Προδρόμου: Τώρα η ώρα της νέας αναπτυξιακή στρατηγικής

Η κυπριακή οικονομία θα πρέπει να αναζητήσει νέο αναπτυξιακό πρότυπο, δηλώνει σε συνέντευξή του ο εκπρόσωπος τύπου και βουλευτής του ΔΗΣΥ Πρόδρομος Προδρόμου. Ο κ. Προδρόμου επισημαίνει ότι η Κυβέρνηση θα πρέπει να σχεδιάσει μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική, μέσω της δημιουργίας Υφυπουργείου Ανάπτυξης. Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ παραδέχεται ότι δεν έχουν εφαρμοστεί τα περισσότερα από το πρόγραμμα της Κυβέρνησης, ωστόσο, υπογραμμίζει ότι τώρα ήρθε η στιγμή ώστε να υπάρξουν δημιουργικές πρωτοβουλίες.

Ποιες προκλήσεις θα αντιμετωπίσει η χώρα μας μετά την έξοδο από το μνημόνιο;
Παρά το ότι βγαίνουμε με επιτυχία από το πρόγραμμα, αυτό δεν είναι παρά ένα συμβολικό ορόσημο. Το μνημόνιο ήταν αναγκαίο για να γίνει διόρθωση και εξισορρόπηση της οικονομίας, καθώς είχε σχεδόν καταστραφεί.  Το μνημόνιο δεν θα έφερνε από μόνο του την ανάπτυξη, ούτε θα μας οδηγούσε σε ανθηρή οικονομία. Επομένως, το μνημόνιο δρομολόγησε πράγματα που χρειαζόταν να γίνουν. Ξέρουμε ότι τα προβλήματα παραμένουν.  Τεράστια πληγή είναι η ανεργία και τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια  παράγοντας αδυναμίας του χρηματοοικονομικού συστήματος. Το γενικότερο θέμα είναι ότι η κυπριακή οικονομία πρέπει να βρει νέο αναπτυξιακό πρότυπο. Δεν έχει νόημα να γυρίζουμε στα παλιά. Δεν είμαστε ούτε στο  2015 ούτε και στο 2007. Πρέπει να σχεδιάσουμε νέα αναπτυξιακή στρατηγική.

Πώς θα επιτευχθεί ο στόχος του σχεδιασμού και υλοποίησης νέας αναπτυξιακής στρατηγικής; Πώς την αντιλαμβάνεστε αυτή την αναπτυξιακή στρατηγική;
Περιμένουμε να παίξει ρόλο η δημιουργία υφυπουργείου ανάπτυξης, το οποίο θα πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό. Αναμένουμε να κατατεθεί η πρόταση και τα νομοσχέδια μέχρι το Πάσχα. Όλον αυτόν τον καιρό γινόταν η προετοιμασία. Ήταν πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη και κατά προτεραιότητα θα γίνουν τα υφυπουργεία Ανάπτυξης και Τουρισμού. Η δημιουργία των υφυπουργείων δεν είναι συμβολική κίνηση, αλλά επείγουσα τόσο για να υπάρξει συγκροτημένη αναπτυξιακή πολιτική όσο και για να υπάρξει μοχλός κυβερνητικής πολιτικής που θα κτυπήσει τη γραφειοκρατία. Για να έρθουν ξένες επενδύσεις θα πρέπει να αλλάξουν οι δαιδαλώδεις διαδικασίες για να πάρει κανείς άδεια για να εγκαταστήσει μια επιχείρηση. Να συγκεντρωθούν δηλαδή όλες οι αρμοδιότητες σε ένα βραχίονα ο οποίος θα έχει έννοια για την επιχειρηματικότητα, την παραγωγή και την καινοτομία.

Δεύτερο, φαίνεται ότι θα είναι το υφυπουργείο του τουρισμού. Ο τουρισμός είναι η ναυαρχίδα των υπηρεσιών στην Κύπρο και θα δώσουμε την ώθηση που χρειάζεται.

