ΓΔ ΕΠΣΑ: Ταχύτεροι ρυθμοί στα συγχρηματοδοτούμενα

Πιο γρήγορους ρυθμούς στην υλοποίηση των έργων που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ, ζητά ως διαχειριστική αρχή η Γενική Διεύθυνση Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης από τους ενδιάμεσους φορείς, με τον Διευθυντή Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων Κώστα Ιακώβου να δηλώνει στο ΚΥΠΕ ότι «θέλουμε να δούμε τα έργα να γίνονται».

Τα ευρωπαϊκά κονδύλια της προγραμματικής περιόδου 2014 – 2020 διοχετεύονται και θα διοχετευτούν στους Κύπριους πολίτες μέσω σχεδίων για την επαγγελματική κατάρτιση, την απασχόληση και την καταπολέμηση της ανεργίας, την νεανική επιχειρηματικότητα, τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και επιχειρήσεων, την έρευνα και την καινοτομία, την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, αλλά και για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη των τεσσάρων βασικών δήμων της νήσου.

Σε ερώτηση αν είναι ευχαριστημένος με την πορεία υλοποίησης των προγραμμάτων ο κ. Ιακώβου απαντά αρνητικά και αναφέρει ότι «αναμέναμε και σπρώχνουμε τους ενδιάμεσους φορείς γι αυτό, να προχωρήσουμε με πιο γρήγορους ρυθμούς».

Τα €788 εκ. που θα διατεθούν για την Κύπρο την περίοδο 2014 – 2020, σημειώνει «δεν είναι στη βούληση τη δική μας πότε θα τα ξοδέψουμε», προσθέτοντας ότι «υπάρχουν και ετήσιοι στόχοι».

Προς αυτό δίνει το παράδειγμα των επιπρόσθετων €200 εκ. που κέρδισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης στο πλαίσιο διαπραγμάτευσης με την ΕΕ, λέγοντας ότι θα πρέπει να δεσμευθούν ως το τέλος του 2017, διαφορετικά θα χαθούν.

Πλήρης αξιοποίηση των πόρων της περιόδου 2007 – 2013
Ο κ. Ιακώβου εξηγεί ότι το 2016 η Γενική Διεύθυνση ως διαχειριστική αρχή κλείνει την προγραμματική περίοδο 2007 – 2013 ενώ την ίδια ώρα αρχίζουν και τα σχέδια για την περίοδο 2014 2020.

«Το κύριο μέλημα μας ήταν να διασφαλίσουμε ότι έχουμε αξιοποιήσει όλους τους πόρους που διέθεσε η ΕΕ στα πλαίσια 2007 – 2013», αναφέρει, προσθέτοντας ότι «μέχρι και τις 31 Ιουλίου φέτος προχωρούσαμε με αιτήματα πληρωμών».

«Έπρεπε να διασφαλίσουμε, όπως και το έχουμε κάνει, ότι οι πόροι που είχαν διατεθεί το 2007 - 2014 έχουν απορροφηθεί πλήρως από την Κύπρο», σημείωσε.

Σε ερώτηση για το ποσοστό απορρόφησης, απαντά ότι «σε όλα έχουμε φτάσει το 95%». Το τελευταίο 5% θα δοθεί μέχρι να κλείσει η περίοδος αφού επιβεβαιωθεί από την Κομισιόν ότι τα έργα έχουν υλοποιηθεί πλήρως, διευκρινίζει.

Μικρό το ρίσκο να ζητηθούν ποσά πίσω
Αναφέρει ακόμη ότι υπάρχει ένα μικρό ρίσκο για θέματα που έχουν εγερθεί με παρατυπίες ή παρανομίες που μπορεί να έγιναν. «Αρχή της ΕΕ είναι ότι όπου υπάρχει απάτη δεν δίνονται ευρωπαϊκά κονδύλια ή εάν έχουν δοθεί ζητούνται πίσω», επισημαίνει.

Απαντά αρνητικά σε ερώτηση αν υπάρχει περίπτωση που έχουν ζητηθεί πίσω κονδύλια.

Την ίδια ώρα διευκρινίζει ότι το αποχετευτικό έργο της Πάφου δεν έχει χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκά κονδύλια μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Συντονισμού και Ανάπτυξης. Εκείνο που έχει χρηματοδοτηθεί, λέει, είναι το αποχετευτικό της Κόσιης. Ωστόσο, όπως προσθέτει, από ότι φαίνεται, αν υπήρξε πρόβλημα είναι πάνω στις διαχειριστικές δαπάνες. Εμείς, αναφέρει, προχωρήσαμε σε δαπάνες για το κατασκευαστικό κομμάτι της Κόσιης. Εκεί, διαβεβαιώνει, «ακολουθήθηκαν οι διαδικασίες των προσφορών και όλα τα σχετικά».

