Τράπεζες: Δεν έπιασαν τους στόχους για αναδιαρθρώσεις

Δεν κατάφεραν τα τραπεζικά ιδρύματα της Κύπρου να επιτύχουν όλους τους στόχους και για τους τέσσερις δείκτες που έχει καταρτίσει η Κεντρική Τράπεζα από τον Σεπτέμβρη του 2015 σε μια προσπάθεια να παράσχει επιπρόσθετα κίνητρα προς τις τράπεζες για αύξηση του όγκου και της ποιότητας των αναδιαρθρώσεων δανείων με καθυστερήσεις πέραν των 90 ημερών αλλά και τη λήψη προληπτικών ενεργειών όσον αφορά τα δάνεια που αρχίζουν να παρουσιάζουν καθυστερήσεις πέραν των 30 ημερών προς αποφυγή μετατροπής τους σε μη εξυπηρετούμενα. 

Συγκεκριμένα, για το τέταρτο τρίμηνο του 2016, η γενική εικόνα που παρουσιάζεται είναι ότι, στο σύνολο των τραπεζών που υπόκεινται στους στόχους αναδιάρθρωσης, ο στόχος για τον δείκτη 1 («Προτεινόμενες βιώσιμες αναδιαρθρώσεις») έχει υπερκαλυφθεί ενώ ό στόχος για τον δείκτη 3 («Αναδιαρθρωμένα δάνεια για τα οποία οι όροι που είχαν τεθεί τηρούνται και παρουσιάζουν καθυστερήσεις κάτω των 8 ημερών») παρουσιάζει οριακή υστέρηση, καταδεικνύοντας την μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλεται για βιώσιμες αναδιαρθρώσεις των δανείων με καθυστερήσεις πέραν των 90 ημερών. 

Ειδικότερα, ο στόχος για τον δείκτη 1 ήταν 15% και επιτεύχθηκε 21,8%. Ο στόχος για τον δείκτη 3 ήταν 72,2% και επιτεύχθηκε 71,9%. Ταυτόχρονα η μεγαλύτερη υστέρηση σημειώθηκε στον στόχο για τον δείκτη 2 («Εγκεκριμένες/Διεκπεραιωμένες βιώσιμες αναδιαρθρώσεις») ο οποίος ήταν 15,2% ενώ πραγματοποιήθηκε 11,3%. Μικρότερη υστέρηση παρουσίασε ο δείκτης 4 («Δάνεια με καθυστερήσεις από 31-90 ημέρες στην αρχή του τριμήνου τα οποία στο τέλος του τριμήνου δεν παρουσιάζουν καθυστερήσεις») ο στόχος για τον οποίο ήταν 44% και πραγματοποιήθηκε 42,9%. 

Αναφέρεται ότι, κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2016 το σύνολο των δανείων που υπόκειται στους στόχους αναδιάρθρωσης μειώθηκε κατά περίπου €597 εκ. σε σύγκριση με €470 εκ. το τρίτο τρίμηνο του 2016, με €1 δισ. μείωση το δεύτερο τρίμηνο του 2016 και με €900 εκ. μείωση το πρώτο τρίμηνο του 2016. Το πλαίσιο στόχων αφορά μόνον δάνεια τακτής λήξης που δεν έχουν τερματιστεί και δεν περιλαμβάνει ανακυκλούμενες χορηγήσεις όπως λογαριασμούς παρατραβήγματος. Σημειώνεται ότι μία από τις βασικές επιδιώξεις του πλαισίου στόχων αναδιάρθρωσης είναι να δώσει κίνητρα στις τράπεζες να εξετάσουν το χαρτοφυλάκιο των δανείων τους που παρουσιάζει καθυστερήσεις πέραν των 90 ημερών το οποίο δεν έχει τερματιστεί και να αποφασίσουν κατά πόσο μπορεί να γίνει μία βιώσιμη αναδιάρθρωση η οποία θα το οδηγήσει σταδιακά στις εξυπηρετούμενες χορηγήσεις.

