Πιέζει για αύξηση του αιγοπρόβειου γάλακτος ο Κουγιάλης

Τις βάσεις για κατακόρυφη αύξηση της παραγωγής αιγινού και πρόβειου γάλακτος, εν όψει και της εγγραφής του χαλλουμιού ως προϊόντος ΠΟΠ, θέτει το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Η στρατηγική που εξήγγειλε πρόσφατα ο αρμόδιος Υπουργός, Νίκος Κουγιάλης για την παραγωγή του αιγινού και πρόβειου γάλακτος για την περίοδο 2017 – 2020, συγκεντρώνει προϋπολογισμό πέραν των €40 εκατ. και στηρίζεται σε τρεις πυλώνες. 

Στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος με αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της βελτίωσης του γενετικού δυναμικού των υφιστάμενων κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος μέσω της αύξησης του ζωικού κεφαλαίου και στην αντιμετώπιση και μετριασμό του προβλήματος της εποχικότητας.

H υφιστάμενη παραγωγικότητα των ζώων σε γάλα πρέπει και έχει τη δυνατότητα να βελτιωθεί σημαντικά, έτσι ώστε μέχρι το 2024 που λήγει η μεταβατική περίοδος για την ποσόστωση, να εξασφαλιστούν απαραίτητες ποσότητες για την παρασκευή χαλουμιού με αιγοπρόβειο γάλα σε ποσοστό 50%. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα για την παρασκευή χαλλουμιού, χρησιμοποιείται από τις βιομηχανίες 80% αγελαδινού γάλακτός και 20% αιγοπρόβειου. Μάλιστα, o υπουργός υπερδιπλασιάζει στα €16 εκατ. το ποσό που θα διατεθεί προς τους παραγωγούς στο πλαίσιο του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης με στόχο την αύξηση της παραγωγής αιγοπρόβειου γάλακτος.

Οι αδυναμίες του τομέα
Σύμφωνα με δεδομένα που παρέθεσε το αρμόδιο υπουργείο, σήμερα παρατηρούνται αρκετές αδυναμίες στον κλάδο της αιγοπροβατοτροφίας. Μεταξύ άλλων, έχει διαπιστωθεί ότι σε πολλές κτηνοτροφικές μονάδες οι συνθήκες διαβίωσης των ζώων δεν είναι οι καταλληλότερες και ότι η διατροφή τους είναι ανεπαρκής, με αποτέλεσμα τη μειωμένη παραγωγή γάλακτος. Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών, η μέση παραγωγή ανά ζώο είναι σήμερα 164 λίτρα το χρόνο ενώ σε μονάδες που υπάρχει σωστή διαχείριση η παραγωγή ανέρχεται στα 300 λίτρα. Αναλυτικότερα, παρατηρείται: 
•    Μεγάλο ποσοστό κτηνοτροφικών μονάδων (εκμεταλλεύσεων) έχει μικρό αριθμό ζώων με μειωμένη παραγωγικότητα σε γάλα και χαμηλή αποδοτικότητα του εργατικού δυναμικού. 
•    Μικρό ποσοστό εκμεταλλεύσεων εμφανίζει υψηλή παραγωγικότητα ανά ζώο σε γάλα και αποδοτικότητα εργατικού δυναμικού
•    Χαμηλή μέση παραγωγικότητα ζώων σε γάλα το 2015, με παραγωγή μόλις 155,7 λίτρων αιγινού και 125,6 λίτρων πρόβειου γάλακτος. 

Τα σημερινά δεδομένα σε αριθμούς
Βάσει στοιχείων του Τμήματος Γεωργίας για το 2015, στην Κύπρο λειτουργούν 2.215 μονάδες αιγοπροβατοτροφίας. 
Αριθμός θηλυκών ζώων >7 μηνών: 353.004
- 58% Πρόβατα
- 42% Αίγες

Παραγωγή γάλακτος: 48,79 εκ λίτρα
- 53% πρόβειο
- 47% αιγινό

Μέση παραγωγή: 138,2 λίτρα/θηλυκό ζώο >7 μηνών
-Αίγα: 155,72 λίτρα
-Προβατίνα: 125,68 λίτρα

Εξάλλου, το 2015 παράχθηκαν 21.225 τόνοι χαλλουμιού αναλογίας 80/20 και μόλις 9.872 τόνοι αναλογίας 50/50. 

Στόχοι για εξισορρόπηση της ποσόστωσης
Τρεις είναι συνολικά οι στόχοι που θέτει το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για την ενίσχυση της παραγωγής αιγινού και πρόβειο γάλακτος:

1.    Βελτίωση της παραγωγής των ζώων σε γάλα με παράλληλη αύξηση της ανταγωνιστικότητας του τομέα της αιγοπροβατοτροφίας
2.    Αύξηση του ζωικού κεφαλαίου
3.    Μετριασμός της εποχικότητας στην παραγωγή γάλακτος

