Σκοτώνοντας τον ELA

Δεν πρόλαβε να περάσει ούτε μία ώρα από την ανακοίνωση της Τράπεζας Κύπρου για αποπληρωμή του ELA και στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης άρχισαν οι αναλύσεις από ειδήμονες και μη, η παρελθοντολογία για το τι έφταιξε και η έκδοση πορισμάτων. 

Ο ELA από μόνος του δεν είναι κάτι κακό (εκτός κι αν προκύψει ως κληρονομιά από μία άλλη τράπεζα), είναι φθηνή ρευστότητα. Το κακό είναι πως για να καταφύγει μία τράπεζα στον ELA σημαίνει πως κάτι δεν πάει καθόλου καλά. Στην περίπτωση της Κύπρου, το πρόβλημα ξεκίνησε λόγω της μείωσης των καταθέσεων της Λαϊκής στην Ελλάδα και το κλείσιμο του διατραπεζικού δανεισμού. Εάν η τράπεζα τότε δεν κατέφευγε στον ELA, δεν θα μπορούσε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των καταθετών της και θα έμενε εκτεθειμένη σε σχέση με το σημαντικότερο στοιχείο που είχε στο παθητικό της. Το ότι βέβαια η άντληση ELA κρατήθηκε ως κρυφό «καμάρι» από τη διοίκηση της Λαϊκής, είναι ένα θέμα που σηκώνει πολλή συζήτηση καθώς η γραμμή μεταξύ πανικού και καθησυχασμού είναι πολύ λεπτή. 

Επί της ουσίας, η Τράπεζα Κύπρου εξόφλησε κάτι που της φορτώθηκε και μάλιστα σε αρκετά σύντομο διάστημα και απαλλάχθηκε από ένα ακόμα βραχνά μετά τις κυβερνητικές εγγυήσεις, τη Uniastrum κι άλλες επενδύσεις… τουριστικού χαρακτήρα. Πλέον αναμένουμε να δούμε τη στρατηγική της τράπεζας σε σχέση με καταθέσεις και δάνεια και κυρίως τα επιτόκια που θα προσφέρει. Σημειώνουμε πως εκτός από τον ELA, η τράπεζα σταδιακά μείωσε και κάτι άλλο σχεδόν εξίσου σημαντικό. Τον δείκτη δανείων προς καταθέσεις, ο οποίος από 148% που ήταν τον Σεπτέμβριο του 2014 μειώθηκε σε 102% τον Σεπτέμβριο του 2016. Τάση που δεν οφείλεται μόνο στην απομόχλευση των δανείων αλλά και στην αύξηση των καταθέσεων κατά 2.3 δις ευρώ για την ίδια με την προαναφερόμενη περίοδο. Θα συνεχίσει να κυνηγά η τράπεζα νέες καταθέσεις ή θα προτιμήσει να ελέγξει το κόστος διατηρώντας τον δείκτη στα ίδια επίπεδα; Ας μην ξεχνάμε πως μέχρι την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων εννιαμήνου, η τράπεζα δεν τηρούσε τα όρια ρευστότητας και λειτουργούσε με την ανοχή των εποπτικών Αρχών. 

Ο ELA λοιπόν ήταν μία πηγή έκτακτης ρευστότητας που οι επιπτώσεις του μάλλον ήταν περισσότερο ψυχολογικές αφού τα πάντα στον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι θέμα εμπιστοσύνης. Το ότι η Τράπεζα Κύπρου τον αποπλήρωσε τόσο νωρίς είναι ένας μικρός άθλος - με δεδομένο ότι προηγήθηκε κούρεμα καταθέσεων- αλλά όχι κάτι ακατόρθωτο αν δούμε και το παράδειγμα των ελληνικών τραπεζών τα τελευταία χρόνια. 

Μετά απ’ όσα πέρασε το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα ήταν σοφό αν βλέπαμε τα πάντα πιο νηφάλια. Ακόμα και τον ELA. Ως ένα τελευταίο καταφύγιο για μία τράπεζα που έχει πρόβλημα ρευστότητας και όχι ως πηγή προβλήματος.