Σε απίστευτες ταχύτητες διαδικτύου η Κύπρος

Σε τροχιά ανάπτυξης υψηλών ταχυτήτων έχει μπει η Κύπρος. Με στόχο μέχρι το 2020 όλοι να έχουν πρόσβαση σε δίκτυα ταχύτητας τουλάχιστον 30Μbits, με τους μισούς εξ αυτών να πρέπει να έχουν πρόσβαση με ταχύτητα 100Μbits, το Γραφείο του Επιτρόπου Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων οραματίζεται την ανάπτυξη υψηλών ταχυτήτων και της δημιουργία μιας «έξυπνης» Κύπρου.

Σε συνέντευξη του στο InBusinessNews ο Επίτροπος Ρυθμίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων Γιώργος Μιχαηλίδης αναλύει την κυπριακή αγορά των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, χαρακτηρίζοντας την ως ικανοποιητική, ενώ εξηγεί γιατί το internet δεν είναι όσο ακριβό νομίζουμε, σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Έχετε ανακοινώσει τα αποτελέσματα της μελέτης για τη δημιουργία δικτύου NGA (Νext Generation Accesss)  γεγονός το οποίο πιθανόν να προσελκύσει τεράστιες επενδύσεις και να αναπτύξει έναν ολόκληρο τομέα νέων υπηρεσιών τεχνολογίας. Ποιο εκτιμάτε ότι θα είναι το ύψος των επενδύσεων και σε τι είδους υπηρεσίες;
Κατ’ αρχάς θα ήθελα να αναφέρω ότι η μελέτη έχει διενεργηθεί από τον οίκο σύμβουλων Analysys Mason, για λογαριασμό του Γραφείου μου (ΓΕΡΗΕΤ) με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, η επένδυση που αφορά τα σταθερά δίκτυα νέας γενεάς αναμένεται ότι θα ανέλθει γύρω στα 150 με 250 εκατομμύρια ευρώ. Το ακριβές ποσό θα εξαρτηθεί από την τοπολογία του δικτύου καθώς και την πληθυσμιακή του κάλυψη. Με το δίκτυο αυτό θα προσφέρονται υπηρεσίες ταχείας (μεταξύ 30 και 100 mbps) και υπερταχείας (άνω των 100 mbps) ευρυζωνικής πρόσβασης, με τις οποίες θα ικανοποιούνται οι ανάγκες των καταναλωτών (οικιακών και επιχειρηματικών) που επιθυμούν υψηλές ταχύτητες. Aυτή τη στιγμή δεν έχουμε το λεγόμενο fiber to the home, τις οπτικές ίνες που τερματίζουν στο σπίτι του καθενός μας. Σημειώνω πως για το 2014, το ύψος των επενδύσεων στις οποίες προέβησαν οι αδειοδοτημένοι παροχείς ηλεκτρονικών υπηρεσιών ανήλθε στα 60 εκ. ευρώ. Στο παρόν στάδιο δεν έχει γίνει οποιοσδήποτε υπολογισμός για πιθανές άλλες επενδύσεις που θα είναι αποτέλεσμα της υλοποίησης ενός δικτύου νέας γενεάς.

Ποια τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει ένα τέτοιο δίκτυο;
Από έρευνες που έχουν γίνει, έχει φανεί ότι εάν αυξήσεις κατά 10% την ευρυζωνική πρόσβαση του πληθυσμού ισοδυναμεί με ταυτόχρονη αύξηση του ΑΕΠ κατά 1%. Στη Σουηδία όταν τα δίκτυα αναπτύχθηκαν σε 4G, άλλαξε το ΑΕΠ της χώρας. Όταν έχεις υψηλές ταχύτητες, δημιουργείς app, εργοδοτείς κόσμο και πουλάς τεχνολογία στο εξωτερικό. Ένα τέτοιο δίκτυο θα έχει πολλαπλά οφέλη για τους καταναλωτές σε όλους τους τομείς της ζωής και καθημερινότητας του. Μπορώ να αναφέρω διάφορα παραδείγματα. Θα υποβοηθήσει διάφορες υπηρεσίες όπως την παροχή του e -health, αλλά και γενικότερα τις e- services που παρέχει το κράτος (τώρα και σε μελλοντικό χρόνο). Τα νοσοκομεία απομακρυσμένων περιοχών δεν θα είναι δεύτερης κατηγορίας. Θα γίνεται διάγνωση εξ αποστάσεως μέσω υψηλών ταχυτήτων, στο κτηματολόγιο θα είναι όλοι οΙ χάρτες προσβάσιμοι από τους πολίτες και θα μπορεί να αναπτυχθεί το «smart home». Δηλαδή, θα έχει τη δυνατότητα ο Κύπριος να δει το παιδί του που είναι μόνο στο σπίτι από το κινητό του, να ελέγχει το πλυντήριο, αν έχει γάλα το ψυγείο κλπ. Δεν είναι ταινία επιστημονικής φαντασίας.