Για την επίτευξη των προαναφερόμενων στόχων, το Υπουργείο προωθεί σειρά δράσεων, μεταξύ των όπως:
-Επανασχεδιασμός του υφιστάμενου προγράμματος γενετικής βελτίωσης (κρατικές υπηρεσίες, κυβερνητικές κτηνοτροφικές επαύλεις και ιδιωτικές αιγοπροβατοτροφικές μονάδες) με απώτερο σκοπό την αυξημένη διάθεση γενετικά βελτιωμένων ζώων και τη μέγιστη διασπορά γενετικού υλικού υψηλών αποδόσεων.
-Ενίσχυση και αναβάθμιση των Κυβερνητικών Κτηνοτροφικών επαύλεων
-Παροχή τεχνικής βοήθειας στους αιγοπροβατοτρόφους για την καταγραφή στοιχείων, με στόχο τη γενετική βελτίωση των ζώων. 
-Στοχευμένη εφαρμογή προγράμματος επιμόρφωσης σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο στους αιγοπροβατοτρόφους (νέες μεθόδοι διαχείρησης αιγοπ/φικων μονάδων κ.α.)
 -Σύσταση ομάδων/οργανώσεων παραγωγών, με στόχο τη μείωση του κόστους εισροών, την αύξηση της διαπραγματευτικής τους δύναμης έναντι των βιομηχανιών και τη μεταφορά γνώησης μεταξύ των παραγωγών. 
-Μεταφορά γνώσεων/εμπειριών από άλλους τομείς της κτηνοτροφίας/παραγωγής γαλακτοκομικών προϊόντων
-Προώθηση της δημιουργίας νέων ανταγωνιστικών μονάδων και αύξηση του πληθυσμού σε υφιστάμενες μονάδες.

Στις δηλώσεις του κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνέντευξης τύπου, ο υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Νίκος Κουγιάλης τόνισε ότι οι παραγωγοί πρέπει να αξιοποιήσουν τα παρεχόμενα μέτρα στήριξης για να βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους, αλλά και να οργανωθούν σε ομάδες, τόσο για να διευκολύνουν τη δουλειά τους αλλά και να εμπορευτούν το προϊόν τους ορθά και όχι ευκαιριακά το προϊόν τους.

Οι δυνατότητες
Όπως επισημαίνει το υπουργείο, ο στόχος για αύξηση της συνολικής παραγωγής γάλακτος με αύξηση της παραγωγής γάλακτος ανά ζώο, είναι εφικτός. Κύριο εργαλείο, αποτελεί η αύξηση της μέσης απόδοσης των ζώων σε γάλα. 
-Πρωταρχικός στόχος: 70% μέσης δυνητικής απόδοσης
-Απώτερος στόχος: 90% μέσης δυνητικής απόδοσης

Δευτερεύων/συμπληρωματικό εργαλείο αποτελεί η σταδιακή και παράλληλα αύξηση του αριθμού των ζώων. Εφικτός στόχος είναι τα αυξημένα επίπεδα του 2011 (αύξηση ζωικού κεφαλαίου κατά 99.000 θηλυκά ζώα,, 28% πάνω σε σχέση με τα επίπεδα του 2015.

Εργαλείο υλοποίησης το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης
Κύριο εργαλείο για την υλοποίηση των προαναφερόμενων δράσεων αποτελεί το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014 – 2020. Μάλιστα σε δηλώσεις του την Τρίτη (3 Ιανουαρίου) ο υπουργός ανακοίνωσε την απόφαση του να υπερδιπλασιάσει το χρηματικό ποσό στα €16 εκατ. που θα δοθεί στους παραγωγούς, έτσι ώστε να δοθεί η δυνατότητα υλοποίησης περαιτέρω επενδύσεων στην αιγοπροβατοτροφία. Υπενθυμίζεται ότι στα πλαίσια του Προγράμματος, αναμενόταν να διατεθούν €243,3 εκ. για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα παραγωγής και της κυπριακής υπαίθρου.

« Οι βιομήχανοι να στηρίξουν τους παραγωγούς»
«Δεν μπορεί ο τομέας αυτός να στηρίζεται επ’ άπειρον στα δεκανίκια του κράτους ειδικά αυτή τη στιγμή όπου υπάρχει τόσο μεγάλη ζήτηση σε γάλα», ανέφερε μεταξύ άλλων ο υπουργός, υπογραμμίζοντας ότι το κράτος καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια στήριξης του τομέα της παραγωγής γάλακτος. Ο κ. Κουγιάλης επισήμανε την ανάγκη όπως η γαλακτοβιομηχανία να συμβληθεί με τους παραγωγούς, να πληρώσει ενθαρρυντικές τιμές που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής του προϊόντος και να βοηθήσει τους παραγωγούς να παράξουν το τελικό προϊόν με βάση τα ποιοτικά πρότυπα που η ίδια η βιομηχανία επιθυμεί, προκειμένου να ικανοποιήσει την εξαγωγική αγορά.

Οι δηλώσεις του υπουργού σε σχέση με την ανάγκη στήριξης και ανάπτυξης των παραγωγών αιγινού και πρόβειου γάλακτος από τις γαλακτοβιομηχανίες, προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των Τυροκόμων, ο Πρόεδρος των οποίων προειδοποίησε μέσα από δηλώσεις του στο InBusinessNews ότι μια τέτοια ρύθμιση, θα αυξήσει κατακόρυφα την τιμή του γάλακτος αλλά και του χαλλουμιού, με ολέθριες συνέπειες για το ίδιο το προϊόν και τις πωλήσεις του.