Σύμφωνα με τον κ. Ιακώβου το άλλο έργο το οποίο θα μπορούσε να είναι επίφοβο είναι το αποχετευτικό της Λάρνακας για το οποίο διεξάγεται έρευνα. Ωστόσο, όπως αναφέρει, «μεριμνήσαμε να έχουμε τέτοια έργα έτσι ώστε και να απορριφθούν κάποια κομμάτια είτε της Κόσιης είτε του σταθμού επεξεργασίας των λυμάτων Λάρνακας, να είμαστε σε θέση να απορροφήσουμε όλο το ποσό».

Υπάρχει, λέει, ένα μικρό ρίσκο να κληθεί η Κύπρος να καταβάλλει κάποια ποσά πίσω. Σε ερώτηση για το χειρότερο σενάριο, ανέφερε ότι στη χείριστη περίπτωση μπορεί να χάσουμε €1,5 εκ. ή €2 εκ. στα 800 εκ., προσθέτοντας ωστόσο ότι ο ίδιος δεν εκτιμά ότι θα γίνει αυτό.

Σε ότι αφορά ακριβώς το Ταμείο Συνοχής, στο πλαίσιο του οποίου για την Κύπρο θα διατεθούν περίπου €270 εκ, ο κ. Ιακώβου αναφέρει ότι αφορά κυρίως αποχετευτικά έργα και έργα διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων, ορισμένα από τα οποία είχαν ήδη ξεκινήσει κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο και δεν είχαν ολοκληρωθεί.

Και τα €270 εκ. έχουν ήδη κατανεμηθεί σε συγκεκριμένα έργα, αναφέρει, προσθέτοντας ότι πρόκειται για εγκεκριμένα έργα που έχουν περάσει από το Υπουργικό Συμβούλιο από το 2014.

Ο κ. Ιακώβου ενημερώνει επίσης ότι υπάρχουν και τα σχέδια αστικής κινητικότητας, δηλαδή κάποιοι δρόμοι που θα κατασκευαστούν και θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Συνοχής.

Σύνολο €130 εκ. θα διοχετευθούν σε σχέδια του Υπουργείου Εργασίας
Το κυριότερο, αναφέρει επικεφαλής της Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Ταμείων, εκείνο που αφορά τον κόσμο παραπάνω, είναι το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, με το κονδύλι που έχει εξασφαλιστεί για την Κύπρο να είναι της τάξης των €130 εκ. συνολικά.

Πρόκειται, όπως είπε ο κ. Ιακώβου, για όλα τα σχέδια τα οποία ανακοίνωσε η Υπουργός Εργασίας για επαγγελματική εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση, για τους άνεργους πτυχιούχους.

Όλα τα σχέδια που ανακοινώνονται από το Υπουργείο Εργασίας, προσθέτει, συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

Έχουν προκηρυχθεί πάρα πολλά σχέδια και προκηρύσσονται συνέχεια, αναφέρει.

Σχέδια για ενεργοποίηση του ιδιωτικού τομέα
Σε ερώτηση για τη νέα χρηματοδοτική περίοδο, ο κ. Ιακώβου είπε ότι για την περίοδο 2014 – 2020, υπάρχει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης στο πλαίσιο του οποίου θα διοχετευτούν €300 εκ.

Πρόκειται, ενημερώνει, για σχέδια που προκηρύσσουν οι λεγόμενοι ενδιάμεσοι φορείς όπως το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού το οποίο έχει ήδη προκηρύξει σχέδια για τη νεανική επιχειρηματικότητα, για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα, για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, για την ενεργειακή αναβάθμιση των επιχειρήσεων, καθώς και ειδικό σχέδιο για τις καινοτόμες επιχειρήσεις.

Τα σχέδια έχουν ήδη κλείσει και είναι στο στάδιο αξιολόγησης, λέει.

Σύμφωνα με τον κ. Ιακώβου τα σχέδια του Υπουργείου Εμπορίου θα αποτελέσουν το «βαρόμετρο για να δούμε πως θα ενεργοποιηθεί παραπάνω ο ιδιωτικός τομέας, ο επιχειρηματικός κόσμος». Γι αυτό, εξηγεί, «δώσαμε κάποια προτεραιότητα σ` αυτά τα προγράμματα, ούτως ώστε να επαναδραστηριοποιηθεί ο τομέας της παραγωγής για να δημιουργηθούν και νέες θέσεις εργασίας».

Την ίδια ώρα, σημειώνει ότι θα βγουν και άλλα σχέδια. Δεν κατανέμουμε όλα τα λεφτά αμέσως γιατί δεν ξέρουμε και τι ανταπόκριση θα υπάρξει, λέει, ενώ όπως προσθέτει γίνεται και διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως προς τα σχέδια που θα προκηρυχθούν.

