βάση αυτή τη μελέτη να προχωρήσουμε και στη θέσπιση νέων νομοθεσιών που να ενισχύουν το πλαίσιο σε ό,τι αφορά στη σύγκρουση συμφερόντων και το ασυμβίβαστο για όλες τις εξουσίες και τις τρεις εξουσίες, για τους ανεξάρτητους αξιωματούχους και την δημόσια υπηρεσία», ανέφερε από την πλευρά του ο Βουλευτής ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού.
 
Είναι, πρόσθεσε, «μια μεγάλη προσπάθεια». Έχουμε υπογραμμίσει, είπε, «την ανάγκη να βρούμε αρωγό σ` αυτή την προσπάθεια της Βουλής και την Κυβέρνηση και η εκάστοτε κυβέρνηση πρέπει να έχει έγνοια γι’ αυτά τα ζητήματα και μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα καθορίσουμε ένα οδικό χάρτη για το πως θα προχωρήσουμε».

«Η θέση μας εμάς παραμένει αυτή που ήταν και πριν από δύο χρόνια όταν κατατέθηκε αυτή η μελέτη των καθηγητών: Δεν μπορεί να γίνει πραγματικός εκσυγχρονισμός του κυπριακού Δικαίου σε σχέση με το ασυμβίβαστο και τη σύγκρουση δημοσίου και προσωπικού ή ιδιωτικού συμφέροντος εάν δεν υπάρξει συνταγματική τροποποίηση», ανέφερε από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασίας Πολιτών.

Όλα τα άλλα είναι μπαλώματα «στην καλύτερη περίπτωση», πρόσθεσε.

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