Υπήρξε ενδιαφέρον από κάποιον πάροχο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών για την ανάπτυξη του δικτύου;
Είναι θέμα επιχειρησιακού πλάνου των παρόχων και ο κάθε πάροχος έχει ενδιαφερθεί. Το μοντέλο που προκρίνει η μελέτη είναι ένας πάροχος και το πιο πιθανό να είναι η Cyta καθώς έχει ήδη την περισσότερη υποδομή.

Ως ρυθμιστής, πώς κρίνετε τον ανταγωνισμό και το μέγεθος της κυπριακής αγοράς; Παρέχουν ικανοποιητικό επίπεδο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών;
Το επίπεδο ανταγωνισμού στο τομέα των ηλεκτρονικών υπηρεσιών για το μέγεθος της αγοράς κρίνεται ικανοποιητικό και αυτό διαπιστώνεται τόσο από τις συνεχείς μειώσεις των τιμών και τις διάφορες προσφορές των παροχέων, όσο και από τις ποιοτικές αναβαθμίσεις των παρεχόμενων υπηρεσιών. Διαπιστώνεται μεγάλο εύρος προσφοράς υπηρεσιών τόσο στη σταθερή και κινητή τηλεφωνία όσο και στις ευρυζωνικές υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, στον τομέα της ευρυζωνικής πρόσβασης δραστηριοποιούνται στο παρόν στάδιο στην αγορά 5 παροχείς και υπάρχουν 2 ιδιόκτητα δίκτυα . Στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας δραστηριοποιούνται 5 παροχείς, 3 με δικό τους δίκτυο και ακόμη 2 με ιδεατό δίκτυο. Στην αγορά σταθερής τηλεφωνίας δραστηριοποιούνται 5 παροχείς. Η εν λόγω αγορά παρουσιάζει μικρή μείωση σε απόλυτους αριθμούς συνδέσεων και κλήσεων, και ως εκ τούτου και εισοδημάτων. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την έλλειψη ενδιαφέροντος εκ μέρους των εναλλακτικών παροχέων για να δραστηριοποιηθούν στην αγορά αυτή, έχει ως αποτέλεσμα τη διατήρηση του ποσοστού της Cyta κοντά στο 80%. Τα επιχειρηματικά σχέδια των εναλλακτικών παροχεών επικεντρώνονται στην παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών που περιλαμβάνουν υπηρεσίες φωνής μέσω VoIP.

Υπάρχει χώρος για νέους παίχτες στο πεδίο των τηλεπικοινωνιών;
Το ρυθμιστικό περιβάλλον στην Κύπρο έχει διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να μην υπάρχουν εμπόδια εισόδου στην αγορά των ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Ως εκ τούτου, υπάρχει χώρος για νέους παίχτες στην αγορά δεδομένου ότι θα μπορούν να προσφέρουν ανταγωνιστικές υπηρεσίες σε σχέση με τις υφιστάμενες, ως προς την ποιότητα, την τιμή και την εξυπηρέτηση του καταναλωτή. Δεν θα κρίνουμε εμείς εάν είναι επιχειρηματικά σωστή η κίνηση κάποιου εν δυνάμει επενδυτή.

