«Αρρυθμίες» της κυπριακής μεταρρύθμισης

Τα συμπεράσματα του δεύτερου μεταμνημονιακού έλεγχου της κυπριακής οικονομίας συγκλίνουν με τα ευρήματα παγκόσμιων ερευνών. Μεταξύ άλλων:

α) Παρατηρείται επιδείνωση της διαρθρωτικής θέσης της Κύπρου μετά το 2015, ενώ οι κρίσιμες μεταρρυθμίσεις –προκειμένου να επιτευχθεί ισορροπημένη, βιώσιμη ανάπτυξη– έμειναν στάσιμες. 

β) Η διοικητική επιβάρυνση των επιχειρήσεων παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Η Κύπρος πρέπει να βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον για να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις.

γ) Οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες και οι ανισότητες στις ευκαιρίες διευρύνονται.  

Οι «αρρυθμίες» της κυπριακής μεταρρύθμισης οφείλονται στην μεγάλη πτώση της Κύπρου στην ανταγωνιστικότητα. Συγκεκριμένα: 

1. Στον Παγκόσμιο Δείκτη Βιώσιμης Ανταγωνιστικότητας 2016, η Κύπρος κατατάσσεται εξαιρετικά χαμηλά (θέση 105), σημειώνοντας σημαντική πτώση από τον προηγούμενο χρόνο (θέση 76 το 2015). 

2. Σύμφωνα με την Έκθεση Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας για το 2016–2017, η Κύπρος έπεσε στη θέση 83 από τη θέση 65 τον προηγούμενο χρόνο. Στον βασικό πυλώνα της καινοτομίας η χώρα μας κατρακύλησε στη θέση 85 από τη θέση 44. Ειδικότερα, στον κρίσιμο δείκτη «ικανότητα για καινοτομία» η Κύπρος βούλιαξε στη θέση 119 από τη θέση 90. Το 2017 η ανταγωνιστικότητα της Κύπρου βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδό της για τη δεκαετία 2007–2017.

3. Στη σημαντική παράμετρο Innovation Linkages (σύνδεση των πανεπιστημίων με τις επιχειρήσεις) του Παγκόσμιου Δείκτη Καινοτομίας 2016, η Κύπρος κατατάσσεται στις τελευταίες θέσεις (107η θέση). Η παράμετρος Innovation Linkages αφορά στη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων και της βιομηχανίας σε θέματα έρευνας και ανάπτυξης.     

4. Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Αειφόρο Διακυβέρνηση 2016 (έρευνα του Γερμανικού Ινστιτούτου Bertelsmann) η Κύπρος βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις σε σημαντικούς δείκτες. Για παράδειγμα, στο βασικό πυλώνα «ικανότητες εκτελεστικής εξουσίας» η Κύπρος καταλαμβάνει την τελευταία θέση (28η ανάμεσα στα 28 κράτη μέλη) για τρία συνεχή έτη (2014–2016). Ο σύνθετος δείκτης «ικανότητες εκτελεστικής εξουσίας» περιλαμβάνει τους ακόλουθους παράγοντες: στρατηγική, συντονισμός, πολιτική επικοινωνίας, διαβούλευση με την κοινωνία των πολιτών, αποτελεσματική υλοποίηση, προσαρμογή και ικανότητα οργανωτικής μεταρρύθμισης.     

5. Στην Έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ για το Χάσμα μεταξύ των Φύλων, η Κύπρος κατατάσσεται πολύ χαμηλά (θέση 84 το 2016). Στους δείκτες «ισότητα των μισθών για παρόμοιες εργασίες» και «πολιτική χειραφέτηση» η Κύπρος βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης (107η και 105η θέση αντίστοιχα). 

6. Σύμφωνα με στοιχεία τα οποία ανακοίνωσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, η Κύπρος βρίσκεται στην τρίτη θέση με τη ψηλότερη ανεργία μεταξύ των χωρών της ΕΕ, πίσω από την Ελλάδα και την Ισπανία.   

Με τον κομβικής σημασίας δείκτη «ικανότητα για καινοτομία» στον πάτο της παγκόσμιας κατάταξης, η Κύπρος αδυνατεί να μπει σε τροχιά διατηρήσιμης ανταγωνιστικότητας. 

Αυτό που διακρίνει την καινοτομία είναι η παραγωγική της δύναμη, η ικανότητά της να δημιουργεί σημαντική νέα αξία. Η καινοτομία: 

α) Δημιουργεί νέα προϊόντα και υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, νέες βιομηχανίες, νέες αγορές και νέες θέσεις εργασίας.

β) Διαχέει τα οφέλη της ανάπτυξης σε όλους τους πολίτες.

γ) Αυξάνει την αποδοτικότητα.

δ) Παράγει καλύτερα αποτελέσματα με λιγότερο κόστος.

ε) Μειώνει τη διοικητική επιβάρυνση και τη γραφειοκρατία. 

στ) Γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ στρατηγικής και εκτέλεσης.

ζ) Αναπτύσσει νέες λύσεις για τα κοινωνικά προβλήματα.

η) Επιταχύνει τις μεταρρυθμίσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές. 

Με στόχο την ενίσχυση των καινοτομικών μας επιδόσεων έχω ετοιμάσει το «Εγχειρίδιο Καινοτομίας» το οποίο βοηθά τη δημόσια διοίκηση και τις επιχειρήσεις να παράγουν νέες καινοτομίες πιο γρήγορα, πιο φθηνά και πιο έξυπνα.