“Φτώχυνε” η κατανάλωση τσιγάρων την περίοδο της κρίσης

Μειώσεις παρατηρήθηκαν κατά την περίοδο 2013-2016, τόσο στην ποσότητα καπνικών προϊόντων που εισήχθηκαν στην Κυπριακή Δημοκρατία, όσο και, κατ' επέκταση, στα έσοδα του κράτους από τη φορολογία κατανάλωσης στα καπνικά προϊόντα.

Τα αριθμητικά στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών για τα καπνικά προϊόντα κατά την υπό αναφορά περίοδο είναι ενδεικτικά. 

Σε ότι αφορά τα πούρα, την συγκεκριμένη τριετία  τόσο οι ποσότητες εισαγωγής όσο και τα έσοδα για το κράτος, κατέγραψαν αυξομειώσεις. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρείται μεγάλη αύξηση  περί τα τέλη του 2013, η οποία μειώνεται σταδιακά την αμέσως επόμενη περίοδο, ενώ μεγάλες αυξομειώσεις παρατηρούνται από τον Οκτώβριο του 2016 και μετά. 

Στον αντίποδα, ο καπνός για κατασκευή χειροποίητων (στριφτών) τσιγάρων, κατέγραψε κατακόρυφη αύξηση στην ποσότητα εισαγωγής στις αρχές του 2014, για να ακολουθήσει σταδιακή μείωση του. Αντιστοίχως, τα έσοδα από τον καπνό κατέγραψαν απότομες και μεγάλες αυξομειώσεις το καλοκαίρι του 2013 και τις αρχές του 2014 για να μηδενιστούν στη συνέχεια και να σημειώνουν μείωση μέχρι και το τέλος του 2016. 

Η αύξηση των ποσοτήτων εισαγωγής και των εσόδων στα πούρα και τον καπνό την περίοδο που ακολούθησε τη μεγάλη οικονομική κρίση του 2013, είχε τεράστιο αντίκτυπο στα βιομηχανοποιημένα τσιγάρα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, οι ποσότητες εισαγωγής τσιγάρων έπεσαν κατακόρυφα την υπό αναφορά περίοδο, παρουσιάζοντας τεράστιες μειώσεις. Αντίστοιχη και η πορεία των εσόδων, σε αντίθεση με τις δύο προαναφερόμενες κατηγορίες καπνικών προϊόντων κατά την ίδια περίοδο. 

Οι λόγοι της μείωσης
Σύμφωνα με απάντηση του Υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη σε ερώτημα του βουλευτή Αμμοχώστου, Κυριάκου Χατζηγιάννη, οι μειώσεις που παρατηρήθηκαν κατά την περίοδο 2013-2016, τόσο στην ποσότητα καπνικών προϊόντων που εισήχθηκαν στην Κυπριακή Δημοκρατία, όσο και στα έσοδα του κράτους από τη φορολογία κατανάλωσης στα καπνικά προϊόντα, οφείλονται σε διάφορους παράγοντες, όπως:
i.       Μείωση κατανάλωσης λόγω συρρίκνωσης του διαθέσιμου εισοδήματος. 
ii.      Μείωση κατανάλωσης καπνικών προϊόντων λόγων αύξησης των τιμών.
iii.     Αυξημένη εισαγωγή καπνικών προϊόντων κατά το 2012 με στόχο τη δημιουργία αποθεμάτων, δεδομένου ότι ήταν ευρέως γνωστή η επικείμενη αύξηση των συντελεστών φορολογίας από 1η Ιανουαρίου 2013.

Ο Υπουργός Οικονομικών τονίζει ότι η διαφοροποίηση που επήλθε το 2012 στη φορολογία καπνικών προϊόντων δεν ήταν η αιτία για τις προαναφερόμενες μειώσεις σε ποσότητες τσιγάρων και έσοδα. Όπως σημειώνει, η διαφοροποίηση στο φορολογία των συγκεκριμένων ειδών «ήταν απότομη και, ίσως, να ήταν πιο ενδεδειγμένη μια σταδιακή προσαρμογή». Παρόλα αυτά, προσθέτει ο Χάρης Γεωργιάδης, δεν ενδείκνυται πλέον καμία μείωση ή αναπροσαρμογή της φορολογίας στο παρόν στάδιο.