Σε μελέτη της ΕΕ κατά την οποία μετρήθηκε το ποσοστό της πραγματικής ταχύτητας έναντι της διαφημιζόμενης, η Κύπρος κατετάγη 6η. Ωστόσο, ο κόσμος παραπονιέται ότι πληρώνει ακριβά για αργό ιντερνέτ. Πώς το σχολιάζετε;
Είναι σημαντικό να γνωρίζει το κοινό ότι όντως η Κύπρος, σύμφωνα με τις μετρήσεις της ΕΕ, παρέχει πραγματική ταχύτητα που είναι αρκετά κοντά στο επίπεδο της διαφημιζόμενης ταχύτητας, με το ποσοστό αυτό να ανέρχεται περίπου στο 85%. Σε χώρες όπως για παράδειγμα το Η.Β., το ποσοστό αυτό είναι περίπου 45%. Χαρακτηριστικά, μπορούμε να δώσουμε το παράδειγμα ότι ένας καταναλωτής στο Ηνωμένο Βασίλειο που αγοράζει ταχύτητα 30 mbps, ουσιαστικά απολαμβάνει την ίδια πραγματική ταχύτητα με έναν καταναλωτή στην Κύπρο που αγοράζει μόνο 16 mbps. Επιπρόσθετα, αξίζει να σημειωθεί ότι τον τελευταίο χρόνο έχουν διπλασιαστεί οι ταχύτητες από όλους τους παροχείς στην Κύπρο, είτε δωρεάν είτε με μικρό κόστος για τον καταναλωτή με αποτέλεσμα σήμερα να απολαμβάνει διπλάσιες ταχύτητες, στην ίδια ουσιαστικά τιμή σε σχέση με ένα χρόνο πριν. Εάν δηλαδή το ερώτημα ήταν διαφορετικό δηλαδή πόσο θα πλήρωνε ο καταναλωτής για την πραγματική ταχύτητα που παίρνει, τότε θα ήμασταν οι καλύτεροι. Τέλος, επισημαίνεται ότι κάποιοι πάροχοι στην Κύπρο προσφέρουν και τηλεόραση με το διαδίκτυο, γεγονός που δεν το προσμετρά η μελέτη.

Ποια τα συνήθη παράπονα καταναλωτών και ποια κατάληξη έχουν;
Για το έτος 2015 υποβληθήκαν στο ΓΕΡΗΕΤ 111 παράπονα καταναλωτών σε σχέση με υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Τα παράπονα κυρίως επικεντρώθηκαν σε θέματα ποιότητας υπηρεσιών και τεχνικά θέματα, υπερτιμημένες υπηρεσίες, και θέματα χρεώσεων. Τα παράπονα ήταν κυρίως σε υπηρεσίες 090, συμβόλαια εταιρειών με πολύ μικρά γράμματα κλπ.
Οι καταναλωτές προτρέπονται, σε περίπτωση που εξαντλήσουν τα περιθώρια με τον παροχέα τους και δεν μπορούν να επιλύσουν μια διαφορά που προκύπτει, να απευθυνθούν στο ΓΕΡΗΕΤ για την εξέταση του θέματος τους. Οι καταγγελίες μπορούν να υποβληθούν ηλεκτρονικά μέσω της ιστοσελίδας μας (www.ocecpr.org.cy) είτε ταχυδρομικά, είτε μέσω φαξ στον αριθμό 22693070. Να προσθέσω ότι στις περιπτώσεις που έχουν εντοπιστεί παραβάσεις της νομοθεσίας εκ μέρους των παροχέων δεν διστάσαμε να επιβάλουμε διοικητικές κυρώσεις καθώς και τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα.

Πληροφορούμαστε ότι θα απελευθερωθεί η κατώτατη χρέωση στη Cyta. Αφορά την κινητή, σταθερή και το ιντερνέτ;
Οι ρυθμιστικές υποχρεώσεις που αφορούν τη λιανική αγορά της σταθερής τηλεφωνίας όσον αφορά την ύπαρξη κατώτατης χρέωσης, θα καταργηθούν από τον Απρίλιο του 2016. Ως εκ τούτου, το περιθώριο που θα έχει η Cyta να μειώσει το μηνιαίο πάγιο, που σήμερα διατηρεί στα €13.93 (χωρίς ΦΠΑ), διευρύνεται ακόμη περισσότερο και ο μοναδικός πλέον γνώμονας τυχόν παρέμβασης μας περιορίζεται στο να μην τύχει εκμετάλλευσης για αντι-ανταγωνιστικούς σκοπούς. Βεβαίως, η κοστολόγηση αυτής της υπηρεσίας επαφίεται εξολοκλήρου στα επιχειρησιακά πλάνα του παροχέα. Οι λιανικές αγορές κινητής και ευρυζωνικής πρόσβασης έχουν ήδη απορυθμιστεί. Τονίζω, όμως, ότι ισχύουν ρυθμιστικές υποχρεώσεις και διατάγματα που εμποδίζουν τυχόν αντι-ανταγωνιστικές συμπεριφορές.