Από την ανάλυση της ΚΤΚ και τις συζητήσεις με τις τράπεζες, διαφαίνεται ότι εξακολουθούν να υπάρχουν καθυστερήσεις που προκύπτουν κατά τη διαδικασία εξέτασης αιτημάτων για αναδιαρθρώσεις όπως για παράδειγμα την μη έγκαιρη υποβολή επαρκών στοιχείων όσον αφορά τα εισοδήματα των πελατών, τον χρόνο που αναλώνεται σε συζητήσεις με τους πελάτες προτού καταλήξουν σε πρόταση αναδιάρθρωσης και, σε ορισμένες περιπτώσεις, την υπαναχώρηση των πελατών από συμφωνία για αναδιάρθρωση. Επίσης, η επιτυχία ορισμένων αναδιαρθρώσεων εξαρτάται από την δυνατότητα ρευστοποίησης των εξασφαλίσεων εντός των χρονικών ορίων που τίθενται. Όσον αφορά την υστέρηση στην υλοποίηση του δείκτη 4, μεγάλο μέρος οφείλεται στο γεγονός ότι οι τράπεζες, μέσω των ενεργειών τους, καταφέρνουν να συγκρατήσουν, σε μεγάλο βαθμό, τις χορηγήσεις που παρουσιάζουν καθυστερήσεις από 31 μέχρι 90 ημέρες από το να εξελιχθούν σε μη εξυπηρετούμενες αλλά δεν επιτυγχάνουν να μειώσουν τις καθυστερήσεις τους σε μηδέν ημέρες όπως απαιτεί ο δείκτης. Οι τράπεζες συνεχίζουν να λαμβάνουν μέτρα για να βελτιώσουν την απόδοση τους σε σχέση με τις αναδιαρθρώσεις και να μπορέσουν να υλοποιήσουν τους στόχους που τίθενται. 

Υπενθυμίζεται ότι οι δείκτες που έχουν καθοριστεί είναι:

1.    Δείκτης 1: Προτεινόμενες βιώσιμες αναδιαρθρώσεις ως ποσοστό των δανείων που παρουσιάζουν καθυστερήσεις πέραν των 90 ημερών. Ο δείκτης αυτός δεν είναι σωρευτικός και υπολογίζεται για το τρίμηνο που έληξε και για το κάθε ένα από τα επόμενα δύο τρίμηνα.

2.    Δείκτης 2: Εγκεκριμένες και αποδεκτές από τον πελάτη βιώσιμες αναδιαρθρώσεις ως ποσοστό των δανείων που παρουσιάζουν καθυστερήσεις πέραν των 90 ημερών. Ο δείκτης αυτός δεν είναι σωρευτικός και υπολογίζεται για το τρίμηνο που έληξε και για το κάθε ένα από τα επόμενα δύο τρίμηνα.

3.    Δείκτης 3: Δάνεια που έχουν αναδιαρθρωθεί και παρουσιάζουν καθυστερήσεις κάτω των 8 ημερών ως προς το σύνολο των δανείων που έχουν αναδιαρθρωθεί. Ο δείκτης αυτός είναι σωρευτικός και καλύπτει αναδιαρθρώσεις από την 1 Ιανουαρίου, 2014 μέχρι την αρχή του τριμήνου αναφοράς και μετρά την επιτυχία των αναδιαρθρώσεων.

4.    Δείκτης 4: Δάνεια που παρουσίαζαν καθυστερήσεις από 31 μέχρι 90 ημέρες στη αρχή του τριμήνου αλλά μέχρι το τέλος του τριμήνου δεν παρουσιάζουν καθόλου καθυστερήσεις (λόγω αναδιάρθρωσης ή άλλων μέτρων που έλαβε η τράπεζα) ως ποσοστό των δανείων που παρουσίαζαν καθυστερήσεις από 31 μέχρι 90 ημέρες στην αρχή του τριμήνου. Ο δείκτης αυτός επιδιώκει να ασκήσει πίεση στις τράπεζες να ενεργούν για επίλυση των καθυστερήσεων έγκαιρα προτού το δάνειο καταστεί μη εξυπηρετούμενο. Υπενθυμίζεται ότι όταν ένα δάνειο γίνει μη εξυπηρετούμενο και αναδιαρθρωθεί, τότε παραμένει ως μη εξυπηρετούμενο για περίοδο τουλάχιστον 12 μηνών, ακόμη και αν τηρεί πλήρως το νέο πρόγραμμα αποπληρωμής και δεν παρουσιάζει καθόλου καθυστερήσεις.