Βασανιστικά ενεργειακά διλήμματα για την Κύπρο

Την ώρα που οι ποσότητες στην κυπριακή ΑΟΖ έχουν επιβεβαιωθεί μόνο για την περίπτωση του οικοπέδου 12, ο ενεργειακός προσανατολισμός της Κύπρου παίρνει κατεύθυνση προς τη λύση των αγωγών. Τα σενάρια χερσαίας ή ακόμη και πλωτής μονάδας υγροποίησης φυσικού αερίου έχουν τεθεί στο περιθώριο για οικονομικούς, τεχνικούς αλλά και γεωπολιτικούς λόγους.

Την ίδια στιγμή τα ερωτήματα αναφορικά με τις επιλογές που έχει η Κύπρος, σε σχέση με τα εν δυνάμει δίκτυα αγωγών είναι πολλά και σύνθετα. Παράλληλα, οι πολιτικές και οικονομικές ισορροπίες, μεταξύ χωρών της ανατολικής Μεσογείου, των σχεδιασμών της ΕΕ αλλά και των μεγάλων παικτών στο ενεργειακό σκηνικό, καθιστούν ακόμη πιο δύσκολο τον σχεδιασμό ενεργειακού πλάνου από πλευράς Κύπρου.

Πρώτη επιλογή η Αίγυπτος λόγω
εγγύτητας και εσωτερικών αναγκών  
Τα σημερινά δεδομένα, τα οποία έχουν επανακαθοριστεί με την είσοδο της BG στο τεμάχιο «Αφροδίτη», υπαγορεύουν προώθηση του κυπριακού φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο με σκοπό την υγροποίηση στα δύο τερματικά της χώρας. Το ένα, στο Ιντκού ελέγχεται από τη βρετανική BG και το δεύτερο από την ιταλική ΕΝΙ. Ο τελικός προορισμός του φυσικού αερίου, δηλαδή εάν θα είναι η Αίγυπτος ή άλλες αγορές, δεν αφορά άμεσα την Κύπρο, αφού οι αγοραστές των αποθεμάτων θα είναι τα τερματικά μέσω των εταιρειών που τα ελέγχουν.

Αδιευκρίνιστες παραμένουν σημαντικές παράμετροι του εγχειρήματος, όπως οι οικονομικές και τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά και η συμμετοχή δυνητικών επενδυτών για υλοποίηση του project. Παράλληλα, για το εν λόγω σενάριο η Κύπρος θα πρέπει να καταλήξει σε διμερή συμφωνία με την Αίγυπτο, αλλά και με το Ισραήλ εάν η χώρα επιδιώκει συμμετοχή σε ένα τέτοιο έργο, αποφεύγοντας –επιμελώς- να στείλει απευθείας ποσότητες φυσικού αερίου προς την Αίγυπτο.

Πάντως, το InBusinessNews πληροφορείται ότι οι συγκεκριμένες σκέψεις βρίσκονται ακόμη σε νηπιακό στάδιο, όπως και οι όποιες επαφές με Αίγυπτο και ακόμη περισσότερο με το Ισραήλ. Η μεγάλη εικόνα δείχνει ότι η ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Μεσογείου στερείται ενεργειακού σχεδιασμού, λόγω πολιτικών, οικονομικών αλλά και γεωστρατηγικών παραμέτρων.

Το μεγάλο πλάνο του East-Med
Την ίδια ώρα η ΕΕ εντάσσει την Κύπρο στο μεγάλο ενεργειακό πλάνο της, για δημιουργία μια διευρυμένης ενεργειακής αγοράς εντός ευρωπαϊκών ορίων, με στόχο να καταστήσει την Ένωση ενεργειακά αυτάρκη στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.

Για την περιοχή της Κύπρου και ευρύτερα της ανατολικής Μεσογείου, το πλάνο υπαγορεύει δημιουργία του αγωγού East-Med, ο οποίος θα συνδέει υποθαλάσσια την Κύπρο με την Ελλάδα κι έπειτα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Θα πρέπει πάντως να τονιστεί ότι η βαθιά Μεσόγειος, η απόσταση μεταξύ Κύπρου-Ελλάδας αλλά και το αόριστο πεδίο σε σχέση με τα χρηματοδότηση του έργου, αποτελούν ανασταλτικούς παράγοντες υλοποίησής του.

Πάντως, το εν λόγω ζήτημα έχει πολιτική υφή σε ευρωπαϊκό καθώς και σε τοπικό επίπεδο, αφού η χρηματοδότηση ενός έργου του οποίου η αξία δεν έχει καν υπολογιστεί, δημιουργεί κενά στους όποιους υπολογισμούς.

Η λύση του Κυπριακού, δυνητική
λύση και για το φυσικό αέριο
Πιο απομακρυσμένο, αλλά τοποθετημένο στο προσκήνιο λόγω εντατικών επαφών προς επίλυση του Κυπριακού, το σενάριο αγωγού το οποίο θα διασχίζει κάθε τα τη λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου και μέσω Κύπρου θα καταλήγει στην Τουρκία.

Ήδη Ισραήλ και Τουρκία βρίσκονται, έστω και σε πρώιμο στάδιο, σε επαφές προκειμένου να εξετάσουν το ενδεχόμενο ενεργειακής συμφωνίας. Υπενθυμίζεται ότι και το Ισραήλ έχει μείνει πίσω από πλευράς ενεργειακού σχεδιασμού, αφού η μοναδική επιλογή που αυτή τη στιγμή επεξεργάζεται είναι η αξιοποίηση του φυσικού αερίου για κάλυψη εσωτερικών αναγκών.

Στο σενάριο λύσης του Κυπριακού θα απελευθερωθούν και πολλές επιλογές σε σχέση με τα ενεργειακά ζητήματα, οι οποίες είναι εγκλωβισμένες στις αρνητικές, πολιτικές σχέσεις Κύπρου-Τουρκίας. Και για την εν λόγω λύση δεν έχουν πραγματοποιηθεί οικονομικές και τεχνικές μελέτες. Το κόστος είναι αδιευκρίνιστο, όπως και από ποιες υποθαλάσσιες περιοχές μπορεί να περάσει ο αγωγός που θα συνδέει το ισραήλ με την Τουρκία, με ενδιάμεσο κόμβο την Κύπρο.