Ποιος παρακολουθεί τις εταιρείες Cablenet, MTN και Primetel; Εποπτεύονται από κάποια άλλη αρχή, για όλο το φάσμα υπηρεσιών τους (κινητή, σταθερή, διαδίκτυο και τηλεόραση);
Μετά τον τελευταίο κύκλο εξέτασης αγορών, έχουν αφαιρεθεί από τη λιανική αγορά όλες οι ρυθμιστικές υποχρεώσεις από τη CYTA και ως εκ τούτου υπάρχει ευελιξία στον καθορισμό της τιμολογιακής της πολιτικής. Στους εναλλακτικούς παροχείς δεν υπήρχαν οποιεσδήποτε ρυθμίσεις σε λιανικό επίπεδο. Ρυθμίσεις έχουν παραμείνει σε επίπεδο χονδρικής αγοράς, βάσει των οποίων γίνεται η εποπτεία της με στόχο την ανάπτυξη ενός υγιούς ανταγωνισμού. Βασική ρυθμιστική υποχρέωση στην χονδρική αγορά υπηρεσιών παραμένει η κοστοστρέφεια καθώς επίσης η μη ύπαρξη συμπίεσης περιθωρίου κέρδους μεταξύ χονδρικής και λιανικής αγοράς. Πέραν τούτου, όλοι οι παροχείς που είναι αδειοδοτημένοι από το ΓΕΡΗΕΤ λειτουργούν μέσα στο πλαίσιο που ορίζει η σχετική νομοθεσία, η οποία είναι πλήρως εναρμονισμένη με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία, ως προς την προσφορά συμβολαίων και σχετικών πακέτων προς τους καταναλωτές, τη διατήρηση της ποιότητας, καθώς και την ανάπτυξη και την ασφάλεια των δικτύων και των πληροφοριών. Θέματα ραδιοσυχνοτήτων ρυθμίζονται από το Τμήμα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών του Υπουργείου Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, ενώ θέματα οπτικοακουστικού περιεχομένου από την Αρχή Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου.

Την ώρα που η Cyta έχει προβεί σε επενδύσεις και ενοικιάζει τα δίκτυα της σε άλλες εταιρείες, είναι συχνό φαινόμενο να καταλήγουν στα δικαστήρια. Που αποδίδετε αυτήν την εικόνα;
Το ΓΕΡΗΕΤ διαθέτει, δυνάμει της νομοθεσίας του, την εξουσία και τους μηχανισμούς επίλυσης διαφορών μεταξύ παροχέων και μάλιστα σε τέτοιες περιπτώσεις κατά κανόνα εκδίδεται απόφαση εντός 4 μηνών. Σχετικές εκδοθείσες αποφάσεις επίλυσης διαφορών είναι προσβάσιμες στην ιστοσελίδα του Γραφείου, η οποία έχει προσφάτως ανανεωθεί ώστε να είναι πιο φιλική στις ομάδες χρηστών. Απ’ εκεί και πέρα, επιστρέφοντας στην ουσία του ερωτήματος, οι παροχείς, ως ελεύθερες νομικές οντότητες, έχουν κάθε δικαίωμα να καταφύγουν στα Κυπριακά Δικαστήρια για να διεκδικήσουν όπως οι ίδιοι θεωρούν καλύτερα τα δικαιώματα τους, ιδίως σε θέματα εμπορικών διαφορών και επιδίκασης αποζημιώσεων των οποίων δεν επιλαμβάνεται το ΓΕΡΗΕΤ.

Πώς μπορεί ο καταναλωτής να διαπιστώσει την ταχύτητα του διαδικτύου ή ποιες εταιρείες δραστηριοποιούνται στην περιοχή του;
Το Γραφείο του Επιτρόπου έχει αναπτύξει  τρία εργαλεία για δωρεάν χρήση από τους καταναλωτές, ενώ προχωρούμε σε αλλαγές προς αναβάθμισή τους.  Ένα από αυτά (Tel2Me) καθοδηγεί τον κάθε ένα από μας να καθορίσει τις προσωπικές του καταναλωτικές συνήθειες και ενημερώνει για τις δημόσια διαθέσιμες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες (προϊόν, τιμή, παροχέας) που ανταποκρίνονται στις καταναλωτικές μας συνήθειες.   Ένα δεύτερο εργαλείο (Net2Map) λειτουργεί συμπληρωματικά στο πρώτο παρέχοντας πληροφόρηση αναφορικά με τη διαθεσιμότητα υπηρεσιών (ενσύρματων και ασύρματων) σε επίπεδο ταχυδρομικής διεύθυνσης για όλη τη γεωγραφική επικράτεια της ελεύθερης Κύπρου. Το τρίτο εργαλείο (2B2T) επιτρέπει την πραγματοποίηση μετρήσεων που αφορούν (α) στη σύγκριση της πραγματικής έναντι της ονομαστικής ταχύτητας ευρυζωνικής πρόσβασης από σταθερό σημείο (σε επίπεδο ταχυδρομικής διεύθυνσης) και (β) στην αξιολόγηση της πιθανής ύπαρξης περιορισμών (εκ μέρους του παροχέα κάθε συνδρομητή) στην πρόσβαση σε συγκεκριμένο περιεχόμενο του διαδικτύου.