Οι οκτώ πληγές του Γιάννη Μάτση

Δύο μέρες μετά που ανάλαβε και επίσημα τα καθήκοντα του ως Ανώτερος Εκτελεστικός Διευθυντής στην Ελληνική Τράπεζα, ο Γιάννης Μάτσης κατέθεσε τους βασικούς τους προβληματισμούς και ανησυχίες σε σχέση με τον οργανισμό που κλήθηκε να διευθύνει αλλά και το κυπριακό τραπεζικό σύστημα γενικότερα.

Παρόλο, που σε τοποθέτηση του στο Πανεπιστήμιο Κύπρου σε ημερίδα στην οποία συμμετείχαν οι Ανώτεροι Διευθυντές και της Τράπεζας Κύπρου και του Συνεργατισμού John Patrick Hourican και Νικόλας Χατζηγιάννης, αναφέρθηκε και στις ευκαιρίες που προκύπτουν από τέτοιες καταστάσεις, εντούτοις, ήταν προφανές πως πρωταρχικό ζήτημα για τον ίδιο, είναι η αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχουν δημιουργηθεί.  

Ένα από τα βασικά ζητήματα για τον ίδιο, αφορά στη ρύθμιση και εποπτεία του τομέα. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, δεν γνωρίζουμε τι θα έρθει στο μέλλον. Έδωσε το παράδειγμα του MREL με βάση το οποίο οι τράπεζες θα πρέπει να έχουν περιουσιακά στοιχεία κατάλληλα για να χρησιμοποιηθούν όταν προκύψει ανάγκη για κεφάλαια, ώστε να μην καταφεύγουν σε λύσεις τύπου bail out. «Όταν πριν τρία χρόνια, οι επενδυτές της Ελληνικής αποφάσιζαν να επενδύσουν στην τράπεζα, η συγκεκριμένη οδηγία δεν υπήρχε. Αυτή η αβεβαιότητα απωθεί τους επενδυτές», σχολίασε χαρακτηριστικά.

Ακόμα ένα θέμα που έθιξε και το οποίο επίσης συνδέεται με την εποπτεία, είναι το υψηλό κόστος για ετοιμασία αναφορών (reporting) προς τις εποπτικές Αρχές. Μία εργασία που είναι συνεχής, με κόστος και χρονοβόρα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της βουλευτού Άννας Θεολόγου βέβαια, ξεκαθάρισε πως θέση του δεν είναι πως δεν πρέπει να υπάρχει εποπτεία του τομέα αλλά να μην φτάνει στο άλλο άκρο. Με την ίδια θέση συμφώνησαν και οι επικεφαλής των άλλων τραπεζών.

Διατηρώντας την ίδια γραμμή που βγάζει προς τα έξω η τράπεζα εδώ και αρκετό καιρό, ο κ. Μάτσης υποστήριξε πως ο τραπεζικός τομέας στην Κύπρο έχει πολλές τράπεζες και χρειάζεται να συμπυκνωθεί. Ωστόσο, υπέδειξε πως η μετατροπή μίας μη συστημικής τράπεζας σε συστημική, έχει τόσο πολύ κόστος που καταντά ασύμφορη η όποια προσπάθεια για εξαγορά. Τοποθέτηση που ενδεχομένως να εξηγεί σε κάποιο βαθμό και το γεγονός πως παρόλο που η Ελληνική θέλει να μεγαλώσει, δεν προχώρησε σε καμία κίνηση εξαγοράς (πχ Εθνική) μέχρι σήμερα.

Ο Γιάννης Μάτσης τοποθετήθηκε και για ένα άλλο πολύ ευαίσθητο ζήτημα, το οποίο παρά τη σοβαρότητά του, διατηρείται επιμελώς εκτός της σφαίρας της δημοσιότητας. Υπάρχει πρόβλημα με τις ανταποκρίτριες τράπεζες σε δολάριο, παραδέχθηκε ο νέος ισχυρός άντρας της Ελληνικής Τράπεζας, αφού, όπως υπέδειξε, στο παρελθόν τα πράγματα δεν ήταν τέλεια (ξέπλυμα, μη διαφανείς διαδικασίες) και ακόμα δεν υπάρχει πλήρης εμπιστοσύνη. Αντίστοιχη αναφορά έκανε την Τρίτη από το βήμα του Nicosia Economic Congress ο εκτελεστικός σύμβουλος της Κεντρικής Τράπεζας Γιώργος Συρίχας.

Με τις τράπεζες σήμερα να διαθέτουν σημαντική ρευστότητα και να αναζητούν καλούς δανειολήπτες για να παραχωρήσουν δάνεια, ο κ. Μάτσης δεν έδωσε μεγάλες υποσχέσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, μάλλον το αντίθετο. Κατά την άποψη του, υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση σε ορισμένους τομείς και κυρίως στα ακίνητα, γεγονός που δεν αφήνει πολλές επιλογές στις τράπεζες για διοχέτευση της ρευστότητάς τους. Η συγκεκριμένη κατάσταση, δημιουργεί έντονο ανταγωνισμό ανάμεσα στις τράπεζες ο οποίος οδηγεί σε πολύ χαμηλά επιτόκια. 

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που φάνηκε να απασχολεί τον κ. Μάτση,  είναι το κόστος λειτουργίας της τράπεζας ενώ σχολίασε πως το κόστος προσωπικού δεν είναι εύκολο να διαφοροποιηθεί. Οι πρόσφατες κόντρες της διοίκησης της Ελληνικής Τράπεζας με την ΕΤΥΚ είναι ακόμα ζωντανές, και όντας μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της τράπεζας εδώ και μερικά χρόνια, ο κ. Μάτσης γνωρίζει τα τεκταινόμενα από πρώτο χέρι.

Ένας τελευταίος παράγοντας στον οποίο ο κ. Μάτσης φάνηκε να δίδει ιδιαίτερη σημασία αφορά στις τιμές των ακινήτων οι οποίες, όπως εξήγησε, επηρεάζουν την αξία του δανειακού χαρτοφυλακίου της τράπεζας, των προβλέψεων αλλά και των κεφαλαίων.