Δίνει το παράδειγμα σχεδίου για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών, όπου η Κομισιόν θεωρούσε πως αφού το νοικοκυριό θα έχει άμεσο όφελος λόγω εξοικονομήσεων, θα έπρεπε να δοθούν χρηματοδοτικά εργαλεία αντί χορηγίας. Η διαδικασία για διενέργεια μελέτης ως προς το ποια χρηματοδοτικά εργαλεία θα ήταν πρόσφορο να χρησιμοποιηθούν βρίσκεται σε εξέλιξη από τη Γενική Διεύθυνση.

Τους προσεχείς μήνες δύο σχέδια για αναβάθμιση του τουρισμού
Ο Διευθυντής Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων αναφέρει επίσης ότι δύο σχέδια που δεν έχουν προκηρυχθεί και αναμένεται να βγουν στους προσεχείς μήνες είναι σχέδια του ΚΟΤ για την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, την αναβάθμιση τουριστικών μονάδων και την προώθηση του εναλλακτικού τουρισμού.

Απαντώντας σε ερώτηση για το ύψος του διαθέσιμου κονδυλίου λέει ότι συνολικά είναι περίπου €16 εκ. Αυτό ωστόσο, διευκρινίζει, «δεν σημαίνει ότι θα θα συναινέσουμε να προκηρυχθεί αμέσως όλο το ποσό».

Εντός των προσεχών μηνών αναμένεται να προκηρυχθούν και τα σχέδια του Ιδρύματος Προώθησης Έρευνας για πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα και καινοτόμες επιχειρήσεις, σημειώνει, χωρίς ωστόσο να δίνει συγκεκριμένο ποσό για το συγκεκριμένο σχέδιο.

Αν βάλουμε συνολικά το ποσό που δίνεται για ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας, ένας συνδυασμός ΙΠΕ και Υπουργείου Εμπορίου συνολικά θα διοχετευθούν €70 εκ. από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, λέει.

Διοχέτευση €80 εκ. στους 4 μεγάλους Δήμους για βιώσιμη αστική ανάπτυξη
Σε ότι αφορά τα έργα που θα γίνουν, ο κ. Ιακώβου αναφέρει ότι ένα ποσό €80 εκ. περίπου θα κατανεμηθεί στους τέσσερις μεγάλους Δήμους της Κύπρου.

Οι Δήμοι Λευκωσίας, Λεμεσού, Λάρνακας κλήθηκαν να ετοιμάσουν στρατηγικές ολοκληρωμένης βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, λέει. Τους καλέσαμε, προσθέτει, να μελετήσουν τις πόλεις τους να βρουν τις περιοχές που υστερούν και σ` αυτές να προγραμματίσουν διάφορα έργα που θα περιλαμβάνουν όχι μόνο την κατασκευή κτιρίων, αλλά και την ανάπτυξη κοινωνικών υπηρεσιών, πολιτιστικών υπηρεσιών καθώς και ανάπτυξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Οι στρατηγικές έχουν περάσει από το στάδιο της αξιολόγησης και έχει γίνει μια κατ` αρχήν κατανομή με τη Λευκωσία να παίρνει €30 εκ., τη Λεμεσό €22 εκ., τη Λάρνακα €18 εκ. και την Πάφο €10 εκ.

Ωστόσο, διευκρινίζει ότι η Πάφος έχει χρηματοδοτηθεί μέσω άλλων διαρθρωτικών κονδυλίων στο πλαίσιο της ιδιότητάς της ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα τη Ευρώπης για το 2017, για σημαντικά έργα όπως η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων της Πάφου.

Σε αναφορά του ειδικότερα για την πρωτεύουσα ο κ. Ιακώβου αναφέρει ότι με την υλοποίηση των έργων «θα δείτε μια Λευκωσία εντελώς διαφορετική, που δεν την έχετε φανταστεί». Έργα που έχουν ενταχθεί στην νέα προγραμματική περίοδο περιλαμβάνουν το τόξο των οδών Στασίνου, Μακαρίου, Στασικράτους, Ευαγόρου καθώς και γειτονιές βιώσιμων μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην εντός των τειχών πόλη.

Για την Πλατεία Ελευθερίας, έργο της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί τον Μάρτιο του 2017, λέει ότι «είχε τις περιπέτειες της» αλλά εκτιμά ότι «θα είναι σημείο αναφοράς για πάρα πολλά χρόνια».

«Η ΕΕ θέλει να βλέπει τα κονδύλια της να επενδύονται μακροχρόνιο αποτέλεσμα», σημειώνει. Ότι, προσθέτει «τα λεφτά της ΕΕ πάνε σε καλή μεριά και τα έργα δένουν με το οικονομικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της κάθε πόλης».

ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