Εμείς ως ΔΗΣΥ επισημαίνουμε ότι κάποια πράγματα πρέπει να γίνουν με ταχύτερο ρυθμό. Αναγνωρίζουμε ότι δεν έχουν εφαρμοστεί τα περισσότερα από το πρόγραμμα. Η κυβέρνηση κυβερνούσε με επιβεβλημένο πρόγραμμα το μνημόνιο και τώρα ήρθε η στιγμή να υπάρξουν δημιουργικές πρωτοβουλίες.

Κατά γενική παραδοχή, ο λαός έχει υποστεί αρκετές θυσίες. Λέτε ότι θα συνεχίσει να υπόκειται σε θυσίες και μετά την έξοδο από το μνημόνιο;
Ουδέποτε κατάλαβα γιατί ο λαός έχει  κάνει θυσίες, επειδή έχουμε δημοσιονομική ισορροπία. Αντίθετα, ο λαός κάνει θυσίες, όταν έχουμε ελλείμματα. Εξαρτάται όμως πώς εννοεί ο καθένας το λαό. Νομίζω ότι η οδυνηρή εμπειρία της  πτώχευσης και του μνημονίου θα έπρεπε να μας διδάξει ότι λαός δεν είναι μόνο οι εργαζόμενοι στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Από άποψη ποσοτήτων, εργαζόμενοι είναι οι υπόλοιποι στον τομέα της ιδιωτικής οικονομίας.

Εδώ υπάρχει παρεξήγηση στο ότι το κράτος θα φτιάξει θέσεις εργασίας για να μην υπάρχει ανεργία. Αυτό δεν πρέπει και ούτε θα γίνει. Μπορεί να γινόταν κάποτε. Αν έχουμε σήμερα 40-50 χιλ. ανέργους η λύση δεν είναι να τους εργοδοτήσουμε και μετά να μην έχουμε να τους πληρώσουμε. Θα πρέπει η Πολιτεία να πάρει μέτρα ώστε να ενθαρρύνει την επιχειρηματικότητα και να δώσει κίνητρα στο κέρδος, το οποίο κάποιοι θεωρούν ανάθεμα. Μόνο έτσι θα υπάρχουν εισοδήματα και θέσεις εργασίας για όλους.  

Η οικονομία καταστρεφόταν από το 2008, ενώ μπήκε σε μνημόνιο το 2012. Καθ’ όλη τη διάρκεια των χρόνων χάθηκαν πολλές θέσεις εργασίας και η έξοδος από το μνημόνιο δεν εξυπακούει τη δημιουργία νέων θέσεων. Χρειάζεται υπευθυνότητα, σύνεση, δημιουργικότητα, δουλειά και επινοητικότητα. Αν θεωρούμε ότι είναι ανεξάντλητος ο  κρατικός κορβανάς τότε δεν θα χρειαστεί πολύς χρόνος, ώστε να φτάσουμε πάλι σε αυτά τα προβλήματα.

Θα παραδεχόσασταν σήμερα πως την οικονομική κρίση στην Κύπρο δημιούργησαν οι τράπεζες και όχι κατ’ ανάγκην η κακή δημοσιονομική διαχείριση του παρελθόντος; Αυτό ισχυρίζεται τουλάχιστον το ΑΚΕΛ και γενικότερα η προηγούμενη κυβέρνηση της χώρας…
Η οικονομία έχει να κάνει με την κοινωνία. Δεν είναι ένας οργανισμός, αλλά ένα σύμπαν από περίπλοκες διαδικασίες. Μπορεί κάποιοι που είναι αδαείς να το απλοποιούν. Όποιος έχει γνώσεις οικονομικών θα γνωρίζει ότι όσο μεγάλες και να ήταν οι ανάγκες σε επιπρόσθετα κεφάλαια, τότε αυτό από μόνο του  δεν θα δυναμίτιζε την οικονομία. Η απραξία δυναμίτισε τον τραπεζικό τομέα. Αν είχαν ληφθεί αυστηρά μέτρα το 2011 -από αυτούς μάλιστα που κατηγορούν τις τράπεζες -δεν θα φτάναμε εδώ.

