Τι να περιμένουμε από τον γ’ γύρο;

Στις αρχες Φεβρουαρίου το Υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε την πραγματοποίηση του τρίτου γύρου αδειοδοτήσεων για την κυπριακή ΑΟΖ. Μια κίνηση που αντιμετωπίστηκε από σκεπτικισμό και όχι αδίκως αφού η κατάσταση στη βιομηχανία του πετρελαίου δεν φαίνεται να διορθώνεται όσο αφορά την ανάκαμψη της τιμής του πετρελαίου.

Μετά την ολοκλήρωση του τρίτου γύρου αδειοδοτήσεων, περί τα τέλη Ιουλίου θα δημιουργηθεί μια επιτροπή που θα αξιολογήσει τις προσφορές. Η διαβούλευση αναμένεται να διαρκέσει περίπου έξι μήνες. Τι μπορούμε όμως να αναμένουμε από τον τρίτο γύρο αδειοδοτήσεων;

Ο τρίτος γυρος αδειοδοτήσεων θα είναι καταλυτικής σημασίας τόσο για την κυπριακή ΑΟΖ, όσο και για την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής μεσογείου.

Πρόκειται για μια πολύ δύσκολη εποχή για τη βιομηχανία του πετρελαίου και η βελτίωση δεν αναμένεται πριν το 2018. Οι εταιρείες που δραστηριοποιύνται στην ΑΟΖ της Κύπρου θα διεκδικήσουν κάποια οικόπεδα.

Αρχικά όμως πρέπει να αναφερθούμε στην Noble. Η εταιρεία φαίνεται πως δεν πρόκειται να φύγει -όπως διαδίδεται τον τελευταίο καιρό- στην κυπρικαή αγορά. Αντιθέτως, η εταιρεία θα παραδώσει πίσω στην Κυπριακή Δημοκρατία όλα τα δικαιώματα του οικοπέδου 12, πλήν του κοιτάσματος Αφροδίτη.  

Δηλαδή, οι όποιοι πιθανοί στόχοι που είχε η Noble στο οικόπεδο 12 θα επιστρέφουν στην Κυπριακή Δημοκρατία και πλέον αναμένεται όποια εταιρεία τα επιθυμεί να τα διεκδικήσει σε μεταγενέστερο στάδιο αφού το οικόπεδο 12 δεν είναι μέσα σε αυτά που διαπραγματεύονται στον τρίτο γύρο αδειοδοτήσεων.

Από εκεί και πέρα, τα οικόπεδα 6, 8 και 10 είναι στον γ’ γύρο και μπορούν να κατατεθούν αιτήσεις. Φαίνεται πως το οικόπεδο 10 διεκδικείται έντονα από την TOTAL αφού πρόκειται για το οικόπεδο που βρίσκεται και αυτό πολύ κοντά στο οικόπεδο μαμούθ, το Ζορ. Είναι ένα από τα οικόπεδα που είχε κερδίσει η εν λόγω εταιρεία στο β’ γύρο αδειοδοτήσεων και άφησε το 2015 μετά την τελική απόφαση της για παραμονή στην κυπριακή ΑΟΖ. Από την άλλη η εταιρεία ΕΝΙ αναμένεται να είναι και στο γ’ γύρο, όπως ήταν παρούσα και στον β’ γύρο αδειοδοτήσεων που είχε ως αποτέλεσμα να κερδίσει τα οικόπεδα 2, 3 και 9 μαζί με την κορεάτικη εταιρεία KOGAS. Η ΕΝΙ βρίσκεται μέχρι και σήμερα σε φάση εξερεύνησης.