Εάν δηλαδή η Κύπρος ανταποκρινόταν στην πρόσκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ώστε να δεχθεί τη στήριξη από το Μηχανισμό στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών τον Οκτώβριο του 2011 ενδεχομένως τότε να την γλυτώναμε με μόνο 3 δις ευρώ.  Δυστυχώς , ρητόρευαν ότι φταίνε τράπεζες και με την ανεκδιήγητη συμπεριφορά του Κεντρικού Τραπεζίτη (ο οποίος πιθανόν να αντιμετωπίζει και ποινικές ευθύνες) ότι κρατά την τράπεζα στον αναπνευστήρα, διογκώθηκε το πραγματικό πρόβλημα.

Στην Κύπρο η ανεργία το 2008 ήταν 3,5% και έφτασε 14%. Αυτό δεν τον προκάλεσαν οι τράπεζες, αλλά η οικονομία που ταλανιζόταν από τη διεθνή κρίση. Το κράτος δεν είχε την παραμικρή προστασία. Πού ήταν η Κυβέρνηση  να ασκήσει σωστή οικονομική πολιτική που θα μετριάσει τις συνέπειες;  Όλες οι χώρες έβγαιναν από την κρίση το 2012, ενώ η Κύπρος είχε βυθιστεί στην κρίση από το 2011.

Υπήρχε εναλλακτική συνταγή για την Κύπρο αντί του κουρέματος, το οποίο μας επεβλήθη;
Έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, φαίνεται ότι δεν υπήρχε εναλλακτική πρόταση. Οι ευρωπαίοι εταίροι έχοντας απηυδήσει με την περίπτωση της Κύπρου αποφάσισαν δυστυχώς να εφαρμόσουν για πρώτη φορά  αυτά που είχαν κατά νου στα πλαίσια της τραπεζικής ένωσης και της Πανευρωπαϊκής Αρχής Εξυγίανσης. Η μόνη διαφοροποίηση που θα μπορούσε να γίνει  είναι η μεταβατική πρόταση που αφορούσε την κλιμακωτή συνεισφορά καταθέσεων από όλο το τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο τρέφω βάσιμες αμφιβολίες κατά πόσο θα ήταν αρκετό  ή θα επιβίωνε μέχρι τέλους. Ήταν πρόβλημα να αγγίξεις τις  εξασφαλισμένες καταθέσεις.

Επαναλαμβάνω, θα το αποφεύγαμε μόνο αν ζητούσαμε βοήθεια νωρίτερα. Οι τράπεζες δεν είναι φαντάσματα. Έχουν διοικήσεις, ιδιοκτήτες, οι οποίοι έχουν κατακρεουργηθεί από την κυβέρνηση Χριστόφια. Έγινε αυτό που ήθελαν. Οι έχοντες και κατέχοντες τα έχασαν όλα.  Αντιλήφθηκαν όμως ότι οι μέτοχοι δεν είναι οι κεφαλαιοκράτες. Είναι και οι μικρομεσαίοι και ο φτωχός κόσμος που έχει κομπόδεμα κι αποταμιεύσεις με τη μορφή μετοχών.

Τελικά ποια είναι η θέση της Κυβέρνησης για την ιδιωτικοποίηση της CYTA; Είναι ή όχι επιβεβλημένη μια τέτοια πολιτική πράξη;
Προαπαιτούμενο για μια θετική αξιολόγηση είναι το νομοσχέδιο που θα επιτρέπει την μετατροπή της CYTA σε κρατική εταιρεία.  Άλλο πράγμα είναι η ιδιωτικοποίηση της. Δεν είναι τα χρήματα της δόσης  που «παίζουν», αλλά είναι η φήμη της κυπριακής οικονομίας. Δηλαδή, εάν καταγράφεται η θέληση της Κύπρου να κάνει μεταρρυθμίσεις, να προχωρήσει και να ανοιχτεί σε επενδύσεις. Αυτό που φοβόμαστε είναι την αποτυχία της τελευταίας αξιολόγησης. Δεν θα είναι δύσκολο να βρεθούμε ξανά σε δύσκολη θέση. Μόλις βγήκαμε στις αγορές και ο πρώτος δανεισμός έγινε με χαμηλό επιτόκιο. Θα μας επικρίνουν ότι τώρα που έφυγε η τρόικα, αυτοί αρχίζουν πάλι τα ίδια. Όσο μικρότερη είναι η οικονομία, τόσο ευάλωτη είναι στα μηνύματα των διεθνών αγορών και αξιολογήσεων.