Χάρτης οικοπέδων κυπριακής ΑΟΖ

Από τα οικόπεδα που είναι διαθέσιμα, αναμένουμε το οικόπεδο 8 να προσελκύσει αρκετούς ενδιαφερόμενους.  Πρόκειται για οικόπεδο που βρίσκεται στους πρόποδες του Ερατοσθένη όπως είχαν αναλυθεί σε προηγούμενο άρθρο μας. Φαίνεται βεβαίως και στην εικόνα 1 πως το οικόπεδο 8  περιέχει τους πρόποδες του Ερατοσθένη. To οικόπεδο 6 είναι αρκετά σημαντικό αφού βρίσκεται πλησίον της περιοχής του Ερατοσθένης.  Φαίνεται και από τον χάρτη που έδωσε στη δημοσιότητα το Υπουργέιο Ενέργειας πως το οικόπεδο 6 έχει παρόμιες δομές και πιθανούς στόχους (μπλέ χρώμα) με αυτά του Ζορ στην γωνία κάτω δεξιά. Τώρα όσο αφορά το οικόπεδο 10 όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως αναμένεται να διεκδικηθεί από την TOTAL. Τώρα βέβαια εναπόκειται στην Κυπριακή Δημοκρατία αν θα το παραχωρήσει. Από τις μέχρι τώρα ενέργειες μπορεί κανείς να εξάγει το συμπέρασμα πως δύσκολα θα δωθεί αφού το κράτος είχε την ευκαρία να το κάνει όταν ανανέωνε την άδεια για το οικόπεδο 11 στην εν λόγω εταιρεία. H πιθανότητα να δοθεί στην TOTAL θα υπάρχει αν οι υπόλοιπες προσφορές δεν είναι το ίδιο συμφέρουσες. Γιατί πρέπει να σημειωθεί πως η βιομηχανία του πετρελαίου αρκετές φορές έχει σαν κομμάτι της την πολιτική (και όχι με την κακή έννοια).

Ο γ’ γύρος αναμένεται να είναι σημαντικός και ως προς δυο άλλους παράγοντες. Πρώτον όσο αφορά τον αριθμό των εταιρειών και δεύτερον όσο αφορά το συμβόλαιο για κάθε οικόπεδο. Αρχικά, όσο αφορά τον αριθμό των εταιρειών θα καταδείξει το ενδιαφέρον στην κυπριακή ΑΟΖ και την δυναμική της περιοχής που διαλαλούμε ως κράτος τα τελευταία 8 χρόνια. Ο δεύτερος και πιο σημαντικός παράγοντας είναι το είδος και ύψος των προσφορών.  Λίγη σημασία  έχει το ύψος το μπόνους αφού σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούν παραπλανητικά. Η σημασία των μπόνους εναπόκειται στις πόσες πιθανότητες υπάρχουν για την εύρεση υδρογονανθράκων. Αν οι πιθανότητες είναι λίγες τότε είναι σημαντικά, αν είναι πολλές τότε καλό είναι να κοιτάξουμε τα ποσοστά κράτους-εταιρειών στα συμβόλαια. Σε περίπτωση επιτυχούς  γεώτρησης τότε ακόμη και μια αύξηση της τάξης του 0.5% υπέρ του κράτους στο συμβόλαιο είναι ικανό να είναι περισσότερα έσοδα σε βάθος εικοσαετίας από ότι ένα μπόνους τώρα. Αυτός είναι ένας παράγοντας πολύ σημαντικός και θα πρέπει το κράτος να τον δει (και θα τον δει) με ιδιαίτερη σημασία. Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως ίσως να μην μάθουμε και ποτέ αυτά τα ποσοστά.

Ένας τρίτος γύρος εμπεριέχει δυο υψηλά ρίσκα που ίσως είναι και οι δυο παράγοντες της επιτυχίας. Αρχικά όσο αφορά το πλήθος των εταιρειών αλλά κυρίως όσο αφορά την ουσία (τα ποσοστά) των συμβολαίων. Μπορεί ένας τρίτος γύρος να βοηθήσει αρκετά την Κύπρο αλλά και την περιοχή. Εγκυμονεί ωστόσο και ορισμένους κινδύνους που θα πρέπει η Κύπρος να έχει πάντοτε στα υπόψιν. Σε περίπτωση δηλαδή που δεν ενδιαφερθούν αρκετές εταιρείες να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις συνέπιες. Έστω και αν ένας τρίτος γύρος κριθεί επιτυχημένος η οποιαδήποτε επιτυχία του θα κριθεί από τα αποτελέσματα των ερευνών.